Рабочая программа по литературному чтению на родном (татарском) языке, 4 класс
календарно-тематическое планирование (4 класс)
Рабочая программа на русском и татарском языках
Скачать:
| Вложение | Размер |
|---|---|
 edebi_uku_ruscha_bn.doc | 241 КБ |
Предварительный просмотр:
4 нче сыйныф.
Дүртенче сыйныф программасы балаларга әдәбиятның сүз сәнгате буларак башка сәнгать төрләре: сынлы сәнгать, музыка белән тыгыз мөнәсәбәттә булуын аңлатуны эзлекле рәвештә дәвам итә. Укучыга борынгы кешеләрнең, дөнья барлыкка килүен дөрес кузаллауларына ирешү максатыннан мифлар, легендалар аша гомумкешелекнең язу барлыкка килгәнгә кадәрге яшәеше аңлатыла. Төп үзенчәлек булып кешенең табигать шартларына бәйлелеге тора. 3-4 сыйныф дәреслекләре төрле халыкларның фольклор, автор әсәрләре аша әдәбият-сәнгать бердәмлеген, аларның бербөтен булуын кузалларга ярдәм итә. Әгәр укучы шуны аңлый алса, ул төрле милләт фольклор әсәрләренең төп чыганагы бер үк табигать, безне чолгап алган дөньяикәнлеген аңлый, әдәби җәүһәрләрнең кыйммәтләре уртак булуын төшенә, үз милләтенең фольклор һәм әдәби мирасының дөньякүләм әһәмиятен аңлый алачак. Бу уку елы халык авыз иҗатыннан авторлар әсәрләренә күчү чоры булып тора. Төрле жанрлар арасындагы аермалар тирәнрәк өйрәнелә. Балаларның уку күнекмәләре киңәя. Анализ өчен төп әдәбият булып элеккечә үк хәзерге балалар әдәбияты һәм классик әсәрләр кала. Бүгенге балалар әдәбияты белән таныштыру да бик мөһим, чөнки ул балаларның һәм өлкәннәрнең бүгенге яшәү рәвешенә якын. Сынлы сәнгать әсәрләре белән танышу дәвам ителә. Алар темалары һәм эчтәлекләре белән шул әдәби әсәргә бик якын булалар. Программа поэтик форманың кайбер әһәмиятле үзенчәлекләре белән таныштыруны күз алдында тота. Укучылар, парлы һәм арадаш рифмаларның дөрес яңгырашын, эчтәлеккә йогынтысын бәяли алачаклар. Төрле рифмаларның чиратлашуы аша ритм төшенчәсе дә бирелә.
Дүртенче сыйныф дәреслекләренең төп үзенчәлеге төп һәм урта мәктәп программасын җиңел үзләштерү өчен җирлек әзерләү. Фольклор һәм автор әсәрләренең төрле жанрларын анализлый һәм әсәргә бәя белергә өйрәтү. Фольклор текстлар(тылсымлы әкиятләр һәм мифлар, легендалар) аша тарихи материаллар белән — төрле атамалар, кешеләрнең тормыш-көнкүреше белән таныштыру. Әдәби әсәрләрдәге хәрәкәт үсешен тоемларга җирлек хәзерләү, үзләренә кадәр яшәгән яшьтәшләренең тормышы белән танышу. (19 нчы гасыр ахыры), шул чорның үзенчәлекле якларын күрсәтү. Дәреслекнең икенче төп максаты — кече яшьтәге мәктәп баласына авторларның күзәтүләре, алар чагылдырган фикерләрне аңлый һәм үз фикерләрен әйтә белергә, өйрәтү. “Мин үзем” — укучы менә шушы максатка омтылып яшәсен.
Поэтик текстлар укучы аңына барып җитәрлек, сәнгатьле итеп укый алырлык, анализлый һәм ритм, рифмаларны дөрес аера алырлык булырга тиеш.
Укучы зур күләмле әсәрләрне дә ашыкмыйча, геройлар белән бергә яшәп, алдагы эпизодлар белән бәйли белеп укырга омтылсын, автор фикерләренә үз бәясен бирә белсен.
Дәреслек-хрестоматия әдәби әсәрләрнең төрлелеген арттыру өчен (дәреслек еш кына хрестоматиягә мөрәҗәгать и) хезмәт итә. укучыларны мөстәкыйль белем алырга хәзерли.
“Музей йорты” дәреслек куйган максатларны тормышка ашырырга ярдәм итә.
Дүртенче сыйныфны тәмамлаганда укучылар әдәби процессның хәрәкәтен күзалларга, төрле халыкларның әдәбиятлары үсешенең тамырлары бер булуын төшенергә, әдәби образның прозада һәм поэзиядә үзенчәлекле кичерешләрен аңларга тиешләр.
Әдәби уку дәресләре программасы, 4 нче сыйныф (68 сәг)
Халык авыз иҗаты
Мифлар турында гомуми кузаллау булдыру. Борынгы халыкларның тормышы, кеше һәм табигать арасындагы мөнәсәбәт. Тормыш агачы, тотем хайваннар һәм тотем үсемлекләр, кешеләрнең аларга карашы, борынгы традицияләрнең сакланышы.
Тылсымлы әкиятләр.
Дөнья турында борынгы кузаллаулар чагылышы. Тылсымлы әкият герое. Тылсым дөньясы, тылсымлы предметлар, сихри саннар, сүзләр, тылсымлы булышчылар. Тылсымлы әкият законнары: әкият герое өеннән чыгып китә, максатка ирешү юлы (тылсым дөньясы, карурманнар аша үтүче юл, сынаулар, тылсымлы булышчы ярдәме, җиңү шатлыгы). Халыклар әкиятләренең мифлар, легендаларда чагылышы.
Риваять һәм легендалар.
Риваять һәм легендаларда сөйләнгән геройлятьар, аларның кичерешләре. Тарихи бәйләнеш. Төрле атамалар, аларның килеп чыгышы. Риваять һәм легендаларда бирелгзн вакыйгаларның әкиятләрдә чагылышы.
