Проект кичээл: Э.Кечил-оол Кайгамчыктыг картошкам
план-конспект урока по чтению (3 класс)

Сорулгазы

Шүлүк чогаалынга немей чыып алган материалдар болгаш чогаадыкчы ажылдар дузазы-биле чаа билигни билиндирер. Шулук чогаалын шын аянныг номчуурун, ында ажыглаттынып турар аргаларны илередип, утказын

сайгарар.

Кичээлдиң хевири

Холушкак (литературлуг номчулга, хүрээлел)

Планнаттынып турар ɵɵредилге түңнелдери

Предметтиг:  уруглар дыңнаан медээлериниң, чогаалдың утказын шиңгээдип ап, шүлүктү аянныг номчуп, ооң сайгарылгазын кылып, дыңнаан, билген билиглеринге даянып кыска чогаал ажылын кылып, угаан-медерелин, аас болгаш бижимел чугаазын сайзырадыр.

Метапредметтиг: хүрээлелдиң онзагайын билип алыр; коммуникативтиг:  бодунуң бодалын үндүр чугаалап билири; билип алырының: бодунуң билиглерин углап-баштап билири ; регулятивтиг:ажылды  планнап, даап бодап, үнелелди кылыры.  

Бот-хууда (личностные): бот башкарныры, бɵлүк-биле ажылдаарының дүрүмүн сагып билир

 Аргалар болгаш ɵɵредириниң

Аргалар: проект методу сɵстүң, проблемниг, кɵргүзүглүг, практиктиг. Хевири: ниитизи-биле (фронтальный) болгаш бɵлүк-биле

Дерилгези

ИКТ, чечектер кылдыр кеттинген улус, чогаалчының портреди, дыңнадыглар, А4 саазыннары, карандаштар, дүрүп кылган номчугаш  (раскладушка).

Кичээлдиң этаптары

Башкының ажылы

Ɵɵреникчилерниң ажылы

   (УУД) хевирлеттинери

I.Организастыг кезээ

-Экии,уруглар! Оожум олуруп алыр.

-Даштын чылдың база бир кайгамчыктыг үези дүшкен болгай, бо үени чуу деп адаар ийик бис?

-Кус дугайында, ооң өске үелерден ылгавырлыг демдектери база ажык-дузазыныӊ дугайында чүнү чугаалап болур силер, уруглар?

-Эр-хейлер, эскериичел, чүвелерниӊ чугула демдек-шынарын тодарадып билир-дир силер.

   Ɵɵреникчилер мендилежир

Уругларның  харыызы

Коммуникативтиг: бодунуң бодалын үндүр чугаалап билири;  эки ажылче  тургустунары

II. Ɵɵреникчилерниң ɵɵредилге ажыл-агыйын идепкейжидери

1. Психологтуг разминка

(Классче чечектер кылдыр кеттинген улус  кирип кээр)

-Бис чүлер-дир бис?

-Бис силерге кандыг ажык-дуза чедирип турар бис, чугаалап кɵрүнерем, уруглар?

-Бисти үнелеп билириңер дээш, четтирдивис! Бистиң дугайывыста кандыг чогаал номчаан силер, уруглар?

-Шын-дыр! Ол чогаалды кым деп чогаалчы бижээнил, сактыр-дыр силер бе?

-Эр-хейлер! К.Экер-оол чүгле бистиң дугайывыста эвес, а ɵске-даа чүүлдер болгаш кижилер дугайында  база бижээн, номчуп таныжа бээр силер.

-Ам бис улаштыр оруувус оруктап чоруптаалы, байырлыг, эки ɵɵренир силер!

2. Чогаалчы дугайында билиг

-Самбырада портретче кичээнгейлиг кɵрүңерем, уруглар. Кым деп чогаалчы-дыр?

-Шын-дыр! Кечил-оол Экер-оол дээрге кымыл ол? Ол кандыг кижил, сактыр-дыр силер бе?

Уруглар боттарыны бодалын илередип чугаалаар

Эвилен ээлдек чоруун коргузуп байырлажырлар.

Чогаалчыга хамаарыштыр билиин дамчыдып чугаалаар

Башкарыкчы (регулятивиг): чедиишкинниг ажылче  хараалдаар

Бот-хууда: бот-башкарныры

III. Кичээлдиң сорулгазын болгаш шиитпирлээр айтырыгларын тургузары.

-Бɵгүн проект-кичээлде К.Экер-оолдун база бир чогаалы-биле таныжар бис.

-Чүү деп аттыг чогаал дээрзин дараазында тывызыкты тыпкаш, билип алыр силер.

Бийир дег боттуг, бүдүү-бүдүү карактыг.

-Шын-дыр, картошка! Ам номуңарның 33 дугаар арнын ажыткаш, ында «Кайгамчыктыг картошкам» деп чогаал кандыг хевирниң чогаалынга хамааржыр-дыр, кɵруңерем.

-Бо «Кайгамчыктыг картошкам» деп шулук чогаалынга хамаарыштыр чуну белеткеп кылып алдыар, уруглар?

-Картошканы шинчилеп ɵɵренген дыңнадыглар болгаш  ɵɵренген чогаалывыстан   чүну ундуруп ап болур бис , уруглар?  

-Белеткеп кылыр турган ажылдарыңарны бɵлүк болуп алгаш кылган болгай силер. Кичээлде болук болуп ажылдаарынын  дүрүмнерин сактыптаалыңар.

