Рабочая программа. Окружающий мир. 4 класс
рабочая программа по окружающему миру (4 класс)

Татарстан Республикасы Кукмара муниципаль районының

“Г.Х. Хабибрахманов исемендәге Олыяз авылы

урта гомуми белем бирү мәктәбе “ Балыклы авылы филиалы

башлангыч сыйныф укытучысы

Гаязова Гөлфия Рәфкать кызының

 4 б сыйныфы өчен әйләнә-тирә дөнья фәненнән

  2016-2017 нче уку елына

эш программасы

Педагогик совет утырышында  кабул ителде:

Беркетмә № 1

27 нче август 2016 нчы ел

4 б сыйныфы өчен 2016-2017 нче уку елына әйләнә-тирә дөнья фәненнән эш программасына аннотация

2016-2017 нче уку елына 4 б сыйныфында әйләнә-тирә дөнья фәнен өйрәнүгә атнага 2 сәгать  исәбеннән барысы 68 сәгать каралган.

Дәреслек:

О.Н. Федотова, Г.В Трафимова, С. А. Трафимов Әйләнә-тирә дөнья: 4нче сыйныф өчен дәреслек, ике кисәктә, Россия Федерациясе мәгариф һәм фән министирлыгы тарафыннан тәкъдим ителгән. Москва. Академкнига/ учебник. 2014.

Максат: укучыларда табигый һәм социаль мөхит, укучының шәхес буларак анда тоткан урыны турында тулы картина формалаштыру

     Бурычлар:

• Әйләнә - тирәдәге объектларны күзәтә, характерын ачыклый, анализлый, гомумиләштерә белү күнекмәләрен, фикерләү, иҗади мәсьәләләр чишү күнекмәләрен үстерү;
•  Әйләнә-тирә дөнья, табигый һәм социаль күренешләрнең бергәлеге һәм аерым яклары турындагы белемнәрне; кеше, аның табигатьтәге һәм җәмгыятьтәге урыны турындагы белемнәрне үзләштерү;
• Әйләнә-тирә дөньяга карата уңай караш, экологик һәм әхлакый культура, патриотик хисләр тәрбияләү; сәламәтлекләрен саклау һәм ныгыту.

Уку предметының планлаштырылган нәтиҗәләре

Укучылар белергә тиеш : 

Җирне, аның өстен сурәтләү юлларын — глобус, географик карта (урынның планы);

океаннар һәм материклар исемнәрен;

картада Россиянең, туган якның урынын;

Россиянең табигый зоналарын, табигате һәм хуҗалыгының үзенчәлекләрен; бу зоналардагы экологик проблемаларны;

туган төбәк табигатенең үзенчәлекләрен: җир өсте, әһәмиятле казылма байлыклары; сулыклар, табигый бергәлекләр; төбәк табигатеннән файдалану һәм аны саклауны;

табигатьтә үз-үзеңне тоту кагыйдәләрен.

Башкара алырга тиеш:

глобуста һәм географик карталарда горизонт якларын' билгели, өйрәнелгән географик объектларны таба һәм күрсәтә белергә;

туган якның әһәмиятле файдалы казылмаларын аера; бу як урманнары, кыр һәм сулыклары өчен характерлы үсемлек һәм хайваннарны таный; төбәкнең төп авыл хуҗалыгы үсемлекләрен һәм терлекләрен таный белергә;

табигатьтәге һәм табигать белән кеше арасындагы бәйләнешләрне программа таләпләре буенча аңлата белергә;

дәреслектән һәм өстәмә чыганаклардан билгеле бер тема буенча белешмәләрне үзлегеннән таба, аларны дәрестә хикәя һәм чыгыш формасында сөйли белергә;

табигатьтә мөстәкыйль күзәтүләр үткәрә белергә;

программада күрсәтелгән модельләр белән эшли, аерым модельләрне үзлегеннән әзерли белергә;