Автор әкиятләре
Автор әкиятләренеңхалык әкиятләре белән охшашлыгы. (жанр һәм сюжет). Халык әкиятләрендәге тылсым белән җиңүләр, автор әкиятләрендә акыл белән эш итеп уңышка ирешү, ярату һәм яратыла белүнең көче.
Фольклор жанрының тормышта, хәзерге вакытта яшәеше.
Халык традицияләре һәм бәйрәмнәре. Гимннар (Татарстан гимны). Халык һәм автор әкиятләре.
Хикәя
Хикәя жанры турында кузаллау формалаштыруны дәвам итү. Хикәя геройлары, аларның портретлары һәм характер үзенчәлекләре, башкарган гамәлләре аша чагылышы. Авторның үз героена мөнәсәбәте. Геройларга чагыштырма характеристика. Герой характерының катлаулылыгы, вакыт белән бәйләнеше. Герой яшәгән тирәлек, пейзаж. Хикәядәге чынбарлык чагылышы. Әдәби тел берәмлекләре.
Әкият һәм хикәя жанрының үзгәлеге турында кузаллау формалаштыру. Әкият һәм хикәя жанрларының композиция үзенчәлеген (күзәтүләр аша) аңлату. Укучы-тыңлаучыга табигый көчләрнең серен, әкият геройларының серле тормыш агышын күрсәтү, хикәя геройларының характерын тормыштан алынган вакыйгаларны чагылдырып сөйләү.
Шигърият. Кеше һәм табигать бергәлеге. Дөньяны шагыйрь күзлегеннән чыгып кузаллау. Әйләнә-тирә дөньяның матурлыгы — шагыйрь өчен илһам чишмәсе булуга инандыру. Шигырьдә чагыштыру, сынландыру, эпитет. Автор әсәрләрендә һәм халык авыз иҗатында охшашлык. Чагыштыру, контраст, җанландыру кебек гади әдәби алымнарны таба белү. Җанлы сөйләмнең мөһим чараларын үзләштерү күнегүләре: темп, тавыш көче, тон, сөйләм мелодикасы(тавышны күтәрү, түбәнәйтү).
Әсәр авторлары турында
Шагыйрь, язучы, рәссамнарның биографиясе.
а) әсәрдә авторлар кичереше;
ә) автор күзәтүләренең чагылышы;
б) хәзерге заман авторлары белән очрашу, балаларның авторга сораулары, җаваплар.
Библиографик культура формалаштыру.
“Эчтәлек ” белән танышу , аңа карап, кирәкле әсәрне китаптан таба белү, кече яшьтәге мәктәп баласының дәреслектән тыш эшчәнлеген оештыру: өй, мәктәп китапханәләреннән файдалану. Фән буенча сүзлек, белешмә әдәбият, вакытлы матбугат белән эшләү.Балалар китабы белән эшләү. Китапның төп төп элементларын аеру: китап тышлыгы, китап төпсәсе, битләре. Китапны саклап тоту күнекмәләре булдыру. Төрле җыентыклар төзергә өйрәнү. Әсәр авторлары турында мәгълүмат туплау.
Уку,сөйләү, тыңлау күнекмәләре формалаштыру
Сәнгатьле уку күнекмәләре формалаштыру(интонация, тон, темп саклап кычкырып уку) Автор бирергә теләгән картинаны күзаллау. Эчтән укый белергә күнектерү. Чылбыр рәвешендә укыганда үз урыныңны белеп , чират буенча уку.Укылган әсәргә анализ ясау. Уку техникасын үстерү.
4 нче сыйныфны тәмамлаганда укучыларның белеменә, эш осталыгына, һәм күнекмәләренә таләпләр.
— әсәрне сүзләрне дөрес әйтеп кычкырып һәм эчтән укый белү;
— әсәрнең темасын, төп мәгънәсен ачыклау, мәгънәви кисәкләргә бүлү, алар арасындагы бәйләнешләрне, төп фикерне билгеләү һәм аны үз сүзләрең белән әйтеп бирү;
— фольклор жанрларын аеру: хайваннар турындагы, тылсымлы әкиятләрне өйрәнү, мәсәл, хикәя, турында кузаллау, халык иҗаты әсәрләре һәм автор әсәрләрен төркемли белү;
— әсәр геройларын характерлый белү, авторның үз героена мөнәсәбәтен күрсәтү, геройларга чагыштырма характеристика бирү;
— төрле авторларның 6-8 шигырен яттан сөйләү;
— кыска күләмле әсәрләрнең эчтәлеген сөйләү;
— укылган әсәрдән чагыштыру, җанландыру,контрастны таба белү;
— сүзлекләрдән файдалану, тематик сүзлекләр төзү;
— аерым әсәрләргә аннотация төзү;
— элементы буенча китапта ориентлашырга өйрәтү (авторы, исеме, “Эчтәлек” бите, иллюстрацияләр)
Укучы белергә тиеш:
— 4-5 татар, рус, чит ил классикларының исемен, аларның әсәрләрен;
— 1-2 балалар журналы һәм газетасының исемен, алрдагы рубрикаларны;
— 4-5 хәзерге заман язучы яки шагыйренең исемен, алар язган әсәрләрне һәм эчтәлеген;
— үзенә иң ошаган авторның берничә әсәрен.
Алынган белемнәрне көндәлек тормышта куллану.
