БЕЗ - ТАБИГАТЬ ДУСЛАРЫ
план-конспект занятия по окружающему миру (подготовительная группа) на тему

Алабуга муниципаль районыныӊ «Салават күпере» 34 нче балалар бакчасы мәктәпкәчә яшьтәге балаларга тәрбия – белем бирү муниципаль оешмасы

 БЕЗ - ТАБИГАТЬ ДУСЛАРЫ

ЭКОЛОГИК КВН

Тәрбияче: Гареева И.С.

Без – табигать дуслары

Мәктәпкә әзерлек төркемендә үткәрелгән экологик КВН

Балалар, 22 апрель көнне «Җир көнен» - планетабызны саклау көнен бәйрәм итәбез. Без генә түгел, җир шарының бөтен почмагында да җир-ананы, аның табигатен яраткан кешеләр бу көнне билгеләп үтә.

Бүген безнең уеныбыз табигатькә багышлана һәм ул «Без – табигать дуслары» дип атала. Уенда 2 команда катнаша, «Агачлар» командасы  һәм «Чәчәкләр» командасы

Уен кагыйдәләре:

1. Сорауларны игътибар белән тыңларга һәм кул күтәреп җавап бирергә.
2. Бүгенге уенда җиңелүчеләр дә бүләк алачак.

Уенга билгеләр куеп бару өчен жюри сайлана.

Уен барышы.

Өй эшен тикшерү, яки һәр команданың үз исемен яклавы.

«Агачлар» командасы (һәр катнашучы агач рәсемен тотып, сөйли)

Каен

Минем исемем каен.

Үсәм һәр  урман саен.

Буем үсә бик озын,

Ак кәгазь кебек тузым,

Ләкин сезгә бар зарым:

Суларым ага язын,

Сылап кына китегез,

Безгә ярдәм итегез.

Юкә

Юкә чәчәкләре нәфис,

Хуш исләрен тарата.

Юкә балы татлы дару -

Нәниләр дә ярата.

Имән

Минем исемем – имән,

Мин күптән яшәп киләм.

Җилләргә, давылларга

Берсенә да баш имәм.

Миләш

Җимешем кып-кызыл була,

Бу шатлык минем өчен,

Чөнки көзге салкында да

Үзгәрми минем төсем.

Чыршы

Ә мин – чыршы, күрәсез,

Чыршы булмый энәсез.

Тик үпкәлим мин сезгә,

Безне кисеп китәсез.

Шомырт

Ә мин шомырт куагы,

Иеләм дә бөгеләм.

Ак мамыгым түгелә,

Кара күзем күренә.

Нарат

Безнең дуслар булыгыз,

Агачлар утыртыгыз.

Сез, балалар, агачларны

Сындырмагыз, саклагыз!

Гөлҗимеш

Конфетка да яхшы мин,

Компотка да яхшы мин.

Беләсезме ни өчен?

Витаминнар хәзинәсе

Минем һәрбер җимешем.

 «Чәчәкләр» командасы чыгышы

Умырзая

Кар астыннан урман аланында

Баш калкытты умырзаялар.

Тик өзәләр тамырларын корытып,

Аланлыкка килгән балалар.

Җилдәк

Чәчәкләрнең иң күркәме

Нәфис урман җилдәге.

Өзәргә дип сузылма!

Мин  бит кызыл китапта.

Баллы чәчәк

Мин дә язның матур бер чәчәге,

Баллы чәчәк була исемем.

Аерсагыз мине дусларымнан

Бу аланны кайчан күрермен?

Ромашка

Сары төсле, бал кебек,

Ак чуклары кар кебек.

Әллә ничә авыруга

Файдасы бар, эч белеп.

Үги ана яфрагы

Ул башта чәчәк ата,

Чәчәкләре сары була.

Аннан соң яфрак яра,

Яфраклары дару була.

Энҗе чәчәк

Яшел яфрак эчендә

Энҗе чуклар эленгән.

Аңкып тора хуш исе,

Ничек үсеп өлгергән?

Нәүрүз чәчәк

Язның беренче чәчәге

Мин инде ул, Нәүрүз чәчәк.

Бигрәк матур чәчәк, дип,

Бу балалар өзәчәк.

Если я сорву цветок,

Если ты сорвешь цветок,

Если все: и я, и ты –

Если мы сорвем цветы -  

То окажутся пусты,

И деревья, и кусты

И не будет красоты.  

