Улахан белех тумуктуур дьарык технологическай картата
план-конспект занятия по обучению грамоте (старшая группа) на тему

Этаптара

Ис хоьооно

1. Хомуллуу.

 О5олору дьарыкка бэлэмнээьин, сааьылааьын, Дорооболоьуу. Дьарык тематын сэьэргэьии.

Воздушнай шарик кетен киирэр ессе конвердаах.

Хас биирдии мээчик сыыппыралаах, ол сыыппыра кэннигэр сорудахтаах.

- Утуе кунунэн! О5олоор бугун биьиэхэ ыалдьыттар кэллилэр. Кинилэр эьиги дьарыктанаргытын , теье билиилээххитин керееру кэлэн олороллор.

- О5олоор эьиги бэлэмнэнии группатыгар барыаххытын ба5ара5ыт да? Оччо5о Бугун биьиги теье  улаатан бэрээдэктээх, элбэх билиилээх буолбуппутун кердеруехпут, оччо5ону эрэ биьигини бэлэмнэнии группатыгар таьаараллар. Сеп дуо? Билиибитин, бэрээдэкпитин кердеребут дуо?

- Уой! О5олор керун эрэ бу туох биьиэхэ кетен кэллэ? Ессе конвердаах.  Суругу ылан кереллер. Туох да конверыгар суруга бичигэ суох. Кимтэн кэлбитэ биллибэт. Конвербытын аьан керуеххэйин эрэ. Конверт иьигэр  хартыыналар бааллар   Ээ суруктаах эбит.  Билигин биьиги суругу аа5ыахпытын сеп эбит.

Суругу аа5аллар.

- Дорооболорун кунду о5олор! Эьигини мин э5эрдэлиэхпин ба5арабын, эьиги улаатан бэлэмнэнии группатыгар тахсаары сылдьа5ыт. Ол иьин мин эьиэхэ сюрприз оноруохпун ба5арабын, эьиги ону булуоххутун ба5арар буоллаххытына араас  интэриэьинэй сорудахтары толордоххутуна  биирдэ булуоххут ол клады. Эьиги айанна бэлэмнит да? Подсказка этэбин  Мээчиктэр иьиккэ сыталлар онтон иьитэ туннуккэ турар. О5олор таайаллар, булаллар.

2. Остуоруйа ойуулара кестеллер.

Айаммытын са5алыыбыт. Биир о5о баран фигураны ылар. Хас сыыппаралаах фигураны ылбытын этэр. Ессе сыыппаратын аайы конверга сорудахтаах эбит. Сыыппара кэннигэр баар соруда5ы толороллор.

- Чэ эрэ бол5омтолоох буолабыт.  Остуоруйаттан сорудах ыйыппыт. Ост теье билэргитин бэрэбиэркэлиэн ба5арбыт. Икки хамаанда5а арахсабыт.

1 сорудах. Уус уран айыньыны кытта билиьиннэрии

• Эбээтигэр кэьии бэрэскии илдьэн истэ5инэ бере суоллаан тиийэн албыннаан сиэтэлээн кэбиьэр.  Ол ханнык остуоруйаный? Кыьыл бэргэьэчээн.
• Ийэлэрэ о5олоругар ас кердуу барбытыгар бере киирэн о5олору сиэтэлээбит. Ол ким  о5олорун уонна ханнык остуоруйаттан? Бере уонна хоьуол о5олоро.
• Ханнык остуоруйа5а уол эдьийин истибэккэ туох буолан хааларый?  Алёнушка и братец Иванушка.
• Ханнык остуоруйа5а эьэ бэрэскии илдьэрий? Маша и медведь
• Ханнык ост этэллэрий? Биьиги береттен да, кимтэн да куттаммаппыт. Дьиэ туттан бииргэ олоруохпут. Кимнээ5ий ол? «ус сибиинньэлэр»
• Туохтан оноьуллубут кыыс ууллан хаалбытай?

3. Таабырыннар, викторина,

2 сорудах. (тылы сайыннарыы) Иккис фигураны баран ылаллар. Ханнык фигураны, хайдах еннее5ун а5албытын  о5о этэр. О5олор ойуурга кэлэллэр. Ойуур слайдата кестер

- Арааьа биьиги ойуурга кэллибит быьылаах. Бу ойуурга тугу керебутуй? Мастары, кыыллары, кетердеру. Ханнык мастар баалларый? Хатын, Харыйа, Бэс, Тиит.

