Гарай табан хургад
методическая разработка (старшая группа) по теме

Занятие в старшей группе по теме «Табан хурган – эбтэй табан нухэдууд»

Зорилгонууд:

1.hургалгын: аман хэлэлгэ хугжоолгын;

                        «табан хурган» гэhэн толуур, дуу, шулэг сээжээр мэдэхэ;

2. хугжоолгын: hанаа бодол хугжоохэ; гарай жэжэ худэлгоо хугжоохэ.

3.хумуужуулгын: эб хамта байдал, нухэсэл, ажалда дура хумуужуулхэ;

                             буряад арадай  дуу хугжэмдэ,уран зохёолдо дуратайгаар

                              хумуужуулхэ.

Хэрэгсэлнууд :

Ход занятия

1. Организационный момент

Таабари таагты

2.Таабари

Табан аха дуунэр, турэл аха дуунэр

Табуулаа эбтэй худэлдэг,

Табуулаа хамта наададаг.

Таагты, хуугэд нэрэнуудынь.

(Ухибуудэй харюу – гарай табан хурганууд)

Зуб даа,гарамнай табан хурганууд оорын нэрэнуудтэй.

 Буряад хэлэндэмнай  ушоо олон табан хурган тухай шулэгууд, дунууд,жороо угэнууд бии.Муноо хулэй табан хурган тухай жороо угэ шагнагты.

3.Жороо угэ шагнагты,минии хооноhоо дабтагты.

   «Пат парнаахан,

    Патан парнаахан,

    Ойлог,шойлог, одхон Нима,

      Оодон Сэрэмпил.»  

Муноо эбтэй хургад гэhэн шулэг шагнагты.

        4. Эбтэй хургад

Бар хусэтэй Барбаадайб,    (Бадмаев С.)

Бата бэхи Батан туулайб, (Доржиев П.)

Томоотойхон Тоохон тобшоб.(Батуева С.)

Тургэн,солбон Толи байсаб,  (Цыренова Н.)

Шуран бушуу Шэгшуудэйб, (Арьянов С.)

Табан хурган эбтэйбди,

Табууландаа хусэтэйбди!  

5. Багшын хоороон.

Хоороондоо эбтэй,хамта  ябаха ёhотойбди. Гарамнай хургад ямар ажал,хэрэг бутоодэг бэ? Гарайнгаа хусоор юу хэнэбди?

(Ухибуудэй дуурэн харюунууд)

    Бидэ гэhэн хамтаараа  Гунга Чимитовай шулэг (багшын жэшээтэ           уншалга)

Хара амяа хара  hаа,

Ханинарhаа таhардаг.

Олоороо hайн   ябаа hаа,

Омог дорюун алхалдаг.

Эрхим нухэд, барандаа

Энэ hургаал сахиял даа:

«би гэhэн – гансаараа,

 Бидэ гэhэн – хамтаараа!»  

Наашаа харагты даа.Энэ зураг дээрэ табан хургамнай юу хэжэ байнаб?

 (Унтажа байна.) (слайд)

6.Бидэ баhа амарая. (физминутка)

Миисгэйхэнууд унтаа,hэреэ,hуняагаа.

7.Тоолуур

Нэгэн, хоёр,гурба,дурбэ,таба,

Хургад унтаанhаа hэреэ

Зургаа,долоо,найма,юhэ,арба

Хургад бултадаа бодоо. (зураг)

8.Зураг зуралга.

(альгануудаа хуудаhанууд дээрэ табяад,тойруулан зураха(гимнастика).

9.Гарай гимнастика

Энэ томо хурган – минии убгэн аба,

Энэ хурган – минии хугшэн эжы.

Энэ хурган – минии аба.

Энэ хурган – минии эжы,

Энэ хурган – би оорооб.

Энэ хамтадаа мини гэр булэ.  

(нюурнуудые зуралга)

Бэрхэнууд,зурагаа дахинхи хэшээлдэ унгэтэ шэрээр шэрдуужэбди.

10. «Табан хурган» угэнь Г.Чимитовэй,хугжэмынь С.Манжигеевэй

11.Хэшээлэй дун.

Физминутка

Дуужэн –даажан

Саашаа-наашаа,

Дуужэн-даажан

Хойшоо-урагшаа,

Дуужэн-даажан

Иишээ-тиишээ,

Дуужэн-даажан

Дээшээ-доошоо.

 Унтаhан табан хурганай зураг.

Тоолуур

Нэгэн, хоёр,гурба,дурбэ,таба,

Хургад унтахаяа ороо

Таба,дурбэ,гурба,хоёр,нэгэ

Хургад бултадаа унташоо.

Хургад бодоо

Хургадаа зуралга,нюурнуудые зураха

Пальчиковая гимнастика

Энэ томо хурган – минии убгэн аба,

Энэ хурган – минии хугшэн эжы.

