"Вопросы по произведениям"
методическая разработка по художественной литературе на тему

Мәктәпкә әзерлек төркеме

Түбән Кама шәһәренең 27 нче балалар бакчасы тәрбиячеләре:

Мусина Тәгъсимә Рахимулловна (1 нче кв. кат), Калимуллина Фәридә Зиннятовна (1 нче кв.кат), Кириллова Ирина Петровна (2 нче кв.кат); методисты Ахметшина Лиза Мирзовна (югары кв. кат).

Ай белән Кояш

                                                   ( татар халык әкияте)

• Ай белән Кояш ни өчен җыелыш җыйганнар?
• Нәрсә кул куймаган?
• Ни өчен?
• Ни өчен башка кошларда бу тәкъдимгә риза булганнар?
• Ни өчен Ярканат төнлә генә чыгып йөри?

                                                  Кәкре каенга терәткән

                                                   (татар халык әкияте)

• Борын – борын заманда кемнәр яшәгән?
• Ни өчен шундый исем биргәннәр?
• Бай нинди план корып йөргән?
• Алдар ни өчен кәкре каенны терәткән?
• Алдар нәрсә дип алдалаган Байны?
• Бай алданганмы, юкмы?

                                         Өч кыз

                                   ( татар халык әкияте)

• Бу хатынның ничә кызы булган?
• Бу хатын кызларына яхшы булсын дип нәрсәләр эшләгән?
• Бу хатын нишләгән?
• Кемне чакырган?
• Беренче кызы нәрсә дип җавап биргән?
• Ни өчен гөберле бакага әверелгән?
• Икенче кыз нишли торган булган?
• Ул әнисе янына барганмы?
• Ни дип җавап биргән?
• Икенче кыз нәрсәгә әверелгән?
• Өченче кыз Тиен килгәндә нишләгән?
• Тиенгә нәрсә дип җавап биргән?
• Бу әкият нәрсәгә өйрәтә?

                           Ялкау малай

                        (татар халык әкияте)

• Юлда нәрсә очратканнар?
• Улына нәрсә дигән?
• Улы тыңлаганмы?
• Бу даганы кем алды? Һәм нәрсә эшләтте?
• Атасы бу акчага нәрсә ала?
• Нинди хәйлә кора?
• Малай нәрсә эшли?

                            Алтын бөртекләр

                            (татар халык әкияте)

• Әсәр ничек атала? Нинди жанр?
• Ана балаларына нәрсә дип әйткән?
• Малайлар алтынны ничек эзлиләр?
• Әниләре нинди киңәш бирә?

                           Бүләк кемгә?

                        (татар халык әкияте)

• Кояш үз янына кемне чакыра? Нәрсә дип әйтә?
• Бүләккә нәрсә бирергә уйлый?
• Көз нәрсә сөйли? – Яз? Җәйнең сөйләве ничек?
• Кояш йолдызларны кемгә биргән?

               Ташбака белән Куян

                          (мәсәл)

• Әсәрнең исеме ничек? Нинди жанр?
• Кем язган?
• Сүз нәрсә турында бара?
• Нәрсәгә өйрәтә бу мәсәл?

                                 Күләгә

                                (мәсәл)

• Әсәр ничек атала?
• Сабый нәрсә күзәтә?
• Ни өйчен күләгә өстенә баса алмый?
• Артында нәрсә күрә?

                                  Комсыз эт

                                       (мәсәл)

• Эт авызына нәрсә капкан?
• Суда нәрсә күрә?
• Ни өчен сөякне төшереп җибәрә?
• Ни өчен бу әсәр “комсыз эт” дип атала?

                                   Җил белән Кояш

                                          (мәсәл)

• Исеме ничек атала? Кем язган?
• Җил бнлән Кояш нәрсә дип бәхәсләшкән?
• Җил салдыра алганмы?
• Ни өчен?
• Ә Кояш?

