Чыршы бәйрәме (2-нче кечкенәләр төркеме).
методическая разработка (младшая группа) на тему

      Чыршы  бәйрәме

    (2-нче  кечкенәләр  төркеме)

     Кыш  бабай  төркем  бүлмәсенә  кереп, исәнләшә  һәм  балаларны  залга чыршы  бәйрәменә  чакыра. Балалар Кыш  бабай  белән  бергә  музыка  астында  залга  керәләр, чыршы  тирәли  басалар.

     Кыш бабай:  Тирән  карларны  ерып,

                           Борынымны  өшетеп,

                           Озын  юллар  үттем  мин,

                           Сезгә  килеп  җиттем  мин.

     Һай, чыршыгыз  бигрәк  матур,

     Елык-елык  яна  ул.

     Бәхетле  һәм  сау  булыгыз,

     Котлы булсын  Яңа  ел!

                        “Безнең  чыршы”  җыры

     1.Без чыршыга карыйбыз, карыйбыз,

        Аңа җырлар җырлыйбыз, җырлыйбыз.

        Аннары бергәләшеп без биербез, биербез.

     2.Безнең чыршы бизәлгән, бизәлгән,

        Төрле утлар кабынган, кабынган.

        Сары, кызыл, ямь-яшел

        Безгә чыршы бик охшый.

     А.б.:  Хөрмәтле  балалар,  кунаклар!

              Туган җиребезгә  Яңа  ел килә. Бүген без дә  Яңа  ел

              бәйрәменә  җыелдык. Барыбыз бергә күңелле итеп бәйрәм итик әле.

     (Кыш бабай башын тотып арлы-бирле йөри. Эзләнә, чыршы астын барып карый.)

     А.б.:  Кара әле,  Кыш бабай,  ни булды сиңа?

     Кыш бабай:  Оныгымны эзлим. Кая  китте  икән?

     А.б.:  Ул  бит әле  килмәде.

     Кыш бабай:  Һм-м... Килмәде, дисең инде алайса. Балалар,  әйдәгез   чакырып карыйк әле оныгымны.

     Балалар:  Кар кызы!  Кар кызы!

     Кар кызы: Ишетәм, ишетәм!  Киләм, киләм! (Залга чыга.) Исәнмесез, балалар! Исәнмесез, кунаклар! Сезне Яңа ел белән котлыйм! Нинди матур чыршы! Матур чыршы янында биисе дә килә!

                             “Чыршы”  җыры

     1.Чыршы,чыршы  без сине,

        Сагынып көттек ел буе.

        Син тагын да матурырак

       Бизәлгәнсең бу юлы.

                                                      2.Энҗе карлар явып үткән

                                                        Яшел  ылысларыңа.

                                                        Күп бүләкләр китергәнсең

                                                        Без нәни дусларыңа.

     А.б.:  Кыш бабай, син утырып  ял итеп ал, балалар сиңа шигырьләрен сөйләп күрсәтерләр.

     1.Нинди матур безнең чыршы,

       Җем-җем килеп яна ул.

       Башлыйбыз чыршы бәйрәмен

       Котлы булсын Яңа ел!

     2.Без бүген чыршы янында

    Әйлән-бәйлән уйнарбыз,

    Кыш бабайны каршыларбыз

    Яңа җырлар җырларбыз.

     3.Бүлмәдә чыршы агачы –

       Ул яшелдән киенгән.

       Чыршы да урманнан безгә

       Бәйрәм итәргә килгән.

     4.Без килдек бүген залга

        Яңа ел бәйрәменә.

        Яшел чыршы тирәсендә

        Җыр җырлап әйләнергә.

     5.Яңа елны көттем инде,

        Чыршыны да бизәдем.

        Кыш бабайга сөйләргә дип,

        Шигырьне дә өйрәндем.

    6.Каршылыйк, дуслар, бергәләп

       Менә Яңа ел җитте.

       Матур чыршы бәйрәмен

       Без бик сагынып көттек.