— китапның төрле элементларына карап эчтәлеген билгеләү;
— китапханәдә мөстәкыйль рәвештә уку өчен китап сайлау;
— укылган әсәр геройларын тасвирлап сөйләү;
— төрле чыганаклардан кирәкле мәгълүматны табу;
ТЕМАТИЧЕСКОЕ ПЛАНИРОВАНИЕ ОСНОВНОГО СОДЕРЖАНИЯ УЧЕБНОГО ПРЕДМЕТА
4 класс | 68 часов | |
1. | Познаем законы волшебных сказок | 9 |
2. | Фольклорные произведения | 9 |
3. | Законы эстетики в природе, искусстве, жизни людей | 9 |
4. | Углубляемся в историю народа | 8 |
5. | Познаем законы красоты | 8 |
6. | Познаем жизненные идеалы | 8 |
7. | Познаем мир искусства | 8 |
8. | Философия патриотизма | 9 |
ОЖИДАЕМЫЕ РЕЗУЛЬТАТЫ ФОРМИРОВАНИЯ УУД
К КОНЦУ 4-ГО ГОДА ОБУЧЕНИЯ
В области познавательных общих учебных действий выпускник научится:
• свободно работать с текстом: уметь выделять информацию, заданную аспектом рассмотрения, и удерживать заявленный аспект; уметь быстро менять аспект рассмотрения;
• свободно ориентироваться в текущей учебной книге и в других книгах комплекта; в корпусе учебных словарей, в периодических изданиях; в фонде школьной библиотеки: уметь находить нужную информацию и использовать ее в разных учебных целях;
• свободно работать с разными источниками информации (представленными в текстовой форме, в виде произведений изобразительного и музыкального искусства).
В области коммуникативных учебных действий выпускник научится:
а) в рамках коммуникации как сотрудничества:
• разным формам учебной кооперации (работа вдвоем, в малой группе, в большой группе) и разным социальным ролям (ведущего и исполнителя);
б) в рамках коммуникации как взаимодействия:
• понимать основание разницы между заявленными точками зрения, позициями и уметь присоединяться к одной из них или высказывать собственную точку зрения.
В области регулятивных учебных действий выпускник научится:
• осуществлять самоконтроль и контроль за ходом выполнения работы и полученного результата.
В области личностных учебных действий выпускник получит возможность научиться:
• осознавать значение литературного чтения в формировании собственной культуры и мировосприятия;
• профилировать свою нравственно-этическую ориентацию (накопив в ходе анализа произведений и общения опыт моральных оценок и нравственного выбора).
Дәрес материалының календар-тематик бүленеше
Г.М.Сафиуллина,М.Я.Гарифуллина,Ф.Ф.Хәсәнова, Ә.Г.Мөхәммәтҗанова, “Әдәби уку”
( Казан, “Мәгариф-Вакыт” нәшрияты, 2014 нче ел)
№ | Дәрес темасы | Дәреслек | Дәреслек–хрестоматия | Сәг. саны | План буенча | Фактик | |
1 | Первые люди на земле./Җир йөзендә яшәгән беренче кешеләр. | 3-10 нче битләр | 1 | ||||
2 | Как возникла Земля?/Җир ничек барлыкка килгән? | 11-12 нче битләр. Җир ничек яралган? (легенда) | 7 нче бит. Р.Вәлиева. “Изгеләр тавы” | 1 | |||
3 | О чём рассказывают древние легенды?/Борынгы легендалар ни сөйли? | 13-14 нче битләр. Күкнең күтәрелүе | 8 нче бит. “Кырык кыз”. Риваять | 1 | |||
4 | Тотемные деревья./Тотем агачлар | 14-16 нчы битләр. Айдархан һәм сәхабәләр | 1 | ||||
5 | Рождение пророка./Пәйгамбәрнең тууы. | 16-17 нче битләр. “Пәйгамбәрнең тууы” хикәяте, А.Абзгильдинның “Мөхәммәднең тууы” картинасы | 9-10 нчы битләр. “Мәрҗән каласы һәм унике кыз хикәяте” | 1 | |||
6 | Красавица родной стороны-белая берёза./Туган як сылуы — ак каен. | 17-21 нче битләр. З.Ярмәки. “Ак каен” | 1 | ||||
7-8 | Цветок папоротника./Абага чәчәге. | 21-24 нче битләр. Г.Кутуй. “Рөстәм маҗаралары” 25-29 нчы битләр. Г.Кутуй. “Рөстәм маҗаралары” | 11-22 нче битләр. Ак байтал (Татар халык әкияте) | 2 | |||
9 | Тотемные животные /Тотем хайваннар. | 29-30 нчы битләр. Р.Шәмсетдинов. “Алтын Урда. Хан ауда” картинасы. Р.Миңнуллин. “Алтын Урда” | 1 | ||||
10 | Белый волк в татарской мифологии. Герб Татарстана./Татар мифологиясендә Ак бүре. Татарстан гербы | 31-35 нче битләр. Ак бүре (легенда) | 23-24 нче битләр. Дәрдемәнд Гали (хикәят) | 1 | |||
