Технологик карта. Әлифба чоры. "[т] авазы, Т,т хәрефләре"
план-конспект урока по чтению (1 класс) по теме

Тема

  [т] авазы, Т,т хәрефләре .

Теманың максаты

 Укучыларны тартык[ т] аваз ы, аның үзлекләре, хәрефе белән таныштыру; сөйләмнән авазны аерып алу күнекмәсе формалаштыру; фонематик ишетү сәләтен үстерү; табигатькә сак караш формалаштыру.

Планлаштырылган нәтиҗә

Укыганда  [т]авазының дөрес әйтелешенә һәм кеше исемнәренең баш хәрефтән язылуына  төшендерү.

Төп төшенчәләр

Төшенчәләр:

-сузыклар;

-тартыклар;

-кушылма авазлар.

Предметара бәйләнеш

Әйләнә-тирә дөнья.

Ресурслар:

-төп

-өстәмә

-“Әлифба” дәреслеге, 1 сыйныф. И. Х. Мияссарова,

Ф. Ш. Гарифуллина, Р. Р. Шәмсетдинова.

-Методик кулланма “Әлифба”. И. Х. Мияссарова,

 Ф. Ш. Гарифуллина, Р.Р. Шәмсетдинова.

Пространствоны оештыру

Фронталь, парларда, индивидуаль.

Дәрес этаплары

Укытучы

эшчәнлеге

Укучы

эшчәнлеге

УУГ

I.Мотивация.

Максат. Укучылар белән дәрескә уңай атмосфера тудыру.

Сыйныфта уңай атмосфера, балаларда яхшы кәеф, эшлисе килү халәте тудыру.

- Исәнмесез, укучылар! Хәерле көннәр сезгә!

-Хәерле булсын безнең дәресебез

Хәерле булсын безнең һәрбер эшебез!

Хәерле көн, укучылар! Бер-беребезгә карап елмаегыз әле, иптәшләрегезгә елмаю бүләк итик.

Укучылар елмаялар,

Кәефләрен ачыклыйлар.

    Хәерле көн миңа!

    Хәерле көн сиңа!

    Хәерле көн сезгә!

    Хәерле көн безгә!

Коммуника тив: уку процессын оештыру; үз хисләреңне белдерү һәм бәяләү.

II. Белемнәрне актуальләштерү.

Максат. Сүзгә аваз анализы ясау күнекмәләрен ныгыту.

Табышмак әйтү:

Мин сезгә хәзер табышмак әйтәм, ә сез җавабын табарга табарга тырышыгыз. Җавап-сүзнең схемасын төзи барырбыз.

* Төнлә калка, көндез ята.
                                  (Ай)   (Слайд 1)

-Авазларны әйтәбез, хәрефләр белән билгелибез. (Күмәк эш)

-Сүз ничек әйтелә? (калын)

-Ничә аваздан тора? (2)

Ай җавабын әйтәләр

Авазларга характеристика бирәләр:

[а] – калын сузык

[й] – яңгырау тартык

Танып белү: эзләнү, уку өчен кирәкле мәгълүматларны табу; сүз модельләре төзү.

Коммуникатив: укытучы белән диалогка керү; коллектив фикер алышуда катнашу.

III. Уку максатын кую.

Максат. Аваз анализлауда кыенлык тудыру

Уен: Тактада таратып хәрефләр эленгән, арасында т хәрефе (хәреф түгәрәк эчендә әйләндереп куелган)

Кәрзиннәрнең берсенә сузык аваз хәрефләрен, икенчесенә тартык аваз хәрефләрен тутырырга кирәк.(ике укучы тактада эшли)

-Иптәшләрегезнең җаваплары белән килешәсезме?(әйе, килешәбез)

-Укучылар тактада нинди  түгәрәк калды икән,беләсегез киләме, әйдәгез карап карыйк.Моны белү өчен сезгә табышмакка җавап табарга кирәк булыр.

Табышмак әйтүне дәвам итү, кыенлык тудыру.

Канаты бар,
Аягы бар, −
Йөзә алмый.
                        (Тавык)     (Слайд 2)

Тактага тавык рәсеме элеп куела. (Рәсемле әлифба эленә) (Слайд 3)

-Тавык сүзенең башында нинди аваз ишетәбез? [т ]. Димәк:  Без бүгенге дәрестә нинди аваз һәм хәрефләрне өйрәнербез инде? (Слайд 4)

.

Тактада  эленгән хәрефләрне,

кәрзиннәргә тутыралар

1 нче кәрзин:  а, ә, у, ү, ө, э, и, ы, о,

2 нче кәрзин:  л, м, н, ң, р

Тавык сүзен әйтәләр.

