М деп ун болгаш оон ужуу
план-конспект урока (1 класс)

Кичээлдин чадазы ( этап)

Башкының ажыл чорудулгазы

Өөреникчиниң ажыл чорудулгазы

Бугу талалыгооредилгеажыл-чорудулгазы (УУД)

1. Ооредилге ажыл-чорудулгазынче барымдаа. (мотивация к учебной деятельности.(2 мин)

-Экии уруглар! .

-Шупту кичээлге белен бе? Шын кылдыр олургаш кичээливис эгелээлиңерем, уруглар.

Кичээлдиндевизи:

Хоглуг конга кынгырт кылды,

Кичээл шагы эгеледи.

Кончуг оожум орупкаштын

Кичээнгейлиг оорениили

(бот-боттарынгахулумзуруур

Личностуг (ажылдаарынга белеткендирер, ажылчын олудун организастаары)

Башкарыкчы(сорулга салыры)

Харылзажылга(диалог чугааны ажыглап билири)

2. Билиглернинонза-чугулазы. (актуализация знаний)(4 минут)

Катаптаашкын.

а)        Кыска ажык слогтун схемазын самбырага аскан тypaр. Ол схемага база бир ажык үннүң схемазын немээш, узун ажык үннүг слог схемазын тургузар.

б)        Оюн «Дун» «Хун»

Оюнну эгелээр мурнунда самбырада үжүктер-биле кошканал деп сөстү номчуур. Башкы «дун» деп команда бергенсоонда, уругларкарактарыншийиптер. Башкыалдеп сөстүн мурнунга база бир а-нынемээш, «хун» депкомандалаар. Уруглар көрүп келгеш,аалдепномчуптар. Чүүөскерлибергенинчугаалаар. Кыска, узунүннер, оларныбижиккедемдеглээринтайылбырлаар. Сөстернинутказын база тайылбырлаар. Алдээргеномнубериптурары-дыр.Аалдээргекадарчынынаалы-дыр.Ол — оолдеп сөстерни база ынчааройнадыпномчудар.

4.Чаабилиглерниажыдары» Бергебайдалданунерининпроектизинтургузары. («Открытие нового знания» (построение проекта выхода из затруднения))

( 20 минут)

Сула шимчээшкин

Сөстен м деп үннү ылгаарынга мергежилге.

Тывызык.        

Эъттин хээнчээн шуглапты, ээтпек ак шляпа болду.

Утказы берге сөрстерни тайылбырлааны: хээнчээн — тырткан эът дээн-дир, ээтпек- чартык төгерик. Тывызыктын баажызы чем аймаа.

Манчы деп сөстун, эгезинде кандыг үн дынналырын, ону канчап  билип алганын, ол үнну адаарда, канчаар белеткениринчугаалаар.Класста мдепүн-биле эгелээнаттыгуругларныададыр. (Мерген, Маша, Маны, Маадыр)

Мм ужуктер-биле таныжылга.

 Башкы хана кассазындан улуг, биче М, м деп ужуктерни  көргускеш,оон адын м дээр деп адап бээр. Номда парламал, бижимел ужуктерни көөр. Оларны демейлээр, деннээр. Уруглар боттарынын кассаларындан м-ни тыпкаш, ужукту сакпыттар-биле салыр.

Ажык слогтарны тургузары.

        Башкы м деп үжүкту көдурерге, уруглар ниитизи-биле шөйдундур адавышаан турда, башкы а-ны кожа тударга, улаштыр адавышаан ма деп слогту номчуп үндүре бээр. Бо ажык эвес үн-биле ажык үннүн каттыжыышкыны кыска ажык слог болур.Узун ажык слогтун схемазын уругларнын, боттарынга тургустурар. Канчаар тургусканын тайылбырладыр.  Схемага дүүштур ма деп слогка а-ны немээш, ниитизи-биле номчуур.

Xаалчак слогтуг мал деп сөстү кожуп номчударынын тайылбыры

Башкы ма деп сөстүн схемазын көргускеш, оон соонга көк төгерикчигешти кожа салыптар. Уруглар ажык эвес үннүн схемазы  деп чувени билип каарлар. Башкы ма деп слогту ниитизи-биле  номчудуп, слог ам-даа төнмээнин сагындырар болгаш л деп үжүкту кожа тудуптарга, мал деп номчуп ундуре бээр. Кожуп номчааны мал деп сөс чангыс слог деп чувени бузуредири-биле элээн каш катап номчудар. Моон сонгаар таваржыр мындыг хаалчак слогтуг сөстерни номчуур бис.

 Кожуп номчуп өөренгени слогтарны болгаш мал деп сөстү номдан катап номчудар.

Сюжеттиг чурук езугаар айтырыглар дузазы-биле чугаа тургузap.

-Мөгелер чуну канчап турлар?

-Mоre салыкчылары чуну канчап турлар?

-Көрукчулерканчанган?^ (Могелерхурежип тур. Mөгeсалыкчылары көруптурлар. Корукчулерсонуургаан.)

4. Ол ала мал.

-Ол чүл?

-Домак каш сөстен тургустунганыл?

-манчы

-Могелерхурежип тур

-Мөге салыкчылары көрүп турлар.

-Көрүкчүлер сонуургаан.

-Домак

-3 сөстен тургустунган.

5.Быжыглаашкын

Кыска, узун слогтарны  номчуур. Ар 24

-Домак сөстерден тургустунар.Домак эгезин улуг үжүк-биле бижиир. Домактың сөөлүнге улуг сек салыр.

6. Бижилге

Бичии м деп үжүктү бижиири.

5.Түңнел

-Бо хүун кичээлде чүнү билип алдыңар?

-Чүү солун болду?