     7. Чыршыбыз бигрәк матур,

         Елык-елык яна ул.

        Бәхетле һәм сау булыгыз,

        Котлы булсын Яңа ел!

     8.Яшел матур чыршыны

        Кыш бабай җибәргән.

        Безгә күңелле булсын дип,

        Уенчыклар да элгән.

     9.Яңа елны көтәбез,

     Иң матур бәйрәм диеп.

    Шигырьләр, җырлар өйрәнеп,

     Матур киемнәр киеп.

    10.Матур бәйрәм җырыбыз

         Яңгырагач еракка.

         Кыш бабабыз ишетеп,

        Килгән безгә кунакка.

    11.Бәйрәмебез, син килгәч,

         Матурланды тагын да.

         Бик күңелле уйнавы

         Яшел чыршы янында.

    12.Кыш бабай килмәгәнгә

         Чыршыда утлар янмый.

         Кыш бабабыздан башка

         Бәйрәм күңелле булмый.

    13.Әйдәгез, дусларым,

         Чыршы янына чыгыйк.

         Бергәләшеп уйнап, җырлап,

         Яңа елны каршылыйк!

    14.Безнең бакча балалары

         Җырлый-бии беләләр.

         Син килгәч безгә, Кыш бабай,

         Алар бик сөенәләр!

    15.Матур туныңны кигәнсең,

         Безне котлап килгәнсең.

        Сине көтеп торганны

        Әллә кайдан белгәнсең!

    16.Кыш бабай килде безгә

       Яңа ел бәйрәменә.

       Чыршы әйләнәсендә

       Җыр җырлап  әйләнергә.

                       “Кыш  бабай”  җыры

     1.Кыш бабай, Кыш бабай,

        Безгә чыршы китергән.

        Аның уенчыклары,

        Матур йолдызчыклары!

                                      2.Кыш бабай, Кыш бабай,

                                         Күчтәнәчләр китергән!

                                         Анда алма, кәнфитләр

                                          Һәм тәмле чикләвекләр!

     А.б.:  Кыш бабай,  безнең балалар бик тату, дуслар.

              Хәзер алар сиңа  ничек дус икәнлекләрен биеп

              күрсәтерләр.

                   “Поссорились- помирились”  биюе

     Кыш бабай:  Булдырдыгыз, балалар! Дөрестән дә бик дуслар  икәнсез!  Ә менә минем табышмакларыма  җаваплар табарсызмы икән?

1.Кыш ул үзе йөрми ялгыз гына

   Җитәкләгән күркәм бәйрәмне,

   Нинди бәйрәм? – диеп сорасагыз,

Балалар (бергә): Чыршы бәйрәме!

 2. Җәй дә, кыш та  бер төстә. (Чыршы.)

 3.Җәен соры, кышын  ак – аңа шулай яхшырак. (Куян.)

                       “Куяннар”  биюе

     1.Куянкай туңып утыра

        Колакларын селкетә,

       Менә шулай, менә шулай

       Колакларын селкетә.

                            2.Куянкай басып тора

                               Тәпиләрен җылыта,

                               Менә шулай, менә шулай

                               Тәпиләрен җылыта.

     3.Тәпие туңмас өчен

        Сикергәләп ул торсын.

        Менә шулай, менә шулай

        Сикергәләп ул торсын.

                             4.Курыкты куян кинәт

                                Тизрәк качарга кирәк.

                                Менә шулай, менә шулай

                                Тизрәк качарга кирәк.

     А.б.: Куяннар бик тырышып биеделәр, һәтта эссе дә булып китте. Әйдәгез әле, кар бөртеге белән уйнап , суынып алыйк.

         “Кар  бөртеген  түгәрәк  буйлап  җибәр”  уены

     А.б.:  Шигырьләр  сөйләүне  дәвам  итик...

     17.Бүген бездә зур бәйрәм!

         Бүген Яңа ел килә.

          Безнең күңелләр җырга,

         Һәм биюгә җилкенә!

     18.Уйнап-биеп каршы алдык

          Кыш бабай һәм Кар кызын.

