"21 - ғасыр көшбасшысы"
классный час (4 класс) на тему

Тақырыбы:  21 - ғасыр көшбасшысы
Мақсаты: Оқушылардың пәндерге қызығушылықтарын оята отырып ,логикалық ойлау қабілеттерін дамытып, дүниетанымын кеңейту, ұйымшылдыққа,тапқырлыққа алғырлыққа зейінді болуға тәрбиелеу.
Көрнекілігі: интер белсенді тақта,сұрақ жауап, мақал мәтелдер тб.
Сабақ түрі: жарыс сабақ
Сабақ әдісі: сұрақ – жауап
Жаңа технология:  топтастыру.
Барысы: І. Ұйымдастыру 
Кіріспе сөз.
- Армысыздар, құрметті оқушылар мен ұстаздар және ойынға қатысушы сайыскерлер! «Халықтың кемеліне келіп, өркендеп өсуі үшін ең алдымен, азаттық пен білім қажет»деп Ш. Уалиханов, ал Қ. Сәтбаев «Ғылым майданының қатардағы жауынгері тек үнемі оқу, іздену, талпыну, тану, өмір мектебінен өту арқылы ғана оның ірі қайраткері дәрежесіне дейін көтеріледі деп айтып кеткеніндей, еліміздің болашағы тек қана білімді жастар екені даусыз. Сол білімді жастарды болашақта сендер құрайтын боласыңдар. Осы мақсатпен бүгін 4 - сыныптар апталығының он күндігіне орай 4 «ә» сынып оқушылары арасында «21-ғасыр көшбасшысы» атты интеллектуалдық сайыс өткізгелі отырмыз  .                     Мұғалім: Армысыздар, мұғалімдер әз жандар,
                 Білім іздеп, инемен құдық қазғандар.
                 Құшақ жая қарсы аламыз сіздерді,
                 Білімменен сусындатқан біздерді.
М: Армысыздар, оқушылар, балғындар,
     Жүздеріңнен мейірім мен нұр тамған.
     Алдарыңда жауқазындай құлпырған,
     4 - ші сынып оқушыларын қарсы алыңдар
М:  Ал келіңдер, келіңдер,
      Біріңе - бірің еріңдер.
      Біліміңді тексеріп,
      Ойынға қатысып көріңдер.                                                                                                                                                                 М:    Кім жеңді, кім жеңілді деп жүрмейік,
        Әділ - қазы бағасына жүгінейік.
        Сайысқа баға беріп, сөз айтатын,
        Қазыларға төрден орын берейік.
Әділ қазылар алқасын төрге шақырамыз: Айман апай,Жаңыл апай, Гулвира апай.
М: Құрметті ұстаздар мен оқушылар!
Қазір осы уақытқа дейін алған білімімізді саралап, өнерімізді ортаға салмақпыз. Біліміміздің артып, санамыздың өскенін, сөз байлығымыздың молайғанын көрсетейік.Олай болса, 4- ші сыныптар арасында «21-ғасыр көшбасшысы» атты сайысымызды бастаймыз.                                                                                                                                                                   1 - жүргізуші: Алғашқы кезегіміз таныстыру,
                       Топтарды бір - бірімен табыстыру.
                       Айдар таққан атауларын қорғайтындай
                       Өлең сөзбен өрнектеп жарыстыру.                                                                                                                                            Топтар өзара кезегін анықтайды.
                      «Сұңқарлар» Армысыздар, ұстаздар мен оқушылар,
                       Білімді санасына тоқушылар.
                       Білімімен, өнерлерін ортаға сап,
                       Шықты міне, Алғырлар атты сайысшылар.
«Тұлпарлар» Топ атауы ойы жүйрік тапқырлар,
Жарыс көрсе күш - қуаты жалындар.
Логикалық тапсырмалар шешуде,
Алдыңғы топ қатарынан табылған.
Ойыншылар екі топқа бөлінген. І - топ оқушылары «Сұңқарлар»тобы, ІІ - топ оқушылары «Тұлпарлар» тобы.Әр топ 6 сайыскерден құралған. «Сұңқарлар»тобының топ басшысы  Күлдейбаева Анара, «Тұлпарлар тобының топ басшысы :Темір Дана.                                    Ендігі кезекті топ басшыларына берейік.
(Әр топ басшы өз тобындағы топ мүшелерімен таныстырады)                                                                                                                        
ІІ. Сайыс жоспары                                                                                                                                                     1.Таныстыру,сәлемдесу
2. «Тапқыр болсаң, тауып көр»
3. «Жүйрік болсаң озып көр»                                                                                                                                                                                           4.Сөзжазам ойыны
5. Топбасшылар сайысы.
6. «Жеті жұрттың тілін біл» сайысы.                                                                                                     7. «Әрі қысқа,әрі нұсқа»сайысы
1 – сайыс «Амандасу рәсімі»
1. «Тұлпарлар» тобы
Ұраны: «Тапқырлық таныту мақсатымыз,
             Біліммен шықсын тек жақсы атымыз»
                                      Сәлемдесуі: Армандарға қол созумен келеміз,
Өмір теңіз жүзіп келеді кемеміз.
