Работа с одаренными детьми

Буряад хэлээр  4 класста олимпиада.

_________________________hургуули

Класс _______________________________

Ф.И. ___________________________________

1.Олоной тоодо байhан юумэнэй нэрэнуудые доогуурнь зура:

Басагад, багшанар, нүхэд, хонин, ямаан, үхибүүд, нуурнууд, мүльһэн, морид.

 2. Вокзал гэжэ үгэдэ ямар залгалта таарахаб?

А. –һээ

Б. –һоо

В. –һаа

Г. – һөө

3. Ямар асуудал илгажа хэблэгдэhэн үгэдэ табихаб: Хүбүүн томо нохой хараба.

А. хэниие?

Б. юун?

В. юу?

Г. ямар?

 4. Амитадые монгол литын ёhоор табигты.

Расположите животных согласно восточного календаря.

Бар, хулгана, хонин, луу, морин, тахяа, гахай,

туулай, нохой, үхэр, бэшэн, могой.

______________________________________________________________________________________________________________________________________

5. Зүбөөр оршуула Алдар hургуулидаа hайнаар hурадаг hэн.

А) Алдар хорошо учится в школе.

Б)Алдар в школе будет учиться хорошо.

В) Алдар хорошо учился в школе.

6. Мэдүүлэл соо хаана  запятой табигдахаб?

Эжыгээ хододоо 1 дорюун 2 хүхюун 3 урагшаа hанаатай 4 байгыт даа гэжэ үреэнэбди.

А) 2,4

Б) 1,3

В) 2,3

Г) 3,4

7. Үгэнүүдтэ нюур харуулhан түлөөнэй нэрын залгалта табижа бэшэгты:

Би үсэгэлдэр кинодо ошоо___. Ши табадахи класста hурана____. Та намтай музей ошохо гү___? Бидэ буряад хэлэ үзэнэ____.

8)Шарада соо тайлбари оло.Үгэнүүдые бэшэ.

Т хашалгантай уншаа hааш, ялагар hайхан бүд гээшэб.

Д хашалгантай болоо hаа, аргагүй сэбэршэ амитан болохоб.

9. Аялганай тааралдалай ёhоор бэшэ. Рассказда нэрэ үгэ.

                                                ________________________________

        М_най т_схон_й дэрг_дэ  ехэ нуур бии. Үбэлэй ерэх_дэ уh_ниинь хүр_жэ, м _ льhөөр хушагд_да_г. Хүүг_д  т_ндэ каток х_бэ.

        Үд_ртөө т_ндэ үхиб__д сугл_ржа наад_д_г. Зарим х__гэд нуур дээг__р с_наар яб_д_г, конькиг__р х_лтирдаг.

10. Эдэ үгэнүүдые аялганай нугаралай ёhоор ондоо болгон бэшэ:

Тооло- тоол_ _ ла                   ерэ-ер__лэ                        оё- о_ _ла

Наада- наад_ _ла                    бэшэ- бэш_ _лэ                халтира- халтир_ _ла

11. Илгаhан мэдүүлэл удхаараа ямар мэдүүлэл бэ?

Газаа саhан ороно гү?

а)Юрэ хөөрэhэн мэдүүлэл          б) Асууhан мэдүүлэл        в) Шангадхаhан мэдүүлэл

12. Юрэ хөөрэhэн мэдүүлэлэй хойно ямар сэгнэлтын тэмдэг табигдадагаб?

а) точко                б) шангадхаhан тэмдэг                в)асууhан тэмдэг

13. Дорохи үгэнүүд ямар асуудалда харюусанаб?

  Заhана, бэлдэнэ, харууhална

а) Ямар?                б) Хэн?                в) Юу хэнэб?

14) Холболол үгэ бии болго.

дулаан                            хилээмэн

hонин                        хүбүүн

Хүйтэн                дэгэл

Ухаатай                      ном

Амтатай                     жабар

15) Түрүүшынхи холболол үгэнүүд сооhоо тэмдэгэй нэрэнүүдыень түүжэ буулгажа бэшэ.

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

16) Эдэ үгэнүүдые ямар үзэгhөө эхилжэ бэшэхэб?  Тэдэ үзэгүүдыень зура.

(С,с) элэнгэ мүрэн, (У,у)лаан – (Ү,ү)дэ хото, (Б,б)айгал далай, (Э,э)рдэни хүбүүн, (Х,х)эжэнгэ нютаг, (Г,г)унга (Ч,ч)имитов, шүлэгэй (Н,н)ом.

17) Асуудалай hүүлээр таараха хэлэлгын хуби табижа бэшэгты.

 (Юун?)___________ шэнги үлэн хооhон.

(Юун?)___________ шэнги хүсэтэй.

Шандаган  шэнги (ямар?)________________ .

Үнэгэн шэнги ( ямар?) __________________ .

18) Ямар үгэнүүд соо йотированна аялганууд нэгэ абяа үгэнэб? Тэдэниие зурагты.

