Бармак уеннары
учебно-методический материал по теме

Бармак уеннары

Бу бармак- бабай,                                            Баш бармак бау ишә,      

Бу бармак- әби,                                                     Имән бармак имән кисә

Бу бармак- әти,                                                Урта бармак ут эзли,

Бу бармак- әни,                                                Атсыз бармак ат җигә,

Бу бармак- нәни бәби,                                     Чәнчә бармак чәй эчә.

Аның исеме- чәнчә.

Баш бармак баш кашый,                                 Баш бармак башы белән йөри,

Имән бармак имән ташый,                              Имән бармак имән кисә,

Урта бармак утын яра,                                     Урта бармак утын яра,

Атсыз бармак ат куа,                                       Атсыз бармак ат эзли,

Чәнти бармак чәй эчә.                                      Чәнти бармак чәй эчә.

      Баш бармак: -Бал ашыйсы килә.

                                       Имән: -Чиләктән алып ашыйк.

                                       Урта: -Сорамыйчамы? Тотылырбыз.

                                       Атсыз: Юк. Котылырбыз.

                                       Чәнчә: -Сез котылсагыз да,

                                       мин котыла алмам,

                                       мин кечкенә, чаба алмам.

                                       -Монда май бар иде. Кая киткән?

                                       -Песи ашаган.

                                       -Песи кая киткән?

                                       -Салам астына кергән.

                                       -Салам кая киткән?

                                       -Сыер ашаган.

                                       -Сыер кая киткән?

                                       -Су эчәргә киткән.

                                       -Су юлы кайда?

                                         Кети, кети, кети.

                                        (Кытыклыйлар.)

-Бармак, бармак, кайда булдың?                     Олыга утын ярырга,  

-Бу абый белән урманга бардым,                    Ә сиңа- су китерергә;

Бу абый белән кырда йөрдем,                         Уртага- мичкә ягарга,

Бу абый белән ботка ашадым,                         Ә сиңа- аш пешерегә;

Бу энем белән җыр җырладым.                       Чәнчәгә җырлый башларга,

                                                                            Дусларның күңелен ачарга.

                                        Баш бармак: Ботка пешерик, -ди,

                                     Имән бармак: -Ярма юк, -ди,

                                     Урта бармак: -Үтечкә алыйк, -ди,

                                     Атсыз бармак: -Аны ничек түләрбез, -ди,

                                     Чәнти бармак: -Ашыйк та качыйк!

                                     Мин кечкенә. Күрмәсләр, -ди.

                                     Бусы әйтә: -Бал алыйк.

                                     Бусы әйтә: -Акча юк.

                                     Бусы әйтә: -Бурычка.

                                     -Аны ничек түләрбез?

                                     -Качарбыз да китәрбез.

                                    Бер почмакка керербез.

                                    (Баланың култык астын кытыклыйлар.)

                                      -Бармак, бармак, кайда булдың?

                                     -Бу абый белән баланга бардым,

                                     Бу абый белән ярма ярдым,

                                     Бу абый белән чәй эчтем,

                                     Бу энем белән биергә төштем.

                                     Карга килер- казан асар,

                                     Торна килер- тоз салыр,

                                     Саескан килер- салма салыр,

                                     Песнәк килер- пешерер,

                                     Чыпчык килер- төшерер,

                                     Моңа бирер, моңа бирмәс,

                                     Моңа бирер, моңа бирмәс

                                     Кечкенә түти туймый калыр,

                                     Кетер, кетер, кетер,

                                     Казан төбен кимерер...

                   (Чәнчә бармагын тотып, баланың уч төбен кытыклыйлар,)

Карга килер- казан асар,                                      Карга килде- казан асты

Тургай килер- тоз салыр,                                     Торна килде- тоз салды.

Ябалак килер- ялап калыр,                                  Саескан килде- салма салды

Бүдәнә килер- бүлеп бирер,                                 Күгәрчен килде- күп ашады

Монысына бирер, монысына бирер,                   Кечтеки бәби туймый калды.

Монысына бирер. Монысына бирер,                  Кетер, кетер,  кетер,

Монысына тими калыр:                                        Кетер, кетер,  кетер.

Казан төбен кетер, кетер, кетер.                          

                                        Тилгән килгән -бүлгән,

                                        Моңа биргән, моңа биргән,

                                           Карга килгән- казан аскан,

                                        Чыпчык килгән- бәрәңге әрчегән.

                                        Торна килгән- камыр баскан,

                                         Сыерчык килгән- аш бушаткан,

                                         Моңа биргән, моңа биргән,

                                        (чәнчә бармакка җитеп)

                                         Моңа бирмичә калдырган,

                                         Мич астыннан куян чыга:

                                         Пырыйк, пырыйк, пырыйк!

                                         (Кытыклыйлар.)

                                         Карга килгән- казан аскан,

                                         Саескан килгән- су салган,

                                         Күгәрчен килгән- сөт салган,

                                         Чыпчык килгән- май салган,

                                         Бусы ашаган, бусы ашаган,

                                         Бусы ашаган, бусы ашаган.

                                         Бусы, кечкенә булганга,

                                         Кетер- кетер казан кырган.