-Будуруп үндүрер проективис адын чүү деп адап болур бис, уруглар?

Угаан-медерелин ажылдадып дургени-биле тывызыктын харыызын бээр.

  Ɵɵреникчилерниң харыызы

  Уругларның харыызы

Бɵлүкке ажылдаарының дүрүмнерин адаар:

1.Эжиңни тɵнчүзүнге дээр дыңна.              2. Чүгле ажыл дугайында чугаалажыр.      3.сактып ал: сээң ажылыңдан бүдүн бɵлүктүң түңнели хамааржыр.     4.Эптиг-найыралдыг ажылда                  5.Эки сеткил-хɵɵн-ажылда чедиишкин

Коммуникативтиг: ɵɵредилге ажылын башкы болгаш эштери-биле  кады планнаары

Регулятивтиг: бɵлүктерге ажылдаарын башкарныры

IV. Тема-биле ажыл.  Проектини тургузары

1) картошка дугайында дыңнадыглар

- Ам шүлүк чогаалын номчуп, таныжар бертинде ооң кол маадырының дугайында эки билип алыылынар. А бо шүлүктүң кол маадыры чүл?

-Ынчангаш белеткеп кылып алганыңар дыңнадыгларын дыңнаптаалыңар. (дыңнадыг бүрүзү 2 мин)

1.Картошканың тыптып келген тɵɵгүзү. –2.Европага картошканы таратканы.

3.Картошканың Россияга тыптып келгени.

4.Картошка уран-чүүлде, тураскаалдарда болгаш чогаалдарда.

Сула шимчээшкин

2) шүлүк чогаалы-биле ажыл (8 мин.)

а) Башкының бирги номчулгазы, психологтуг хулээп алыышкынын хынаары.

- Картошканы казып, ажаап турда, чүге каткы келирил?

- Эки дүжүттү канчап чедип алырыл?

б) словарь ажылы: хавыяалыг-алдарлыг; аӊмаар-эт-херексели, далган-тараа шыгжаар тудуг; сɵңнээр –хүндүлеп чемгерер.

в) уругларнын боттарынын номчулгазы

-Ам кижи бүрүзү иштинде номчуп, дараазында  айтырыгларга харыылаарынга белеткенир.

г) айтырыгларга харыы

1. Бо шүлүктү кандыг аян-биле номчуп болурул: чоргаарланган, амыраан, кɵгүткен, мунгараан.

2. Картошканы мактаан одуругларны тыпкаш, аянныг номчу.

3 .Чуге картошканы ийи дугаар хлеб дээрил?

6. Күскү үени чүге тодуг үе дээрил?

7.Кожаланчак аяннажылгалыг строфаның чижээн номчу.

3) бɵлүк бүрүзү боттарының кайгамчыктыг картошказын чурааш, ону мактаан домак бижиир. (3 мин)

4) чогаадыкчы ажыл. Тоол «Картошка»(7 мин)

5) Картошка дугайында чыгган материалдарын кылып алган раскладушказынче аайлап сугар. (2 мин)

Ɵɵреникчилерниң харыызы

  Ɵɵреникчилер ыңңадыгларын дамчыдар.

Уруглар сула шимчээшкин кылыр

Башкының номчулгазын кичээнгейлиг номчуур

Словарь сɵстерин кыдыраашка бижиир.

Уруглар шүлүктү боттары иштинде номчуур.

Ɵɵреничкилерниң харыызы

Картошканы чурааш, ону мактаан домак бижиир.

Бɵлүк бүрүзү кыска чогаадыг бижиир.

Дүрер номчугашче  материалдарын таарыштыр аайлап сугар.

Билип алырының: бодунуң билиглерин углап-баштап билири  

Бот-хууда: улус мурнунга үнүп билири,  шиңгээдип ап турар материалын мɵзү-шынар эстетиктиг үнелээри.

Коммуникативтиг: бɵлүкке ажылдап билири  

V. Ажылын камгалаары

-Ам аайлап суккан ажылыңарны план ёзугаар камгалаар.

Аайлап суккан материалдарын чүге ынчаар аайлап сукканын чаңгыс аай болуп тайылбырлаары, тайылбырда бɵлүктерниң киржилгези. ( 7 мин)

План

1.Таныштырылга (ажылдың авторлары)

2.Ажылын камгалаары

3.Белен продуктузун каяа ажыглап болурун тодарадыр.

-Уруглар, шилип алган темаңарга херек материалдар чыып, анализтеп тургаш кандыг бергедээшкиннерге таварыштыңар?

Канчаар камгалаарын шупту сүмелешкеш, камгалаар.

VI. Түңнел. Рефлекция

- Кичээл эгезинде кандыг сорулгалыг турган ийик бис?

- Сорулгавыс чедип алган бис бе?

- Кандыг аргалар-биле чедип алдывыс?

Кылып чоруттунган ажылдарны бɵлүк бүрүзүнүң үнелелинден түңнеп үндүрүптээлиңер. (Бɵлүктү адаарга демдээн кɵдүрер, ооң иштинде боттарының үнелели база кирип турар.

Кичээл тɵнген. Четтирдим!

 Ɵɵреникчилерниң харыызы

 Ɵɵреникчилер боттарының бодалдарын чугаалаар.

Коммуникативтиг: бодунуң бодалын долу болгаш тода, билдингир дамчыдып билири. Бодунуң бодалын үндезилээр

Бот-хууда: бот-башкарныры

Регулятивтиг: планнашкын, даап бодаашкын.