Тыуған телдән асыҡ дәрес конспекты
план-конспект занятия на тему

Тыуған  телдән асыҡ  дәрес конспекты:

Темаһы: “Башҡорт тирмәһе.”

Үткәрҙе тәрбиәсе: Фаттахова А.Г..

Тема: Башҡорт тирмәһе

Маҡсат: Башҡорт халыҡ тарихы менән таныштырыуҙы дауам итеү.

Халҡыбыҙҙың боронғо тормошо, кәсеп-һөнәрҙәре,йәшәү рәүеше тураһында белемдәрен тәрәнәйтеү.

Башҡорт тирмәһе менән таныштырыу һәм уны яһарға өйрәтеү.

Башҡорт орнаментын ҡулланып тирмәне матур биҙәктәр менән биҙәргә өйрәтеү.

Балаларҙың һүҙлеген байытыу(тирмә, кейеҙ, орнамент,биҙәк,йәйләү).

Балаларҙа боронғо башҡорт халҡының ғөрөф-ғәҙәттәренә, йолаларына ҡарата ҡыҙыҡһыныу һәм һөйөү тәрбиәләү.

Йыһазландырыу: тирмә, һүрәттәр, яулыҡтар, аҡ ҡағыҙ(түңәрәк), ҡайсы, елем, фломастерҙар.

Йөкмәткеһе.

Башҡорт халҡының боронғо тормошо, кәсеп һөнәрҙәре тураһында әңгәмә.

Башҡорттар элек-электән күсмә тормошта йәшәгән. Улар йәй көнө урман-ҡырҙарға йәйләүгә күскән, һәм кейеҙ тирмәләр ҡороп йәшәгән. Улар үҙәре менән бергә малдарын да күсереп алып йөрөгән.

Тирмәләр нәҙек ағастан яһалған, өҫтөнә кейеҙ ябып ҡуйылған. Кейеҙ матур биҙәктәр менән биҙәлгән. Башҡорт халҡы тирмәләрҙе йылға, күл буйҙарында, тау битендә, ҡалҡыулыҡтарҙа ҡорған.

Балаларға бәләкәй тирмәне күрһәтеү, уның эсе менән таныштырыу. Һүрәттәр күрһәтеү, кейеҙ һүҙен аңлатыу.

Башҡорт тирмәһе тураһында шиғырҙар ҙа яҙғандар, йырҙар ҙа сығарғандар.

Бына хәҙер мин һеҙгә С. Юлаевтың ;тирмәндә; тигән шиғырын уҡып ишеттереү.

Уйын  “Тирмә  “ уйыны ойоштороу. Уйнап алғандан һуң балалар тирмә эшләргә ултыра.

Эш алымдарын аңлатыу. Башта балалар түңәрәк формаһындағы ҡағыҙға орнамент биҙәк төшөрә. Шунан һуң ғына ҡырҡып тирмә эшләйҙәр, дүркелдәп ишек уялар.

Эшләп бөткәндән һуң тирмәләрҙе бер урынға йыйып “йәйләү” төҙөйҙәр.

Йомғаҡлау: беҙ бөгөн нимә менән таныштыҡ? Ни өсөн халыҡ тирмәләрҙә йәшәгән? Уны нимә менән япҡандар? Нимә ул кейеҙ? Башҡорт халҡының тирмәләр ҡороп йәшәгән урыны нимә тип аталған?(йәйләү).