Дәреснең темасын әйтәләр:

[т] авазын, Т, т  хәрефләрен өйрәнербез, алар белән сүзләр укырбыз.

Регулятив:  уку материалында укытучы күрсәткән ориентирны аңлау.

Танып белү: сүз моделе төзү; анализ алымын куллану.

Коммуникатив:коллектив фикер алышуда катнашу; укытучы белән берлектә эшчәнлекне планлаштыру.

Шәхси: танып белү мөмкинлеген үстерү; уку эшчәнлеге мотивын ачыклау

IV. Яңа белемнәр ачу.

Максат. [т],  авазы, Т,т хәрефләре белән танышу.

[т] авазын ачыклау алгоритмын тәкъдим итү:

Укучылар, барыбыз да бергә [т] авазын әйтәбез. (Слайд 1)

[т] – сузыкмы, тартыкмы?Ни өчен?

Ә хәзер колакларыгызны каплап әйтегез: [т] – яңгыраумы, саңгыраумы?

Схемада бу аваз нинди шартлы билге белән белдерелер?

Чылбыр рәвешендә т хәрефе кергән сүзләрне уку.(Слайд 2)

Сүзләрне иҗекләргә бүлеп әйтү. (Слайд 3)

Авазны хор белән әйтәләр.

Тартык аваз булуын, аны әйткәндә һава агымының тоткарлыкка очравын әйтәләр.

Саңгырау тартык,

уртасында нокта булган квадрат белән белдерелүен әйтәләр

Чиратлап сүзләрне укыйлар, иҗекләргә бүлеп әйтәләр

Регулятив: укытучы белән берлектә яңа материалны ачу.

Танып белү: сүз моделе төзү; анализ алымын куллану.

Коммуникатив: диалогта катнашу; иптәшеңне тыңлау.

Шәхси: уку материалына кызыксыну  белдерү.

Физкультминут

V.Ныгыту.

Максат. Уку күнекмәләрен үстерү.

Дәреслек белән эшне оештыру:

1.Дәреслектән баганалап бирелгән кушылмаларны укыту. 

- 1 баганадагы кушылмаларны ничек укыдык? Ни өчен?

- 2 баганадагы кушылмалар ничек укыла?

2.Чылбыр рәвешендә т хәрефе кергән сүзләрне укыйк.

3. “Минем этем” дигән текстны җөмләләп укыту.

Укыган текст буенча сораулар бирү:

• Текстта сүз нәрсә турында бара?
• Ул эт нинди?

Г.Тукайның” Кызыклы шәкерт” шигерен искә төшерү.

Кушылмаларны хор белән укыйлар.

Укучылар үз фикерләрен әйтәләр. 

Чиратлашып сүзләр укыйлар

Текстны укыйлар, җөмләнең баш хәрефтән башлануын, ахырында нокта куелуын искәртәләр.

Укытучы сорауларына җавап бирәләр.

Танып белү: дәреслектә ориентлашу; текст белән эшләү.

Коммуникатив: диалогта катнашу; коллектив фикер алышу.

Шәхси: яңа белемгә кызыксыну белдерү.

VI.Мөстәкыйль эш.

Максат. Мөстәкыйль уку һәм фикер йөртү күнекмәләре булдыру.

Уен оештыру:

1.Ромашка” уены. Сузык авазлар белән  белән иҗекләр төзү.

                          Ә

                  А               у

              Ү         т.м        ы

                 И                 о

                         ө

2. “Иҗек  уены “  уйнарбыз   

1 иҗекле, 2 иҗекле , 3 иҗекле сүзләрне  таблицага урнаштырырга.

Эт                  әти                    тырмала

Иҗекләр төзиләр:

Тәм,том, тим,төм...

Парларда эшлиләр.

Коммуникатив:

коллектив фикер алышу.

VII.Рефлексия.

Максат. 

Дәрестәге эшчәнлеккә нәтиҗә ясау

Дәрес эшчәнлеген гомумиләштерү, нәтиҗә ясау:

• Без бүгенге дәрестә нәрсә өйрәндек?
• [т], авазы нинди аваз?
• Дәрес сезгә ошадымы?

Укытучы укучылар эшчәнлеген бәяли, кәефне ачыкларга тәкъдим итә:

Укучылар, дәрес башында кәефләребез барыбызныкы да яхшы иде. Дәрес ахырында ул нинди калды икән? Үз кәефегезне белдереп, кояшта  авыз ясагыз.

Дәрестә бик актив катнаштыгыз, молодцы! Дәрес тәмам.

Әңгәмәдә катнашалар.