Сценажыткан тоол-көргузуг « Өңнуктер»
методическая разработка

                          Сценажыткан  тоол-көргузуг « Өңнуктер»                                              

             Арганын аннары ойнап , чугуржуп  келгеш,  шупту  ойнап-самнап турар.(Анчыгаштарнын самы)

    Хенертен боо даажы дынналыр. Анчыгаштар корткаш , шырыш дозунде  сыннып, хоруп олурда , ийи  анчы чугаалажып кылаштап олурган:

Бирги анчы : Агаар-бойдустун-даа экизи кончуг хун-дур, олчалыг хун боор ирги бе, ирбисти канчап тыпкаш боолап алыр бис.

Ийиги анчы : Коступ-ле   кээр болза ,         боор, мен дег часпас адыгжы , бо чоок кавыда чок-диин, ирбиш хамаанчок бичии амытаннарны, часпас адар     и йик мен чоп.

Бирги анчы:Че-че , мактаныкчын ол-ла болгай сен оол, мен база сенден дорайтавас- ла болгай мен .

      Ам кылаштаарывыс ур эвес-диин, бо турар улуг, кадыр-каскак бедикти  ажа бээривиске . ол чарашпайлар                   ойнап-самнап турар- диин

оол  , дурген шимчээли че.

    Койгун эштери адыг , дилги , кодан, бору суглар-биле  шырыш аразындан ыглап      унуп          келир.

Кодан: Ии-ии-ии, коргуп тур мен, ии-ии-ии , ам ол анчылар бисти суруп ,истеп чедип келир эвеспе, ии-ии-ии , дурген дезээлинер че!

Адыг: Кортпа, кортпа , койгун, анчыларнын чугаазы-биле болза , олар бистин оннуктеривис  ирбиштерни дилеп чоруур хевирлиг-дир.Оннуктеривиске канчаар дузалажыр улус боор бис.Сен дилги ,черле кажар , кайгал болгай сен, боданып корем .

Дилги: Бээр   дыннанар оннуктер, бистин оннуктеривис ирбиштерге айыыл- халап диргелип келген-дир,  мен черле беш мегелиг,алды аргалыг болгай мен ,бичии боданыптайн………

Аа, билип кааптым, дуза дилеп чеде бээривис хуулгаазын Хаан-Херетивис бар ийик чоп.

Бөру: Шын-дыр , чоп-тур , койгунчугаш, Хаан-херети куштун чашкан  алдын, монгун херелдеринден  , ол сойлуктарнын карактары чылчырыктап, козулбестээш , ирбиштерни-даа боолап шыдавастар-диин.

Адыг: Ам дурген, барын Хаан-Херети оннуувустун уязынче халчыылынар че!

              Сценаж е ирбиштер танцылап унукпкелир (ирбиштернин самы).

Танцылап тондуруп турда , сценажеийианчы кедеп  унуп келгеш , ирбиштерни боолаар деп чыдырда , Хаан-херети куш ужуп унуп келгеш, ирбиштернин мурнунга доза турупкаш, алдын-монгун херелдерин чажыптарга , анчыларнын карактары чылчырыктааш, бооларын октапкаш, черже  кээп дужерлер.

Хаан-херети: Мелегейлер, оран-делегейнин чараш ан-менинде канчап черле  холунар кодурлурул! Багай           болганынар дээшсилерге кадыг торгаал кылыр мен: Бирээнерни – чыттыг, боктуг тулааларга чурттап чоруур, пакылаашпай пага кылдыр хуулдуруптайн!.  Бирээнерни – шырыш , арга кезип чоруур , шартылаашпай шерги кылдыр хуулдуруптайн!.

Ирбиштер: Бисти хай-халаптан камгалап каан оннуктеривис , Хаан-Херети кушка болгаш арганын дириг-амытаннарынга  четтирдивис.!

Хаан-Херети: «Кадагалаар , камгалаар !»- деп кыйгырыгда кирип турар,

        Каас-чараш амытаннар

                           Борбак черге, бомбурзекке ам-даа озуп,

                           Бараан болуп, делегейни каастазын!

Киржикчилер шупту:

     Ирбиштерни – тотчеглевээл!

     Ирбиштерни – кадагалаал!

     Ирбиштерни – унелээли!

     Ирбиштерни – камгалаалы!

Бис,ирбиштернин оннуктери бис!    (ниити хоглуг сам-биле тонер).

                                 Сценажыткан  тоол-көргузуг

                                           «Өңнуктер»

                                                                                               Тоолдуң автору болгаш

                                                                                               тургузукчузу , «Театр»

                                                                                           Салчак Сылдыс Викторовна.