Капитаннар рәсемнәрне җыеп алалар.

- Балалар, бу чәчәкләр һәм агачлар куркып беткәннәр бит, ни өчен шулай куркалар алар кешеләрдән?

- Әйе, кешеләр аларны өзәләр, тамырлары белән җыялар, кайбер чәчәкләр бөтенләй юкка чыгарга мөмкин. Шуңа да аларны Кызыл китап битләренә керткәннәр.

- Ни өчен агачларны сакларга кирәк? (кислород  бирәләр, тузан йоталар, төзелеш материалы, мебель ясыйлар, дару алалар, җимеш бирәләр, җәнлекләргә һәм кошларга яшәү урыны, азык чыганагы,  кәгазь ясыйлар, кәгазьләрне әрәм-шәрәм итмәү, китапларга сак караш – ул урманнарны саклау дигән сүз).

Урманнар – планетабызның үпкәләре.

Бер агач бер җәйдә күпме тузан йота?

Карама – 23 кг, каен – 18 кг, тал – 38 кг, сирень – 1,6 кг, юкә – 35 кг, өрәңге – 33 кг, алмагач – 800 гр, тополь – 34 кг.

Ни өгчен чәчәкләрне өзәргә ярамый? Дару ясыйлар, духи, сабын, шампунь ясаганда кулланалар, матурлык бирәләр, бөҗәкләргә тәмле суларын бирәләр, бал кортлары бал җыя.

Болыннарда чәчәк күп дип,

Бәйләм-бәйләм чәчәк өзмәгез.

Бал кортларын чәчәк суыннан

Сез, балалар, мәхрүм итмәгез.

«Без урманга барабыз» җырлы уены

Туплы уен. «Төркемлә-аер»

Агач, куак, чәчәк, кыргый хайван, йорт хайваны, күчмә кош, кышлаучы кош, бөҗәк, балык, гөмбә һ.б. атарга.

«Тиз җавап бир»

Музыкаль пауза. «Бала белән күбәләк» җыры

Бөек шагыйребез Г.Тукай да табигатьне бик яраткан. Ул балаларны шәфкатьле, мәрхәмәтле, йомшак күңелле булырга, һәр җан иясенә игътибарлы булырга өндәгән.

 Хайваннар дөньясы

- Бик элекке заманнарда йорт хайваннары да кыргый булып яшәгәннәр. Аларны кешеләр әкренләп, үзләренә ияләштергәннәр. Иң беренче этне ияләштергәннәр. Ауга йөрергә булышкан.

Капитаннар ярышы (кроссворд чишәләр)

Кроссворд «Кыргый җәнлекләр»

Кроссворд «Йорт хайваннары»

Кошлар – бөҗәкләр

Табышмакларның җавапларын рәсемнәрдән табарга, төркемнәргә аерырга (күчмә һәм кышлаучы кошлар)

Файдалары: зарарлы боҗәкләрне, чебен-черкиләрне юк итәләр. Иген кырларын, урманнар, бакчаларны саклап калалар.

Шигырь «Кошларга»

Бөҗәкләр дә уяна: табышмакларга җавап бир, җавапны белдергә уенчыкны тап.

Дидактик уен «Без – табигать дуслары»

Табигать матур, чиста, сәламәт булсын өчен нинди кагыйдәләрне үтәргә кирәк икән?

Зәңгәр күктә көлгән кояш сезгә булсын!

Түбәләрдән тамган тамчы сезгә булсын!

Безнең көләч йөзләр, елмаюлар сезгә булсын!

Яз турында җырларыбыз сезгә булсын!

Җыр «Яз җитә»

Җир-анага нинди сүзләрегез бар?

Сакларбыз үсемлекләрне,

Өзмәбез чәчәкләрне,

Кош оясына тимәбез,

Сакларбыз бөҗәкләрне.

        Агач-куаклар утыртып,

        Урманнар үстерербез.

        Чишмә-күлләрне һәрвакыт

        Без чистартып торырбыз

Тәрбияче:

Беркайчан да рәнҗетмәгез,

Табигать ул – Җир-ана.

Табигатьнең якын дусты

Булсын иде һәр бала.

Гәрәева Илгизә Саматовна, Алабуга шәһәре 34 нче балалар бакчасы