                            Аерылганны аю ашар, бүленгәнне бүре ашар

                                                         (әкият)

• Ат көтүе нинди аланда йөргән?
• Көтүче булганмы?
• Көтүче атның исеме ничек? (кушаматы)
• Җирән кашка нәрсә дип әйткән, йоклар алдыннан?
• Аерылган атлар нәрсәгә юлыкканнар?
• Нәрсә булган атлар белән?
• Ә икенче бүленгән төркем нәрсәгә очрый?
• Бүре атлар белән нәрсә эшли?
• Җирән кашканың атларга әйткән сүзе?

                              Бал корты һәм Шөпшә

                                       (әкият)

• Чәчәкләр башлыгы нинди карар игълан итә?
• Бөҗәкләрнең эшенә чәчәкләр патшасы нинди бәя бирә?
• Бал корты белән Шөпшәнең эшләре турында сөйләгез?
• Бал корты белән Шөпшәне чагыштырыгыз?
• Чәчәкләр башлыгы нинди бәя биргән Бал корты һәм Шөпшәгә?

                                       Сандугач

                             (украин халык әкияте)

• Нинди халык әкияте?
• Бай нәрсә тоткан?
• Ә кошчык нәрсә дип җавап биргән?
• Сандугачның беренче киңәше?
• Икенчесе нинди?
• Сандугач очып киткәндә нәрсә дигән?
• Бай нәрсә эшләгән?
• Сандугач нәрсә дип җавап биргән?

                        Куянның ирене нигә ярык

                          (эстон халык әкияте)

• Җыелышта иң карт куян нинди чыгыш ясаган?
• Куяннарга нәрсә очрый?
• Сарык Куяннардан курыкканмы?
• Куяннарга нәрсә көлке тоелган?
• Нигә көлгәннәр алар?
• Нигә Куяннарның иреннәре ярылган?

                                   Ялганчы малай

                               ( һинд халык әкияте)

• Малайга әнисе нигә ачуланган?
• Малай әнисенә нәрсә эшләргә кушкан?
• Әнисе малайның үтенечен үтиме?
• Ә Ялганчы нәрсә эшли?
• Малай әнисен тагын нәрсә дип ялганлый?
• Әнисе ышанамы бу ялганга?

                                               Кояштагы тап

• Малай кайда һәм кем белән яшәгән?
• Әнисе ниләр эшләгән?
• Әнисе чирләгәч баласына нәрсә дип үтенә?
• Малай нәрсә дип җавап бирә?
• Әнисе малайга кайсы чишмәдән су алып кайтырга куша? Ни өчен?
• Малай суга барганмы?
•  Малайның кайчан исенә төшкән суга барасы?
• Әнисе ни өчен сәламәтләнгән?
• Кояш нәрсәгә карала башлаган?
•  Малай үз гаебен аңлыймы?
•  Бу әсәр безне нәрсәгә өйрәтә?

                                          Буар елан

                                     (Фәнис Яруллин)

• Караурманда нинди елан яшәгән?
• Ни өчен курыкканнар бу еланнан?
• Буар елан нинди җыр җырлаган?
• Елан нәрсә белән очраша?
• Елан нәрсәгә ачуы килгән?
• Буар еланның нәрсәне беләсе килгән?
• Ни өчен курыйкмыйм дигән Сукыр тычкан?
• Сукыр тычкан нәрсә белән чагыштыра?
• Буар елан ни өчен бу якларны ташлап качкан?
• Сез ничек аңлыйсыз, юньсезлек күрер өчен күз кирәкмени?

                             Кем белән кем?

• Кем салдырган киемнәрне?
• Кем киендергән?

                            Песнәк

• Идриснең песнәге нинди? (харакреристика бирү)
• Идриснең дусты кайда куна?
• Ни өчен Идрис өйдә берүзе калырга курыкмый?
• Песнәк әйтәсе сүзләрен ничек белдерә?
• Песнәк ни өчен рәхмәт әйтә?

