Очулдурган тоол «Монгун дулгууржугеш».
план-конспект занятия (старшая группа)

Кичээл -

дин этапта

ры:

Ооредиглиг кичээлдин чорудуу:

Башкынын ажыл чорудуу:

Уругларнын ажылы:

Уези

1.Организастыг кезээ:

Алдын-хүнүм ак-көк дээрим

Арга-арыым, арыг-суум,

Аң-меңим, аңгыр-кужум,

Эш-өөрум башкыларым,

Амыр-ла, Амыр!

2.Кичээлдиң сорулгазы-биле таныштырар.

2 мин.

2.Проблемнныг ситуация

 -Бистер эрткен кичээлде кайнаар экскурсиялап чораан ийик бис, уруглар?

-  Огге баргаш чуну корген бис, уруглар? ( Өгнун тургузуу көрген бис).

( Видеофильмни корүп турар)

-Өгну тургузуун чугаалап бериңерем? ( Хана, хараача, улун, эжик).

-Тывызыкты тывынарам,тыпкан кижи эр- хей болур:

1. Узун оол удазын эзеңгилиг ( Улун)

2. Өг ишти долу тутткууш.( Хана)

3. Уне калбаң, кире калбаң ( Эжик).

( Видеода тырттырган экскурсияны телевизорда көргузуп каан.

Садигивисте бичии музей – огже барып чораан бис.

Уруглар тывызык -

тарны тып турар.

5мин.

3.Ортаа=

кы кезээ:

-Самбырада чунуң чуруктары-дыр, уруглар? Кандыг өглер-дир уруглар?

-Шын-дыр, кидис өглер-дир. Шак мындыг өгну көрген болгай бис. Шаанда бо ышкаш бажыңнар турбаан. Бистин кырган-аваларывыс, кырган-ачаларывыс мындыг өглерге өзуп, доругуп, чурттап келгеннер. Бо өглерни кидис өглер дээр. Чүге дээрге шывыы кидис- биле шыптынган.

Ам өгбелеривис бөдей өглеринче аян-чорук кылыр бис.

Өгже кирерде, мендилежип, чолукшуулуңнар уруглар. (аалчы бооп-даа кирерде, мендилежирин коргузер)

Бирги өгже кирерде, мындыг онаалганы күүседир бис. Тыва улустун эдилелдерин адап корунерем, уруглар! (Слайдыда коргускен) Эр-хейлер! Кежээпейлер өөнде кирип келдивис.

Уруглар-

нын харыыла-

ры.

5 мин.

4. «Кадыкшылдын минута

зы».

Ол Өгде кежээ кижилер тараа соктап, хооруп турар ышкажыл.

-Тарааны чунун-биле соктаарыл? (Чурум ёзугаар чугаалаар)

(Слайдыда коргускен)

Бо өгде чурттап турар, улус билдингир кандыг уруглар-дыр?

(Кежээ, ажылгыр, чараш уруглар-дыр. Бистин аравыста кежээ улус база бар але, уруглар?)

Слайдыда шулукту өөренир.

Физминутка Тарааны соктаалыннар, уруглар.

Баланы так туткаштын

Башты өөру көдуруп

Чаагай тара ургаштың

Санап соктаар согаажым.

- Эр хейлер! Ам дараазында өгге баалыңар. Ол өгге кирерде база онаалга кууседир бис.

(Слайдыда шулук, тараа соктаар эдилелдер көргузуп турар)

Кежээпейлер өө

Тывынгырлар өө

Тыва улустун эдилелдеринге хамаарышкан тывызыктар.

Ашак-кадай чогушту,

Аал ишти тотту. ( Согааш, бала)

Дорт булун,

Донгур аас. ( Аптара).

Сагылгаларны кым кончуг билир эвес

Тараа соктаар деспини донгайтыр салбас,( улуг эт хомудай бээр.)

Согааш донгайтыр салбас(куруглай бээр.)

Бала черже салбас (аштай бээр.)

Согааш кырынга сандайландыр орбас. ( орү аастыг эт-тир).

( Слайдыга коргузер)

- Кымнарнын өөнге кирдивис, чүнүң-биле таныштывыс.

Дараазында Хөглугбейлер өө

- Бо өгде тыва улустун хөгжум херекселдери-биле таныжар силер, уруглар!

(Слайдыда коргускен)

Уруглар адаар.

Уруглар тараа соктаарын оттунуп турар.

Уруглар тывызыктарны тып турар.

Уруглар

Сагыыр ужурлуг дурумнерни чугалап турарлар.

8 мин.

5.Быжыглааш-

кын.

Уругларның ооренгени тыва эдилелдерни пластилин-биле туттуруп кылдырар.

( Туңнелин чугаалаар.).

3мин.

6.Түңне-

ли.

- Кичээл силерге солун болду бе?

Кандыг тыва улустуң эдилелдерин билип алдывыс. Адап көрүңерем. Сагыыр ужурлуг чуулдерни чугаалап көруңерем.

Уруглар -

нын харыыла -

ры.

2 мин.