Татар теле дәресе эшкәртмәсе
план-конспект урока по русскому языку (2 класс) на тему

ТАРТЫК АВАЗЛАРНЫ ТАНУ

Максаты: тартык авазларның билгеләрен аеру күнекмәсен үстерү.

Планлаштырылган нәтиҗә:

• метапредмет – уку мәсьәләсен аңлау һәм истә калдыру күнекмәсе булдыру;

• предмет – яңгырау, саңгырау, парлы, парсыз тартыкларны тану ысулын үзләштерү;

• шәхескә кагылышлы – сыйныфташлары фикерен кабул итәргә өйрәнү.

Дәрес барышы:

I. Мотивлаштыру-ориентлаштыру этабы.

1. Өй эшен тикшерү.

2. Актуальләштерү.

– Тартык авазларны ничек таныйсыз?

– Ничә тартык аваз бар?

3. Уку мәсьәләсен кую.

– 16 нчы күнегүнең биремен укыгыз.

– Бу биремдә тартык авазларның нинди билгеләре турында сүз бара?

1 нче нәтиҗә. Парлы яңгырау һәм саңгырау тартыклар була.

– Димәк, без бүген дәрестә нишләрбез?

Уку мәсьәләсе: Без бүген дәрестә тартык авазларны танырга, билгеләрен ачыкларга өйрәнербез.

II. Уку мәсьәләсен өлешләп чишү этабы.

1 нче бирем. (Төркемнәрдә эшләү.)

16 нчы күнегү.

– Биремне үтәр өчен нишләрсез? (Тартык авазларны тавышлы һәм тавышсыз әйтеп карарбыз.)

2 нче бирем. (Парлап эшләү.)

17 нче күнегү.

– Биремне укыгыз. Кайсы авазны хәреф белән тамгалау турында сүз бара? ([й].)

Кояш – я – [йа], елык-елык – е [йы], й – [й].

– Димәк, нинди нәтиҗә ясыйбыз?

2 нче нәтиҗә. [й] авазы, үзеннән соң килгән сузыкны да ияртеп, я, е, ю хәрефләре белән тамгалана.

• й        о, ө.

– Ул нинди аваз? Аның пары бармы?

3 нче нәтиҗә. [й] – парсыз яңгырау тартык.

3 нче бирем. Ысул чыгару.

– Тартык авазга характеристика бирү өчен нишлибез?

• авазны әйтәбез;

• тавыш ярылары эшчәнлегенә карап, яңгыраумы, саңгыраумы икәнен билгелибез;

• парлы һәм парсыз икәнен билгеләү өчен, авазны тавыш белән һәм тавышсыз әйтеп карыйбыз;

• нәтиҗә ясыйбыз.

4 нче бирем. (Мөстәкыйль эшләп карау.)

18 нче күнегү.

– Биремне укыгыз. Табышмакның җавабы нинди? (Тавык.)

– «Тавык» сүзендә нинди орфограмма бар? (в хәрефе.)

4 нче нәтиҗә. Татар сүзләрендә в хәрефе иҗек башында языла.

5 нче бирем.

19 нчы күнегү.

– Биремне укыгыз. Сорауларны карагыз.

– Кайсы сорау аңлашылмый, җавап бирү авыр?

6 нчы бирем.

20 нче күнегү.

– Биремне укыгыз. Кем эшләргә тели?

7 нче бирем.

– Сүзлек өчен нинди сүз бирелгән? (Бәрәңге.)

– Бу сүзнең язылышында нинди үзенчәлек бар? (ң, г, ә хәрефе.)

8 нче бирем. Модельләштерү.

– Дәрестә алган белемнәрегезне модельләштереп куегыз.

                                                [w] – в                 й         о, ө;

                                                                              й

[а]         [ә]         я

[у]         [ү]         ю

        [ы]                 [э]        е

III. Рефлексив бәяләү этабы.

1. Рефлексив кабатлау.

– Нинди уку мәсьәләсе куйдык?

– Ничек чиштек?

2. Бәяләү. (Үзбәя, үзара бәяләү.)

3. Алдагы дәрескә проблема кую.

– Кибеттә әйбер сайлагач, сез кая барасыз? (Кассага.)

– Бу сүзнең язылышында нинди үзенчәлек бар? (Алынма сүз, сс).

– Киләсе дәрестә без тартык авазларның шул үзенчәлеге турында өйрәнербез.

4. Өй эше.