Конспект на тему “Әкиятләр иленә сәяхәт”
план-конспект занятия (старшая группа) на тему

             Тема: “Әкиятләр иленә сәяхәт”                                                                                

                                  өлкәннәр группасы

                                                                                               Тәрбияче: Җәләлова Т. С.                                    

                                          Тема: «Әкиятләр иленә сәяхәт”                                                                                            

Максат: Балаларның әкиятләр турында белемнәрен системалаштыру, камилләштерү. Уй- фикерләү сәләтләрен үстерү.                                                                                                                                                      

Тәрбия бурычы: балаларда бер-берсе белән килешеп эшли белергә, хезмәтне сөяргә, башлаган эшне ахырына кадәр җиткерергә теләк тәрбияләү.                                            

Үстеру бурычы: логик фикерләү сәләтен үстерү. Балаларны сорауларга төгәл һәм тулы җавап бирергә, 4-5 сүздән торган җөмләләр төзүләрен, монологик сөйләмнәрен камилләштерү. Сүзләрне дөрес кулланып нәтиҗә ясый белергә күнектерү.                                                                                                                                              

Белем бирү бурычы: әкият һәм аның нинди мәгънә белдерү турында белемнәрен тирәнәйтү.                                                                                                                              

Төп белем бирү өлкәсе: сөйләм үсеше                                                                                                                                  

Интеграль белем бирү өлкәләре: сәнгати эстетик үсеш, физик үсеш, иҗтимагый-коммуникатив үсеш, танып белү үсеше.                                                                                                

Методик алымнар һәм чаралар: уен, күрсәтмә материал, сүзлек өстендә эш, сөенеч мизгеле, сораулар, әдәби сүз, үсендерү- мактау, искә төшерү, ныгыту, үзеңә бәя бирү, әңгәмә, табышмаклар, традицион булмаган алым,  эксперименталь эш.                                                                          

Җиһазлар: проектор, экран, ноутбук, иҗади сәнгать өчен гуашь, салфетка, бәрәңге, су, он, стаканнар, кашыклар, иләк.

                                         Шөгыль барышы

Тәрбияче: - Исәнмесез, балалар. Кәефләрегез ничек? Әйдәгез бер-беребезгә карыйбыз, елмаябыз. Ә хәзер кунаклар белән исәнләшебез.

(1 слайд)                                                                                                                                                                 Тәрбияче: Балалар, карагыз әле, сезгә килгәндә бер әби менә бу сандыкны бирде “Бу серле сандык” бакчага баргач, балалар белән бергә ачып карарсыз диде. Ничек уйлыйсыз, монда нәрсә бар икән?                                                                                                       Балалар җаваплары                                                                                                   Тәрбияче: Әйдәгез ачып карыйбызмы?  Бу бит ачылмый. (селкетеп, тыңлап карыйм). Сандык янында бер язу бар, укыйк әле. Бу сорауга дөрес җавап бирсәгез, сандык ачылыр дигән. Балалар сорауларга җавап бирәбезме?                                                Балалар җаваплары                                                                                                                                                                                                                             Борын- борын заманда                                                                                                                                                         Яшәгән ди әби белән бабай                                                                                                                             Аларның өйләре булган ди таштан,                                                                                                      Сөйлимме яңа баштан.                                                                                                                                                                        Тәрбияче: Нәрсәләрне шулай сөйли башлыйлар?                                                                                                                                                                                         Балалар: Әкиятләрне                                                                                                                                Тәрбияче: Дөрес күпчелек әкиятләр шулай башлана. Менә серле сандык ачылды да. Карыйк әле, эчендә нәрсә бар икән. Нинди матур китап. Монда нәрсә язылды икән? Ничек уйлыйсыз?                                                                                                                                                                                                                                                                                                          Балалар: Әкиятләр                                                                                                                                 Тәрбияче: Димәк без бүген нәрсәләр турында сөйләшәбез?                                                                                                                                                                                         Балалар: Әкиятләр турында сөйләшәбез.                                                                   Тәрбияче: Ә сез әкиятләр яратасызмы?                                                                                                              Балалар җаваплары                                                                                                                                                                                             Тәрбияче: Ә нинди әкиятләр беләсез?                                                                                                                                                                                                                                                                                           Балалар җаваплары  (2 слайд)                                                                                                                           Тәрбияче: Балалар сез сәяхәт итәргә яратасызмы?                                                                                                   Балалар җаваплары                                                                                                                                 Тәрбияче: Ә хәзер без сезнең белән сәяхәткә китәбез. Төрле халык әкиятләре буенча төзелгән сорауларга җавап бирербез һәм уйнап та күрсәтербез. Әкиятләр дөньясына юл алыйк. Рәхим итегез!                                                                                        

