Ұлттық ойын ұшқыны
методическая разработка по физкультуре (подготовительная группа) по теме

№

Тақырыбы

Сағат саны

Мақсаты

Құралдар

Көркем сөз

1

«Ақсүйек» ойыны,

Төрт түлік туралы мақал-мәтелдер.

1

Балаларды байқағыштыққа, қырағылыққа, бытылдыққа, ерлікке, шапшаңдыққа баулу.

Төрт түлік мал туралы мақал-мәтелдерді жаттату және олардың мағынасын түсіндіру.Үй жануарларына деген сүйіспеншілікке тәрбиелеу.

Таяқ, жүлде,

ақсүйек

Мақал:

«Мал өсірсең қой өсір,өнімі оның көл-көсір»

«Қойдың сүті қорғасын,қойды соққан оңбасын»

«Түйенің үлкені көпірден таяқ жейді»

2

«Сақ құлақ» ойыны,

өлең жаттату

1

Балалардың зердесін дамытып, өнерге деген құштарлығын арттыру.Балаларды 2-3 сөзден құралатын сөйлемдерді сыбырлап айтуға жаттықтыру,Халық ауыз әдебиетін пайдалана білуге тәрбиелеу.

жоқ

Жүгірсе де шапқылап,

Бәрін естір саққұлақ.

Деші:-қазір ас берем!

Естімейді тас керең.

Қүйма құлақ құлықты;

Құлықты жан білікті!

Құлықсызға сөз айтпа,

Құлықтыға айтпа!

М.Әлімбаев

3

«Орамал тастау» ойыны, шеңбер ұғымы.

1

Балалардың ойын дамытып, ана тілін жетік білуге, тапқырлық қасиеттерге үйрету.

Сөздерді буындап айтуға,дұрыс табуды  жаттық-

тыру.

Орамал

Ойын бар,бір ойын бастамақ,

Аты оның-«Орамал тастамақ»

Щеңбер боп отыра қалыңдар,

Болмасын асығу-сасқалақ

Ақырын ,аспаймын-саспаймын,

Ойынды мен бастаймын

Біріңнің тұсына келгенде,

Сөзді бастап айтайын.

4

Ақшамшық /Сақина тастау/ ойыны, саусақ сыры.

1

Жылдам қозғалуға,шапшан қимылдауға,зеректікке

 баулу.Тақпақтарды,жаңылтпаштарды жатқа айтуға үйрету.

Сақина,тақпақ,жаңылтпаштар

Алақанды беттестіріп, қуыстап,

Отырыңдар құр ауаны уыстап.

Бір – екі рет кідіріп те қалған боп,

Бір жүзікті тегіс жағын салған боп.

Сездірмейді берік болса сырға кім,

Осында бір құпия тұрғанын.

Бақыла да өзінше түр- түсінен,

«Жүзікті бер» деп сұра бір кісіден.

5

Кім шертті?

Санамақ жаттату

1

Балаларды шапшандылыққа баулу.

Аңғарымпаздыққа үйрету.

жоқ

Cанамақ:

Алма кетті домалап,

Көше борйын жағалап.

Кім алманы табады,

Сол ойыннан шығады.

6

«Соқыр теке» ойыны,

«Төлдер» өлеңін жаттау

1

Балаларды көпшіл болуға, талғампаздыққа, іскерлікке, ептілікке, алғырлыққа және шыдамдылыққа баулу

Көз байлайтын орамал

Төлдер.

Бұзау,Бота,Қозы,Лақ,

Тоқты,Серке,Құлыншақ.,

Торпақ,Тана,Тай,Тайлақ,

Құнан,Дөнен,Бесті бар-

Бәрін біліп,естіп ал!

Сүзегенсің,тентек Теке аппақ,

Ізде оларды,ұста оларды,бақ-бақ!

Ж.Смақов

7

«Бөрік жасырмақ» ойыны, суретті ұлттық оюмен әшекейлеу.

1

Балаларды ойынмен таныстыру. Тез әрі шапшан қимылдауға баулу. Жылдамдыққа,тез жүгіруге жаттықтыру.Берілген бөрік суретін оюлап бояу.Ұлтжандылыққа  тәрбиелеу.

Бөрік немесе басқа бір зат,

түрлі-түсті қарындаштар,аққағаз.

Топ болып біз жүрейік,

Ойнайықта күлейік.

