Буранлы кыш, салкын кыш
материал по окружающему миру (старшая группа) по теме

БУРАНЛЫ КЫШ,САЛКЫН КЫШ!

ЧАҢГЫЛАРЫМ  КЫСКА.

                                                                                                                      Зәки Нури

Минем дә бар бит чаңгым

Сыңар түгел :пар чаңгым.

Рәхәт кардан атларга:

Каешлы ул,таяклы,

Үзе йөртә аякны

Ләкин абыйлар кебек

Йөри белмим оста мин.

Булыр иде дә йөреп:

Чаңгыларым кыска бит.

СЕР ИТЕП КЕНӘ

                                                                                                Сәрия Зиннатуллина

Кыш бабай,кыш бабай,

Син дә нәни булдыңмы?

Безнең шикелле син дә

Чана шудыңмы?

Кар тәгәрәтеп шар ясадыңмы?

Сиздерми генә кар ашадыңмы?

Кыш бабай,кыш бабай,

Елак малай булдыңмы?

Сакаллы бабай булып

Әллә тудыңмы?

Әйт колагыма сер итеп кенә

Саклый сереңне үз итеп кенә.

ИСӘНМЕ, КЫШ БАБАЙ.

Кыш бабай, кыш бабай,

Исән- сау килдеңме?

Син бездә яңа ел

Икәнен белдеңме?

Белдеңме син безнең

Сагынып көткәнне.

Үзең дә көттеңме

Яңа ел җиткәнне.

Без көттек бик күптән

Яңа ел килә дип.

Сиңа дип сөйләргә

Шигырьләр өйрәндек.

Кулга кул тотынып

Ясыйк та түгәрәк

Әйдә кил ,кыш бабай,

Әйләник бергәләп.

Яңа ел сиңа да

Сөенеч китерсен.

Тагын бер ел үткәч

Яңадан килерсең.

ЯҢА ЕЛ

Яңа елга бүләк алып

Кыш бабай килде.

Бакчадагы һәр балага

Бүләкләр бирде.

Кар кызы да яңа елга

Кунакка килгән.

Кыш бабай бездә икәнен

Ул каян белгән.

Уйнап- биеп яңа елны

Каршы алабыз.

Яңа елда матур теләк

Теләп калабыз.

ЧЫРШЫ

                                            Нур Гайсин

Бүлмәдә чыршы агачы:

Ул яшелдән киенгән.

Чыршы да урманнан безгә

Бәйрәм итәргә килгән.

Уенчыклар белән аны

Бизәдем төрле төскә.

Кызыл йолдыз ясап куйдым

Балкысын өчен өскә.

ЧЫРШЫ ЯНЫНДА

                                                                      Гөлшат Зәйнәшева

Айда кар яумый икән,

Җилләр дә исми икән.

Безнең яшел дустыбыз

Чыршы да үсми икән.

Егет булып үсеп җиткәч

Айга очып китәрмен.

Бүләк итеп айга да

Яшел чыршы илтермен.

Айга юл ачык хәзер

Сез дә очып барырсыз.

Киләчәктә яңа елны

Айда каршы алырсыз.

РӘХМӘТ  СИҢА  КЫШ БАБАЙ

                                                                                                 Д.Гарифуллин

Рәхмәт сиңа, Кыш бабай,

Безнең белән дус бабай,

Сагынып килеп җиттең,

Яңа ел бүләк иттең.

     Берәр яшькә үстердең,

     Һәммәбезгә көч бирдең,

     Рәхмәт сиңа, Кыш бабай,

     Безнең белән дус бабай!

КЫШ БАБАЙ КИЛӘ

                                                               Д.Гарифуллин

Котлап бөтен кешеләрне

Яңа ел белән,

Җилдереп кенә пар атта,

Кыш бабай килә.

     Зур капчык салган чанага,

     Ә анда бүләк:

     Уенчык төлке, аюлар,

     Бизәкле чиләк.

Машина, мылтык, самолет

Керпе һәм туплар…

Җаныңа ни кирәк,анда

Бөтенесе бар.

     Кыш бабай килә җилдереп,

     Капчык кулында.

     Кар бураннар тузып кала

    Аның юлында.

