Рабочая программа по обучению детей бурятскому языку в детском саду
рабочая программа

Бальжурова Людмила Елизаровна

Настоящая рабочая программа разработана на основе  общеобразовательной программы дошкольного образования «Детство». / Под ред. Т. И. Бабаевой, А.Г. Гогоберидзе, З.А. Михайловой, Образовательной программы ДОУ №35 -  в соответствии с Федеральным государственным образовательным стандартом дошкольного образования и на основе учебно- методического комплекса для детей дошкольного возраста « Амар- Мэндэ-э!» и примерной программы по обучению детей дошкольного возраста бурятскому языку в ДОО (авторы Дареева О.А., Бальжурова Л.Е.) Рабочая  программа  рассчитана  на  2020/21 учебный  год.

 Педагогическая целесообразность рабочей программы состоит в создании благоприятных условий для максимального раскрытия индивидуального и творческого потенциала детей, выявление и развитие их лингвистических и специальных способностей с целью их дальнейшего самоопределения в образовательно-познавательном пространстве систем образования.

Актуальность данной программы обуславливает ее практическую значимость. Основное назначение изучения бурятского языка как второго состоит в формировании коммуникативной компетенции, т.е. способности и готовности осуществлять межличностное и межкультурное общение с носителями бурятского языка.

Данная программа предназначена для детей дошкольного возраста, не владеющих бурятским языком. Она учитывает психофизиологические и методические особенности овладения бурятским языком детей, у которых первым языком является русский язык.  

Скачать:

ВложениеРазмер
Файл tehnologicheskaya_karta_mladshaya_gruppa.docx28.54 КБ

Предварительный просмотр:

Младшая группа  (3-4 года)

Темэ

 Зорилго

                          Речевой материал

 Предметно-развивающая среда

Хабсаргалта

1

Танилсая, нүхэд!

 Хэшээл

8 хэшээл

-Yхибүүдые мэндэшэлсэжэ

hургаха;

 -Шэнэ үгэнүүдтэй танилсаха, хэлэжэ   шадаха болгохо

 -үхибүүдэй hонирхол татаха;

-үхибүүдэй гарай хургануудые хүдэлгэхэ, хүгжөөхэ;

-hайн заан хүмүүжүүлхэ;

Хэлэхэ угэнууд: : Сайн байна, баяртай, ерэгты наашаа! хүбүүн, басаган, томо- заахан, hайн-муу;

 Ойлгохо  угэнууд:

 Сай уугты,hуугты, ,наран- уулэн

-Барбаадай, батан туулай, тоохон тобшо, толи байса, бишиихан шэгшуудэй;

Хэлэлгын жэшэнууд:

-Хүбүүн( басаган) ерыш наашаа,hуугты;

-Баир заахан  хүбүүн, Туяна томо басаган;

-Баир муу хүбүүн, Туяна hайн басаган;

1.Буряад хубсаhатай хүүхэлдэйнүүд Баир Туяна, зурагууд ( группа соонь буряад хэлэнэй булэгтэ байха, ханада улгэхэ);

2. -наран-үүлэн- (наранай туяануудые үхибүүд зураха, үүлээ шэрдэхэ-даабаринууд)

3. Хургандаа үмдэхэ заахан хүүхэлдэйнүүд;

Наран тухай шулэг: наран, наран наашаа, үүлэн, үүлэн  саашаа,

-хурганууд тухай дуун: «Барбаадай батан туулай, тоохон тобшо, толи байса, бишиихан шэгшүүдэй;

»

2

Манай нааданхайнууд

-Шэнэ үгэнүүдтэй үхибүүдые танилсуулха, хэлэhэн юумэ ойлгохо болохо;

-Баабгай шандаган, нохой  ба миисгэй тухай мэдээсэл баяжуулха;

-оршон тойрон байдал соо …. хугжоохэ, ориентировка в пространстве;

Хэлэхэ  үгэнүүд:  Бүмбэгэ, баабгай, шандаган, хүүхэлдэй,  миисгэй-нохой, сухалтай-хүхюутэй, ерыш наашаа,hуугты ;

Ойлгохо угэнууд:

-Баабгай томо, шандаган  заахан,хаанаб шандаган? Угы шандаган, хоргодоо;

- Минии хүүхэлдэй, Шинии хүүхэлдэй;

-Бүмбэгөөр наадае: саана-наана болгое!

