Тыва улустун чаагай чанчылдарынын уругларывыска кысказы-биле ооредип алыры
календарно-тематическое планирование (старшая группа)
Чанчылывыс утпаал, сагыызындег камнаал ...
Скачать:
| Вложение | Размер |
|---|---|
 tyva_chonnun_eki_chanchyldaryn_ezulaldaryn_ooredilge_kizhizidilgeazhylynga_azhyglaary.docx | 18.31 КБ |
Предварительный просмотр:
Тыва чоннун эки чанчылдарын, езулалдарын ооредилге кижизидилге ажылынга ажыглаары.
Езу-чанчылдар дээрге, кандыг-бирчоннун салгалдан салгалче дамчып келген, амыдыралга эргежок чугула болгаш ыдыктыы-биле сагыыр ужурлуг бижиттинмээн дурумнери-дир.
6-7 харлыг уругларга ооредир ужурлуг чуулдер:
1.Менди езулалы
2.Огнун иштики тургузуу (эт-сеп)
3.Аьттын херекселдери
4.Чыл санаашкыны
5.Тыва каасталгалар ( чинчи, сырга, чавага,шуру, билзек, билектээш,отук-бижек, дошпу)
6.Тыва угулзалар. Ажыглалы
7. Оюннары а) эр кижинин 3 оюну : хуреш, ча адары, аьт чарыжы
б)тевек, баг кагары
8. Тыва улустун аас чогаалы (тывызыктар, улегер домактар,кожамыктар д.о.о)
9.Хогжум херекселдери (игил, бызаанчы, хомус, чадаган, дошпулуур д.о.о)
10.Тыва улустун езулалдары:
А) Шагаа . Шагаа байырынын йорээли
Б)Дук кагарда, салырда йорээли
В) Наадым . Моге кыйгырары
Ажыглаар планы (чижек)
Ай хуну | Кылыр ажылы |
Тыва улустун ак чемнери-биле таныштырары. Тываларнын эн-не ынак чеми-далган. Ону кылыр дериг херекселдернин база чуден кылырынын дугайында чугаалап таныштырар. Тараа , далгаг дугайында тывызыктар, улегер домактар, угаадыглар ооредир. | |
Суттен кылган тыва аьш-чемнер-биле таныштырар. Оларгнын ажык-дузазы, херексели , канчаар кылыры. Оларнын дугайында тывызыктар, улегер домактар ооредир | |
Аьш-чем сагылгалары-биле таныштырар. Узун-тыныш ( аьш чем аттарынга) .Оюн «Аскак -кадай» | |
Чечен чугаалар чугааларынга ооредир. Оюн | |
Кылыр ажылы | |
Ук ызыгуур дугайында ооредиир. Авазынын ,ачазынын дээш ООН-даа оске торелдерин « кым дээр» дугайында ооредир. Улуг улус дугайында улусчу угаадыглар ооредир. | |
Чурттап турар аал-оранынга , аалчы кижиге хамаарышкансагылгаларга ооредир. Оюн | |
Дурген чугаа чугаалап ооредир. | |
Эт-херекселге сагылгалар ооредир. | |
Тывада азырал дириг амытаннар -биле таныштырар. «Инектин кижи тодуг» ажык-дузазы. Оон дугайында тывызыктар, улегер домактар, угаадыглар. | |
Чылгы малдын ажык-дузазы, Аьттын чоруу, дериг-херексели. Оон дугайында тывызыктар, улегер домактар, угаадыглар. | |
«Хойлуг кижи каас» . Оон ажык дузазы ,хереглели. Хой кежинден даараан хеп- сын .оон дугайында улегер домактар, тывызыктар,угаадыглар. | |
Тыва улустун тывызыктарында дириг амытаннар. Тыва оюн «Аржыыл какчып ойнаар оюн» | |
Тыва кижинин чурттап чораан оран-савазы- ог. Оон ажык-дузазы, огнун тургузуу. | |
Огнун дериг херекселдери-биле таныштырары. Оон ажыглалы . Оларнын дугайында тывызыктар, улегер домактар, угаадыглар. Оюн «Сайзанак» | |
Огнун дериг херекселдери-биле таныштырарын уламчылаар . Оларнын дугайында улегер домактар, тывызыктар , сагылгалар дугйында чугаалажыр | |
Огнун ээлеринин олуду-биле таныштырар. Шулук «Ог» | |
Сарыг шажын дугайында нити билиг. Чылдар аттары. Тыва шак-биле таныштырар. Оюн «Чинчи чажырары» | |
Уругларны боттарынын торуттунген чылынын аайы-биле менгилерин таныштырары. | |
Бурган башкынын намдары-биле каксы таныштырар. Канчаар тейлеп-чудуурун чугаалажыр. | |
Шажын дугайында сагылгалар . угаадыглар ооренир. | |
Шагаа дугайында билиг. Шагааны канчаар эрттирип чоруурунун дугайында ооредир. | |
Ыдыктыг саннар дугайында 3.7.9 билиндирер. | |
Алгыштар, чечен чугаалар чугаалаттырып ооредир . Оюн «Алагатай» | |
Тыва улустун тоолдары-биле таныштырар. Уругларга номчааш , тоолдун утказын ыдып ооредир. | |
Тыва улустун оюннары – биле таныштырары. Уруглар-биле ойнаар. | |
Туннээр |
По теме: методические разработки, презентации и конспекты
Шаг чаагай, Шагаа чаагай!
Сценарий тувинского национального праздника Шагаа (Новый год по лунному календарю)...
"Шаг чаагай, шагаа чаагай!" деп ортумак болукке шагаа байырлалы
Ортумак болукке шагаа байырлалынын сценарийи Башкарыкчы : Шагаа, шагаа! Тыва чоннун тоогузунун байырлалы Шагаа, шагаа! Эргилип кээр чаа чылдын ёзулалы....
Разработка Утренника Шагаа «Шаг чаагай, Шагаа чаагай!»
Сценарий ортумак болук «Шаг чаагай, Шагаа чаагай!»(Тыва улустуң байырлалы)Сорулгазы: 1. Оюннарның болгаш айтырыгларның дузазы-биле Шагааны канчаар эртирип чораанын билиндирер....
сценарий утренника "Шаг чаагай, Шагаа чаагай"
Наши праздники совместно с детьми...