                      Витаминлы аш!

                  (Хәкимҗан Халиков)

• Сәхипкамал әби нинди аш пешерә?
• Кызга охшыймы аш?
• Сәхипкамал әби витаминлы ашны нәрсәдән пешерә?
• Җәй көне бергәләп нәрсә, нинди үлән бергәләп җыйдылар?
• Эт тигәнәген кайда һәм кайчан җыярга кирәк?
• Ни өчен песи үләненә кагылмадылар?
• Валериан тамчыларын нәрсәдән ясыйлар?
•  Ни өчен песи үләне диләр?
•  Балтырганны нигә җыймаганнар?
• Сәхипкамал зби тагы нинди агулы үсемлек турында кисәтте?
• Тагы нинди үлән йөрәккә дәва?
• Тәнзилә нинди җиләк ашамакчы була?
• Ә карга күзе дигән җимеш нинди?
• Бу үләннәрне кайда киптерделәр?
• Кайда сакладылар?
• Соңыннан нәрсә эшләттеләр?

                                Шифалы  табиблар

                              (Вахит Монасыйпов)

• Ромашка кайсы җирне дәвалый?
• Сәрби әбинең ашказаны авыртканда нинди үлән төзәтә?
• Ландыш нәрсәгә булыша?
• Бака яфрагы?
• Ә кычыткан бу очракта нәрсәгә кирәк?

                                  Хәрәмләшү

                           (Нәкыйп Каштан)

• Айнур белән Рафис нинди уй белән тау итәгенә ашыктылар?
• Айнурның ничек яфрак җыю турында сөйләгез әле?
• Рафис шатлыгыннан нәрсә дип кычкыра?
• Рафис ни өчен елар дәрәҗәгә җитә?
• Айнурның яфракларын нәрсә таратты?

                           Тамчы

                       (Гасыйм Лотфи)

• Тамчыкай иптәшләренә нәрсә дия?
• Ни өчен ашлыклар баш күтәрде?
• Болыт кайсы якка китте?
• Үләннәр нәрсә дип шатланды?
• Тамчылар кайда киттеләр?

                   Кадерле бүләк

              (Габделхәй сабитов)

• Зөлфия ни өчен елый? Ишек ачмый?
• Зөлфия нинди рәсем ясаган була?
• Зөлфиянең ни өчен шатлыгы эченә сыймады?
• Зөлфия мәктәптән кайткач нәрсә күрә?
• Тиктормас Актәпи рәсемне кайдан эзләп таба?
• Зөлфияләргә кунакка кемнәр килә?
• Абыйсы нәрсә бүләк итә?
• Әтисе нәрсә бүләк итә?
• Әтисе Зөлфиягә нәрсә ди?
• Зөлфия нинди көй уйнады?
• Көй охшадымы кунакларга?
• Зөлфиянең әнисе шатланып нәрсә диде?

                       Мәк чәчәге

                     (Нур Гайсин)

• Сүз нәрсә турында бара?
• Ни өчен шагыйрь яңа теккән күлмәк белән чагыштыра?
• Чәчәкләрне өзәргә ярыймы?
• Нәрсә комачаулый өзәргә?

                          Гөләп чәчәге

                         (Самат Шакир)

• Әсәр нинди жанр?
• Ничек атала? Кем язган?
• Бу чәчәк нәрсәдә үсә?
•  Ни өчен күкрәгеңә кадый алмыйсың?
• Ни өчен чәнчи?

                                     Урманда

                                (Роберт Миннуллин)

• Шигырь ничек атала?
•  Кем язган?
• Ни өчен урманда дип атала?
• Кошлар, җәнлекләр ничек яшиләр?
• Шагыйрьхайванннарны кайдан килгән дип тасвирлый?
• Нигә качып, очып киттеләр?
• Ни өчен хайваннарга, кошларга тимибез?