11 | Белый волк (татарская народная сказка)/Ак бүре (Татар халык әкияте) | 35-43 нче битләр. Ак бүре (Татар халык әкияте). | 25-33 нче битләр. Ак бүре (Татар халык әкияте) | 1 | |||
12 | Белый змей в сказках./Әкиятләрдә Ак елан | 43-44 нче битләр | 1 | ||||
13 | Царь змей Шахмара./Еланнар патшасы Шаһмара | 44-51 нче битләр | 1 | ||||
14 | Поэт древности-Кул Гали./Борынгы шагыйрь — Кол Гали | 52-55 нче битләр. Ш.Галиев. “Кол Гали-гә”, Р.Шәмсетдинов. “Кол Гали” карти-насы, “Тоткын Сөембикә җыры” | 34-35 нче битләр. “Кол Гали”. Р.Зәйдулла хикәяләвендә. | 1 | |||
15 | Сказание о Йусуфе./Кыйссаи Йосыф. | 56-59 нчы битләр. Кол Гали. “Кыйссаи Йосыф” | 36 нчы бит. Р. Харис. “Зөләйха” (өзек) | 1 | |||
16 | Мы- дети татары./Без — татар балалары | 59-62 нче битләр. Г.Латыйп. “Безнең нәсел”, Э.Шәрифуллина. “Без - татар балалары” | 1 | ||||
17 | Родословное древо./Нәсел агачы. | 62-67 нче битләр. Ә.Рәшит. “Нәсел агачы”, Ф.Гыйр-фанов. “Болгар ханнары шәҗәрәсе”. Х.Камалов. “Археолог”. | 1 | ||||
18 | В подводном царстве./Су асты патшалыгында. | 67-72 нче битләр. Н.Сәйяр. “Айсылу” | 1 | ||||
19 | Водяная./Су кызы. | 73-80 нче битләр. Н.Сәйяр. “Айсылу” | 37-38 нче битләр. Батулла. “Су иясе”. Мөстәкыйль рәвештә сайлап уку өчен 2 текст: 39-42 нче битләр. Ф.Яруллин. “Буар елан”. 42-45 нче битләр. Р.Миңнуллин. “Машина... кечкенәкият” | 1 | |||
20 | Айсылу-счастливый ребёнок./Айсылу — бәхетле бала. | 80-86 нчы битләр. Н.Сәйяр. “Айсылу”. Г.Вәлиева. “Кызык-тырсалар да” | 45-47 нче битләр. Г.Гыйльманов. “Җавапсыз легенда” | 1 | |||
21 | Что мне нужно на земле?/Җирдә миңа ни кирәк? | 87-91 нче битләр. Ш.Галиев. “Алсу дөнья”, Ш.Галиев. “Җирдә миңа ни кирәк?” | 1 | ||||
22 | Стихотворения Ш.Бабича/Шәехзадә Бабич шигырьләре. | 92-95 нче битләр. Ш.Бабич. “Габдулла әфәнде Тукаев”, “Тын төн” | 56-58 нче битләр. Р.Миңнуллин. “Утыз Имәнине укыганда туган уйлар” | 1 | |||
23 | Мгновенья осенней природы./Көзге табигать мизгелләре. | 96-99 нчы битләр. Г.Рәхим. “Көзге урман”, М.Усманов, “Урман күле”, О.Кульпин. “Зәңгәр култык” | 48-50 нче битләр. Г.Рәхим. “Көз йөри”. М.Мирза. “Көз”, К.Булатова. “Кичә генә”, Р.Корбан. “Ярдәм итик”. Текстлар сайлап уку өчен бирелә. | 1 | |||
24 | Зимний соловей./Кышкы сандугач. | 99-101 нче битләр. Г.Рәхим. “Песнәк” | 1 | ||||
25 | Прелесть утра,мелодия утра-пища души./Иртә яме, иртә моңы — җан азыгы. | 101-103 нче битләр. З.Ярмәки. “Иртә” | 54-55 нче битләр. Н.Думави. “Беренче кар”. Р.Харис. “Ак карлар арасында” | 1 | |||
26 | Портрет мамы./Әнкәм портреты. | 104-105 нче битләр. Г.Рәхим. “Апрель” (портрет) | 1 | ||||
27 | Самое красивое слово./Иң матур сүз. | 105-107 нче битләр. Н.Исәнбәт. “Өч матур сүз”, сүз турында мәкальләр | 51-52 нче битләр. Г.Сабитов. “Чәчәк нигә боекты?” | 1 | |||
28 | Не рассказывай того, чему не поверят люди./Кеше ышанмаслык сүзне чын булса да сөйләмә. | 108-110 нчы битләр. Л.Лерон. “Кыхмырый, Мыхмырый һәм Шыхмырый”, И.Гыйләҗев. “Тутыкмас тотка” | 53 нче бит. М.Әгъләмов. “Матурлык минем белән” | 1 | |||
29 | Страдальческая судьба./Газаплы язмыш. | 111-116 нчы битләр. Г.Галиев. “Бибкәй аланы” | 59 нчы бит. З.Бәшири. “Бер асрауның аһ-зары” | 1 | |||
30 | Маленький слуга./Кечкенә хезмәтче. | 116-117 нче битләр. Ф.Әмирхан. “Кечкенә хезмәтче” | 69 нчы бит. Н.Думави. “Ятим бала” | 1 | |||
31 | Детство со слезами на глазах./Күз яшьле балачак. | 118-123 нче битләр. К.Нәҗми. “Нәсимәнең беренче эш көне”, В.Маковский. “Күрешү” | 60-62 нче битләр. Д.Аппакова. “Кечкенә Бануның тарихы” | 1 | |||
32 | Каникулы-приятное время./Каникуллар — рәхәт вакыт | 124-126 нчы битләр. Г.Ибраһимов. “Укудан кайткач”, Ф.Решетников. “Каникулга кайтты” | 63-68 нче битләр. Ф.Хөсни. “Малай белән солдат”. Р.Харис. “Фронтовиклар”. | 1 | |||
33 | Детские воспоминания./Балачак хатирәләре. | 126-127 нче битләр. С.Хәким. “Яратам мин” | 1 | ||||
34 | Красота спасает мир. (Завершение 1ой части)/Матурлык дөньяны коткара (1 нче кисәкне йомгаклау) | 127-128 нче битләр. Зөлфәт. “Кыз тавы” | 69-70 нче битләр. М.Мәһдиев. “Бәхилләшү” (өзек) | 1 | |||
