Скороговорки на бурятском языке
картотека

Жороо угэнууд – Скороговорки,
Жороолуулая.
Уран үгэеэ
Урилдуулая.
Хурдан гэгшын
Хурса хэлэтэй болое.

Шэнхинэбэ, хонхинобо, жэнгинэбэ, жэргэмэл жэрьебэ
Хахираба, харьяба, шарьяба хадын хара хайр шулуун
Тоншобо тоншобо, тархяа үбдэбэ тэнэг тоншуул.

Донгодоо, донгодоо, онгодоо ороо.

Дарьби жарьби жальжагы гутал.
Һарьмай гутал һаршагануур

Жэрхэ жэрхээ,
юунһээ жэрхээб,
жэжэ юумэнһээ,
юрын юрьеэнһээ

Алгана һалганана,
Ялаагана ялаганана.

Зоодой, зоодой,
Зохид загаһан.

Жороо үгэеэ жороолуулжа,
Ульгам үгэеэ урилдуулжа,
Хурдан гэгшын хурса үгэтэй
Болохомнай, болохомнай

Хон – хонхохон
Хоер лонхохон.
Дон – донхохон
Долоон домбохон.

Таа, бү таа,
Тарган таршаа.
Заа, бү заа,
Заан газаа.

Олзо олоод эрэ тахяа –
Олон тахяагаа ооголоо.
Олоһон олзонь –
Ори ганса орооһон.

Эрбээхэй эрьелдээд,
Эгсэ дээшээ ниидэшоо.
Эржүүхэй эрьелдээд,
Эгсэ доошоо унашоо.
Хорло хорхойтоо,
Хэшэгтэ эшхэрээ,
Эрхэтэ эрхэлээ.
Хорло хотолзоо,
Хонгор хонгиргоо,
Холхой хорхойтоо.

— Маа, маа,маа, — гээд,
Маарана хурьган.
— Маа, маа, маа, – гээд,
Маамаагаа эринэ.
Малаан маадай
Маа, маа, маа-
Маараһаар мал
Болохол, болохол!

Эрхэлээ, эрхэлээ
Эшэгэн тэхэ.
Эшэгэй, эшэгэй,
Эшэгэй наадан.
Эбэр ургаа
Эшэгэн тэхэ.
Эшэгэй, эшэгэй,
Эшэгэй наадан.

Шон шогтоо,
Шоошмой уһандаа.
Шог шогтоо,
Шоро мяхандаа.

Толгой уруугаа
Тон гүүлэхэ,
Яһа уруугаа
Ян гүүлэхэ.

Тээ тэндэ
Арбан табан
Табан тарбаган.
Яагаа олон
Арбан табан
Тарган тарбаган бэ.

Дабаан дээрэ даха үгы,
Даха дээрээ хуяг үгы.
Талын табан
Тарган тарбаган.

Дэгэл дэрыгээ,
Гутал шоройгоо,
Сабхи сахиигаа.

Шарана, игаана
Шанга наран
Шанха дээрэм.

Эндэ тэндэ түс мүргэлдэбэл,
Эрье дээрэ мүргэлдэхэ гү?
Элһэн дээрэ мүргэлдэхэ гү?

Шаазгай шангаар
Шаханаба.

Эрбээхэй эрбэлзээ
Элһэн дээрэ хэбтээ.
Эрхэтэ эрхэлээ,
Эжыдээ эльбүүлээ.

Эреэн һайхан эрбээхэй
Энээгүүр тэрээгүүр
Эрбэлзээ,
Дэрбэлзээ.

Торхонь тос гээд,
Тоһониинь ялас гээ.
Тоһониинь ялас гээд,
Түйсэ руу бүмбэс гээ.

Саашаа – наашаа,
Дүүжэн – даажан.
Хойшоо – урагшаа,
Дүүжэн – даажан.
Дээшээ – доошоо,
Дүүжэн – даажан.
Иишээ – тиишээ,
Дүүжэн – даажан.
Зүүлжээ – баруулжаа,
Дүүжэн – даажан.
Һуугаа – бодоо,
Дүүжэн – даажан.

Тэмээн, тэмээн
Тэбэрюухэй.
Тэмээнэй хүбүүн
Табарюухай.

Иимэ һайхан
Хүхэгэр хүхэ,
Мухагар мундуу
Хүхигэр хүхэ тэхэ.

Арбаад гаран
Арбагар хасуури
Арадаа үргэлжэ,
Асарааб шамдаа.

Номоо татаад,
Ногоо будаад,
Долоон үнгын
Торго үгыт!

Бообо гэдэг эдеэ
Вова амтархан эдеэ.
Таабари таалсажа,
Табаралдая.

Хүхэгэр хүхэ,
Мухагар мундуу
Хүхэгэр хүхэ тэхэ.
Хүхэ буха,
Хүхэ буха
Хүйтэндэ хүлдөө.

Тээ тэндэ
Тарган табан
Тарбаган.

Оройн бороондо нороһон
Орео боро морин.

Жолоо дарахада,
жороо халтар.

Хэн хүүхэн бэ?
Хэрмэн, Булган,
Ногоолой, Нашан,
Хүхылэй, Гүхылэй.