АК  БӘХЕТЛӘР АЛЫП  КИЛСЕН

                                                                                                                Билгесез    автор

Көн артыннан көннәр үтә,

Гүя еллар йомгак сүтә.

Иске елның матур киче

Саубуллашу кичен көтә.

     Бөтерелә ак өермә

     Кара, кара, карасана!

     Кыш бабай килә түгелме,

     Ак бизәкле чанасында?

Көтәбез без әйдә килсен,

Ак бәхетләр алып килсен!

Шул бәхетне барыбызга,

Тигез итеп бүлеп бирсен.

КЫШ  БАБАЙ, ТЫРЫШ  БАБАЙ

Кыш бабай килгән, ап-ак тун кигән.

Әллә сагынып көткәнне белгән.

Алып килгән ул зур шугалаклар,

Өеп тә куйган бөтен җиргә кар.

     Тәрәзәләргә ясаган атлар,

     Ул биек таулар, чыршы, наратлар

     Шуларга карап гаҗәпкә калам,

     Ничек ясый?- дип сокланам аңа.

КЫШ

Салкын кыш килде,

Тышта бик суык.

Кошлар җим эзли

Агачка кунып.

     Әйдәгез, дуслар,

     Кошларны саклыйк.

     Һәрбер агачка

     Җимлекләр ясыйк.

КЫШ  БАБАЙ ЯСАДЫК

                                                                         Д.Гарифуллин

Җыелып җепшек кардан,

Кыш бабай ясап куйдык.

Матурлап аның күзләрен,

Авызын хәтта уйдык.

Нинди эш кушыйк аңа дип

Кичен уйлап тордык та –

Каравылга дип калдырдык

Бер таяк тоттырдык та.

КЫШ  БАБАЙ

                                                                                     М.Файзуллина

Җилкәсенә капчык асып,

Кыш бабай килеп керде.

Төрле кызык сүзләр әйтеп,

Бүләк өләшеп йөрде.

Аннан Кыш бабай тыпырдап,

Бик шәп бии башлады.

Биемәскә, аягында:

Безнең апа башмагы.

КАР ЯУДЫ

                                                                       Галимҗан Латыйп

Менә нинди кар яуды:                Тау башыннан төшкәндә

Ап-ак булды җир өсте.               Мәтәлеп тә китәләр.

Чаналарга, чаңгыларга               Ничек итсә-итәләр,

Җиткереп булмый эшне.            Барыбер төшеп җитәләр.

Бөтен дөнья чаж да чож,            Гел шома гына булмый шул,

Тауда — тау шуучылар.             Кайчакта егылалар.

Тау асты да чуп-чуар,                 Егылсалар егылалар,

Тау өсте дә чуп-чуар.                 Алар бит чыныгалар.

КАР ЯУГАН

                                                                                        Зәки Нури

Тәрәзәгә күз салдым                  Урамда нишләгәннәр:

Тордым да бүген иртән.            Әллә он сипкәннәрме,

Күргәч аптырап калдым:           Әллә зур мичкәләрдән

Җирне кем ап-ак иткән?            Бик күп сөт түккәннәрме?

          Бөтен җирдә ак юрган...

          Белдем-белдем — кар яуган!

          Әй шәп булган, шәп булган —

          Без шуарбыз таулардан.

АЙНУР ҮПКӘЛӘДЕ...

                                                                                  Фирая Зыятдинова

Ап-ак кына, йомшак кына

Кар явып киткән кичтән.

Мондый матур, йомшак карны

Ул көтә иде күптән.

Тәгәрәтеп җепшек карны,

Ясап куйдык Кар бабай!

Менә, малай, бабай инде —

Бар бабайларга бабай!

Иртәгесен Айнур торып,

Тәрәзәгә караса,

Кар бабайдан җилләр искән —

Эреп беткән ләбаса!

 Айнур аңа үпкәләде —

Үзен ташлап киткәнгә...

«Чын кыш түгел икән лә бу, —

«Алдакчы» кыш икән лә!

КЫШ КИЛДЕ

                                                                       Гөлшат Зәйнашева

Ап-ак тун киеп кыш килде,    Чормадан сикереп төште

Яфрак-яфрак кар ява.              Чаңгылар һәм чаналар.