35 | Пусть будут шумными мои дни./Көннәрем гөрләп торсын. | 7-10 нчы битләр. В.Хәйруллина. “Хәерле көн”, Р.Миңнуллин. “Иртән иртүк”. | 71-72 нче битләр. Д.Гайнетдинова. “Исәнме, яңа көн”. Н.Әхмәдиев. “Хәерле иртә” | 1 | |||
36 | Берёза - лесная красавица./Каен — урман чибәре. | 11-15 нче битләр. С.Гафарова. “Көз”. И.Шишкин. “Каенлык”, К.Максимов. “Каенлык” | 1 | ||||
37 | Весь мир белый./Бөтен дөнья ак кына. . | 15-16 нчы битләр. Р.Вәлиева. “Бөтен дөнья ак кына” | 73 нче бит. Ш.Галиев. “Урман ява” | 1 | |||
38 | Весенняя грусть./Язгы моң. | 17-20 нче битләр. Р.Гыйззәтуллин. “Язгы моң”, М.Хәйретдинов. “Ана булу. Назлылык” | 1 | ||||
39 | Таинственное небо./Серле күк. | 20-23 нче битләр. Р.Мингалим. “Бүген төнлә күккә кара” | 1 | ||||
40 | Мир красоты /Матурлык дөньясы. | 23-27 нче битләр. Л.Ихсанова. “Шомырт чәчәкләре ак кына” | 1 | ||||
41 | Родная сторона- в зеркале Волги./Туган як - Идел көзгесендә | 27-29 нчы битләр. К.Булатова. “Шушы яктан, шушы туфрактан без”,К.Максимов. “Идел көзгесендә” | 1 | ||||
42 | На день рождения-радуга./Туган көнгә — салават күпере. | 29-33 нче битләр. Батулла. “Салават күпере кайда йоклый?” | 1 | ||||
43 | Природа-таинственный мир./Табигать - серле дөнья. | 33-35 нче битләр. Җ.Дәрзаман. “Бөҗәкләр белән сөйләшү”. | 1 | ||||
44 | Лебеди-осторожные птицы./Аккошлар — сак кошлар. | 35-38 нче битләр. Г.Хәсәнов.“Аккош”, Р.Фәйзуллин. “Быелгы яз”, А.Тимергалина. “Аккош” | 74-75 нче битләр. Батулла. “Терек-терек кырмыска” | 1 | |||
45 | Соловей-певец природы /Сандугач— табигать җырчысы. . | 39-40 нчы битләр. Р.Миңнуллин. “Атказанган сан-дугач”, Музыка. “Кошлар тавышы - сандугач җыры” | 76 нчы бит. К.Сибгатуллин. “Бөтен кеше бүген шундый әйбәт” | 1 | |||
46 | Волшебное, могучее растение./Тылсымлы, кодрәтле үлән. | 41-47 нче битләр. Г.Хәсәнов. “Абага” | 1 | ||||
47 | Приключения Кирлемана./Кирлемән маҗаралары. | 48-52 нче битләр. Р.Хафизова. “Кирлемән” | 77-81 нче битләр. Р.Хафизова. “Кирлемән”. Р.Хисмәтуллин. “Аһ, бер китсәң кирегә” | 1 | |||
48 | Лесной доктор /Урман докторы . | 52-60 нчы битләр. Җ.Тәрҗеманов. “Шуктуган”, Ш.Галиев. “Тукран сые” | 82-84 нче битләр. Җ.Тәрҗеманов. “Тукран малае Шуктуган” | 1 | |||
49 | Нужно знать тайны грибов /Гөмбәләр серен белү кирәк. | 61-66 нчы битләр. Н.Сладков. “Тыштан ялтырый, эчтән калтырый”, Е.Зуев. “Урман хәзинәләре” | 1 | ||||
50 | Урок бабушки Бану./Бану әби сабагы. | 67-81 нче битләр. К.Тимбикова. “Бану әби сабагы” | 1 | ||||
51 | Кулинарные мудрости./Аш пешерү хикмәтләре. | 67-81 нче битләр. К.Тимбикова. “Бану әби сабагы” | 87-92 нче битләр. Р.Рахман. “Кесәл” | 1 | |||
52 | Татарские народные блюда./Татар халык ашлары. | 82-84 нче битләр. Э.Шәрифуллина. “Тормыш яме”, В.Кочунов. “Бәйрәмчә натюрморт” | 1 | ||||
53 | Детский мир./Балалар дөньясы | 84-91 нче битләр. А.Байбеков.“Балалар”. Г. Гыйльманов. “Минем исемем — Бүрек” | 85-86 нчы битләр. Л.Гыймадиева. “Кара урман, караңгы төн” | 1 | |||
54 | Шапка-маленький щенок./Бүрек — нәни көчек. | 91-98 нче битләр. Г.Гыйльманов. “Минем исемем — Бүрек” | 1 | ||||
55 | Шапка-надёжный защитник./Бүрек — ышанычлы сакчы. | 99-104 нче битләр. Г.Гыйльманов. “Минем исемем — Бүрек” | 1 | ||||
56 | Заседание школьного клуба “Таинственный ключ”/Язучы катнашында үткән “Серле ачкыч” мәктәп клубы утырышы. | 104-109 нчы битләр. Р.Вәлиев. “Кошлар кайта”, “Кайтчы, Сөембикә” | 98 нче бит. Р.Харис. “Елмай” | 1 | |||
57 | Трудности выращивания гусят./ Бәбкә үстерү кыенлыклары. | 110-112 нче битләр. Р.Вәлиев. “Эт кояшы” (өзек), К.Насыйри. “Каз итен, коймакка төреп, каймакка манып ашау” | 1 | ||||
58 | И у воробья есть своя песня./Чыпчыкның да үз җыры бар. | 112-116 нчы битләр. Мөҗәһит. “Кемнең сайрыйсы килми?”, К.Сибгатуллин. “Чыпчык” | 100-101 нче битләр. И.Туктар. “Бер каен үсә”. Р.Корбан. “Курай” | 1 | |||