Бишыхан дүүмни,
Дүүжэн – даажан.
Сэнгээ, хүхеэ,
Дүүжэн – даажан.

Талын тарбаган
Тарган тарбаган.
Тарбаган табараа
Табанһаа таһараа.

Галуун, галуун –
Гаа, гаа, гаа,
Галуун шангаар
Ганганаа.

Туу, бү туу,
Тулам дутуу.
Шуу, бү шуу,
Шуран бушуу.

Мүнгэн шанагын дуун,
Мүхэреэхэн аягын дуун.

Таб – таахан
Туяамнай заахан.

Би бэеэ бэелнэб,
Бидэнэр бэеэ бэеэлнэбди.

Зүүн уулын айл олон гү?
Баруун уулын айл олон гү?

Тэрэ хойно,
Гэрэй хойно,
Хори гаран
Хара галуун.

Арын тэрэ нуур,
Аргагүй томо нуур,
Хадын тэрэ нуур,
Аргагүй сэбэр нуур.

Холуур ниидээ хори гаран
Хун сагаан галуунууд.
Хойгуур гарахань гү?
Урдуур гарахань гү?

Абын толгой дээрэ
Ахын хара малгай.
Эжын хүл дээрэ
Эгэшын хара даха.

Хурдан хула морин
Хойгуур, урдуур жороолоо.
Нэгэ хүхэ мухар буха буруу,
Хоер хүхэ мухар буха буруу.

Арзагар халаахай,
Арбагар абаахай.

Нэгэ хүхэ мухар буха,
Хоер хүхэ мухар буха.
Хүхэ мухар тэхэ
Эндэ тэндэ тэс мүргэлдэбэ.

Арбан табан
Табан тарбаганай
Арбан гурбанайнь
Арһые абаарай.

Шара шубуу барибаб,
Шаран, шаран эдибэб.
Шард – шард гэтэрнь
Шарабаб, шанабаб.

Боро шубуу барибаб,
Борлуулан эдибэб.

Тээ хойно
Хори холо
Гаран шахуу
Талын тарган
табан тарган
Тарбаган байрлаа.

Таа, бү таа,
Тарган таршаа.
Заа, бү заа,
Заан газаа.

Эрбээхэй эрьелдээд,
Эгсэ дээшээ ниидээшоо.
Эржүүхэй эрьелдээд,
Эгсэ доошоо унашоо.
Борьбоёо борьбиишоһон
Борбилоо борьбодоод,
Борьбоһоонь барингүй
Борьбиишоһоор борьбиигооб.
Аржа – Буржа хаанай
Арза – бурза адуун соо
Аргамжа ураг арбагануулһан
Аргаша ургаша адуушан.

Дүүжэн, даажан
Дээшээ, доошоо.
Дүүжэн, даажан
Саашаа, наашаа.

Пэндүү пүмпүү
Түмпүү Тунтуу
Огсогор догсогор
Арбагар дарбагар

Ганир янир
Хандир яндир
Хаб нохой
Хаб хархан
хаб-хаб гээб
Хормой хазаад
таһа татаад
Талиин талиигаа

Хэн унгааб?
Хэрмэн жэрмэн
Доргон ёргон
Толи байса тос.

Барбаадай
Батан туудай
Тоохон тобшо
Толи байса
Бишихан шэгүүдэй
Жэргээ жэргээ
Жэргэмэл шубуухай

һабинаа һабинаа
һабинуур бороон

Бааг бааг
Баха гээ.
Гоог гоог
Галуун гээ
Гүүг гүүг
Гүхы гээ,
Гүхы бэшэ
Хүхы гээ.

Наадан «Сэбэрээр хэлэ»:

Ша - Ша – Ша – шара унэгэн

Жэ- Жэ – Жэ – жэмэс ургаа

Шу –Шу – Шу –шуран hалхин

Жа – Жа – Жа – жалгын эрье

Шо – Шо – Шо – шонын ууляан.

Шуран hалхин шууяна. Жаахан жалгын сэбэр уhан. Шугы соо жэмэс ургаа.

……………………………………………………………………………………………………….

Наадан «Хэнэй дуун дуулдданаб?»

Мүнөө ш абяае удаан үгүүлээд туршаябди (шшшшшш). Юунэй дуутай адляар дуулданаб?(hалхинай дуутай адли). Мүнөө ж абяае удаан үгүүлээд туршаябди (жжжжжж). Юунэй дуутай адляар дуулданаб? (Сохын дуутай адли).

Наадан  «Анхарайлтайгаар шагна» (Хэлэhэн үгэнүүд соо ш  абяан дуулдаа хадань, альгаа ташахабди):

Шоно, шандаган,  шубуун, шабар, нажар, шэхэн,

……………………………………………………………………………………………

3. Фонетическая зарядка:

• 2- ая игра называется «Эхо». А сейчас поиграем в игру «Эхо». А что такое эхо? Вот представьте, что мы оказались в лесу с нашими друзьями.

Цель: Вы (дети) должны повторять бурятские слова как «эхо»:

Ма – маа – маадай

Яа – яа – ямаадай

Жоо – жоо – жороодой

Моо – моо – моодэй

Тээ – тээ – тэмээдэй

- Бэрхэнууд! Вот потренировали  наши язычки.