дәресләрдә һәм реаль ситуациядә кешеләр эшчәнлегенә экологик күзлектән чыгып бәя бирә, табигатьтә күзәтелә торган тискәре үзгәрешләрнең ихтимал сәбәпләрен билгели; кешенең табигатькә тәэсире нәтиҗәсендә ниләр булачагын фаразлый, табигатьне саклауның кирәкле чараларын, табигый тирәлекне саклауда шәхси катнашу вариантларын билгели белергә;

табигатьтә үз-үзеңне тоту кагыйдәләрен сөйләп бирә һәм тормышта куллана белергә;

табигать турындагы белемнәрен һәм аңа карашын үзең булдыра алганча пропагандалый, табигатьне саклау буенча практик эшләрдә катнаша белергә.

Эш программасының структурасы

     Аңлатма язуы, предметның укыту планындагы урыны, уку предметының планлаштырылган нәтиҗәләре,  шәхси, метапредмет һәм предмет нәтиҗәләре, универсаль уку гамәлләре формалаштыру,  программа эчтәлеге, календарь-тематик план, укыту-методик кулланмалар исемлеге.

Агымдагы контроль  һәм арадаш аттестация эшен бәяләү нормалары.

Арадаш аттестация эше тест формасында үткәрелә.

Аңлатма язуы

Максат: укучыларда табигый һәм социаль мөхит, укучының шәхес буларак анда тоткан урыны турында тулы картина формалаштыру

     Бурычлар:

• Әйләнә - тирәдәге объектларны күзәтә, характерын ачыклый, анализлый, гомумиләштерә белү күнекмәләрен, фикерләү, иҗади мәсьәләләр чишү күнекмәләрен үстерү;
•  Әйләнә-тирә дөнья, табигый һәм социаль күренешләрнең бергәлеге һәм аерым яклары турындагы белемнәрне; кеше, аның табигатьтәге һәм җәмгыятьтәге урыны турындагы белемнәрне үзләштерү;
• Әйләнә-тирә дөньяга карата уңай караш, экологик һәм әхлакый культура, патриотик хисләр тәрбияләү; сәламәтлекләрен саклау һәм ныгыту.

Предметның укыту планындагы урыны

    Әйләнә-тирә дөнья фәне  “Җәмгыять белеме һәм табигать фәннәре” белем бирү өлкәсенә карый.

Программа 2016 – 2017 нче уку елына атнага 2 сәгать  исәбеннән барысы 68 сәгатькә төзелә.

Уку предметының планлаштырылган нәтиҗәләре  

Укучылар белергә тиеш : 

Җирне, аның өстен сурәтләү юлларын — глобус, географик карта (урынның планы);

океаннар һәм материклар исемнәрен;

картада Россиянең, туган якның урынын;

Россиянең табигый зоналарын, табигате һәм хуҗалыгының үзенчәлекләрен; бу зоналардагы экологик проблемаларны;

туган төбәк табигатенең үзенчәлекләрен: җир өсте, әһәмиятле казылма байлыклары; сулыклар, табигый бергәлекләр; төбәк табигатеннән файдалану һәм аны саклауны;

табигатьтә үз-үзеңне тоту кагыйдәләрен.

Башкара алырга тиеш:

глобуста һәм географик карталарда горизонт якларын' билгели, өйрәнелгән географик объектларны таба һәм күрсәтә белергә;

туган якның әһәмиятле файдалы казылмаларын аера; бу як урманнары, кыр һәм сулыклары өчен характерлы үсемлек һәм хайваннарны таный; төбәкнең төп авыл хуҗалыгы үсемлекләрен һәм терлекләрен таный белергә;

табигатьтәге һәм табигать белән кеше арасындагы бәйләнешләрне программа таләпләре буенча аңлата белергә;

дәреслектән һәм өстәмә чыганаклардан билгеле бер тема буенча белешмәләрне үзлегеннән таба, аларны дәрестә хикәя һәм чыгыш формасында сөйли белергә;

табигатьтә мөстәкыйль күзәтүләр үткәрә белергә;