                                     Зоопаркта

                                   Разил Валиев)

• Ничек дип атала? Кем язган?
• Ни өчен шагыйрь шулай атаган?
• Әтисе кайда алып барган?
• Нәрсәләр күргәннәр?
• Арслан нигә ейөрми ауга?
• Лачын нишләгән?
• Маймылга нәрсә биргәннәр?

                                   Кошларга

                              (Габдулла тукай)

• Сүз нәрсә турында бара?
• Шагыйрь ничек итеп кошларны тасвирлый?

                                    Тукран

                      (Нәҗип Мәдьяров)

• Автор тукран турында ничек яза?
• Тукран нәрсә карап йөри?
• Тукылдатып нәрсә эшли ул? (нәрсәләр ашый)

                              Җәнлекләр

                       (Мәрзия Файзуллина)

• Нәрсәләр туннарын салалар?
• Ни өчен алар туннарын салалар?
• Кызылтүш нәрсә күзәтә?
• Нәрсә  белән оя ясый?

                                Нәфисә

                          (Әхмәт Исхак)

• Нәфисәгә нпишләргә куштылар?
• Нәфисә нинди кыз?
• Нәфисәнең ничек түтәлләр саклавын сөйләгез?

                                     Кар яуган Ятим тургай

                                          (Х.Халиков)

• Нигә елый тургай?
• Тургайның балаларына нәрсә булган?
• Тургайның нинди моң зары?

                  Бу – кайвакыт? Әйт, балам!

• Иртә турында сөйлә?
• Кичне тасвирла?
• Көндез һәм төн турында сөйлә?

                                    Кояшлы  уен

                      ( Эльмира Шәрәфиуллина)

• Яңгыр ничек яуды?
• Кош нәрсәгә шатлана?
• Шагыйрь салават күперен ничек тасвирлый?
• Ни өчен кояшлы уен дип атаган шагыйрь?

                                         Август

                               (Дамир Гарифуллин)

• Август ае нинди була?
• Авыл кайчан уракка төшә?

                                 Кырмыскалар илендә

• Нинди көндә кырмыскаларны күзәтә?
• Өйләре нинди?
• Юлдан ничек чабалар?
• Кырмыскалар кайчан качалар?
• Өйләре нинди?

                                      Бакча

                                 (Әнәс Кәри)

• Бака нинди күлдә ята?
• Нинди бака ята?
• Ничек кычкыра?
• Аяз көнне нишли?
• Черки тотса нишли?

                                Песи – песи пескәем

                               (Дамир Гарифуллин)

• Ни өчен песинең качкан төскәе?
• Ә песи ничек җавап бирә?
• Песи айрат турында ничек зарлана?
• Песи ничек куркыта?

                                Ат яратучы малай

                               (Равил Файзуллин)

• Ни өчен атта рәхәт?

                                     Ата каз

                          (Эльмира Шкарифуллина)

• Ата каз нәрсә эшли?
• Бәбкәләр чыккач нәрсә эшли?
• Әнкә каз белән ничек сөйләшәләр?
• Бәбкәләргә ничек эндәшә?
• Бәбкәләр янына нигә килергә ярамый?

                                      Табышмак әйтешү

                                   (Дамир Гарифуллин)

• Бергә җыелып балалар нәрсә эшлиләр?
• Балалар нәрсә турында сүз алып баралар?
• Кем санап чыгар икән?
• Кем табышмакка җавап таба?
• Айнур нәрсә сөйли?
• Җавабы ничек?
• Чулпанның табышмагы ничек?
• Йолдызлар турында табышмакны кем әйтә?

                                  Сызыклы уен

                             (Заһирә Гомәрова)

• Нинди уеннар уйныйлар?
• Шарты нинди?