-Нэгэн, хоёр, гурба-бүмбэгэнүүд;

- улаан-, шара, бүмбэгэ;

 -Угыш-абыш!

Хэлэлгын жэшэнүүд:

- Ерыш наашаа баабгай( шандаган), hуугты!

- Энэ минии бүмбэгэ. Томо бүмбэгэ. Заахан бүмбэгэ. Томо баабгай, заахан шандаган.

-Абыш улаан бүмбэгэ, угыш шара бүмбэгэ.

-Гуйлдэнэ-бу, гуйлдэгты!

1.Фланелеграф

группа соо байха: баабгай, шандаганиие, нохой ба миисгэйе няаха, тэдээниие хүдэлгэхэ, хэлэхэ;

2. Сарhаар хэhэн хүүхэлдэйнүүд;

3. Группа соо баабгайн, шандаганай, нохойн-миисгэйн масканууд;

-Жороо үгэ: «Баабгай , баабгай баахалдай»

-Дуун Yг.Ц.Бадмаевай, Хүг.Б.Цырендашиевай

«Баабгалдай»;

Физминутка: Дүүжэн -даажан

3

Хүнэй бэеын хубинууд

Шэнэ үгэнүүдые хэлэжэ шадаха,багшын хэлэhэниие ойлгохо болгохо;

-Ухибуудтэ гар нюураа hайса угааха, сэбэрээр ябахые сахиха;

-хунэй бэеын хубинууд ямар уургэ дуургэнэб гэhэниие ойлгуулха;

-

Хэлэхэ үгэнүүд:  

 толгой, хамар, шэхэн шудэн,сэбэр, муухай, гараа угаагты!, хухюутэй-сухалтай;

Ойлгохо үгэнүүд:  Туянын толгой  

  ( шудэн) убдэнэ. Эмшэлэе. Убдэнэгуй.

Шинии гар сэбэр , (муухай), Баирай гар сэбэр гу? сэбэр

Хэлэлгын жэшээнүүд:

-Ошогты гараа угаагты! Минии гар сэбэр.

-Баир унтана, бү, шууягты!,Бодыш.Баирай толгой (шүдэн) үбдэнэ. Yбдэнэгүй. Хүхюутэй болоо.

-Шинии гар сэбэр гү? (сэбэр, муухай)

1. Группа соо плакат үлгэхэ «Хүнэй бэеэ», «Сэбэр гар, мухай гар»,

2. Дидактическа наадан « Зубоор суглуула»

1. Лепбук  «Бэеын хубинууд»

Шүлэг: «Уhан угаа нюурым»

Физминутка:Гараа дээшэнь-доошонь, толгойгоо хажуу тээшэнь: иишээ-тиишээ;

Доошоо hуугты-дээшээ бодогты!

4

Минии эбтэй бүлэ

 8 хэшээл

- Шэнэ үгэнүүдые хэлэжэ шадаха,багшын хэлэhэниие ойлгохо болгохо;

-ухибуудтэ «бүлэ» гээшэ юун бэ гэhэниие ойлгуулха;

-эжыдээ, абадаа дуратайгаар хумуужуулхэ;

Хэлэхэ угэнууд: Эжы, аба, минии, hайн, хуйтэн, дулаан, эжыдээ дуратайб, хухюутэй-сухалтай;

Ойлгохо үгэнүүд: -Эжы (Аба) ерыш наашаа.

-Минии эжы hайн,Минии аба hайн.

-Эжы хаанаб?,Аба хаанаб?(газаа гараа, гэртээ ороо)

Хэлэлгын жэшэнүүд:

-Эжыдээ дуратайб, абадаа дуратайб;

-гэртээ орыш, газаа гарыш!

-Дугаа дуулае!

-газаа хуйтэн, газаа дулаан!

-эжы эдеэлэнэ, аба наадана

 1. хургандаа умдэхэ заахан эжын, абын зурагууд ;

2. Стол дээрэ наадаха наадан Лото «Булэ»;

2. ханада зураг үлгэхэ: эжы, аба;

3. туhалха зурагууд: зурхэн зураатай-дуратайб гэhэн ойлгосо;

Шулэг :-Ц-Д Дондогой «Эжы минии –наран»

-Дуун «Эжыдээ дуратайб»

-Наадан хургандаа эжын  (абын) зурагуудые үмдөөд дуу дуулаха: аба(эжы) хурган хаанабши?