(Музыка уйный)                                                                                                                      Беренче тукталыш                                                                                                                                                Тәрбияче: Карагыз әле балалар нинди матур, сихри, тылсымлы агач  үсеп утыра монда. Бу агач серле булып чыкты, ботакларында кошлар утыралар, күпме кар бөртеге кунган монда. Кар бөртекләре дә гади генә түгел, аларга нәрсәдер язылган. Әйдәгез карыйк әле. Монда табышмаклар язылган. Аларга җавап бирергә кирәктер дип уйлыйм. Ә сез ничек уйлыйсыз? Җавап бирәбезме?                                                                                                                               Балалар җавплары                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                      Тәрбияче: 1. Урманда бер өй тора                                                                                                                                                              

                      Анда өч хайван яши                                                                                                                                            

                      Өч урындык, өч тәлинкә                                                                                                                                                                                                

                      Өч карават, өч мендәр                                                                                                                    

                      Бу өйдә кемнәр торган?                                                                                                                                                                                                                       Балалар: “Өч аю”   (3 слайд)                                                                                                                                                                                                                                                                                                                     Тәрбияче: Бу кайсы халык әкияте?                                                                                                  Балалар: “Өч аю” дигән рус халык әкияте.                                                                                                                      

                                                                                                                                                                      Тәрбияче: 2. Келәттә ул себерелгән                                                                                                                                          

                      Каймакка басылган                                                                                                                                                    

                      Камырдан ясалган                                                                                                                                                                                          

                        Мичтә пешкән                                                                                                                    

                         Тәрәз төбеннән качкан.                                                                                                                                         Балалар: Йомры икмәк. (4 слайд)                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                3. Нинди тавык әби-бабайны елаткан да, шатландырган да?                                                                                                                                                                                                                                                                                              Балалар: “Чуар тавык” әкиятендәге тавык. (5 слайд)                                                                                                              Тәрбияче: Бу кайсы халык әкияте?                                                                                                                Балалар: Рус халык әкияте                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                  Тәрбияче: Балалар, Чуар тавык әби белән бабайга нәрсә дип әйтә әле?                                                                  Балалар: Елама әби, елама бабай, мин сезгә күп итеп йомырка салырмын. Алтынны түгел, ә гади йомырка ди.                                                                                                                         Тәрбияче: Шул көннән башлап,Чуар тавык күп итеп йомыркалар сала башлый. Хәзер шул йомыркаларны менә монда ясап куик. Әби белән бабай сөенсеннәр. (традицион булмаган алым белән күмәк рәсем ясау) Өстәл янына киләбез. Сезнең алда бәрәңге киселгән ягын буяуга манабыз һәм менә бу рәсемдәге тәлинкә өстенә басабыз. Безнең йомыркалар килеп чыга. Саныйк, ничә йомырка булды? Рәхмәт, балалар. (Кулларыгызны юеш салфеткаларга сөртегез.)                                                                                                                                                                                      Тәрбияче: Сәяхәтебезне дәвам итәбез. Киттек юлыбыз буенча.                                                                        

(Музыка)                                                                                                                                                   Икенче тукталыш                                                                                                                                                        Тәрбиячә: Балалар карагыз әле, нинди матур, чибәр татар кызлары басып торалар безнең юлыбызда. Үзләре нәрсәдер пышылдыйлар. Нәрсә турында сөйләшәләр соң алар? Әйдәгез якынрак барыйк әле. Мин ишеттем алар кайсы әкияттә шәфкатьле кыз турында сөйләнә дип сорыйлар бездән. Сорауга дөрес җавап бирсәгез юлыгыздан китәбез диләр. Кайсыгыз җавап бирер балалар?                                                                                                                                                                                                                                                                                                     Балалар: “Өч кыз”, татар халык әкияте.                                                                                                                                          ( 6 слайд) Тәрбияче: Балалар тактага карагыз әле, монда төрле әкият рәсемнәре сүрәтләнгән. Сез кайсын беләсез?                                                                                      Балалар: “Кәҗә белән сарык”, “Шүрәле”, “Су анасы”                                                                                                                           Тәрбияче: Кем язган ул әкиятләрне?                                                                                        Балалар: Габдулла Тукай                                                                                                                                Тәрбияче: Бик дөрес әйттегез, молодцы!  