Достық деген тамаша,

Міне тұрмыз жараса!

8

«Ақ сандық,көк сандық» ойыны, «Сиқырлы сандықтан» шыққан жұмбақтарды шешу.

Балаларды мықтылыққа, төзімділікке, жылдамдыққа, амал-айла, әдіс қолдана білуге баулу, тілін дамыту, есте сақтау қабілеттерін қалыптастыру. 

Сыйлықтар, «»Сиқырлы сандық»

«Ертең аулым көшеді,
Уық бауын шешеді,
Қара қойым қашады,
Құмалағын шашады...
Ақ сандың, көк сандық
Арқан тарт, кілем арт!»

 9

«Үй артында қол ағаш» ойыны, өлең жаттату.

1

1.Балаларды ойынның шартымен таныстыру.Ойындағы берілген сөздерді жаттату.Шапшан қимылдауға үйрету.

 Жылдамдыққа,тез жүгіруге жаттықтыру. Ойын балаларды  бірігіп әрекет жасауға, творчестволық ынтымақтыққа үйретеді.

Белбеу не орамал

Үй артында қол ағаш,
Қол ағаштан ала қаш.
Бұрын келген балаға
Тездеп бар да есік аш

Қол ағаш, қол ағаш!

10

«Етек – етек» ойыны, жаңылтпаш жаттату

1

Балаларды ойынмен таныстыру.Тез әрі шапшан жүгіруді дағдыландыру.Ойын кезінде ұқыпты болуға, тез қимылдауға үйрету..Шапшандылыққа тәрбиелеу.

жоқ

Жаңылтпаш.

Қабат-қабат үй салдық,

Үйлер толы күй сандық

Күй сандықтан үй салдық,

Күй сандыққа күй салдық.

11

«Көги гөк» ойыны,

Ертегі оқып беру.

1

Балаларды ойынмен таныстыру. Тез әрі шапшан қимылдауға баулу. Белсенділер мен жайбасар

әлсіз балалар арасындағы тепе-теңдікті сақтап, оларды достыққа баулу.

Жеребе, доп, ертегі мазмұнына

«Түлкі мен тарна» ертегі.

12

«Біз де» ойыны,

«Дос болайық бәріміз» өлеңін айту.

1

Балаларды ойынмен таныстыру.Ойын шартын түсіндіру.Сұрақты дұрыс тыңдап тез жауап беруге және жаңылспауға үйрету,есту қабілеттерін дамыту. Достыққа,шапшандылыққа тәрбиелеу.

асықтар

 Дөңгелене тұрамыз

 Керегені құрамыз

 Уықтар боп иіліп,

 Шаңыраққа киіліп,

 Достық үйін құрамыз.

13

«Сиқырлы таяқ»  ойыны,

Балаларды ойынмен таныстыру.Тез әрі шапшан санауды дағдыландыру.Ойын кезінде ұқыпты болуға,тез қимылдауға үйрету..Шапшандылыққа тәрбиелеу.

таяқ

Келіңдер,ойын бастаймыз,

Лақтырып таяқ тастаймыз.

Қағып алып әуеден,

Кезектесіп ұстаймыз.

Кімге келсе ең ұшы,

Деп білеміз-жеңісі,

Сол бастайды ойынды,

Келісіп солай алайық.

14

«Қыз куу» ойыны, мақал-мәтел жаттату

1

Балаларды ойын ережесімен таныстыру. Қыз куу ойынының  мәнін түсіндіру.Жылдамдыққа ,қыздарды сыйлауға тәрбиелеу. 

Ағаштан жасалған аттар

Мақал-мәтел:

Қызы бардың-назы бар.

Қыз бала-өріс.

Ер бала-ата-анаға таяу,

Қыз бала үйге жаққан бояу.

15

«Тас қала» ойыны

Жұмбақтар сайсы.

1

Асық ойынының ендігі бір түрімен таныстыру. Асықтарды дәл көздеп атуға жаттықтыру. Халықтың асыл мұрасын бойына сіңіріп, ұлттық сананы қалыптастыру. Ойынның шартың бұзбай ойнауға үйрету.Әділ ойнауға тәрбиелеу.

асықтар

Жұмбақ.

Үнгіген ішіне,

Қорғасын құйылған.