 -Физминутка:

«Томо болое- дээшээ,  заахан болое-доошоо»

5

6

Убэл.Шэнэ жэл. 8 хэшээл

Эдеэ-хоол. 8хэшээл

- Убэлэй саг туухай мэдээсэл ургэдхэхэ;

- убэлэй сагые ойлгуулhан -тэмдэгүүдые hанажа абаха, хэрэглэхэ;

-багшын хэлэhэн угэнуудые ойлгожо шадаха болгохо, зарим угэнуудые хэлэжэ шадаха болгохо;

-нүхэдтэйгөө эбтэйгээр наадахые хумуужуулхэ;

-Yхибүүдые эдеэ хоол тэмдэглэhэн  үгэнүүдтэй танилсуулха.

-багшын хэлэhэниие ойлгохо, зүб харюусаха;

-Урда гараhан үгэнүүдээ үргэнөөр хэрэглэхэ;

-ухаан бодол хүгжөөхэ;

- эбтэйгээр наадахые хүмүүжүүлхэ;

Хэлэхэ угэнууд:  Газаа, хуйтэн, саhан, гоё, хасуури, ногоон,  наадая, хухюутэй, улаан-шара,нэгэн, хоёр;

Ойлгохо угэнууд:

-Газаа хуйтэн болоо. Саhан ороно-саhан ороногуй.

-гоё хасуури, ногоон хасуури, хадхууртай;  

-Айлшад ерээ: шоно ерээ, шандаган ерээ, Туяна ерээ, Баир ерээ, нохой

ерээ, миисгэй ерээ;

- нааданхайнууд ногоон-хухэ;

- Тоолое: нэгэн, хоёр, гурба, дүрбэ, таба;

Хэлэлгын жэшэнүүд:

-Yхибүүд,  наадая!

-Харагты, гоё хасуури, минии хасуури;

-Шэнэ жэлээр!.

Хэлэхэ үгэнүүд: сай, хилээмэн, печени,хартаабха, мяхан, бууза, амтатай, халуун, hайндаа, эдеэлэе, hуугты, үгы, би садааб;

Ойлгохо үгэнүүд: hүн, шүлэн,уугты,  угытдаа,  , дэлгүүр ошое,  эдиш, уугыш, айлшад ерээ, орогты ( хүбүүн, басаган) ;

Хэлэлгын жэшээнүүд:

-Энэ юун бэ? (мяхан, хартаабха г.м.);

-Айлшад ерээ, орогты, hуугты!

-Сай уугты! Халуун сай!

- Гараа угаагты!

-Эдеэлэе!

-Хилээмэ эдигты!-(Yгы)

-Печени эдигты!-(Зай, Зай), (hайндаа);

-Печени амтатай гү?(Амтатай)

-дэлгүүр ошое! (ошое)

- Хилээмэ үгытдаа (hүн)!(абытдаа)

- Ши садаа гүш? ( Би садааб)

-Амтатай гү? ( Амтатай);

-Туулмаг соо юун байнаб? (сай, бууза г.м.)

1.Убэлэй календарь: Саhан ороно-ороногуй, газаа хуйтэн-дулаан ( убэлэй сагые ойлгуулhан тэмдэгууд- символы);

2. Группа соо гоё хасуури, элдэб унгэтэй (улаан, шара, ногоон, хухэ) нааданхайнууд;

3. Зөөлэн нааданхайнууд

-Эдеэ- хоол ба аяга табаг тэмдэглэhэн нааданхайнуудые, зурагуудые хэрэглэхэ;

-айлшаар ерэхэ хүүхэлдэйнүүд ба зөөлэн нааданхайнуудые  хэрэглэхэ;

- шэдитэ туулмаг,  сүүмхэ г.м.

