Физминутки в начальной школе
картотека по зож по теме

Физминуткалар.    

1.Хову-шолде чечек шып,

Ховаганнар ойназын.

Хунчугежим хунне-ле,

Хулумзуруп хунне-ле!

2.Арбай –тараа соктап чиир.                                                

Аажок кежээ, эрес мен.

Бала, согааш эдим бо:

Бирээ, ийи, уш.

Бирээ, ийи уш.

3. Балыкчы мен, балыкчы мен

         Балыктаалам, эжикей        

Барба-саван сыырткыыжын

База ап ал, эжикей.

Бирээ туттум,

Ийи туттум

Балыктарын ковейин!

Баарымга авам, ачам

Бажым суйбап эргеледир

4.Дииспеек.                                                           

Ала-шокар дииспейин

Ажылгырын корунер даан

Азыгларда кускелерни

Аай-дедир сывыртап тур.

5. Бирээ, ийи, уш

Бирээ, ийи, уш

Бистин-биле денге кыл!

Бирээ, ийи, уш          

Бирээ, ийи, уш

Бистен артык кыл!

6. Хадынчыгаш

Хадынчыгаш, хадынчыгаш

Камгамчыктын ыяжым сен.                                      

Хатка, соокка тоовас

Кадыг, быжыг ыяжым сен.                                          

7. Кускежиктер

Кускежиктер-хензигбейлер,

Унгурлерден унгуленер!

Киска деп дииспеек

Удуп чыдыр ойнаалынар:

Бирээ куске, ийи куске

Уш куске, дорт куске…

Бисти топтап корунер даан:

Бичиивисти, хензиивисти

Узун, чинге кудуруктуг,

Угаанныг кажар, оптуг

Уругларга чагыывыс-тыр:

Улугларны хундуленер

Бичиилерни карактажып

Бирден бир чок ооренинер!

8. Салгынчыгаш

Салгынчыгаш, салгынчыгаш

Садтар кырын эргий ужут,

Сагыш ышкаш чаагай чыттан

Чаштар биске дамчыдып бер.

10. Хек-даваннар унду,

Хектер, куштар ырлашты.

Шагнын чаагай уези-

Частын келгени-ле ол.

11. Сигенчилер

Сигенчилер, сигенчилер

Сиген кезип кирипкен

Кадыырлары: сыг-сыг,  

Сигеннери шиг-шиг

Бирээ, ийи, уш.

12. Чолаачы

«Чолаачы» деп ойнаалам,

«Чолдак-Ойну» мунаалам.

Онгар келди,

Опаш-опаш.

Оруктун ам дескизин

Кыдыындыва ээвит,

Кыйырт-кыйырт,

Кыйырт-кыйырт,

Кызыл от бо коступ келди.

Оожум доктаа,

Оожум доктаа.

13. Дагааларым.

Дагааларым, дагааларым            

Тараалардан чыып чинер!

Кайда-кайда, экизин

Катап-катап чиир бис.

14. Сайзанакка бараалам

«Саанчы» деп ойнаалам.

Инектерим келди,

Ийи-бирлеп салам.

Бирээ, ийи

Бирээ, ийи

Саржаг, чокпек бо-дур ийиин!

15. Тыва хемчеглерге

Шагдан тура сагып келген

Чаагай эки чанчылдыг бис

Даараар, чазаар, шеверлээрде

Дарый, дурген санап тывар

Таан эптиг хемчеглерни

Сактып, бодап катаптаалы:

Салаа-биле: бир илиг,

ийи илиг, уш илиг…

Дараазында бо-дур корем:

Мугур соом, кыры дурту,

Бир кулуш, тош чартыы,

Бир базым, ийи базым.

Адыш оюу чода дурту

Бирээ, ийи, уш.

16. Кымыскаяк.

Кустун чылыг хуннеринде

Кужур хензиг кымыскаяк

Класстар кезип, эжик соктап,

Кылган ижин таныштырган.

-Тук-тук-тук!

-Кым-кым?

Кымыл ында?

Кымзыыдай бе?

Кымзаарак бе?

-Кым-кым?

-Кым-даа эвес

Кымыскаяк мен-дир мен.

-Чуну канчап чоруурун ол?

Чуге эжик соктадын?

Кымыскаяк харыылап-тыр:

-Кыжын донмас, чылыг, чырык

Крышалыг бажын туттум.

Хырным тодуг, аштавас,

Кыштап чиир чем уужеледим.

-Оо, чараш, кежээнни!

Орлан-шоваа эрес-тир сен.

-Кымыскаяк –хензигбей

Бистер база сен ышкаш

Бижип, номчуп оорениил!

Азырал амытаннар дугайында.

1.Ошкулерим.

Чайгы чылыг хуннерде

Чалгааравайн кадарар

Оор шуужуп оъттаар

Ошкулерим бо-дур.

Анайлары ак-ак

Ангору-даа бар-ла

Аразында алгыжы

Арай опчогу-даа бар.

2.Хаваннарым

Калбак, халбан кулактарлыг

Кара сыгыр хаваннарым

Чиир чемин каап бээрге

Чиндиннедир баскылап кээр.

3.Хаважыгаш

Хаайы кара

Кара коску

Хаважыгаш ыдым бар.

Артында-ла костуктуг

Аажок эреспей.

4.Дагааларым

«Ко-ко- ко                                          

Ко-ко-ко»-деп

Кокунайдыр алгыржыр

Кодан сынмас дагааларым

Хунун чыгыы чуургалаар

Кужурлерим чаражын.

5.Инектерим

Идээледир оъттап-оъттап

Ийини куду шошкунгурлап

Ийи-бирлеп базып орар

Инектерим бо-ла болгай.

Саамчаан суттуг эмиглерин

Саай тудуп корээлинер,

Сааладыр саап алгаш

Саржаг, чокпек кылыылынар.

Улустун аас-чогаалындан

1.Алышкылар бежелээн

Аажы-чаны ангы-ангы

Матпаадыр (чаяннаар)

Бажы-Курлуг (бажын борбаннадыр)

Орта-Мерген олутпай (олурар)

Уваа-Шээжек элдепсинер

Биче-шоомей чиик-чиик (маннаар).

2.Матпаадыр балыктаар,

Бажы-Курлуг малдаар,

Орта-Мерген от салыр,

Уваа-Шээжен уран-шевер,

Биче-Мерген бижик коор-

Кылбас тутпас чувези чок

Кызыл-Маадыр алышкылар.

3.Матпаадыр – магадаан,

 Бажы-Курлуг –бараалгаан,

Уваа-Шээжек-уйгужувай улаараан,

Бичии-Боовек-бичиивей, билбези чок, чарашпай.

4.Матпаадыр хоюн эккээр,

 Бажы-Курлуг догерер,

Ортаа-Мерген одаг кыпсыр,

Уваа-Шээжен эът дулер,

Биче-Моомей улеп бээр.