Әдемі түсі де,

Әрі тигіш қиырдан. /сақа/

16

«Хан талапай» ойыны,

1

Балалардың жылдамдығын жеделдету, нерв жүйелерін шыңдау, тілін дамытып, ойда сақтау қабілеттерін жетілдіру.Балалардың еңбекке деген қарым-қатынасы мен қабілеттерін арттыру.

асықтар

Асық ойнаған ,азар,

Доп ойнаған тозар.

Бәрінен де қой бағып,

Көтен жеген озар.

Асық ойнаған,ақтық,

Доп ойнаған тоқтық.

Бәрінен  қой бағып,

Көтен жеген тоқтық.

17

«Асау мәстек» ойыны, санамақ жаттату.

1

Балаларды бабаларымыздың асыл қазыналарына деген көзқарасын құрметтеуге сөз әсемдігін сезінуге үйрету. Батылдыққа, өжеттікке тәрбиелеу.Ұлттық ойындар арқылы балалардың сөздік қорын байыту.

Таяқ, тақия

Бірім-бірлік,

Екім-елдік,

Үшім-үміт,

Төртім-түлік,

Бесім-бесік,

Алтым-аспан.

Ауыр балтам,

Сен тұр,сен шық.

18

«Қара құлақ» ойыны, «Құлақ» ертегісін оқып беру.

1

Балаларды ойынмен таныстыру.Ойын шартын түсіндіру.Тез әрі шапшан қимылдауға үйрету.

«Құлақ» ертегі

19

«Допты қуып жет» ойыны, өлең жаттату.

1

Балаларды шыдамды,сабырлы қалыпта берілген белгіні тыңдауаға,тез жүгіругі,

Доптардың түстерін, көлемін ажырата білуге баулу.

түрлі-түсті ,

үлкен-кішілі доптар.

Доп.

Топ,топ добым домалақ,

Қайда кеттің домалап,

Бір,екі деп,екі ұрдым.

Шатырға сен секірдің.

Үш,төрт,бес деп үлгердім,

Ішіне ендің гүлдердің.

Алты,жеті дегенде,

Жаттың шоршып еденде.

Сегіз,тоғыз,он дедім,

Сайға сырғып жөнелдің.

Тоа,топ,домалақ,

Қайда кеттің домалар?

Ғ.Өкеев

20

«Дауыста, атыңды айтам» ойыны,

1

Балаларды ойынмен таныстыру.Ойын шартын түсіндіру.Дауысты ажырата білуге,есту қабілеттерін дамыту.Достыққа,шапшандылыққа тәрбиелеу.

 көз байлайтын орамал, ұзындығы бір, бір жарым метр таяқ

Ал, қанеқи ойнайық,

Ойнайық та,ойлайық.

Байлап қойып көзіңді,

Қоршап тұрмыз айнала.

Атыңды атап шақырған,

Арамызда қай бала?

21

«Аңшылар» ойыны, жабайы аңдар суретін салу.

1

Балаларды допты дәл көздеп лақтыруды үйрету.Жабайы аңдарды айыра білуді,сурет салуды жаттықтыру. Достыққа,ептілікке, шапшандылыққа тәрбиелеу.

доптар

Шаршамайсың,

Шалдықпайсың,

Доп,қалай?

Секіресің,секендейсің.

Тоқтамай!

Асыққанда

Арықтан да аттайсың,

Бір тәуірің-суға түссең,

Батпайсың.

22

«Күшің жетсе — үзіп кет» ойыны, сөздік жұмыс.

1

Балаларды ойын ережесімен таныстыру,түсіндіру.

Тез әрі шапшан қимылдауға және өз күшін көрсете білуге үйрету

жоқ

Секір –секір деген кім,

Білгіш болсаң,таба ғой.

Тауып ал да,өзің кеп,

Сол орынға тұра ғой.

23

«Қандық – сандық» ойыны, өлең жаттау.

1

Шапшандыққа,төзімділікке баулу.Өз күшін көрсете білуге үйрету. Достыққа,татулыққа,шапшандыққа баулу.

жоқ

Ақ қоян тұршы,

Бетіңді жүшы.

Айнаға қарашы,

Шашыңды тарашы

Енді бізді қушы.

24

«Атқаума» ойыны, өлең жаттау,мәнерлеп оқу.