Шэнэ жэл тухай шүлэг, дуу шагнуулха;

- Наадан «Хамта бидэ бултадаа…» (хасуури тойрон хатарха)1-2 куплет:

-физминутка: «Саhан ороно-ороногуй», холбоо угэнуудые хэлуулхэ:

 -Саhан, саhан сагаан саhан,

 саhан, саhан hайхан саhан…»

Жороо үгэ:

-Нэгэн, хоёр гурба-намда бууза бии;

нэгэн, хоёр гурба-шамда бууза бии;

-Наадан:

-«Шэдитэ туулмаг»,

-«Дэлгуур»

Физминутка:

-урагшаа-хойшоо, дээшээ-доошоо болое!

7.

Сагаалган. 8 хэшээл

YхибүүдтэСагаалган тухай мэдээсэ үгэхэ.

 Шэнэ үгэнүүдтэй танилсуулха, хэлэжэ hураха;

Багшын хэлэhэниие ойлгоод зүбөөр даабаринуудые хэхэ;  

-Ухаан бодол хүгжөөхэ;

-hайн зан хүмүүжүүлхэ;

Хэлэхэ үгэнүүд: Сагаалган, хүбүүн, басаган, шагай, ёохор, хатарая,дуулая, наадая,эдеэлэе, hайн-муу, томо-заахан;
Ойлгохо үгэнүүд:

- Баир хүбүүн ерээ, Туяна басаган ерээ,  Сагаан hараар,  hү уугты,сай уугты, шүлэ  эдие,бууза эдие, амтатай, hайндаа,Би садааб.

Хэлэлгын жэшээнүүд:

-Баир ба Туяна хоёр ерээ.

Баир hайн хүбүүн, Туяна hайн басаган,Наадая!

- Дүхэриг болоод байгты!

- Ёохор хатарая,дуугаа дуулая!

-Морин дээрэ hуугты, оодоргоё! (Чүүлээ-hылээ оодороо)

- Шагай наадая,

-Шагай хоргодуулае!

-Хэды шагайб?( нэгэ шагай, хоёр шагай);

1.Сагаалган тухай зурагууд, буряад хубсаhатай хүүхэлдэйнүүд, буряад эдеэ тэмдэглэhэн нааданхайнууд: бууза, пиала, hун,мяхан,сай;

2.Модоор хэhэн морин,

 3.Шагайнуудые,

 hэеы гэр,

туулмаг, ханза үргэнөөр хэрэглэхэ;

-Сагаалган тухай дуу шагнуулха

Yг. Г.Дашабыловай, хүг. Ст. Улахоновай «Сагаалган»

 -Ёохор «Тоохэй зандан..»

- шүлэгүүдые ба үреэлнүүдые шагнуулха;

8

Хубсаhан. 6 хэшээл

Хубсаhа хунар тэмдэглэhэн үгэнүүдтэй үхибүүдые танилсуулха, хэлүүлжэ hургаха;

- Багшын хэлэһые шагнаха, ойлгохо, зүбөөр харюусаха;

-Абяа шагналга, аянгалга хүгжөөхэ;  

-Хубсаhандаа наринаар, сэбэрээр  хандахые хүмүүжүүлхэ;

Хэлэхэ үгэнүүд:

Малгай, дэгэл, гутал , бээлэй;

- Гоё, минии, газаа, хүйтэн, дулаан,һуугты, бодогты;

Ойлгохо  үгэнүүд: хубсаhан, хубсаhаа үмдэе, хубсаhаа тайлая, газаа гарая, орое, газаа гоё даа,энэ модон, энэ наран, энэ үүлэн, энэ шубуун, наадая, дэбхэрэе, гүйлдэе!

Хэлэлгын жэшээнүүд:

- Минии малгай. Гоё малгай.Улаан малгай үмдэе! (Yгы, шара малгай умдэе!)

- Минии дэгэл. Гоё дэгэл.Дулаан дэгэл.

- Минии гутал. Гоё  гутал. Басаганай гутал, хүбүүнэй  гутал.

-Минии бээлэй. Гоё бээлэй.

1.Хүүхэлдэйнүүд ба тэдэнэй хубсаhан байха ( үмдэхэ, тайлаха),ба  зурагууд: элдэ бүриин унгэтэй малгайнууд;

2.Нэгэ үхибүүнэй хубсаhа харуулха, хубсалуулха);

 3.Хубсаhанай ханза;

4. Хургануудта элдэб үнгын малгайнуудые үмэдхүүлхэ, тайлаха;

Дуун

Yг.Ш.Нимбуевай, хүг. Д.Аюшеевай «Тоб-тоб тоборооб»

-Шүлэг Ж. Зимин «Наран наашаа»

-Наадан «Хубсаhанай дэлгүүр», «Газаа гарая!», «Yмдэе- тайлая!»

