"Без- табигать дуслары".
план-конспект занятия по окружающему миру (средняя группа)

Балалар бакчасының катнаш төркемендә экологиядән ачык эшчэнлек планы.

Тема: Без- табигать дуслары.

Максат:

1. Балаларда т. белән кешенең узара тыгыз бәйләнгән булуын кузаллау формалаштыру.
2. Т.да уз -узеңне дөрес тоту кагыйдәләрен уеннар аша искә төшеру һәм ныгыту.
3. Без яши торган тирәлекнең экологик хэле белэн таныштыру.
4. Балаларнын мостэкыйль эшлэу кунекмэлэрен ныгыту, сойлэм телен устеру, игътибарлылыкны арттыру, сорауларга тулы жавап бирулэренэ ирешу. Иптэшлэре белэн дус могамэлэ формалаштыру.  

Эшчэнлек барышы.

1. Сэламлэу

2. Т. Хэерле кон дусларым! Кэефлэрегез ничек? Эйдэгез кулга кул тотынышыйк та бер -беребезгэ яхшы кэефлэребезне булэк итик.

Бергэлэшеп без басыйк
Бик зур тугэрэк ясыйк
Карнын матур аклыгыннан,
Йорэклэргэ коч алыйк,
Татулашыйк, дуслашыйк
Шогелебезне башлыйк.

(Балалар остэл артына утыралар)

Т: балалар- нэрсэ сон ул табигать? Таб. Ул усемлеклэр, хайваннар,кошлар, хава, су, безне нэрсэ чолгап алган, болар барсы да табигать. Таб. Безнен уртак йортыбыз. Сез ничек уйлыйсыз, кеше жирдэ узе генэ яши аламы? Кошларсыз, балыкларсыз, жэнлеклэрсез? Эйе, яши алмый. Таб.- кеше тормышында бик зур эхэмияткэ ия. Кешегэ хава ни очен кирэк? Сусыз тормышны куз алдына да китереп булмый. Без- кешелэр таб., узебезнен уртак йортыбызны сакларга тиешь. Кеше таби. Яши ул аны хэрвакыт кадерлэп саклый микэн?Эйдэгез буген шушы сорауга жавап эзлэп карыйк эле.

Мин буген балалар бакчасына килгэндэ бригадир Данил абыегызны очраттым. Ул мина узенен борчуларын эйтте, сезгэ хат тапшырды. Эйдэгез шул хатны бергэлэп укып карыйк эле. “Исэнмесез балалар, сезгэ Данил абыегыз хат яза. Сез бик акыллы, житез, олгер балалар бит. Минем сезгэ бер утенечем бар. Сез таб. Йорергэ чыксагыз кул буйларын, болыннарны, урманны без кат кузэтеп кайтыгыз эле, анда барда тэртиптэ микэн? Авылыбызнын матурлыгы, чисталыгы очен борчылам. Мина ярдэм итсэгез, мин бик шат булыр идем.”

Балалар, Данил абыегызнын утенечен кире какмыйча, болыннарны, кул буйларын, урманны бер кат карап кайтабызмы? Бэлки таб. Безнен ярдэм кирэктер? Без сэяхатебезгэ жэяу барырбыз. Э барганда узебез ойрэнгэн шигерлэрне, жырларны кабатларбыз, тагында кунеллерэк булыр.

Кунелле сэяхэт жыры. Урман тавышы

Менэ без урманга да килеп життек. Ю.алан урманы- ул безнен горурлыгыбыз. Урманда нэрсэслэр эшлэргэ ярый? Э нэрсэслэр эшлэргэ ярамый? Урманда нэрсэслэр усэ? Урман безгэ нэрсэслэр бирэ? Анда нэрсэслэр яши?

Балалар карагыз эле урманда кемдер учак яккан тугелме сон? Эйдэгез тизерэк сундерик аны. Учакны ничек сундереп була? Урманда учак яндырырга ярыймы?

Эйдэгез алга таба киттек. Чыгу юлына борылыйк (шигерь: бер атнада ничэ кон?) Балалар карагыз эле бу нэрсэ? бу кырмыска оясы. Кырмыскаларнын файдасы нэрсэдэ? Безнен урмандла кырмыска оясы кургэн бар инде. Лэкин бу ояны кемдер таяк тыгып болгаткан, кырмыскаларын утергэн, э исэн калган кырмыскалар ойлэренэ кайтырга юл таба алмыйча тилмереп адашып йорилэр. Эйдэгез аларга шушы ташлардан юл салабыз (ташлар бн уен). Менэ хэзер адашкан кырмыскалар ойлэренэ юлны табачак инде.

Балалар сез арып киттегез бугай, эйдэгез ял итеп алыйк. Физкульт минутка.

Хэзер кулгэ барабыз. Анда барда тэртиптэ микэн? (бер бэрэнге, ике бэрэнге) Ю.аланда кул бик зур, анда бик куп балыклар яши. Карагыз эле балалар, кулнен осте бик пычранган, аны тизрэк чистартырга кирэк. Балыкларны улемнэн саклап калырга кирэк(обручтагы жеплэрне йомгакка урау,балыклар ябыштыру) Булдырдыгз балалар. Балыкларыбыз кышны исэн сау чыксыннар.

Э хэзер кул кырыендагы бик матур болынга юнэлик (1,2,3,4,5 вышел зайчик погулять). Менэ нинди матур болын. Лэкин кемдер болында ял итеп, узеннэн сон купме чуп чар калдырган. Болай ярыймы балалар? Эйдэгез без ул чуплэрне жыейк. Анын урынына матур чэчэклэр усеп чыгачак( чуп жыю, чэчэк утырту) Менэ ничек матур булды болыныбыз.

Э хэзер балалар кире бакчабызга кайтыйк (1,2,3,4,5 вышла курочка гулять)

Эйдэгез остэл артына утырышыйк. Без буген кайларда булдык, нилэр курдек? Нэрсэлэр эшлэдек? Балалар тэрэзэгэ карагыз эле,хэзер елнын нинди вакыты? Кыш коне табигать ничек узгэрэ? Э без кыш коне табигатьне саклау белэн шогеллэнэ алабызмы сон? Табигатькэ ничек ярдэм итеп була кыш коне? (кошларга жимлеклэр ясап куярга, агачлар тобенэ карлар ояргэ, урман жэнлеклэренэ эзерлэнгэн махсуз тартмачыкларга ашамлыклар салырга)

Йомгаклау.

Шушы сойлэшулэрдэн сон, шушы эшлэрне эшлэгэннэн сон, шушы энгэмэмдэн сон, без узебезне таби. Дуслары дип атый алабызмы? Хэрвакыт табигатьне саклагыз, табигатьне пычратмагыз, анын чын дуслары булыгыз!