          Алар килгән ерактан

          Бәйрәм белән котларга!

    19.Җырлыйбыз да биибез,

         Зурлыйбыз Яңа елны.

         Яңа елда яңа утлар

          Яктыртсын Яңа елны!

    20.Төрле-төрле утлар яна,

         Без уйныйбыз, әйләнеп.

         Бигрәк матур, бигрәк ямьле

         Безнең чыршы бәйрәме.

                                                     Җырлый-җырлый әйләнәбез,

                                                     Чыршы тора уртада.

                                                      Кунак булып, ак сакаллы

                                                      Бабай килгән бәйрәмгә.

    21.Кыш бабай, Кыш бабай,

         Килдең син безгә,

         Кунак булырсың

          Бәйрәмебездә.

                                           Кыш бабай, мине

                                           Бүген син макта,

                                           Бер яшькә үстем,

                                           Син килгән чакта!

    22.Кыш бабай, Кыш бабай,

         Исән-сау килдеңме?

        Син бездә Яңа ел

        Икәнен белдеңме?

                                              Без көттек бик күптән,

                                              Яңа ел килә дип,

                                              Сиңа дип сөйләргә

                                              Шигырьләр өйрәндек.

    23.Рәхмәт сиңа, Кыш бабай,

         Безнең белән дус бабай.

         Сагынып килеп җиттең,

         Яңа ел бүләк иттең.

    24.Берәр яшькә үстердең,

         Барыбызга көч бирдең.

         Рәхмәт сиңа, Кыш бабай,

         Безнең белән дус бабай!

    25.Кыш бабай, Кыш бабай,

         Безгә бик таныш бабай;

         Сакал-мыек ап-актан,

         Килгән безгә ерактан.

                                                Бүләкләр алып килгән,

                                                Бүреген кыңгыр кигән.

                                                Әйлән-бәйлән уйната,

                                                Биетә һәм җырлата!

     А.б.: Басыгыз чыршы тирәли –

             Бер биеп алыйк әле,

             Яшел чыршы тирәсендә

             Җилкенеп  калыйк әле!

     Безнең бәйрәмебезгә “Казан егетләре” килгән. Каршы алыгыз!

                         Заманча  бию (малайлар)

     А.б.: Ишетәсезме,  шәрыкъ кызлары да безне бәйрәм белән котларга  ашыга!

                       “Шәрыкъ кызлары биюе”

    26.Кулны-кулга тотынып,  

         Җырлыйбыз да биибез.

         Яңа елда һәркемгә  

        Бәхет-шатлык телибез!

    27.Мин тынычлык телимен

         Яңа елда һәркемгә.

        Бәхет, шатлык, сәламәтлек

        Булсын иде гомергә!

   28.Безгә Кыш бабай килгән

         Яңа ел алып килгән.

         Капчыгына күп итеп

         Бүләкләр салып килгән!

    29.Кыш бабай – юмарт бабай

         Безгә кунакка килгән.

         Безгә - нәни дусларына

         Күчтәнәч алып килгән!

    30.Яңа ел, Яңа ел –

         Безгә зур кунак килгән.

         Кыш бабай һәм Кар кызы

         Күп бүләкләр китергән!

     А.б.:  Кыш бабай, синең  бүләкләрең кая соң?

     Кыш бабай:  Күчтәнәчләр...  Ә, күчтәнәчләр! Мин аларны... урманда онытып калдырганмын! Ай-яй-яй!   Борчылмагыз, хәзер мин бияләйләремне генә киям дә, күчтәнәчләремне алып киләм  (бер бияләе чыршы янындагы урындыкта ята, аңа төймә тагылган; а. баручы сиздерми генә төймәгә җеп эләктерә).

         Кыш бабай бер бияләен кия, икенчесен киям дигәндә, бияләй идәнгә төшеп китә, хәрәкәтләнә башлый.  Кыш бабай бияләй артыннан бара һәм күчтәнәчләрне таба.

     Балаларга күчтәнәчләр таратыла.