программада күрсәтелгән модельләр белән эшли, аерым модельләрне үзлегеннән әзерли белергә;

дәресләрдә һәм реаль ситуациядә кешеләр эшчәнлегенә экологик күзлектән чыгып бәя бирә, табигатьтә күзәтелә торган тискәре үзгәрешләрнең ихтимал сәбәпләрен билгели; кешенең табигатькә тәэсире нәтиҗәсендә ниләр булачагын фаразлый, табигатьне саклауның кирәкле чараларын, табигый тирәлекне саклауда шәхси катнашу вариантларын билгели белергә;

табигатьтә үз-үзеңне тоту кагыйдәләрен сөйләп бирә һәм тормышта куллана белергә;

табигать турындагы белемнәрен һәм аңа карашын үзең булдыра алганча пропагандалый, табигатьне саклау буенча практик эшләрдә катнаша белергә.

Шәхси, метапредметлы һәм предметлы  нәтиҗәләр

Шәхси нәтиҗәләр:

• табигатьне, кешенең, үз илеңнең тарихын өйрәнүгә уңай мөнәсәбәт булдыру;
• үз-үзеңә бәя бирү белү;
• үзеңне Россия гражданины буларак тану, патриотизм, үз илеңнең тарихына, мәдәниятына карата горурлык, җаваплылык хисләре кичерү;
• табигатьтә һәм җәмгыятьтә үз-үзеңне тоту кагыйдәләрен белү, аларны башкарырга ориентлашу.
• сәламәт яшәү рәвеше алып баруның кирәклеген аңлау, табигатьтә һәм җәмгятьтә куркынычсызлык кагыйдәләрен үтәү;
• туган ягыңның табигате, мәдәнияте белән танышыу нигезендә матурлыкны тоя  белү;
• кеше тормышында гаиләнең тоткан урыны, гаиләдә бер-береңә ярдәм итү кирәклеге турында аңлау;
• табигатьне, кешене, үз илеңнең тарихын өйрәнүгә  тотрыклы кызыксыну булдыру; тәкъдим ителгән биремне бәяли белү;
• үз уңышларың һәм уңышсызлыкларыңның сәбәпләре турында фикер йөртү;
• дәреслек геройларына ярдәм итүдә танып-белү инициативасы күрсәтү;
• адекват рәвештә үз-үзеңә бәя бирү;
• төркемдә эшләгәндә үзең башкарган эшкә җаваплылык хисе кичерү;
• сәламәт тормыш рәвеше алып бару һәм аны үз-үзеңне тотышыңда тормышка ашыру;
•  мәдәни кыйммәтләргә уйланылган уңай караш;
• ил, мәктәп, гаилә өчен  кешенең эшчәнлегенә хөрмәт белән карау, уңай мөнәсәбәттә булу.
• бердәм дөнья компоненты  буларак,  табигать һәм җәмгыять турында күзаллау;

Предметлы нәтиҗәләр:

• Кояш-галәмдәге йолдызларның берсе, җылылык һәм яктылык чыганагы;
• Җирнең Кояш тирәли әйләнүе сәбәпле ел фасылларының алмашынуын;
• Кеше организмының ничек төзелүен, кеше организмындагы иң кирәкле органнарны;

  -     шәхси гигиена  кагыйдәләрен; сәламәтлекне саклау  кагыйдәләрен;

-     әйләнә-тирә мохит һәм тормыш рәвешенең сәламәтлеккә йогынтысын;

           -      программада бирелгән тарихтагы истәлекле даталарны;

           - программа буенча тәҗрибәләр үткәргәндә, экскурсияләргә барганда                 куркыныч    сызлык кагыйдәләрен белергә;

           -  табигать  объектларын сурәтли белергә;

           -  табигатьтә күзәтүләр алып барып, язмача һәм телдән нәтиҗәләр ясый белергә;

           -  программа  буенча табигатьтәге үзара бәйләнешне һәм табигать белән кеше   арасындагы  бәйләнешне аңлата белергә;  табигать турындагы һәм табигатькә кешенең йогынтысы турындагы белемнәрне пропагандаларга;

          -   зурлар белән берлектә табигатьне саклау буенча  эшләрдә катнашырга;

          -   кешелекнең табигатькә булган мөнәсәбәтен бәяли белергә;

          -   сәламәтлекне саклау һәм ныгыту кагыйдәләрен сакларга;

          -   Ватан тарихыннан өйрәнгәннәрне  сөйли белергә.