Яhан, мяхан, ёhо, Аюр, нюдэн, голёо, гоёо,хоёр.

19) Түрүүшын даабариhаа хоёр абяа үгэhэн йотированна аялгатай үгэнүүдые түүжэ бэшэгты. _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

20. Өөрынгөө класс тухай 3-5 мэдүүлэлнүүдые бэшэгты.

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

Буряад хэлээр 3 класста олимпиада.

_________________________hургуули

Класс _______________________________

Ф.И. ___________________________________

1.Буряад хэлэнэй алфавидта хэды узэг бииб?

а) 33              б)36                в)38

2. Аялган абяанууд юунhээ буридэнэб?

а) дуунhаа;         б) шууяанhаа;         в) дуунhаа, шууяанhаа;

3. Стрелкээр харуула, яажа  эдэ үгэнүүд оршуулагданаб:

майхан                      а) черепаха

өөхэн                        б)тетрадь

мэлхэй                     в) юрта

дэбтэр                      г) доска

самбар                       д) сало

4. Амитадые монгол литын ёhоор табигты.

Расположите животных согласно восточного календаря.

Бар, хулгана, хонин, луу, морин, тахяа, гахай,

туулай, нохой, үхэр, бэшэн, могой.

______________________________________________________________________________________________________________________________________

5. Эдэ үгэнүүдээр мэдүүлэл зохёожо бэшэ.

нэрэтэй, Дулма, эгэшэ, гэжэ, минии.

___________________________________________________________________

6. Эдэ узэгүүдээр үгэнүүдые зохёо. Нэгэ узэг оло дахин хэрэглэхэдэ болохо.

Х, y, т, о, б, а, э, р, м, й, н.

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

7. Буряадаар бэшэгдэhэн оньhон үгэнүүдые,  ород хэлэндэ оршуулагдаhань алин бэ?

Үзэгөөр хаалта соо харуула.

1)Хүн болохо багаhаа,

   Хүлэг болохо унаганhаа.        (     )

2)Айл захатай, дэгэл захатай.   (     )

А) Готовь сани летом, а телегу-зимой.

Б) Человеком становятся с детства, рысаком с жеребёнка.

В) В семье бывает старший, а у шубы ворот.

8. Тоонуудые үгэнүүдээр бэшэ

47, 100, 1000, 78, 2014, 1956, 602, 390__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

9. Үгэнүүдтэ нюур харуулhан түлөөнэй нэрын залгалта табижа бэшэгты:

Би үсэгэлдэр кинодо ошоо___. Ши табадахи класста hурана____. Та намтай музей ошохо гү___? Бидэ буряад хэлэ үзэнэ____.

10. Эдэ үгэнүүдhээ мэдүүлэл зохёо, шухала гэшүүдынь зура.

эдидэг, үдэшын хоол, манай, бүлэ, 8 сагта.

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

11. Точконуудай орондо эдэ удаан аялгануудые табигты -яа, -еэ, ёо, юу:

аб.....н, түл....н, зох...л, тар...н, хор..., hэр...н

12. Точконууудай орондо хэрэглэхэ дифтонгнуудые табигты:

малг....., бээл...., нох......, дэлх....., ….тан, гэр...нгээ, h.....хан, сэдьхэлт...., баабг..., нааданх...., х....тэн, ….мhон

13. Залгалтануудые таби.

Точк…                      бан…

Библиотек….           Арм…

Газет…                    техник…

Минут…                  телеграмм…

Пол…                       консерв…

Кофт… столов…

14. Буряад хэлэндэ хэды падежнууд бэ?

А) 5                 б) 7                 в) 6

15. « Харгы» гэжэ үгэ ямар падеждэ байнаб? Тэмдэглэ.

А) Зүгэй         б) хамтын         в) зэбсэгэй         г) нэрын

16. Yйлын падеж ямар асуудалда харюусанаб?

А) Хэнэй? Юунэй?

Б) Хэн? Юун?

В) Хэниие? Юуе? Юу?

Г) Хэнhээ? Юунhээ

17. Падежнүүдээр зохилдуула  «хэрмэн, могой» эдэ хоёр үгэнүүдые.

Н.п

Х.п

З.п

Y.п

Зб.п

Хм.п

Г.п

18. Эдэ хэлэлгын хубинуудые таралдуулан таби

1. ном                         а) хусана

2. таряан                 б) уншаха

3. нохой                 в) hурана

4. hурагша                 г) бэлшэнэ

5. мал                         д) шарлана

19. Тэмдэгэй нэрэ юумэнэй нэрэтэйнь холбо. Шадаа хадаа оршуулгынь бэшэ.

алтан                             зөөхэй

амтатай                         ургаса

хурдан                          байра

хоротой                        намар

малай                           морин

баян                               могой

20. Өөрынгөө хамта hурадаг нүхэд тухай сочинени бэшэ.

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________