59 | Весенние чудеса./Яз галәмәтләре | 117-120 нче битләр. Р.Әхмәтҗанов. “Безнең шигырь”, И.Гыйләҗев. “Охшашлык”, Г.Тукай. “Яз галәмәтләре”. В.Аршинов. “Яз билгеләре” | 99 нчы бит. Э.Шәрифуллина. “Табигатьнең бер бөртеге” | 1 | |||
60 | Каждому дорога своя Родина./Һәркемгә үз Ватаны кадерле | 120-123 нче битләр. Билгесез рәссам. “Сөембикә ханбикә үз гаиләсе белән”. Р.Вәлиев. “Ватаным”. Музыка тыңлау. “Ватаным”. Р.Абдуллин көе | 1 | ||||
61 | Флаг Татарстана./Татарстан флагы. | 123-128 нче битләр. Р. Харис. “Татарстан әләме”. В.Худяков. “Сөембикә ханбикәне Казаннан алып китү” | 101-124 нче битләр. А.Алиш. “Сертотмас Үрдәк” (әкият-пьеса). Сер тота белү турында сөйләшү. Мәкальләр. | 1 | |||
62 | Мой храбрый народ с большой историей./Зур тарихлы батыр халкым. | 128-132 нче битләр. Н.Арсланов. “Халкыма”, Г.Морат. “Чит тел”. К.Вениг. “Казанны яулап алу” | Мөстәкыйль уку өчен. Г.Вәлиева. “Карт алаша колагы”. Мәкальләр, татар халкы һәм ат турында әңгәмә. | 1 | |||
63 | Незабываемые воспоминания детства./Балачакның онытылмас истәлекләре. | 132-135 нче битләр. М.Мирза. “Балачак хатирәсе” | 1 | ||||
64 | В тяжелые годы./Авыр елларда. | 135-138 нче битләр. Р.Фәйзуллин. “Минем әти”, А.Ширяева. “Авыр елларда” | 128-133 нче битләр. Н.Каштан. “Әрем исе” | 1 | |||
65 | Любовь-самое сильное лекарство./Сөю — иң куәтле дәва. | 138-140 нчы битләр. Р.Вәлиева. “Онытма”, М.Җәлил. “Дару” | 1 | ||||
66 | Смелые лётчики /Кыю очучылар. | 140-148 нче битләр. Г.Кутуй. “Яшен”, А.Пластов. “Фашист самолёты очып үтте” | 125-128 нче битләр. Ш.Рәкыйпов. “Төнге очыш” | 1 | |||
67 | Каждому дорога родная сторона./Һәркемгә якын ул туган як. | 148-151 нче битләр. Г.Мөхәммәтшин. “Туган як”, М.Галиев. “Туган як” | 134 нче бит. Р.Харис. “Туган җирем” | 1 | |||
68 | Заседание школьного клуба “Таинственный ключ”/ “Серле ачкыч” мәктәп клубы утырышы. | 151-155 нче битләр | 1 | ||||
Әгәр укыту планында “Әдәби уку” фәненә 1 сәгать вакыт бирелсә, дәрес материалы түбәндәгечә планлаштырыла ала.
№ | Дәрес темасы | Дәреслек | Дәфтәр | Дәреслек–хрестоматия | |
1.Тылсымлы әкият кануннарын өйрәнәбез: үткәннәрне яңадан кичереп, бүгенге тормыш белән бәйлибез (7 сәгать) | |||||
1 | Җир йөзендә яшәгән беренче кешеләр | 3-10 нче битләр | 8 нче бит. Хапи алла турында миф | ||
2 | Җир ничек барлыкка килгән? | 11-14 нче битләр. Җир ничек яралган? (легенда) Күкнең күтәрелүе | 7 нче бит. Дөньяяратылутурында миф | 7 нче бит. Р.Вәлиева. “Изгеләр тавы” | |
3 | Тотем агачлар, тотем хайваннар | 14-16 нчы битләр. Айдархан һәм сәхабәләр, 29-30 нчы битләр. Р.Шәмсетдинов. “Алтын Урда. Хан ауда” картинасы. Р.Миңнуллин. “Алтын урда” | 18-19 нчы битләр. Р.Миңнуллин. “Сабантуйда” | ||
4 | Туган як сылуы — ак каен | 17-21 нче битләр. З.Ярмәки. “Ак каен” | 17-18 нче битләр. “Чыршы ни өчен мәңге яшел?” (легенда) 26 нчы бит. М. Сафин. “Каенага, каенишләр” | ||
5 | Абага чәчәге | 21-29 нче битләр. Г.Кутуй. “Рөстәм маҗаралары” | 11-22 нче битләр. Ак байтал (Татар халык әкияте) | ||
6 | Татар мифологиясендә Ак бүре. Татарстан гербы | 31-35 нче битләр. Ак бүре (легенда) 35-43 нче битләр “Ак бүре” (татар халык әкияте) | 23-24 нче битләр. Дәрдемәнд Гали (хикәят) | ||
7 | Әкиятләрдә Ак елан. Еланнар патшасы Шаһмара | 43-44 нче битләр | 14-17 нче битләр. Үги кыз (Татар халык әкияте) | ||
2. Фольклорга нигезләнгән хикәяләү. Дастан, риваять һәм легендалар аша тарих белән танышабыз, ә автор әкиятләре хисләр дөньясына чакыра (4 сәгать) | |||||
8 | Борынгы ша-гыйрь — Кол Гали | 52-55 нче битләр. Ш.Галиев. “Кол Гали-гә”, Р.Шәмсетдинов. “Кол Гали” карти-насы, “Тоткын Сөембикә җыры” 56-59 нчы битләр. Кол Гали. “Кыйссаи Йосыф” | 34-35 нче битләр. “Кол Гали”. Р.Зәйдулла хикәяләвендә. | ||
9 | Нзсел агачы | 59-62 нче битләр. Г.Латыйп. “Безнең нәсел”, 62-67 нче битләр. Ә.Рәшит. “Нәсел агачы”, Ф.Гыйр-фанов. “Болгар ханнары шәҗәрәсе”. | 20 нче бит. Р.Миңнуллин. “Татарларым” (өзек) | ||
