Ужуглел кичээли Темазы: «П деп ун болгаш П, и деп ужуктер
план-конспект урока (1 класс)

Темазы: «П деп ун болгаш П, и деп ужуктер» (таныжылга).

Сорулгазы: кичээлде чаа уннун ужуун боттары танып, бо кичээлдин  сорулгазын тургузуп ооренир, база кичээлге чуну кылып тургаш чаа уннерни ылгап билирин, состе оон туружун шын тып, медерелдиг номчулганы чедип алыр деп чувени билиндирер.

Кичээлдин дерилгези;  чуруктар, кескинди слогтар, ном, пластилин.

Кичээлдин чорудуу:

1. Организастыг кезээ

- Экии уруглар!

- Бо хунче кичээнгейлиг коруп корунерем. Хун бисче хулумзуруп турар. Силер база хун ышкаш бот-боттарынарже хулумзургеш, будун хунну шак-ла мындыг хоглуг, чазык эттирериннерни кузедим.

II. Актуализация

- Бо хун бистин кичээливис анаа эвес, аян-чорук кичээли.

- Бо чулер биле аян-чорук кылыр-дыр бис коруп корунерем!?

- Одуректер дугайында чуну билир силер, уруглар?

- Одуректер дыка угаанныг. Олар бижип-даа, номчуп-даа билир. Силер-биле дыка оорениксеп, чаа билиглер билип алыксап турар.

- Ооренген чуулувус катаптаптаалынарам, уруглар.

- Бистин чугаавыс чуден тургустунарыл? (домактардан)

- Домак чуден тургустунарыл? (состерден)

- Состер чуден тургустунарыл? (ужуктерден)

- Ужуктер чуден тургустунарыл? (уннерден)

- Уннер кандыг болурул? (ажык болгаш ажык эвес уннер)

- Эр-хейлер! Одуректер дыка амырап, силерге четтиргенин илередип турлар.

III. Чаа билиглернин баштайгы шингээдип алыышкыны

- Одуректер каяа эштирил?

- Холде база бир дириг амытан чурттап турар, уннун дыннааш тыптынарам.

- Чурукта кандыг дириг амытан коруп тур силер?

- Пага кайда чурттап чоруурул?

- Паганын ону кандыгыл?

- Шупту пага деп состу адаптаалынарам.

- Пага деп слогтарга чарыптаалынарам.

- Пага деп состе каш ун барыл?

- Бо состун баштайгы унну: -п

- Бо ужуктун уннун сайгарыптаалынарам.

- Ынчаарга бо хунгу кичээливисте кандыг чаа ужук-биле таныжар бис?

- Пага одуректер ышкаш ужуксап, оларны эдериксеп турган. Пага дыка хой чуулду билир боорга одуректер эдертип алган. Мынчаар ыяшка ызыртып алгаш аян-чоруктап чорупкан, бистер база олар биле денге чоруптар бис.

- Олар холдун кыры-биле ужуп эрткеш суурда келген.

IV. Билген чуулунун баштайгы хыналдазы

- Бо суурда силер ышкаш 1 класс Седип деп оол чурттап турар.

- Седип силерге дурген-чугаа белеткеп алган.

Седип пага чураан

Пага ногаан болган.

V. Сула шимчээшкин

- Эр-хейлер! Одуректер болгаш пага дагда ужуп келгеннер. Олар шылай берген шээй, уруглар! Сула шимчээшкинден кылып дыштаныптаалынарам!

Одуректер ышкаш ужаалынар,

Пагалар ышкаш шураалынар,

Шалбаавыска чаза эштип,

Шымнып, хоглеп ойнаалынар!

VI. Баштайгы быжыглаашкын

- Одуректер биле пага куш кирип чемненип алыр дээш, тулада келгеннер.

а) Слогтар биле ажыл

-  Самбырада слогтарны номчуптаалынарам!

Па-по-пы-пу-пе-по-пу.

б) – П – деп ужук кирген состерден адаптынарам.

в) – Ам шупту номунарнын 73 ку арынннын ажыдыптынарам. Чурукта чуну коруп тур силер?

- Пагалар чуну чиир болган ийик, уруглар?

- Пагалар ыргак-сээктер, ымыраалар, хоралыг доос-каралар узуткап турарлар. Ынчангаш силер аргага, холге чорааш пага корзунерзе оларга дегбенер.

- Созулгелди мен ыыткыр номчуурумга, силер эдертир корунер.

- Ам кижи бурузу иштинге номчуптунар.

- Ам биске кым ыыткыр номчуп бээрил?

VII. Быжыглаашкын

- Ынчангаш бистин одуректер болгаш пага-биле аян-чоруувус тонген. Олар силерге четтиргенин илередип, силерни мактап турлар. Бисти база мындыг солун аян-чорукче эдерткени дээш оларга белек кылдыр паганын овур-хевирин кылыптаалынарам, уруглар.

- Холдарывыс, карактарывыс дыштандырып бо сула шимчээшкинни кылыптаалынар.

VIII. Рефлексия

- Силернин мурнунарда пагалар бар. Чаа теманы тулган эки билип алдым деп бодап турар уруглар хулумзуруп алган арынчыгаштарны коргузер, а ийи чангыс чуулдерни билбейн бардым дээр уруглар мунгак арынчыгашты коргузер.

- Бо кичээлден чуну билип алдынар? П деп ужук кирген кандыг состер сактып алдынар?

- Кандыг чаа ужук оорендивис?

- Пагалар кайда чурттап турар болду?

-Пагалар чуну чиир болду?