Авторский рассказ "Летние приключения"
материал по художественной литературе (подготовительная группа)

Зунын уршгта йовдл

( Летние приключения)

   Зунд мана тег бас йир сәәхн. Халун өгрсн зунын кевс шар өвсн татгдна, шарлҗнар каңкнна.Хагсн сала дунд өвсн экин урһц һарна, теегт малмуд өвс идшлднә. Өдрт шар нарн халулна,харңһу сөөд, сарул өдрт, өр цәәхлә болн нарн суухла, йир сәәхн теегин үнр һарна, илвтә өвсәр каңкнна. Зунын сәәхн өдрлә олн – зүстә эрвәкәс нислднә.

   Нег дәкч асхн нарн суухла, үр күүкд теегүр һарад йовцхана: Кермн, Төгрәш, Байрта, Занда, Алтана, Заяна. Теегүр ирәд, кевс делгәд ,түңгрцгәс авч ирсн шаһа һарһад «Туулас хавстнан автн» болн  «Шаһа цуглул» гидг наадд наадцхана. Удл уга Кермн келнә: « Не, ода цааранднь йовцхай». «Уга, мадн дәкәд чигн наадххввидн»,- гиҗ Заяна келнә. Кермн, Байрта хойр йовхар седҗәнә, теегин сәәхн үнр болн цецгүд  цуглулнавидн гинә.Үлдсн күүкд шаһаһар наадад, инәлдәдд,нег- негнтәһәр дуһарлдад амрцхана. Удл уга амрчаһад,күүкд бас көндрцхәнә. Йовҗ  йовад, Төгрәш  «наартн» гиҗ хәәкрнә. Хәләтн, би нег юм үзүлнәв гиҗ келнә.  «Юмби энчн?- гиҗ Заяна сурна. Эн өвснә урһц сәәхн үнртә өвсн. Мини эк эн өвсиг чанад ууна. Бийнь му болхла,йир нөкд болна. Цааранднь гүүҗ йовад, күүкд өвснә урһц хар өңгтә өвсн цуглулцхана. «Мини аав энүгичн ууна, көл,һарнь өвдхлә, эн өвсн нөкд болна»,- гиҗ Төгрәш келнә». Теегәд күүкд дала эмнлһнә урһц өвсн цуглулцхана: сәәхн үнртә өвсн, хар өңгтә өвс, шарлҗн. Күүкдин уханд генткн Байрта, Кермн хойр орна. «Я-а, яһсн болхмн, альдаран гүүҗ йовцхав? Төгрәш, Заяна, Алтана һурвн хәәһәд, цааранднь йовцхана. Генткн әрә ә, күн уульсн ә соңсгдна. « Нөкд болтн»,- гиҗ хәәкрсн дун һарна. Өөрдәд ирхлә, эрг дор зөвәр ик нүк дотр Байрта, Кермн сууцхана. Юн болв?- гиҗ күүкд сурцхана.. Мадн мана зунын теегин үнр үнрсләд, цецгүд цуглулҗ йовад, « Көөҗ күц»гидг наад наач йовхла, Байрта унад, көлән өвткәчкв»,- гиҗ Кермн келнә. Мадн эмнлһнә урһц өвс цуглулцхавидн. Эднә заагт урһц өвсн хар өңгтә өвсн бәәнә. Тер урһц өвсн нөкд болх,-гиҗ үр күүкд келнә. Үр урһц өвс гемтә көлднь тәвнә. Байртад сән болна. Дәкч маднас бичә салтн,-гиҗ үр күүкд келцхәнә. Иим күчтә зунын сән өдрт уршгта йовдл болв,- гиҗ күүкд инәлдәд, нег – негән теврлдәд үмслдцхәнә. Үр күүкд –гисн эн! Мана хальмг теегт зунын цагт иим илвтә урһ өвсд урһна,- гиҗ Заяна келнә. Цуг үр күүкд «Э-э, чик- чик!»- гиһәд байрлад, гүүлдәд, герүрн хәрцхәнә.