          -   Россиянең дәүләт символларын; дәүләт бәйрәмнәрен;

          -   әйләнә-тирә мөхиттә үз-үзеңне тоту кагыйдәләрен (юлда, сулыкларда мәктәптә)  белү;

Метапредметлы нәтиҗәләр:

 - аң -белем  үстерү;

 - проблемаларны мөстәкыйль рәвештә таба алу;

 - эзләнү юлларын һөм нәтиҗәләрен ачыклау;

 - конфликтлы ситуацияләрдән чыгу юлын табу;

 - укучыларның образлы, логик фикерләвен үстерү;

Универсаль уку гамәлләре формалаштыру:

Шәхескә кагылышлы универсаль уку гамәлләре:

- күршеңә ярдәм итүдә танып-белү инициативасы күрсәтү;

- үз уңышларың/уңышсызлыкларың турында фикер йөртү;

- үз мөмкинлекләреңне бәяләү;

- үз эшчәнлегенең нәтиҗәләрен яхшыртуга ихтыяҗ формалаштыру;

- мәгънә барлыкка китерү («Минем өчен моның нинди мәгънәсе һәм әһәмияте бар?» - дигән сорау кую);

- үз сүзләрең һәм гамәлләрең өчен җаваплылык тою.

РегулятивУУГ:

• танып-белү эшчәнлегенең максатын саклау һәм кабул итү;
•   үзеңнең гамәлләреңне куелган максат белән тәңгәл китереп планлаштыру;

               -    йомгаклау һәм эзлекле контрольне тормышка ашыру;

 -   үтәгән биремнәрнең дөреслеген мөстәкыйль һәм адекват рәвештә бәяләү һәм               кирәкле төзәтмәләр кертү;

         -   практик эшләр вакытында тиешле вазыйфаларны таләп иткән вакытта башлау һәм тәмамлау;

• ел фасылларына карап табигатьтәге үзгәрешләрен ачыклаганда тормыш тәҗрибәсен куллану;

экскурсия, практик эш вакытларында эшчәнлегеңне контрольгә алу, күзәтүләр буенча нәтиҗә ясый белү;

• өйрәнгән вакыйгаларны (Мәскәү Кремле тарихы, Бөек Ватан сугышы)  тасвирлый белү;
• туган як үсемлек һәм хайваннарын  саклауда тормыш тәҗрибәсеннән файдалану;
• эшчәнлегеңне контрольгә алу;

Танып-белү УУГ:

• дәреслектән һәм әдәбияттан кирәкле мәгълүмат таба белү;
•       текст, схема, таблица, диаграмма, план, картадабирелгән мәгълүматны аңлый белү;
•       табигать күренешләрен аңлату өчен әзер модельләрне (глобус, карта) кулланырга;
• мөһим һәм мөһим булмаган билгеләргә ия булган табигать объектларының анализын тормышка ашыру;
• табигать объектларының бирелгән билгеләренә чагыштыру һәм классификация уздыру;
• табигатьтәге үзгәрешләрнең сәбәпчел-тикшерү бәйләнешләрен булдыру;
•  терек һәм терек булмаган табигатьне күзәтү нәтиҗәләрен гомумиләштерү, нәтиҗәләр ясау;
• дәреслекләр, фәнни-популяр текстлардан алган мәгълүматлардан мөһимен аерып чыгарырга;
• тарихи вакыйга һәм аның нәтиҗәсе арасында бәйләнеш булдыру; (укытучы җитәкчелегендә);
• тарихи вакыйгаларны чагыштыру, нәтиҗәләр ясау;
• мәгълуматны эзләгәндә Интернет ресурслар, китапханә ресурслары кулланып эзләүне тормышка ашыру;
• туклану чылбыры  схемаларын модельләштерү;
• табигать объектларын чагыштыру һәм классификацияләү;
• берничә төрле бирелгән мәгълуматны  биремнәр үтәгәндә гомумиләштерү һәм каршы куя белү;
• тарихи чыганаклар нигезендә логик рәвештә фикерләр чылбыры төзү;
• туган якны өйрәнү материалын җыю, сурәтли белү;
•  дәреслектә шартлы билгеләрне дөрес итеп укып,  үзеңә кирәк белешмәне тиз генә таба белү;
• мәгълүмат җиткерүче символларны уку;
• хайван һәм үсемлекләрнең төп билгеләрен аерып алуга нигезләнеп төркемнәргә бүлү;
• терек һәм терек булмаган  табигать турында фикерләп,  логик чылбыр төзү.

Коммуникатив УУГ:

•  биремнәрне үтәгәндә сыйныфташың белән парларда эшли белү: гамәлләрне тәртипкә салу, бер-береңне тикшерүне тормышкка ашыру;
• төркемнәрдә эшләгәндә вазыйфаларны бүлергә;
•  партнёрның фикерен исәпкә алу,  ясаган хаталарны аргументлар китереп тәнкыйтьләү, үзеңнең карарыңны расларга.
• экскурсия һәм практик эшләр вакытында күршең белән хезмәттәшлек итү;
• Дәүләт символларын ачыклаганда төркем белән эшчәнлектә үз вазыйфаңны башкару;төркем белән эшләгәндә әйтелгән фикерләр арасындагы аерманы күрү һәм дөрес фикерне сайлый белү.

Программа эчтәлеге

Ватан тарихы.

        Россиянең борыңгы шәһәрләре барлыкка килү тарихы.Кабиләләрнең берләшүе.Славяннарның тормыш итү рәвеше.Киев кенәзләренең исемнәре һәм хакимлек итү еллары.Нева сугышы.Мәскәүнең беренче кенәзләре.Аллага ышану һәм йолалар.Христианлык, ислам, иудаизм.

Җир-Кояш системасы планетасы.

Җир-Кояш системасындагы тугыз планетаның берсе.Кояш, астероидлар, кометалар, метеор җисемнәре.Плазма.Җирнең үз күчәре тирәсендә әйләнүе һәм аның кояш тирәли хәрәкәте.Глобус- Җирнең моделе.

Россиянең табигый зоналары буйлап сәяхәт.

Һәркайсы үзенә генә хас үсемлекләр һәм хайваннарга ия җир табигый зона. Арктик чүлләр зонасы (боз зонасы), тундра, урман , далалар, чүлләр, субтропиклар зонасы. Көнчыгыш Европа һәм Көнбатыш Себер тигезлекләре,Урта Себер яссы таулыгы.

Туган төбәк-бөек Россиянең өлеше –Безнең таныш һәм серле дөньябыз.

Үзебез яшәгән торак пункт ( шәһәр, авыл, поселок, станция....) урнашкан республика, автономияле округ, край яки өлкә. Географик карта. Мәскәү вакыты.сәгат пояслары.Туган төбәкнең картасы.Туган төбәкнең җир өсте һәм сулыклары, файдалы казылмалары, үсемлекләре, терлекчелек тармаклары,халыкның кәсепчелеге, сакланулы урыннары. 

Кеше организмы.

        Кеше тәненең төп өлешләре.Кеше тәнендәге төрле өлешләрнең әһәмияте.Сөяк системасы, мускул системасы, ашкайнату, сулыш, кан әйләнеше, сидек системалары, нерв системасы(баш мие, арка мие, нервлар). Күзәнәкләр.Тире –безнең тою әгъзасы. Кеше ничек хәрәкәт итә.

