Долгандыр турар бойдус - биле таныжылга кичээли. Темазы: Торээн черим даштары – амыдыралда, каасталгада.
план-конспект занятия по окружающему миру (старшая группа) на тему
Сорулгазы:
1. Уругларга долгандыр бойдуста даштарын дугайында тайылбырлап билиндирер, улусчу чанчылдар дугайында эге билиглерни хевирлээр.
2. Уругларга даштарны ужур-дузазын тайбырлап тура, чараш чуулге, чаагай мозу-будушке кижизидер.
3. Уругларнын харыылзаалыг чугаазын, миниишкин органарын сайзырыдыр.
Дерилгези: чуруктар, янзы-буру даштар, хогжум уделгези, слайдылар.
Словарлыг ажыл: «Сузуглел»
Скачать:
Вложение | Размер |
---|---|
razarabotka_zanyatiya_1._dolgandyr_turar_boydus.docx | 22.88 КБ |
Предварительный просмотр:
Долгандыр турар бойдус - биле таныжылга кичээли.
Темазы: Торээн черим даштары – амыдыралда, каасталгада.
Сорулгазы:
- Уругларга долгандыр бойдуста даштарын дугайында тайылбырлап билиндирер, улусчу чанчылдар дугайында эге билиглерни хевирлээр.
- Уругларга даштарны ужур-дузазын тайбырлап тура, чараш чуулге, чаагай мозу-будушке кижизидер.
- Уругларнын харыылзаалыг чугаазын, миниишкин органарын сайзырыдыр.
Дерилгези: чуруктар, янзы-буру даштар, хогжум уделгези, слайдылар.
Словарлыг ажыл: «Сузуглел»
Кичээлдин чорудуу:
1.Организастыг кезээ.
- Экии, уруглар! Мени Кыргыс Любовь Чулдум-ооловна дээр. Мен Дус-Даг сумузунда силер ышкаш уруглар башкызы мен.
Богун кичээлде бистер бисти долгандыр турар бойдузувустун база бир байлаа – даштар дугайында чугаалажып, оларнын ужур-дузазын билип алыр бис.
2. Тайылбырлыг кезээ.
- Уруглар кым менээ чугалаарыл, Торээн чурт деп чуну ынча дээр улус бис? (ол дээрге кижинин торуттунуп келген, оскен-торээн чери–дир).
-Силернин торээн черинернин ады чул, уруглар? (Хандагайты)
-Кижиннин торээн-чурту дээрге-ле суурун долгандыр турар даглары, арга-ыяжы, хемнери, черде хорзуну, дажы, довураа–дыр уруглар. Ол бугу чууден-не хайыралдыг болгаш сузуглелдиг.
Сузуглел деп соске словарлыг ажыл. Сузуглел – чудулге-биле холбашкан «ыдыктыг» дээн уткалыг сос болур.
- Торээн чернин даштары диштивис, а ол дээрге чулерил? Кым чугаалаптарыл? ( Даш дээрге кадыг, аар будумел)
-даштар шупту домей бе? Азы олар ангы-ангы хевирлиг бе, уруглар? (сай даштары, хая–даштар, ыдыктыг даштар, унелиг даштар, чонар-даш –чымчак хевирнин даштары . каасталга даштары)
-Бистин Тыва улус даштарны хундулээр чораан, унелээр чораан. Олар даштарны янзы-буру херекселдер, каасталгалар кылырынга ажыглап чораан.
- Бо чуу деп херекселил. Билир кижи бар бе? (дээрбе дажын коргузер)
- Ол биске кандыг ажык-дузалыгыл? (арбайны далган кылдыр, хоюдур тыртыптар)
- А. бо чуну канчаар даш боор, кандыг ажык-дузалыгыл бо даш? (согааш дажы, шайны , дусту хоюдур соктаар)
- Бо дашты чаны дээр чуве дир. Оон-биле балдыны, бижекти чидидер
- Оон ангыда даштар-биле херимнер, кажааларны, гараж, бажыннарны база тудуп турар. Силерге мен бодумнун суурумда даштан туткан стадиону, херимни коргузуп корейн (слайдыда чуруктарны коргузер)
- Чуге бо херимнерни даш-биле кылып каан деп бодап тур силер? (даш урелбес, быжыг, монге)
- Ам бо дашты коруп корунгерем уруглар, чул ол,билир азы корген кижи бар бе ? (слайдыда кожээни коргузер)
- ол дээрге тоогуннун тураскаал даштары дыр. Дайынчы эрес-дидим кижилерге тураскаал кылдыр кылып каан даштар бистин Тыва чуртувуст ааажок хой. Оларны Тывалар унелеп, кадагалап келген. Оларны уреп, ол чоокка бок октап болбас. Бистер оларны камнаар, кадагалаар ужурлуг бис
- Бо даштарны корунер даан! (Хувааннак даштарын коргузер) Дем корген даштарывыс-биле домей дир бе, азы ангы дыр бе? (бичии-бичии, ангы-ангы оннерлиг бо даштарнын адын хувааннак даштары дээр. Оларны хам кижилер эдилээр чуве-дир. Ойнап болбас, ыдыктыг даштар-дыр.