Энэ хурган – минии аба.

Энэ хурган – минии эжы,

Энэ хурган – би оорооб.

Энэ хамтадаа мини гэр булэ.  

Табан хурган

Табан хурган альган дээрэм

Табуулынь нэрлэжэ туршая.

Табан хурганай аха заха

Томоотой томо хурган

Эрхы гэжэ нэрэтэй юм.

Тэрээнэй хойно хоёрдохинь

Долёобор хурган домбойно.

Тэг дундань- гурбадахинь

Дунда хурган алдартай.

Тээ дорохононь

Нэрэгуй гэжэ нэрлэгдэhэн- нэд гэмэ хурган

Турэл ахануудтаа эрхэхэн

Табадахи одхон дууниинь

Шэгшуудэй гэжэ нэрэтэй юм.

Оньhон угэнууд

 Ажал хэhэн – аманда тоhон,ажалгуй hууhан – аягада хооhон.

Хабатай бэрхээр худэлбэл,             биб гэhэн гансаараа,

Хармаан хооhон байхагуй.              Бидэ гэhэн олоороо.

 Ажал хэхэдэ аман худэлхэ.            Эжын угэ – эм,

Ажал хэжэ хун болодог,                  эсэгын угэ – дом.

Арые дабажа хулэг болодог.

Ажал эрдэм хоёр,алдар соло хоёр – аха дуутэн.

Жаргалай ехэ- эб,                              алтан дэлхэй дээрэ

Зоболонгой ехэ – хэруул.                 Аба эжыhээ улуу хун угы

Зуун тухэригтэй ябанхаар,

Зуун нухэдтэй ябаhан дээрэ.

Эб нэгэтэн эбдэрхэгуй,                Ганса хурганhаа арбан хурган хусэтэй.

Унэн ябадалтан ухэхэгуй.

Гарай табан хурган  (дуун)  Гунга Чимитов

Эрхы хурган эдирхуу,

Эрхы хурган бэерхуу,

Эгээ ехэ шадалтай,

Эрэ мэргэн алдартай.

     Дабталга: Гарай табан хурган-

                       Гайтай эбтэй булэ юм.

                       Туhоогоороо адлихан

                       Турэл аха дуунэр юм.      

Долёоборнай – домогтой,

Дорюун,омог,заргаша.

Дунда хурган хундэтэй,

Дуугайхан даа,ажалша.

       Дабталга.

Нэгэ хурган долгонсог,

Нэрэгуй  аад, гоёмсог.

Эгээн жаахан шэгшыхэн

Эрхэ бэшэ, бэрхэхэн.  

    Бидэ гэhэн хамтаараа

Хара амяа хараа  hаа,

Ханинарhаа таhардаг.

Олоороо hайн   ябаа hаа,

Омог дорюун алхалдаг.

Эрхим нухэд, барандаа

Энэ hургаал сахиял даа:

«би гэhэн – гансаараа,

 Бидэ гэhэн – хамтаараа!»  

Мантан hаруул hургуули

Манаа уряар угтадаг.

Эбтэй нухэд тэгуулэн,

Эрдэм номоо шудалдаг.

Хумнай ори гансаараа

Хундэгуйл даа олондо.

Дабаан оодоо хамтаараа

Дабшахада гоё даа!  

Лаадуухай     Ц-Д. Дондокова

 Альган дээрэм лаадуухай,

Алтан дали шубуухай.

Жэргыш, жэргыш,шубуухай,

Зэргэ дэбhыш,лаадуухай.

       Лаадуу,лаадуу,лаадуухай,

        Лаадуу алтан шубуухай.

        Альгаа ташыш,лаадуухай

        Альган сомни шубуухай.

1. Жаахан бидэ хамтадаа

Жарган сэнгэн нааданабди,

Эрхы томо хурганhаа

Эхи абан тоолонобди.

       Барбаадай,батан туулай,

       Тоохон тобшо, толи байса,

       Бишыхан шэгшуудэй.

2. Тоомтой жаахан бидэнэр

Тоо бэшэгтэ hуранабди,

Табан хурган тухайгаа

Танил дуугаа дууланабди.  

Тоолоноб

Бардам будуун Барбаадайhаа

Бардаастайханаар эхилэн,

Нэгэ гээд дарабаб,

Байра hууригуй

Батан туулайгаа

Байрадань даран,

Хоёр гээд нэмэбэб.

Тохигор ута

Тоохон тобшоёо

Тоодо оруулан,

Гурба гэжэ тодолбоб.

Толи батараа

Тутага-татага гэбэшье,

Тоолон саашань

Дурбэ гэжэ баталбаб.

Баранай дуухэй

Бишыхан шэгшуудэйгээ

Баяртайханаар нэмэн,

Таба гэжэ тоолобоб.