Бурятский язык в режимных моментах для средней группы в ДОУ
план-конспект занятия (средняя группа)

Муниципальное бюджетное дошкольное образовательное учреждение

детский сад №88 «Ладушки» комбинированного вида

Бурятский язык в режимных моментах для средней группы ДОУ

Воспитатель: Хохолова Т.Р-Д

г. Улан-Удэ

2023

1 хэшээл.

Цель: создание условий для формирования бурятской разговорной речи у детей среднего дошкольного возраста.

Мэндээ! муноодэр саадтаа юугээр ерээбта? Хэнтэй ерээбта?

Би ябагаар ерээб. Би эжытэеэ ерээб. Би абатай ерээб. Машинаар ерээбди.

Муноодэр манайда айлшан ерээ. Энэ хэн бэ?

Энэ баабгай.

Баабгай: сайн байна, ухибууд! (Сайн байна. )

Танилсая. Шинии нэрэ хэн бэ? (Би Катя, би Тамир, минии нэрэ Алтана)

Би ой соо байдагби. Би амтатай мед эдихэ дуратайб.

Минии самса хурин унгэтэй.  Энэ зураг дээрээ умдэн ямар унгэтэйб?  (ногоон унгэтэй умдэн, шара унгэтэй гутал…..)

Танай самса ямар унгэтэйб? (Минии умдэн хухэ унгэтэй. Минии улаан унгэтэй самса)

2 хэшээл. Темэ «табан хурган»

Цель: формирование лексических навыков.

Мэндээ, ухибууд! Мэндээ.

Баруун гарай хургануудые нэрлэгты. Барбаадай, батан туулай, тоохон тобшо, толи байса, бишыхан шэгшуудэй.

Зуун гарай хургануудые нэрлэгты. Бэрхэнууд.

Муноо дуу шагнаябди «табан хурган» тухай.

Пальчиковая гимнастика «пять пальцев».

3 хэшээл.

Багша: булэ тухай хоорэлдоогоо ургэлжэлуулэеэ.

Хэн оорынгоо булэ тухайгаа хоорэжэ угэхэб?

Энэ минии эжы. Энэ минии аба. Минии эжы Оля гэжэ нэрэтэй. Аба Юра гэжэ нэрэтэй.

Минии аха Кирилл гэжэ нэрэтэй. Дуу басаган Арюна.

4 хэшээл.

 Темэ: «минии, шинии бэе»

Цель: увеличение объема лексического, грамматического материала по данной теме.

Развитие навыков аудирования.

 Энэ юун бэ? Энэ хамар, энэ аман, энэ толгой, энэ гар.

Нюдоороо хараха, гараа угааха, минии нюур.

Табан хурган, шинии уhэн ута. Минии уhэн богони.

 Би нюураа угаанаб. Шудоо сэбэрлэнэб

5 хэшээл.

 Багша: хэн бэ манайдаа ерээ?

Энэ хэн бэ? Энэ шандаган.

Шандаган ямар унгэтэйб? Шандаган сагаан унгэтэй.

Ута шэхэтэй, тургоор гуйдэг, морхооб эдихэ дуратай.

6 хэшээл.  

Во время режимных моментов.

Перед завтраком, обедом, полдником.

Багша: басагад гараа угаана. Хубууд гараа угаана. Гараа hайнаар аршанабди .

Амтатай гу? юу эдинэбди? (шулэ, сай уунабди, хилээмэ эдинэбди) Амтатай. hайндаа би садаа, амтатай баярлаа.  

7 хэшээл.  Дабталга.

Цель: закреплять ранее изученные слова на бурятском языке, продолжать развивать диалогическую речь.

Багша: мэндээ, ухибууд!

Томо гэрэлэй урда  ухибyyе  байлгаад , оорынь  бэеын хубиие нэрлуулэгты. (ребенок  смотрит  в зеркало  и называет части тела).

Бэшэ ухибууд бэе бэеынгээ бэеын хубинуудые нэрлэг.

Энэ толгой, энэ гар, энэ хул. Энэ минии шудэн. Энэ шинии хул.

Энэ минии шэхэн. Энэ минии хасар.

8 хэшээл. «Гэрэй амитад»

Цель: знакомство детей с домашними животными умение называть их на бурятском языке. Увеличение словарного запаса

Багша: мэндээ, ухибууд!

Муноодэр бидэ айлшаар  Иволга тосхон ошонобди. Тэндэ амитад байдаг.

Гэрэй амитад: морин, ухэр, гахай, нохой, тахяа,

Ухибууд багшын хойноhоо амитадые  нэрлэнэ.

9 хэшээл.

Багша: сайн байна ухибууд! Би таанартай наада наадахаяа hананаб.

Энэ стол дээрэ амитад байна. Эндэ хэн байнаб, нэрлэгты.

Энэ морин, энэ баабгай, энэ ухэр, нохой, гахай, энэ баха, шандаган.

Булта нудоо  хаахадатнай би нэгэ амитаниие хоргодуулхаб, хэн угы болооб гэжэ тааха еhотойт.

Муноо булта нудоо хаагты,

Нюдоо нээгты, хэн хоргодооб? (баха хоргодоо………)  

10 хэшээл.

Цель: формирование речевых и лексических навыков.

Сэнгэлгэдэ суглархадаа багша  ойлгуулна юу умдэнэбди. Хубсалхадаа дороhоонь эхилнэбди.тон туруун колготкоео, саашань носки, умдоо умдэнэ.тиигээд кофто, малгай, дэгэлээ умдэнэбди.

Би кофто умдэнэб.

Би гутал умдэнэб. Энэ минии гутал.энэ шинии гутал.

Би малгай умдэнэб. Минии куртка. Шинии куртка.

Минии гутал улаан унгэтэй. Шинии кофто шара сэсэгтэй. Айдарай дэгэл хухэ унгэтэй.

11 хэшээл.

Багша: - Мэндээ, ухибууд! Манайдаа айлшан ерээ! Танилсахамнай гу?(танилсая)

Би унэгэн гээшэб. Би ой соо байдагби. Таа хэмта? (унэгэн ухибуун бухэндэ дутэлэн нэрыень hурана)

Таа хэмта?

Би Артур. Би хубууунби.Би гурбатайб.

Би Настя. Би басаганби.

 Минии нэрэ Варвара. Би гурбатайб. Би басаганби.

Би наадахаа hананаб. наадан «харюуса-даа» («отвечай-ка»)

-шинии нэрэ хэн бэ? (минии нэрэ……)

- ши хэдытэйбши? Би гурбатайб, ……()

- энэ хэн бэ? ( энэ басаган, энэ хyбyyн, энэ эжы….)

- энэ юун бэ? (энэ нааданхай)

- шинии эжы хэн бэ? (минии эжы…..)

12 хэшээл.

Багша: - Сайн байна, ухибууд!

Дабталга.

физминутка:        Зай, YхибYYд бодогты!

                               Минии хойноhоо  дабта

                               Гарнуудаа дээшэнь Yргэ,

                                Гарнуудаа хажуу тээшэнь дэлгэ,

                               Гарнуудаа  доошонь таби

                               Дэбхэрэ, дэбхэрэ

                               Дуугаа дуула.