                               Әби белән Нәби

                               (Әхмәт Рәшит)

• Әби кая бара?
• Нинди авырлыклар очрый?
• Ни өчен тормыш итүе кыен?
• Кем булыша әбигә?
• Нәрсә эшли ул?
• Әби нинди сүз белән рәхмәтли?
• Бу шигырь нәрсәгә өйрәтә?

                            Әти кайтыр эштән

                            (Ямаш Игәнгәй)

• Әтисе кайтырга ничек әзерләнгәннәр?
• Тынлыкта нәрсә тавыш ишетелә?
• Кемнәр көтә аны?
• Әтисе кайткач нәрсәләр эшли?
• Әнисе нәрсә сөйләр дип көтә?
• Ә малай иң зур шатлык нәрсә дип уйлый?  

                  Чикләвеккә баргач

                    (Рафис Корбан)

• Ни өчен урманга керергә куркыныч?
• Урманга кергәч нәрсә җыя?
• Батырлык нигә кирәк?

                            Сансыз малай

                         (Бикә Рәхимова)

• Бу малай нәрсә эшләде?
• Нигә ботак сынды?
• Каен нинди хәлдә калды?
• Ә малайның бу каенга карашы?
• Чыпчыклар нигә еилде?
• Бу малайны нигә “сансыз” – диләр?

                                 Кырдан кайткач

                                    (Х.Халиков)

• Ни өчен бүген малай кыстатып утыртмый?
• Бәрәңге ни өчен шулай тәмле?
• Нигә дәү әтисе мактамады?

                     Ипекәй

               ( Х. Халиков)

• Бала нәрсә турында яхшы белә?
• Нигә алтын төсле ул?
• Ипи нәрсә дип җавап бирә?
• Онга аклык каян килә?
• Ни өчен телен йөта язган малай?
• Ипекәй нәрсә дип җавап бирә?
• Ни өчен тәмле була?
• Ипекәй нәрсә дип җавап бирә?

                           Эш табыла кемгә дә

                          (Энҗе Мөэминова)

• Бүген халык кайда?
• Нәрсә дип уйлыйсыз өмәне?
• Күгәрченнәр нәрсә эшли?
• Алсу белән Гүзәлиянең эше?
• Әтиләре, әниләре нәрсә эшли?
• Әбиләренең эше?
• Бабайларның, малайларның эше?
• Кем ничек уйлый өмә нинди көн?
• Эш көнеме? Бәйрәмме?

                    Безнең китапханәдә

                     (Зәкия Туфайлова)

• Китапханә турында нәрсә дип әйтәсез?
• Журналлар нинди бар? Сөйлә?
• Ни өчен китапханәдә һәркем тыйнак?
• Сәгать нәрсә күзәтә?

                           Кәләпүшем, кәләпүшем

                           (Резеда Вәлиева)

• Дәү әтисе нәрсә бирә?
• Татар малае нинди була?
• Кәләпүш нинди?
• Әнисе нәрсә әйтә?

                           Энҗе – мәрҗән калфагым

                                 (Резеда Вәлиева)

• Дәү әнисе нәрсә бүләк итә?
• Калфакны тасвирла?

                         Әйлән – бәйлән

                     (Роберт Миңнуллин)

• Нәрсә ул әйлән – бәйлән?

                            Бииләр итек, читекләр

                                   (Шәүкәт Галиев)

• Нинди музыка уен коралы турында сүз бара?
• Нинди хыялы бар?
• Шәп гармунчы турында сөйлә?

                                      Бүген

                                (Рәшит Бәшәр)

• Җил тәрәзәгә сибә?
• Нәрсә исе килә?
• Кухняда нәрсә күрә?
• Кухняда кемне күрә? Әби нигә бик шат?
• Нинди киңәш бирә?
• Бүген нинди көн турында сүз бара?

                                 Пешкән әллә пешмәгән

                                 (Мәрзия Фәйзуллина)

• Нәрсә пешерәләр?
• Пешкәнен ничек беләләр?
• Шәп әйләнгәне нинди була?