1

Балаларды ойын ережесімен таныстыру.Ойын ережесін бұзбай дұрыс ойнауға үйрету. Айыбын төлеуге өз білімін пайдалануға үйрету. Ұлттық ойындар арқылы балалардың сөздік қорын байыту.

Орамал

Қалма жүрттың соңында,

Қажет болса мың атта.

Аздық етер оныңда,

 Жету үшін мұратқа.

25

«Қарғымақ» ойыны, өлең жаттау.

1

Балаларды ескіден келе жатқан қазақтың көне ойындарының бірімен таныстыру. Биікке секіру, алысқа секіру, сырыққа таяна секіру сияқты спорт ойындарын үйрету.

Жіп,белгі

Кіп-кішкентай балақан

Алға созып алақан,

Оңға,солға қарайды,

Саусақтарын санайды.

Ей,балақан,балақан,

Неге создың алақан?

Кел,шапалақ ойнайық,

Секіріп қол соғайық!

26

«Жапалақтар мен қарлы-ғаштар» ойыны,мазақтау өлеңін жаттау.

1

Балаларды ойынмен таныстыру.Ойын шартын түсіндіру.Тез әрі шапшан қимылдауға үйрету.

бетперделер

Ойнымасаң,ойын бақ,

Қойшыбайдың қойын бақ!

Қара бие соямын,

Қағын саған қояйын,

Кетік пышақ берейін,Кертіп жесең,көрейін!

27

«Жаңылма» ойыны, санамақ жаттату.

1

Балаларды творчестволық ынтымақтыққа, аңғарымпаздыққа үйрету. Ұлттық ойындар арқылы балалардың сөздік қорын байыту.

жоқ

Бір  дегенім – білеу

Екі  дегенім – егеу,

Үш  дегенім – үскі,

Төрт дегенім – төсек,

Бес дегенім – бесік,

Алты дегенім – асық,

Жеті дегенім – желке,

Сегіз дегенім – серке,

Тоғыз дегенім – торқа,

Он дегенім – оймақ

Он бір – қара жұмбақ.

28

«Аркан тарту» ойыны, өлең жаттау.

1

Балаларды ұлттық қозғалмалы, спорттық ойын түрлерімен таныстыруды жалғастыру.

Ойын балаларды  бірігіп әрекет жасауға, творчестволық ынтымақтыққа үйретеді.

арқан

Ал,балалар,екі топқа,

Бөлінейік,тұраййық.

Арқан тартып кім күшті екен,

Сынап,байқап қарайық.

Ал, тартайық,тартайық,

Қай жақ жөнеледі,байқайық.

Бір,екі,үш

Кімде екен күш!

29

«Құшақ лақтыру»

1

Балаларды ойынмен таныстыру.Ойын шартын түсіндіру.Тез әрі шапшан қимылдауға үйрету.

Тез әрі шапшан қимылдауға және өз күшін көрсете білуге үйрету

Орамал

 Дөңгелене тұрамыз

 Керегені құрамыз

 Уықтар боп иіліп,

 Шаңыраққа киіліп,

 Достық үйін құрамыз.

30

«Тұтқынға алу» ойыны,жұмбақтар шешу.

1

Балаларды ұлттық қозғалмалы, спорттық ойын түрлерімен таныстыруды жалғастыру.Ойлау қабілеттерін арттыру.Халық ауыз әдебиетін пайдалана білуге тәрбиелеу.

Жоқ суреттер.

Жұмбақтар

31

«Қуыр-қуыр қуырмаш» ойыны, мәнерлеп айту.

1

Балаларды ойынмен таныстыру. Ойын ережесін бұзбай дұрыс ойнауға үйрету.

Ұлттық ойындар арқылы балалардың сөздік қорын байыту.

Суреттер

Бес көмекші.

Бас бармағым қой бақсын,

Балаң үйрек ой бақсын,

Ортан терек үй салсын,

Шылдыр шүмек күй шалсын,

Кішкене бөьек ойнасын,

Ойынға бір тоймасын.

32

«Ат жарыс» ойыны, жыоқы суретін салу.

1

Балаларды қазақ халқының ұлттық ат жарыс  ойынын, ойната отырып жан-жақты тәрбиелеу.

 Бетперде,түрлі-түсті қарындаш-

тар,ақ қағаз.

Ат өнері білінбес,

Бәйгеге түсіп жарыспай.

Ер өнері білінбес,

Қоян-қолтық алыспай.