Бичии болуктун хоглээшкинни «Кус биске чуну эккелгенил?»
материал (младшая группа)

Муниципалдыг бюджеттен хамаарылга ооредилге чери

Солчур ортумак ниити билиг школазынын школа назыннны четпээн уруглар салбыры

Бичии болуктун хоглээшкинни

«Кус биске чуну эккелгенил?»

Кижизидикчи башкылар: Монгуш Н Б

Солчур 2019

«Кус биске чуну эккелгенил?»

Бичии болуктун байырлалы

Сорулгазы:Уругларга чылдын бир онзагай уези-кус дугайында билиндирер,   база ногаа аймаанын дугайында билиин быжыглаар ,оларнын даштыкы хевирин ылгап ооредир,бойдуска ынак болурунга  кижизидер,уругларны хоглуг,чараш чуулдерге ынак болурунга база байырлалга киржирин чедип алыры,чувени чарашсынып билиринге ооредир.

Дерилгези: Залды куску шинчиге дерээн болур,зонтик,ватман саазын,кисточка ,гуашь .

Аргалары:ыры,ада-ие-биле харылзаа.

Киржикчилери:Башкарыкчы,кус,уруглар.

Чорудуу:Уруглар биле кижизидикчи башкы залче кирип кээрлер.

Башкарыкчы:Экии,уруглар ! Бистер богун аян-чорук чорааш,куску уе биске чуну белекке бергенин билип алыылынар!

Бистер демниг даалгаларны кууседип,айтырыгларга харыылап,хоглуг,омак-сергек,кичээнегйлиг болур болзувусса,аплдын Кус боду бистерге моорлап келгеш,белектерни соннээр!

Аян-чорукче чоруурда баштай карактарывыс шийип алгаш,холдарывыстан дуттунчуп алыылынар!

«Кап-кап-кап»деп ырыны салып каар,уруглар башкы-биле тогериктелдир четтинчип туруп аарлар.

Башкарыкчы:Кус орукка кыштап чорааш,

Буттарын хоолбекке оттуруп алган,

Чырык-даа чок,чаап-ла турар.

Чай кайда чаштына берген ирги?!

-Кажан даштыгаа чаъс чаарга,хеп отпес кылдыр,чуну ап алыр бис уруглар?

-Зонтик

-Шын-дыр,зонтик!Менде анаа эвес,тускай зонтик бар,уруглар!ону зонтикти кодуруп корээлинерм!(зонтик стол кырында,стол адаанда корзинкада ногаа-аймаа,2 тавак,бижек) А силер топтап коргеш,зонтигивис адаанда чуулер бар-дыр чугаалап корунерем?)

-Бо чуулер дир ,аттарын адап корунерем уруглар?

-Ногаа аймаа кайда озуп турарыл?

-Шын-дыр,уруглар,чалчыгашта.

-Биске ногаа аймаан кым белекке берген деп бодап тур силер,уруглар?

-Кус! (уруглар харыылаарынга бергедей берзе,даштын чылдын кайы уезин сагындырар) Биске Кус чуну белекке берген эвес,коруп сонуургап корээлинерем ,уруглар! (уруглар ногаа аймаан чураан чурукче корнуп кээрлер)

1-ги кезээ:

Билип алырынын оюн-тоглаазы «Ногаа аймаа-биле таныжып алыылынар»

Башкарыкчы:Бистин корзинкавыста янзы-буру ногаа аймаалары бар.Корзинкадан ногаа аймаан чангыстап уштуурумга ,силер аттарын адап,он чузунун чугаалаар силер,уруглар!

Ногаа аймаан чангыстап коргузер (картошка,согуна,морковь,свекла,помидор,огурец,чеснок,уруглар билбейн баар болза башкы дузалажыыр)

Ногаа аймаа биле таныжып алдывыс,уруглар!

Оюн «Авам быдаа кылып тур»

(стол кырынга сакпынны салгаш,чанынга ойнаарактарлыг хааржакты салгаш,ойнаарактар-биле ногаа аймаанын дурзулерин салып каар)

Башкарыкчы:Бажыннарынарда аваларынар быдааны чунун-биле кылып турар эвес,билип алыылынар!Сакпынче ногаа-аймаан каггаш,оскелерин чанында хааржакче каар бис уруглар!Силер менээ дузалажыыр силер ,(ыры салып каарга уруглар даалганы башкы биле кууседип маннаар)

Бир эвес быдааже ойнаарак кааптар болза,бо артык чуве деп тайылбырлап ооредир.

Башкарыкчы:Дыка чаагай быдаа кылып алган-дыр бис,уруглар!Ам бичии шимчеп ходелиилинер,уруглар!

Физминутка ырынын кууселдезинге «Хунчугешке адыштарым коргузейн!»ырыда кууседип турар шичээшкиннерни кылыр!)

Башкарыкчы:Эр-хей,уруглар!Куску уе-кайгамчыктыг чараш уелернин бирээзи!Долгандыр коруп коолунер даан уруглар алдын кустун чуруктарын!

2-ги кезээ

Куску бойдустун чуруктарын коргузер(презентация)

-Кус дээрге кышкы уеже белеткел

-Аргада моогу,тоорук ковей.

-Школачылар школаларда ооренип эгелээн.

Ыяштарнын бурулери кандыг оннуг?( «янзы-буру» деп состу билиндирер,(кандыг-даа он бар)

-Куштар чылыг чурттарже ужуп чоруп эгелээн

-Куску ажааалдазын ап,кат-чимизин чыып эгелээн.

Башкарыкчы:Кузун буттарывыс адаанга чулер чыдарыл?Буру дужуушкуну дээрге чуул ирги?

-Шын-дыр,бурулер ыяштарга ызыртынмас черже кээп жужерлер,Бистер ам буру дужуушкунун чуруур бис уруглар!чурукчулар болуулунар,уруглар,столче келинер!(ада-иелер база уругларынга дузалажыыр) (ак ватманда бурулер чок ыяш чуруп канн,чанында салфеткалар,краска киста салып кар)

-Ыяштын бурулери чок шээй уруглар,бистер дузалажып салааларывыс-биле бурулерден чурупбээлинер!(салаалар-биле чуруур хевирни коргузер,кустун баштайгы оннерин билиндирер,(кызыл,сарыг, кызыл-сарыг)

3-ку кезээ:

Башкарыкчы:Бохун бистер алдын кус-биле таныжып алдывыс,уруглар!Демниг хоглуг даалгаларны шупту куусеттивис.Ам силерни кус келгеш шаннаар!

(Кус ыры кууселдезинге кирип келир).

Кус:Экии,уруглар!Сонгадан силерни кордум уруглар,эр-хей!Шупту демниг байыралга кириштинер,мээн биле таныжып билчип алдынар!Силернин танцылаарынар корбээн дир мен уруглар,танцылаарлынар,ада-иелеринер база шупту катай!( «Алдын-Кус», «Саазыннар-Самолеттар»деп ырыларнын бирээзин шилип алгаш кууселдезинге танцылаар!Ыры-башкызы,уруглар,Алдын –Кус,башкарыкчы,ада-иелер шупту танцылаар.Кус: Силернин-биле ойнап хоглеп алдым уруглар,эр-хейлер!Шуптунарны шаннап тур тур мен!Келир чылын база кээр мен .(Кус уругларга белектерни сунар,чимис аймаа)

Уруглар:Байырлыг,Кус!