                              Намаз

                                    (Рәшит Бәшәр)

• Бабай ничек намаз укый? Сөйлә.
• Өй эчендәге тынлык турында сөйлә.
• Тыштагы тынлыкны тасвирла.
• Ни өчен бөтен җирдә тынлык?

                                      Бәйрәм бүген

                                    (Габдулла Тукай)

• Ни өчен бөтен дөнья ямьле?
• Ни кояш балкуын арттыра?
• Бәйрәм дип табигатьтә тагы нинди үзгәрешләр бар?

                              Чишмә

                        (Әзһәр Габиди)

• Чишмә ничек ага?
• Суы нинди?
• Кешеләргә тигән файдасы?
• Үләннәргә нинди файдасы?
• Чишмәнең даны?

                          Көмеш чишмә

                     (Дамир Гарифуллин)

• Чишмә җыры нинди?
• Әби кайдан нинди су ала?
•  Чишмәне ничек сакларга, карарга кирәк?
• Ни өчен чишмә суын “серле” – ди?

                                          Шәһәр төзим

                                        (Рәшит Бәшәр)

• Яңа шәһәр нинди була?
• Бу шәһәрдә кошларга нинди игътибар була?
• Абый – апалар ничек яшәрләр?
• Әти, әни кем була?
• Яңа шәһәр нинди булачак?

                                          Кояш безнең дустыбыз

                                                (Рәфис Корбан)

• Кояшның эше турында сөйлә?
• Ничек чыныктыра?
• Җәй көне ничек сыйлады?
• Ничек уйлыйсың, ни өчен без кояшның дуслары?

Дуслар.( С. Әдһәмова.)

• Вакыйга кайда һәм кайсы вакытта бара?
• Ана куянның ничә баласы бар?
• Куян балаларының исемнәре нинди?
• Ана куян кая китте?
• Шолпак колак һәм Кечкенәгә нинди кисәтү ясый?
• Әниләре киткәч алар нишлиләр?
• Куяннар ничек уйнадылар?
• Аларның уйнаганнарын нәрсә күзәтте?
• Шалпак колак нәрсә күрде?
• Елап кая китте?
• Песнәк һәм аның балаларын нәрсә коткарды?
• Ә песнәк ничек итеп Керпегә ярдәмгә ктлде?

Тузганак.( С Гыйлметдинова.)

• Хикәя башындагы тузганакны сурәтләгез.
• Нинди үләннәр аңа сокланалар?
• Алар ничек дип әйтәләр?
• Тузганак нинди? Аның турында нәрсә әйтә аласыз?
• Җил тынгач нинди үзгәреш була?
• Ни өчен карт әрекмән дәшмәгән?

Чәчәк ( С. Сәүбанова.)

• Чәчәк нәрсә дип зарланган?
• Башка чәчәкләр дә шулай уйлаганнармы?
• Чәчәк ни өчен куанган?
• Куанычы озакка барамы? Нинди вакыйга була?

Гөлгүзәл ( С. Гаффарова.)

• Әкият сезгә ошадымы?
• Нәрсә турында сүз бара?
• Гөлбакчаның ханбикәсен әйтегез.
• Ни өчен аны Гөлгүзәл дип йөрткәннәр?
• Баштарак кешеләр бу бакчада ничек йөргәннәр? Соңыннан?
• Ни өчен кешеләр Гөлгүзәлне өзеп алганнар?
• Гөлчәчәкләргә чәнечкеләр каян килгән?

Тавык нигә суда йөзә алмый?

• Ни өчен тавык мактанган?
• Нәрсәнең моңа бик ачуы килгән?
• Үрдәк нинди хәйлә уйлап тапкан?
• Тавык хәзер ничек мактана ди?

Күгәрченнәр ни өчен гөрләшеп яшиләр, һәм гөрләмеш уены каян килеп чыккан?