10 | Су асты патшалыгында | 67-72 нче битләр. Н.Сәйяр. “Айсылу” | 27-29 нчы битләр. Ф.Мәҗитов. “Яңгыр кызы Гөлтамчы” | ||
11 | Су кызы Айсылу –бәхетле бала | 73-86 нче битләр. Н.Сәйяр. “Айсылу” | 37-38 нче битләр. Батулла. “Су иясе”. Мөстәкыйль рәвештә сайлап уку өчен 2 текст: 39-42 нче битләр. Ф.Яруллин. “Буар елан”. 42-45 нче битләр. Р.Миңнуллин. “Машина... кечкенәкият” | ||
3. Шагыйрьләр һәм рәссамнар иҗаты аша табигать һәм кешеләрнең матурлыгын аңларга өйрәнәбез (4сәгать) | |||||
12 | Җирдә миңа ни кирәк? Шәехзадә Бабич шигырьләре | 87-91 нче битләр. Ш.Галиев. “Алсу дөнья”, “Җирдә миңа ни кирәк?” 92-95 нче битләр. Ш.Бабич. “Габдулла әфәнде Тукаев”, “Тын төн” | 31 нче бит. Г.Гыйльманов. “Чишмәгә бардык” | 56-58 нче битләр. Р.Миңнуллин. “Утыз Имәнине укыганда туган уйлар” | |
13 | Көзге табигать мизгелләре | 96-99 нчы битләр. Г.Рәхим. “Көзге урман”,М.Усманов, “Урман күле”, О.Кульпин. “Зәңгәр култык”99-101 нче битләр. Г. Рәхим “песнәк” | 30 нчы бит. Мөҗәһит. “Бер яфрак зары” 32-33 нче битләр. М.Сафин. “Сок-ланмый булдыра алмыйм”, Г.Юнысова. “Мак-танчык саескан | 48-50 нче битләр. Г.Рәхим. “Көз йөри”. М.Мирза. “Көз”, К.Булатова. “Кичә генә”, Р.Корбан. “Ярдәм итик”. Текстлар сайлап уку өчен бирелә. | |
14 | Әнкәм портреты | 104-105 нче битләр. Г.Рәхим. “Апрель” (портрет) 105-107 нче битләр. Н.Исәнбәт. “Өч матур сүз”, сүз турында мәкальләр | 34-36 нчы битләр. Г.Сабитов. “Кадерле ул туган як!” | 51-52 нче битләр. Г.Сабитов. “Чәчәк нигә боекты?” | |
15 | Кеше ышан-маслык сүзне чын булса да сөйләмә | 108-110 нчы битләр. Л.Лерон. “Кыхмырый, Мыхмырый һәм Шыхмырый”, И.Гыйләҗев. “Тутыкмас тотка” | 39-40 нчы битләр. И.Нәбиуллина “Тәмле тел” (әкият) | 53 нче бит. М.Әгъләмов. “Матурлык минем белән” | |
4. Безгә кадәр яшәгән яшьтәшләребез тормышы белән танышабыз (3 сәгать) | |||||
16 | Газаплы язмыш | 111-116 нчы битләр. Г.Галиев. “Бибкәй аланы” 116-117 нче битләр. Ф.Әмирхан. “Кечкенә хезмәтче” | 46-48 нче битләр. Ә.Фәйзи. “Асрарга бала бирәм | 59 нчы бит. З.Бәшири. “Бер асрауның аһ-зары” 69 нчы бит. Н.Думави. “Ятим бала | |
17 | Күз яшьле балачак | 118-123 нче битләр. К.Нәҗми. “Нәсимәнең беренче эш көне”, В.Маковский. “Күрешү” | 60-62 нче битләр. Д.Аппакова. “Кечкенә Бануның тарихы” | ||
18 | Балачак хатирәләре | 124-126 нчы битләр. Г.Ибраһимов. “Укудан кайткач”, Ф.Решетников. “Каникулга кайтты” 126-127 нче битләр С. Хәким “Яратам мин” | 41-43 нче битләр. Г.Тукай. “Таз” 44-45 нче битләр. А.Әхмәт. “Кем эше бу?” | 63-68 нче битләр. Ф.Хөсни. “Малай белән солдат”. Р.Харис. “Фронтовиклар”. | |
2 нче кисәк 5. Матурлыкның безгә ничек тәэсир итүен аңларга тырышабыз (6 сәгать) | |||||
19 | Көннәрем гөрләп торсын. Каен- урман чибәре. | 7-10 нчы битләр. В.Хәйруллина. “Хәерле көн”, Р.Миңнуллин. “Иртән иртүк”. 11-15 нче битләр. С.Гафарова. “Көз”. И.Шишкин. “Каенлык”, К.Максимов. “Каенлык” | 50 нче бит. Г.Гыйльманов. “Кайтаваз | 71-72 нче битләр. Д.Гайнетдинова. “Исәнме, яңа көн”. Н.Әхмәдиев. “Хәерле иртә” | |
20 | Бөтен дөнья ак кына | 15-16 нчы битләр. Р.Вәлиева. “Бөтен дөнья ак кына” | 51 нче бит. Н.Исәнбәт. “Кышкы төндә” | ||
21 | Язгы моң | 17-20 нче битләр. Р.Гыйззәтуллин. “Язгы моң”, М.Хәйретдинов. “Ана булу. Назлылык” | 49 нчы бит. В.Хәйруллина. “Наз” | ||
22 | Матурлык дөньясы | 23-27 нче битләр. Л.Ихсанова. “Шомырт чәчәкләре ак кына” 27-29 нчы битләр. К.Булатова. “Шушы яктан, шушы туфрактан без”,К.Максимов. “Идел көзгесендә” | |||
23 | Табигать - серле дөнья | 29-33 нче битләр. Батулла. “Салават күпере кайда йоклый?” 33-35 нче битләр. Җ.Дәрзаман. “Бөҗәкләр белән сөйләшү”. | 51 нче бит. Г.Гыйльманов. “Курай” | ||
24 | Аккошлар — сак кошлар. Сандугач— табигать җырчысы | 35-38 нче битләр. Г.Хәсәнов.“Аккош”, Р.Фәйзуллин. “Быелгы яз”, А.Тимергалина. “Аккош” 39-40 нчы битләр. Р.Миңнуллин. “Атказанган сан-дугач”, Музыка. “Кошлар тавышы - сандугач җыры” | 76 нчы бит. К.Сибгатуллин. “Бөтен кеше бүген шундый әйбәт” | ||
6. Җирдә кеше булу өчен, кеше күпме юллар үтә? (4 сзгать) | |||||