(Сюрпризлы момент) Гөлчәчәк керә.                                                                                                  Гөлчәчәк: Исәнмесез балалар. Сез мине беләсезмесоң, таныдыгызмы?                                                                                Мин Гөлчәчәк булам Гөлчәчәк әкиятендәге гүзәл кыз. Бүген минем туган көнем, шуңа шатланып сезнең яңга килдем, сезгә күчтәнәч итеп күмәч алып килдем. Авыз итеп карагыз әле.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                  Тәрбияче: Гөлчәчәк син безгә ерак юлдан килгәнсең, утырып ял ит, ә без сөйләшеп алыйк. Балалар күмәчне нәрсәдән пешерәләр . Кайсыгыз белә?                                                                                                                                                    Балалар: Он, сөт, йомырка, тоз салалар.                                                                                                                                                                                                                                                                                Тәрбияче: Менә балалар мин сезгә су, он, әзерләп куйдым. Он нинди төстә була?                                                                                                               Балалар: Ак                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                      Тәрбияче: Кабып карасак, тәме буенча нәрсә әйтә алырбыз икән?                                                                       Балалар: Аның тәме юк                                                                                                    Тәрбияче: Әкрен генә иснәп карагыз әле, тәме буенча нәрсә әйтә алырсыз?                                                                                                                        Балалар: Аның исе үзенә бер төрле.                                                                                                         Тәрбияче: Менә балалар карагыз әле, хәзер онны иләк аша чыгарып карыйбыз. Он нишли?                                                                                                                                                          Балалар: Коела                                                                                                                                                                                                          Тәрбияче: Димәк он коелучан.                                                                                                                                   Тәрбияче: Ә хәзер тотып карагыз. Сез ничек уйлыйсыз, нинди ул?                                                               Балалар: Йомшак, җиңел.                                                                                                                                                      Тәрбияче: Балалар онны тигезләп бармаклар белән рәсем ясап, язып   карагыз. Ә хәзер шушы стаканнарга берәр кашык он салып бутап карагыз. Он нинди хәлгә килде?                                                                                                                                                                 Балалар: Таралды                                                                                                                    Тәрбияче: Тагын ике кашык салып бутап карагыз. Нәрсә килеп чыкты?                                  Балалар: Куе камыр                                                                                                                                 Тәрбияче: Әйе, ул куе, сузылучан, тыгыз булды.                                                                                                                                                                                                                                                                                                   Тәрбияче: Кабартмалар, коймаклар пешерер өчен, камырга сөт, тоз, май, шикәр комы, чүпрә, йомырка салалар.  Шушы савытка барысында салып коймак тугалыйбыз.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                     Тәрбияче: Безнең кыймагыбыз кабара торсын, ә без Гөлчәчәкнең туган көне хөрмәтенә “Коймак” уенын уйнап  алабыз.                                                                                                                

(7слайд)                                                                                                                                                                                                                           Гөлчәчәкнең туган көненә                                                                                                                      Без чакырдык кунаклар.                                                                                                                                                                                                       Кунакларның килүенә                                                                                                                               Без пешердек коймаклар.                                                                                                                                                                                                              

Коймакларга карасаң                                                                                                                                   Менә шулай кабарган,                                                                                                                          Менә шулай җәелгән,                                                                                                                 Менә шулай кысылган.

Коймагыңны майлап ал,                                                                                                                                                                                                Теләгәнең сайлап ал.                                                                                                                   Гөлчәчәк: Рәхмәт сезгә балалар, күрәм коймак та кабарган. Өйгә кайтып коймак пешерәм, сезне кунакка чакырам. Саубулыгыз.                                                                                                                       Тәрбияче: Булдырдыгыз балалар

                   Зирәк, тапкыр икәнсез

                   Әкиятләр күп беләсез

                    Музыканы да тоясыз.                                                                                                                                              Менә безнең  әкиятләр иленә сәяхәтебез ахырына якынлашты.                                                                                                            Бу китапта әкиятләр бик күп. Аларны өйрәнүне алга таба да дәвам итәрсез. Без бүген нәрсә турында сөйләштек, ниләр эшләдек?  Миңа сезнең белән бик рәхәт булды. (күчтәнәчләр таратам). Әйдәгез юлыбыз бенча кайтабыз. Шуның белән шөгылебез тәмам. Рәхмәт сезгә.