Білімменен қаруланған тобымыз,
Қарсыласты қалайда біз жеңеміз.
Тапқырлар тобынан қарсылас топтарға сәлім!
2. Сұңқарлар тобы
Ұраны: Болашақтың ұрпағымыз білімді, Көрсетпекпіз сабақта алған білімді.
                                   Сәлемдесу: Қиындықтан сірә да біз қашпаймыз,
Алғырлық пен тапқырлықты ұштаймыз.
Қиялдарға самғап ұшқан құстаймыз,
Шегінбейміз жеңістерге бастаймыз.
Алғырлар тобынан қарсылас топтарға сәлем!
І топ: Бастары компьютердей
Бойлары бәрі бірдей
Балалықты бірге өткізген
«Тұлпарларға»бір сәлем.
ІІ топ: Келешекке үмітпен қарар
Атақ - даңққа бөленер
Сегіз қырлы ойшылдар
«Сұңқарларға»бір сәлем
                                                                                                                                                                                                     2 - сайыс: «Тапқыр болсаң, тауып көр» Математикалық сайыс:
Бұл сайыста оқушылар берілген сұраққа ауызша жауап береді. Әр жауапқа байланысты ұпайлар береміз.
1 - жүргізуші: Ұшқыр ойға серік болсын шеберлік,
                         Сөз кезегін математикаға берелік.
                         Арамызда тапқыш достар көп екен,
                         Солардың енді жауаптарын көрелік!                                                             «Тұлпар» тобына сұрақтар
1. Ең кіші үш таңбалы сан? (100)
2. Қосу амалын немен тексереді? (азайтумен)
3. Бір тәулікте неше сағат бар? (24)
4. 10 см де неше дм бар? (1 дм)
5. Жұлдыздың неше бұрышы бар? (5)
6. Аспанда неше күн бар? (1)
7. Адам қолында неше саусақ бар? (10)
8. 2 ондық 8 бірлік? (28)
9. 6 ондық пен 3 ондықтың айырмасы? (30)
10. Кітаптың формасы қандай математикалық фигураға жатады? (тік төртбұрыш) «Сұңқар»тобына сұрақтар.
1. Ең үлкен екі таңбалы сан? (99)
2. Азайту амалын немен тексереді? (қосумен)
3. 1 сағатта неше минут бар? (60)
4. 1 м – де неше см бар? (100)
5. Шаршының неше бұрышы бар? (4)
6. Адамда қанша көз бар? (2)
7. Аспанда неше ай бар? (1)
8. 9 ондық 5 бірлік? (95)
9. 4 ондық пен 3 ондықтың қосындысы (70)
10. Қосылғыштың орнын ауыстырғанымен қосындының .......... (мәні өзгермейді)  «Тұлпар» тобына.                                                                                                                                   3 –сайыс. «Кім жүйрік?»байқауы :  Қызықты логикалық сұрақтар:
1. Жұмулы көзбен нені көруге болады? (түс)
2. Жаңбыр жауып тұрғанда қоян қандай ағаштың түбінде отырады?
3. Әженің Мирас атты немересі, Ақтөс деген иті және мысығы бар. Әженің неше немересі бар? (1 немересі бар)
4. Теңізде қандай тастар болмайды? (құрғақ)
5. Екі күн бойы жаңбыр жаууы мүмкін бе?(жоқ, өйткені күндердің арасында түн бар)                                                                      6.  Қай кезде қолы суға кесіп алуға болады? (мұз болғанда)                                                          «Сұңқар» тобы
1. Төрт аққайың өсіп тұр. Әр қайыңның төрт бұтағы бар, әр бұтақтың төрт сабағы бар. Әр сабақта төрт алма өсіп тұр. Сонда қанша алма бар?(Аққайыңда алма өспейді)
2. 31 - ші ақпан күні не болады? (31 - ші ақпан болмайды)
3. Тамақ пісірер алдында қазанға ең бірінші не салады? (көз)
4. Бір жаққа қарай бір әже кетіп бара жатыр. Оған қарсы үш кісі келе жатыр. Әр кісінің қолында дорба бар. Әр дорбаның ішінде бір - бір мысықтан. Барлығы неше адам кетіп бара жатыр? ( Бір әже ғана кетіп бара жатыр)                                                                                            5.  Кемпірқосақта неше түс бар? (7)
6. Асқар Алтынайдың ағасы. Алтынай Арманның шешесі. Асқар Арманға кім болады. (нағашысы)
Мұғалім: Сөзжасам бұл әркімге ой салады,
Сөз тізбегін құрамын деп толғанады.
Сөзден - сөз шығаруға жетік болсаң,
Сөзжасам кезегі енді басталады.
4 - сайыс: «Сөзжасам» сайысы
Балдырған, Жауқазын сөздеріне 10 сөзден құрау.
5-сайыс : «Топбасшылар» жарысы:
Мұғалім: Бәйгеге түсіп жарыспай,
                Жүйріктің бағы жанар ма?