Сизү әгъзаларын өйрәнәбез.        

   Сизү әгъзаларының исеме, әһәмияте, төзелеше, авыруларны булдырмау чаралары.Тигезлек саклау әгъзасы.Нәрсә ул ис? Тел.Күз.Колак.(тышкы колак, урта колак, эчке колак)  Табиб киңәшләре.

Дөнья илләре буйлап сәяхәт.        

Евразия, Европа, Азия. Диңгезләр. Илләр, дәүләт башкалалары, шәһәрләр, дәүләт чикләре..Франция- Париж ,Бөекбритания-Лондон,Япония-Токио,Казахстан-Астана,Грузия- Тбилиси,Азербайҗан-Баку,Украина-Киев,Белоруссия –Минск. Террорчылык

Мәскәү- Россия тарихы елъязмасы.        Мәскәү тарихы.  1812 елгы Ватан сугышы.Наполеон гаскәре.Бордино сугышы. 1941-1945 еллардагы Бөек Ватан сугышы истәлекләре.Җирнең беренче ясалма иярчене. Беренче космонавт, галәмне үзләштерү юллары.

Без-  Россия граҗданнары.

Россиянең Дәүләт гербы, флагы, гимн.Илнең төп законы-Россия конституциясе. Безнең хокукларыбыз һәм бурычларыбыз. Россия президенты. Парламентның төп бурычы.

Календарь –тематик  планлаштыру

Укыту-методик кулланмалар  исемлеге

1. Федотова О. Н., Трафимова Г. В., Трафимов С. А. Әйләнә-тирә дөнья.  4 нче сыйныф өчен дәреслек. Ике кисәктә Русчадан Р. С. Вафина тәрҗ. – Казан: «Хәтер» нәшрияты. 2014 ел.

2. Федотова О. Н., Трафимова Г. В., Трафимов С. А. Методическое пособие для учителя. - М.: Академкнига/Учебник. 2014г

Мәгълүмати-электрон ресурслар

http://www.rusedu.ru/  «Архив учебных программ и презентаций RusEdu»

www.nachlka.com/

www.center.fio.ru

nsc.lsep-tember.ru

www.openworld.ru

                                                                                        Приложение № 1

Примерные тестовые задания для промежуточной  аттестации по окружающему миру  в 4 б классе

ВАРИАНТ 1

ФАМИЛИЯ, ИМЯ ________________________________________________________

Максимальное количество баллов - 44

1.Как называется наука о небесных телах? Обведи нужную букву.

а) история;                         

б) география;                

в) экология;

г) астрономия.

2.Сколько планет вращается вокруг Солнца? Обведи нужную букву.

а) 7;        б) 9;        в) 11.

4. Что относится к небесным телам? Вычеркни лишнее.

Метеориты, Солнце, материки, планеты, звезды.

5.Как называется наука о Земле? Обведи нужную букву.

а) астрономия;

б) география;

в) история;

г) экология.

6. Как называется наука о прошлом людей? Обведи нужную букву.

а) география;

б) история;

в) астрономия;

г) экология.

9. Допиши предложения.

Людей, которые производят раскопки древних поселений, называют _______________________________.

10. В каком городе был открыт первый музей  в России – Кунсткамера?Обведи нужную букву.

а) в Санкт – Петербурге;

б) в Москве;

в) в Суздале.

11. Где расположена природная зона арктических пустынь? Обведи нужную букву.

а) на островах Тихого океана;

б) на островах Индийского океана;

в) на островах Северного Ледовитого океана.

12. Какие растения встречаются в ледяной зоне? Вычеркни лишнее.

Лишайники, кедры, мхи, полярные маки, бузина.

13. Где расположена зона тундры? Обведи нужную букву.

а) севернее арктических пустынь:

б) южнее арктических пустынь.

14. Какие животные обитают в тундре? Обведи буквы правильных ответов.