Ойуур, кыыллар, кетердер тустарынан ким этии толкуйдуой? Ойуурга элбэх кыыл олорор.

Маска  ким олороруй о5олор? Ким сылдьарый?  Бу тыл хас суьуехтээ5инэн оччо хаамыыны оноруоххайын эрэ. Онтон кэннигэр хаамабыт.  Ха-ры-йа, Ха-тын. Онтон бу тылларга этиитэ толкуйдаан эрэ.

4. Физминутка

Физминутка. 1,2,3 иннигэр хаамабыт. 1,2,3 кэннигэр хаамабыт 1,2,3 уна эттугэр, ханас еттугэр. 1,2.3 тохтоон ылабыт.

5. . Дьыл кэмнэрэ кестеллер.

3 сорудах. (Тулалыыр эйгэ)Уьус фигураны баран ылаллар. Ханнык фигураны, хайдах еннее5ун а5албытын  о5о этэр. О5олоор биьиэхэ волшебник  Оонньуу ыыппыт. «Хартыынаны онор» Чэ эрэ остуолларынан арахсан конверга баар хартыыналары танын эрэ. Туох та5ыста? Дьыл кэмэ. Ханныктарый? Кэпсээн. Остуолунан.

 О5олор билигин ханнык дьыл кэмэй? Саас. Сылга хаста дьыл кэмэ уларыйарый? Сотору ханнык дьыл кэмэ кэлэрий? Сайын.

6. О5олор остуолларынан арахсан улэлииллэр.

4 сорудах. (Математика) Раздаточнай хартыыналары биэрэбин, ити сорудахтары керен бэйэ5ит толорон биэрэ5ит. (Улахан, кыра бэлиэлэри туруорааьын), Сыыппаралары миэстэтин булларыы

7. Боппуруоска эппиэттээьин.

5 сорудах  Игра «Да и нет» Тегуруччу турабыт мээчигинэн хапсан оонньоо5ун. Ты девочка? В школу ходишь? Соль сладкая? Птицы летают? Тебе 7 лет? Снег белый? Гуси мяукают? Сейчас зима? Мячик квадратный? Кошка-это птица? Чистиь зубы нада? Когда? Утром, вечером.  Перед едой нужно что делать? Мыть руки. Нужно стричь ногти? При чихании нужно что делать? Прикрывать рот ладонью.

8. О5олор остуолларынан тар5аьаллар.

7 сорудах

Волшебник толкуйдатар оонньуулары ыыппыт.

Чэ эрэ истин эрэ, ким бол5омтолоох ол эппиэттиир.

Септеех эппиэти  иьиттэхпитинэ ытыспытын  таьынабыт.

• Сарсыарда кун тахсар.
• Сарсыарда аайы сэрээккэ оноробут
• Кунус ый тыгар
• Сарсыарда о5олор детсадка кэлэллэр.
• Туун дьоннор эбиэттииллэр.
• Киэьэ ыаллар мусталлар.
• Нэдиэлэ5э сэттэ кун баар.
• Понедельник кэнниттэн среда кэлэр.
• Пятница иннигэр четверг этэ да
• Биэс дьыл кэмэ баар.
• 2 кутуйахха 4 кулгаахтаах да
• 3 куоска 3 кутуруктаах дуо.

9. Тумук.

Биьиги фигураларбыт буттулэр,онон сорудахтарбыт эмиэ буттулэр. Онтон кладпыт ханна баара буолуой? Ессе корзинабытын хаьыаххайын эрэ, тугэ5ин керуеххэ. Ой туох эрэ сылдьар, Эмиэ кыьыл конверт сытар. – О5олор маладьыастар! Эьиги бу суругу булбут буоллахытына ол аата сорудахтары барытын толорон бу клады булбуккутунан аа5ына5ыт. Учугэйи ба5ара хаалабын.  Ону буларга 2 хардыыны иннигэр 3 хардыыны уна бара5ыт. Клады булаллар онно хампыаттар уонна медальоннар бааллар.

Керсуеххэ диэри!