25 | Кирлемән маҗаралары | 48-52 нче битләр. Р.Хафизова. “Кирлемән” | 52-53 нче битләр. Л. Толстой. “Слива төше”. | 77-81 нче битләр. Р.Хафизова. “Кирлемән”. Р.Хисмәтуллин. “Аһ, бер китсәң кирегә” | |
26 | Урман докторы | 52-60 нчы битләр. Җ.Тәрҗеманов. “Шук-туган”, Ш.Галиев. “Тукран сые” | 82-84 нче битләр. Җ.Тәрҗеманов. “Тукран малае Шуктуган” | ||
27 | Гөмбәләр серен белү кирәк | 61-66 нчы битләр. Н.Сладков. “Тыштан ялтырый, эчтән калтырый”, Е.Зуев. “Урман хәзинәләре” | |||
28 | Бану әби сабагы | 67-81 нче битләр. К.Тимбикова. “Бану әби сабагы” | 54 нче бит. Ф.Тарханова. “Без бәлеш пешерәбез” “Килде пилмән ашыйсы”” | 87-92 нче битләр. Р.Рахман. “Кесәл | |
7.Сәнгать дөньясының үзенә генә хас үзенчәлекләрен ачыклыйбыз | |||||
29 | Язучы катна-шында үткән “Серле ачкыч” мәктәп клубы утырышы | 104-109 нчы битләр. Р.Вәлиев. “Кошлар кайта”, “Кайтчы, Сөембикә” | 98 нче бит. Р.Харис. “Елмай” | ||
30 | Чыпчыкның да үз җыры бар | 112-116 нчы битләр. Мөҗәһит. “Кемнең сайрыйсы килми?”, К.Сибгатуллин. “Чыпчык” | 59-60 нчы битләр. И.Туктар. “Букет” 69-71 нче битләр. Илебездәге сынлы сәнгать музейлары | 100-101 нче битләр. И.Туктар. “Бер каен үсә”. Р.Корбан. “Курай” 99 нчы бит. Э.Шәрифуллина. “Табигатьнең бер бөртеге” | |
8. Үткәне булмаган халыкның киләчәге юк. Туган ил турында уйланабыз | |||||
31 | Һәркемгә үз Ватаны кадерле Татарстан флагы | 120-123 нче битләр. Билгесез рәссам. “Сөембикә ханбикә үз гаиләсе белән”. Р.Вәлиев. “Ватаным”. Музыка тыңлау. “Ватаным”. Р.Абдуллин көе 123-128 нче битләр. Р. Харис. “Татарстан әләме”. В.Худяков. “Сөембикә ханбикәне Казаннан алып китү | 101-124 нче битләр. А.Алиш. “Сертотмас Үрдәк” (әкият-пьеса). Сер тота белү турында сөйләшү. Мәкальләр. | ||
32 | Зур тарихлы батыр халкым | 128-132 нче битләр. Н.Арсланов. “Халкыма”, Г.Морат. “Чит тел”. К.Вениг. “Казанны яулап алу” 132-135 нче битләр. М.Мирза. “Балачак хатирәсе” | 61-63 нче битләр. С.Хәким. “Тегермән стенасындагы язулар” | Мөстәкыйль уку өчен. Г.Вәлиева. “Карт алаша колагы”. Мәкальләр, татар халкы һәм ат турында әңгәмә. | |
33 | Авыр елларда | 135-138 нче битләр. Р.Фәйзуллин. “Минем әти”, А.Ширяева. “Авыр елларда” 138-140 нчы битләр. Р.Вәлиева. “Онытма”, М.Җәлил. “Дару | 64-65 нче битләр. М.Кәрим. “Безнең кадерле кунак” | 128-133 нче битләр. Н.Каштан. “Әрем исе” | |
34 | Кыю очучылар | 140-148 нче битләр. Г.Кутуй. “Яшен”, А.Пластов. “Фашист самолёты очып үтте” | 125-128 нче битләр. Ш.Рәкыйпов. “Төнге очыш” | ||
35 | Һәркемгә якын ул туган як “Серле ачкыч” мәктәп клубы утырышы. Олимпиада. | 148-151 нче битләр. Г.Мөхәммәтшин. “Туган як”, М.Галиев. “Туган як” 151-155 нче битләр | 66 нчы бит. Н.Исәнбәт. “Туган ил” | 134 нче бит. Р.Харис. “Туган җирем” | |
По теме: методические разработки, презентации и конспекты
РАБОЧАЯ ПРОГРАММА ПО ЛИТЕРАТУРНОМУ ЧТЕНИЮ НА РОДНОМ (КРЫМСКОТАТАРСКОМ) ЯЗЫКЕ 1 класс
РАБОЧАЯ ПРОГРАММА ПО ЛИТЕРАТУРНОМУ ЧТЕНИЮ НА РОДНОМ (КРЫМСКОТАТАРСКОМ) ЯЗЫКЕ 1 класс (2 часа в неделю)...
Рабочая программа по литературному чтению на родном (русском) языке для 3 класса
рабочая программа...
Рабочая программа по литературному чтению на родном русскому языку 2 класс
Программа рассчитана на 1 час в неделю...
Рабочая программа по литературному чтению на родном (русском) языке 2 класс
Рабочая программа по литературному чтению на родном (русском) языке 2 класс...
Рабочая программа по литературному чтению на родном (татарском) языке
Рабочая программа...
Рабочая программа по литературному чтению на родном (русском) языке для учащихся 3 класса по программе "Школа России"
Содержание: Стр. Планируемые результаты освоения учебного предмета «Литературное чтение на родном языке»3- 5Содержание учебного предмета5Тематическое планирование5-7...
Рабочая программа по литературному чтению на родном (татарском) языке, 1-4 кл.
Рабочая программа по литературному чтению на родном (татарском) языке, 1-4 кл....