                Білім мен өнер жарысып,
                Тәрбие - тәлім табар мән.
                Бұл бәйге ойдың бәйгесі,
                Кім жүйрік ойға сол алда.
                Келесі кезекті Бәйге жарысқа берейік:
- Бұл кезеңде топ басшылары сынға түседі. Әр топ басшыға 10 сұрақтан қойылады. Сұрақтарға тез жауап беру керек. Әр дұрыс жауапқа 1 ұпайдан беріледі.
«Сұңқарлар» тобының топбасшысына сұрақтар:
1. Адам тіршілігіне қажет жылуды қайдан алады?
2.  Адам денесінің тірегі не?
3. Тіктөртбұрыштың ұзындығы мен енін көбейту арқылы нені табамыз?
4.  Ұя салмайтын құс?.
5. Дені сау адамның тамырының соғуы қанша?
6. Жалғауы жоқ септік?
7. Әлсін - әлсін қандай қос сөз?
8. Икебана дегеніміз не ?
9. «Мәлімдеме» сөзінде неше буын бар?
10. Қазақ алғашқы ұшқыш- ғарышкері?
«Тұлпарлар» тобының топбасшысына сұрақтар:
1. Ауа қоспасында ең көп таралған газ?
2.  Күндіз көрмейтін құс.?
3. «Жетім» әңгімесінің авторы кім?
4. Адам қанын соратын жәндік?
5. Жер бетінде неше материк бар?
6. Абайдың анасы
7. Жер бетінде неше материк бар?
8. Дененің қызуын өлшейтін құрал?
9. «Жұмысшылар» сөзінде неше буын бар?
10. Абылайдың шын есімі.
6 сайыс «Жеті жұрттың тілін біл»                                                                                                                                                                                         Ана тілім арың бұл,
Ұятың боп тұр бетте,
Өзге тілдің бәрін біл,
Өз тіліңді құрметте, - Мемлекеттік тілмен қоса, балалар, сендер орыс және ағылшын тілдерін меңгеріп жүрсіңдер. Орыс,ағылшын тілдері ұлтаралық тіл, үйренгеннің артығы жоқ. қазір әр топқа 4 жұмбақтан оқимын, сендер сол жұмбақтың шешуін тауып, оны орыс тіліне аударуларың керек. Топтағы мүшелер бір - біріңе көмектесіп отырасыңдар. Әр дұрыс жауапқа 2 ұпай беріледі.
«Сұңқарлар» тобына жұмбақ жасыру
1. Білімнен мол сый асы,балғындардың ұясы. ( мектеп – школа-шкул)
2. Футболшының алаңдағы ойын заты (доп – мяч-бол)
3. Алыстан қарасаң аппақтатып көрсең тәтті - ақ (қант – сахар-шугар)
4. Аузы бейне шалғы - орақ,шөп емес бірақ мал орады. (қасқыр – волк-вулф)
5. Жеті қазынаның бірі (ит – собака-дог)
«Тұлпарлар» тобына жұмбақ жасыру
1. Қабат – қабат қаптама, ақылың болса аптама (кітап – книга-бук)
2. Бұдан кір қорқады,судан бұл қорқады. (сабын – мыло-       )
3. Онсыз астың дәмі жоқ,ассыз оның мәні жоқ. (тұз – соль-           )
4. Мұртымен туады,мұртын күнде жуады. (мысық – кошка-кат)
5. Әр адамның шағын отаны (отбасы – семья-фемели) .                                                              7. «Әрі қысқа,әрі нұсқа» сайысы.сөздің қысқа түрін айту.
- Бұл кезеңде топ мүшелері сынға түседі. Әр топ басшыға 5 сұрақтан қойылады. Сұрақтарға тез жауап беру керек. Әр дұрыс жауапқа 1 ұпайдан беріледі.
- Осымен 7 кезеңнен тұратын сайысымыз да өз мәресіне жетті. Оқушыларымыздың білімін, санасын, оқуға деген құштарлығын оятатын сайыстарымыз көбейе берсін.Әділ қазыларға сөз беріледі. Жеңіске жеткен топ марапатталады.                                               Қазылар орнықтырар әділдікті,                                                                                                      Кімдердің жарыстары кәміл шықты                                                                                                                           Біліммен тапқырлықты жеңіске жетер дейміз                                                                         Нағыз мықты деп әділқазыларға сөз береміз                                                                        Жеңіске жеткен топ марапатталады.                                                                                  Мұғалім: Құрметті оқушылар біздің бүгінгі ақыл-ой зерделі ойымыз аяқталды. «Бүгінгі білім-ертеңгі байлығымыз»Біздің бәрімізді біріктіріп,басымызды қосқан мектебімізге , ауылымызға мың да бір рахмет!21-ғасыр –білім ғасыры өткенімізді білетін,бүтінімізді түсінетін,ертеңімізге сенетін қарапайым азамат болыңдар! Қош болыңдар! Кездескенше сау болыңдар!