а) песец;

б) тюлень;

в) волк;

г) лемминг;

д) северный олень.

15. Какая природная зона сменяет к югу зону лесов? Обведи нужную букву.

а) зона арктических пустынь;

б) зона степей;

в) зона тундры.

16. Какие растения встречаются в степях? Вычеркни лишнее.

Ковыль, шиповник, типчак, лишайники, ель, тюльпаны, ясень.

17. Где расположено Черноморское побережье Кавказа? Обведи нужную букву.

а) в арктической зоне страны;

б) в лесной зоне страны;

в) в субтропической зоне;

г) в степной зоне страны.

18. Что относится к полезным ископаемым? Обведи кружком буквы правильных ответов.

а) кирпич;        

б) нефть;      

в) каменный уголь;

г) бензин;

д) торф.

19. Какое свойство торфа является главным? Обведи нужную букву.

а) горючесть;

б) рыхлость;

в) хрупкость.

20. Подчеркни полезные ископаемые, которые относятся к строительным.

 Гранит, известняк, нефть, торф, глина, песок, природный газ, каменный уголь, железная руда.

21. На какие отрасли делится растениеводство? Заполни схему.

РАСТЕНИЕВОДСТВО

22. На берегах какой реки возникло Египетское государство? Обведи нужную букву.

а) Нил;

б) Амазонка;

в) Дон.

23. Допиши предложение.

Столица древней Греции - _______________________________.

24. Где строили замки? Обведи буквы правильных ответов.

а) на высоком холме;

б) в глухом лесу;

в) на обрывистом утёсе;

г) на острове посреди реки;

д) в открытом поле.

25. Какой материк называют Новым светом? Обведи нужную букву.

а) Африка;

б) Америка;

в) Антарктида.

26. Русские, украинцы и белорусы произошли от:

а) восточных славян;

б) западных славян;

в) южных славян.

в) рыцари-крестоносцы.

27. Как звали князя, разбившего шведов на реке Неве? Обведи нужную букву.

а) Александр;

б) Ярослав;

в) Владимир.

28. Какое прозвище получил новгородский князь за победу над шведами? Обведи нужную букву.

а) Мудрый;

б) Невский;

в) Вещий.

29. Кто был назначен главнокомандующим русскими войсками? Обведи нужную букву.

а) М. И. Кутузов;

б) А. В. Суворов;

в) Ф. Ф. Ушаков.

30. Почему война 1812 стала для России отечественной? Обведи нужную букву.

а) на войну с врагом поднялся весь российский народ;

б) главное сражение произошло под Москвой;

в) вторжение Наполеона принесло России огромные бедствия.

31. Какой памятник был сооружён в Москве на Красной площади после окончания Отечественной войны 1812 года? Обведи нужную букву.

а) Минину и Пожарскому;

б) Медный всадник;

в) Екатерине Второй.

32. Отметь то, чего нельзя делать при пожаре в твоей квартире?

а) вызвать по телефону пожарных

б) набросить на огонь одеяло

в) прятаться в укромном месте

г) дышать через мокрое полотенце

33. С какого возраста разрешается детям ездить на велосипеде по проезжей части дороги?

а) с 10 лет

б) с 11 лет

в) с 13 лет

г) с 14 лет

34. В каком порядке расположены (сверху вниз) цветные полосы на флаге России? Обведи нужную букву.

а) синяя, белая, красная;

б) красная, синяя, белая;

в) белая, синяя, красная.

35. Что изображено на Государственном гербе России? Обведи нужную букву.

а) орёл;

б) двуглавый лев;

в) двуглавый орёл.

36. Когда звучит Государственный гимн России? Обведи буквы правильных ответов.

а) на государственных празднованиях;

б) на приёмах иностранных делегаций;

в) на днях рождениях;

г) на международных соревнованиях при победе российских спортсменов.

Критерий оценивания

80%-100% - “5”

60%-80% - “4”

40%-60% - “3”                                    ниже 40% - “2”