Без дә кидек җылы туннар,    Ак мамыктай ап-ак кышны

Куркытмый салкын һава.       Сагынып көткән алар.

Сөенәбез, шатланабыз,

Күңелле үтә кышлар.

Чаңгы, чана, тимераяк —

Безнең иң якын дуслар.

КАР БАБАЙ ЯСАДЫК

                                                                                      Дамир Гарифуллин

Җыелып җепшек кардан         Нинди эш кушыйк аңа, дип,

Кар бабай ясап куйдык.          Кичен уйлап тордык та —

Матурлап аның күзләрен,       Каравылга дип калдырдык

Авызын хәтта уйдык.              Бер таяк тоттырдык та.

ЧЫРШЫ

                                                                           Әзһәр Габиди

Яңа елны бакчабызга               Ләкин, дускайлар, ул чыршы

Чыршы куеп көтәм мин.         Һич гади чыршы түгел,

Чөнки аны кошлар белән        Күгәрчен, песнәк, чыпчыклар

Бергә бәйрәм итәм мин.          Ачалар анда күңел.

Уенчык та юк чыршымда,      Нигә дисәгез, чыршыга

Йолдыз да тормый көлеп.       Ашханә куям элеп.

Уйнап йөрми балалар да,        Мин салган җимнәрне алар

Аның янына килеп.                 Ашыйлар шуннан килеп.

ЧЫРШЫНЫҢ КҮЛМӘКЛӘРЕ

                                                                                         Мәрзия Фәйзуллина                                                                                                                      

Яшь чыршылар киң итәкле     — Болай эшләү

Күлмәкләрен кигәннәр.            Начар гадәт, бел менә:

Җитәкләшеп, бергәләшеп         Һәр чыршы күлмәк алыша

Юл буена килгәннәр.                Җиде елга бер генә.

Энәле күлмәкләренә

Карап тордык сокланып.          Без энәләрен йолыксак,

Тик Равил берничә энә             Чыршы күлмәксез калыр,

Өзеп алды шукланып.              Җиде ел буена ничек

Апа әйтте:                                  Күлмәксез яши алыр?

БУРАН

                                                                           Гомәр Толымбай

Урамда — буран,              

Мин өйдә торам.                

Тәрәзә аша                          

Тик авыз ерам.

Әй, җил выжылдый,                  

Буран дуылдый.

Ачулы песи                  

Кебек мырылдый.

Җиңдем, ди, бугай,

Дуланып шулай.

Әй, бичаракай,

Кыланма болай.

КЫШ КИЛДЕ

                                                                                      Бари Рәхмәт

Килеп җитте кыш та.               Ә кыш көлә-көлә

Ай-яй, салкын тышта...            Битебездән үбә.

Өч ай торыр торса,—               Алсу була безнең

Аның гомере кыска...              Битләр шуңа күрә.

Тәңкә карлар сипкән,                — Мин,— ди,— сезгә тиздән

Җирне ап-ак иткән;                  Ёлкагызга киләм;

Чыршы, каен, имән                   Яңа елны котлап,

Кардан чикмән кигән.              Бик күп бүләк бирәм.

Саф һавага чыгып,                   Чаңгы шусыннар дип,

Таудан чана шуып,                   Яудырдым мин кар,— ди,—

Кышның салкыннарын            Оста шуучыга

Җибәрәбез куып.                       Зур бүләгем бар,— ди.

               Бабай килә диеп,

               Җырлар өйрәнербез,

               Гармун уйнап, биеп,

               Җырлап җибәрербез.

КЫШ КИЛДЕ

                                                                                 Галимҗан Латыйп

Урамнарга, бакчаларга,              Яңа яуган кар шыгырдый

Урман, кырлар өстенә                Өстенә баскан саен,

Ак мамыктай күбәләк кар          Курыкмыйча каршылыйбыз

Төшә дә төшә генә.                     Салкын кыш аен.

Урамга чыктык шаулашып,      Һава саф — рәхәт суларга,

Йортлардан чана тартып;          Яп-якты бөтен урын.

Уйныйбыз учта йомарлап,         Кыш бабай килде кунакка,

Юеш кар тубы атып.                  Җир киде йомшак туны