- Бо чулер-дир уруглар? (хевир-дурзулер) Оларны чунун-биле кылып каан-дыр? Бо даш онзагай. Оске даштардан ангылаланыр чуулу дээрге ол чымчак даш болур. Оон ус-шевер кижилер янзы-буру дириг амытаннар дурзулерин чонуп кылыр. Ынчангаш ол дашты чонар-даш дээр. (Чонар –даштан кылган дурзулерни коргузер)
- Ам силерге коргузер даштарым – эдилел–каасталга даштары.
Херээжен улустун, азы силернин аваларынарда угбаларынарда эдилелдерни чуу дээр ийик? (сыргалар, билзектер, чинчилер)
Ол эдилелдерни, унелиг, оннуг даштар-биле кылган болур. (Чуруктарны коор)
- Ам силерге спортчу морей даштарын база ойнаар даштарны коргузейн. Мээн ажылдап турар садигимде ойнаарактарны азы тоолдун маадырларын даштар-биле чуруп тургаш кылып алыр бис. Куш-культура кичээлинде кодурер –даш деп даштыг бис. Ону кодурерге оолдар кончуг шыырак, мочек-мочек шынганнарлыг могелер боор. Чижелээрге: Седен-оол Ким, Салим алышкылар билдингир могелер апарган. Силер оолдар, база ындыг могелер боор дээрзинге бузуреп, куш-культурага даштарны ажыгыглаарыннарны сумеледим.
Уругларга янзы-буру даштарны тудуп-суйбадып, кодуртуп, кырладыр.
Ам столдарга олургулапкаш чараш даштардан чогаадып, оларны чуруп, каастаар бис бе (уругларга даштарга дурзулерни чурудар, шоймексимээр даш-биле балык кылдыр чуруур дээш оон-даа оске)
3.Туннел кезээ
- Богунгу кичээливисте чуну билип алдывыс?
- Чуу деп аттыг даштар билип алдынар?
- Силерге кайы даштар эн—не чараш болду? Чуге?
- Даштар бистин амыдыралывыста кандыг дузалыг бооп турарыл?
- Даштарны бис канчаар ужурлуг бис?
- Кичээлге идекпейлиг кириштинер, эр-хейлер! Менээ силер-биле ажылдаарга дыка солун болду, четтирдим!
По теме: методические разработки, презентации и конспекты
Долгандыр турар хурээлел болгаш чугаа сайзырадылгазынын оюн-тоглаалыг кичээли: «Ойнаар-кыстын ужуралдары.»
Темазы: «Ойнаар-кыстын ужуралдары.»Сорулгазы: тыва улустун аас-чогаалыннын хевирлери, когудуг болгаш опей ырыны ажыглавышаан, уругларнын торээн дылынга сос курлавырын байыдар.Д...
Долгандыр турар хурээлел болгаш чугаа сайзырадылгазынын оюн-тоглаалыг кичээли «Кырган-ачам хойлары».
Сорулгазы: Уругларга алгы биле чуну кылырын таныштырары; Ажы-толду алгы биле дукту тудуп тургаш ангылап ооредири; Оон кижиге ажык — дузазын билиндирип, алгыдан дараан тыва тонну, коргузуп оореди...
Долгандыр турар хурээлел болгаш чугаа сайзырадылгазынын оюн-тоглаалыг кичээли «Кадык амыдыралды уругларга хевирлээри».
Кадык амыдыралды уругларга хевилээри.Оюн-кичээл: «Аарыгны эмнээринден сагындырары белен». Сорулгазы: 1. Уругларга кадыын камнап база доктаамал камнанырынга өөредир. 2....
Дыннадыг: Темазы «Торээн черим дажы, согааш дажы ойнаар кызым»
Сорулгазы: - тыва кижинин амыдыралында даштарнын ужур дузузын бичии уругларга чугаалап,даштар бистин тоогувустун бир кезээ деп билиндирер болгаш даштарга сонуургалды оттурар;- уругларга даштарны...
Конспект Долгандыр турар чуулдер-биле таныштырылга ортумак болуктун уругларынга «Черлик дириг амытаннарнын кышкы белеткели»
Сорулгазы: уругларны чылдын куску уези-биле таныштырары.Мергежилгелер:Ооредиглиг: чылдын куску уези болгаш черлик дириг амытаннар дугайында билиин быжыглаар;- черлик дириг амытаннарнын кышка канчаар б...
Ортумак болук уругларынга долгандыр турар ниитилел-биле таныштырар методиктиг ажыл-чорудулга: «Аргаже агаарлаашкын»
Ортумак болук уругларынга долгандыр турар ниитилел-биле таныштырарметодиктиг ажыл-чорудулга: «Аргаже агаарлаашкын»...
Долгандыр турар чуулдер-биле таныштырылга улуг болуктун уругларынга «Бойдус дугайында чугаалажыыл» (экология хевиринге)
Кичээлдин темазы: «Бойдус дугайында чугаалажыыл»Ооредилгенин кол адыры:Ооредилгенинин оске адырлары – биле харылзаазы: «Чугаа сайзырадылгазы», «Эстетиктиг ура...