9.

Амитад. Шубууд. 8 хэшээл

Амитад ба шубуудые нэрлэhэн

үгэнүүдтэй танилсуулха;

-Амитадай ба шубуудай элдэб ушарнуудта  ороходонь үхибүүд туhална.

-Буряадаар багшын  хэлэхэдэ шагнажа ба  ойлгожо шадахые бэхижүүлхэ;

- Yхибүүдэй ама хэлэлгэ хүгжөөхэ;

-Амитадые ба шубуудые гамнаха,туhалха  гэжэ хүмүүжүүлхэ;

Хэлэхэ үгэнүүд: Хулгана-миисгэй, морин-тэмээн, шандаган-шоно-баабгай, борбилоо, ниидэнэ-ниидэнэгүй, заахан-томо, hайн-муу, , талмай, харгы, жэмэс, сэсэг;

Ойлгохо үгэнүүд: намнана, хоргодоо, хулганын гэр, миисгэйн гэр, түргэн-удаан, унтана-унтанагүй,hуугыш-бодыш;

Хэлэлгын жэшээнүүд:

-Миисгэй хулганые намнана. Хулгана хоргодоо, эндэ үгы, хаанаб?(энэ байна).Заахан хулгана.

-Эдихэмни шамайе! Бү, намайе эдиш!-Һайн миисгэй. Томо миисгэй. Хүхюутэй миисгэй.

-Морин дээрэ hуугты, харайлгая! Чүүлээ-hылээ, оодороо! Томо морин. Түргэн морин.

-Тэмээн дээрэ hуугты, ябая! -    Томо тэмээн. Удаан тэмээн.

-Талмай дээрэ шоно, шандаганиие бэдэрнэ. Шандаган хоргодоо.

-Талмай дээрэ баабгай унтана(унтанагүй). Һууна , жэмэс эдинэ.

-Харгы дээрэ борбилоо дэбхэрнэ. Ниидыш, ниидыш борбилоо, машина ерэбэ! ( Ниидэнэ, али ниидэнэгүй гү?)

1.Фланелеграф дээрэ гү, али фетр дээрэ талмай, харгы, гэр, сэсэг, жэмэс гэхэ мэтые  хэхэ, амитадые саарhаар гү, али фетрээр хэхэ;

2. Зөөлэн нааданхайнуудые үргэнөөр  хэрэглэхэ;

3. Гэр хэхэдээ зөөлэн  ба хатуу тэбхэрнүүдые хэрэглэхэ;

4. Мори, тэмээ хэхэ, дээрэнь hуугаад наадаха;

Богонихон шүлэгүүдые, жороо үгэнүүдые ба  тоолуурнуудые шагнуулха;

-Дуун  Yг.Ц.Бадмаевай, Хүг.Б.Цырендашиевай;

«Баабгалдай»,

«Баабгайн мёодхон»;

-Наадан «Автобусоор талмай ошое» (жэмэс, сэсэг суглуулая,

«Харгы дээрэ

 машинанууд ябанад»( байгты, ябая)

10.

Минии гэр. 6 хэшээл

-Yхибүүдые шэнэ үгэнүүдтэй танилсуулха, зүбөөр хэлэжэ hургаха;

-Гараhан үгэнүүдээ үргэнөөр хэрэглэхэ;

-Багша элдэб ушарнуудые зохёон, үхибүүдэй hонирхол татаха;

- Оршон тойрон байhан юумэнүүдээр hонирхохо, ажаглан

шүүмжэлхэ хэрэгтэй гэжэ хүмүүжүүлхэ;

Хэлэхэ үгэнүүд: Гэр, группа соо, үүдэн, орон, сонхо, газаа,наран, үүлэн, шубуухай,  минии гэр, минии орон , минии үүдэн, газаа гарыш-гэртээ орыш, наадая,

Ойлгохо үгэнүүд: Томо гэр- заахан гэр, минии гэр- шинии гэр, hайхан гэр- hайхан бэшэ гэр, шара гэр- хүрин-сагаан  гэр, манай группа- hайхан группа.

Хэлэлгын жэшэнүүд:

-Баир Туяна хоёр газаа гарае. Газаа гоё даа. Наран шарана. Үүлэн байна гү? (үгы). Шубуухайнууд ниидэнэ. Шубуухайнууд болое, ниидэе!

- Бороон ороно, гэртээ орое! (Орое!)

-Газаа гарыш, миисгэй (нохой, шандаган,  г.м.) Гэртээ орогты, шоно ерэбэ.

-Шандаган хэлэнэ: Минии гэр томо, hайхан.

-Миисгэй хэлэнэ: Минии гэр заахан, сагаан.

-Нохой хэлэнэ: Минии гэр томо, хүрин.

-Баирхүбүүн хэлэнэ: Минии группа! (Yгы, манай группа- гэнэ үхибүүд  ).

- Баир хэлэнэ: Минии сонхо. Угы, минии сонхо –гэнэ Туяна басаган.

- Сонхо дээрэ сэсэг байна.  Угы,  ваза байна.

-Минии орон. Yгы, минии орон –гэнэ Туяна. Унтыш Баир. Би эсэшооб. Бү, шууягты! Бодыш Баир, наадая! Хоргодогты! Хаанабта? Би олооб.Энэ байнаш!

-Тук- Тук, Таа хэмтэ? Би Туянаб, Би Баирби, Би шоноб, Би шандаганби, Би нохойб, Би миисгэйб г.м. Орогты,hуугты!

-Сай уугты! Амтатай сай. Һайндаа!

-Наадая, (дэбхэрэе, гүйлдэе) Баяртай!

-Минии үүдэн. Yгы, минии үүдэн. Тиимэ. Минии үүдэн.

-Неэгыш үүдэеэ! Хаагыш үүдэе!

1.Хүүхэлдэйнүүдээр ба зөөлэн нааданхайнуудаар hонирхол татаха, гэрнүүдые  тэбхэрнүүдээр хэхэ, газаа гарыш-гэртээ орыш- гэжэ наадаха;

2.Томо-Заахан гэр, хүрин гэр- сагаан гэр, орон,үүдэн сонхо,  г.м. үгэнүүдые дабтахадаа зурагуудые хэрэглэхэ;

3. Группа соо байhан нааданхайнуудые ба юумэнүүдые  хэрэглэхэ;

4.Ямар гэрнүүд байдаг бэ гэжэ презентаци харуулха;

Гараhан  шүлэгүүдээ, дуунуудаа дабтаха

-Наадан «Газаа гарыш-гэртээ орыш»-  

- онтохон  «Гэрхэн»


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Рабочая программа по обучению детей 5-6 лет в группе предшкольной подготовки на 2012 -2013 учебный год Составлена на основе программы обучения и развития детей 5 – 6 лет «Предшкольная пора» Н.Ф. Виноградовой

Рабочая программа по подготовке детей 5 – 6 лет к обучению в школе разработана на основе Программы  обучения и развития детей 5 лет «Предшкольная пора», созданной под руководством Н.Ф. Вино...

Рабочая программа по обучению детей дошкольного возраста коми языку (государсвенному).

Развитие речи дошкольников в детском саду осуществляется во всех видах деятельности. Однако в непосредственной образовательной деятельности обучение родному языку, развитие разговорной речи становится...

Мастер- класс для родителей "Обучение детей бурятскому языку с помощью дидактических игр"

Предлагаю Вашему вниманию серию игр,сделанных своими руками,которые могут помочь в изучении бурятского языка....

"Толихон- Словарик" -Тематический словарик для использования родителями в обучении детей бурятскому языку

quot;Толихон- Словарик"  предназначен для родителей и детей, которые учат бурятский язык в детском саду и дома. Словарь составлен по тематическому принципу, в конце каждой темы вопрос с отв...

Рабочая программа по образовательной деятельности "Бурятский язык"

Рабочая программа по обучению детей старшего дошкольного возраста разработа в соответствии:- С основной образовательной программой дошкольного образования МБДОУ г. Улан – Удэ «Детский сад ...

Методы и приемы обучения детей бурятскому языку.

Методы и приемы обучения детей бурятскому языку.Наиболее эффективным на   раннем   этапе   обучения   детей  бурятскому языку является естественный путь создания образа языка ...