• Легендада нинди кошлар турында сүз бара?
• Күгәрчен балалары нинди уен уйлап чыгаралар?
• Үсеп җиткәч алар нишләгәннәр?

Ни өчен Чәберчек килмичә боз китми икән?

• Кайсы кош җылы яктан кайтканчы елгада боз китми икән?
• Чәберчек бозны ничек вата?

Ни өчен Эт белән Песи бер-берсенә дошман булганнар?

• Әсәрдә сүз нәрсә турында бара?
• Эткә староста нәрсә дигән?
• Эт кәгазьне кемгә бирә?
• Мәче кәгазен кая куя? Кәгазь белән нәрсә була?

Зөһрә йолдыз.

• Әсәрдә сүз нәрсә турында бара?
• Зөһрә кыз нинди булган?
• Зөһрә кыздан кем көнләшкән?
• Нинди эшләр куша аңа?
• Үги анасы Зөһрәгә нинди эш куша?
• Зөһрә кыз ни өчен елаган?
• Кызны күктән кем күзәтеп торган?
• Зөһрә кыз кая барып эләгә? Ничек?

Ни өчен бакалар бакылдык булып калганнар?

• Җир йөзендә нинди җан ияләре яшәгән?
• Тилеләр нәрсә дип әйткәннәр, нәрсә сайлаганнар?
• Ә Бакылдыклар турында нәрсә дип әйтерсез?

Тук-тук ( И. Туктар.)

• Әсәр сезгә ошадымы?
• Әсәрдәге төп геройларны атагыз
• Нинди һөнәр ияләре “тук-тук” иткән тавыш чыгара?
• Нинди кош тукылдый? Ни өчен?
• Бәләкәй малай үзе генә калгач нишли?
• Әнисе нәрсә дип әйтә?
• Хәзер малай нәрсә ясый?

Кемгә кирәк, кемгә кирәкми.

• Әтисе һәм Таҗи кая баралар?
• Тәүлекнең кайсы вакыты иде?
• Иртә белән һава торышы ничек була?
• Мондый һава торышы балык тотарга кулаймы?
• Таҗи нинди балыклар тота?
• Таҗи кояш турында нәрсә ди?
• Әтисе нәрсә дип җавап бирә?
• Кояштан соң малай нәрсәне ачулана?
• Әтисе нәрсә дип әйтә?
• Җил чыккач табигатьтә нинди үзгәреш була?
• Әтисе нәрсә ди?
• Сез ничек уйлыйсыз, кем дөрес уйлый, әтисеме яки улымы?

Алдакчы Наил.

• Хикәядә кайсы ел фасылы сурәтләнә?
• Наил кая барган?
• Ничек итеп алдаган?
• Апалары, балалар ышанганнармы? Алар нишләгәннәр?
• Наил нәрсә дип акланган?
• Алга таба Наил белән нәрсә була?
• Ә ни өчен апалары, балалар коткарырга бармаганнар?
• Наилне кем коткара?
• Ни өчен Наил уңайсызлана?

Рәхмәт өчен түгел.

• Хикәядә төп герой кем?
• Этнең акыллы булуы  нәрсәдән күренә?
• Сыер ни өчен күзләрен мөлдерәтеп эткә караган?
• Эт бу эшне рәхмәт өчен, аны мактасыннар өчен эшлиме?

Гап-гади Инсаф.

• Җир йөзендә барлык кешеләрнең дә нәрсәләре була?
• Бер малайга ничек дип исем кушканар?
• Ни өчен Инсаф дип атаганнар?

Ак песи.

• Яңа төзелгән йортларга кемнәр күчеп килә?
• Айдар бакчага бармаган көнне нинди вакыйга була?
• Песине нәрсәләр белән сыйлый?

Туган көндә.

• Бүген кемнең туган көне?
• Әнисе кызының туган көненә ничек әзерләнә?
• Фәридә әнисе яныныа аш бүлмәсенә кергәч нәрсә ди?
• Кыз дөрес эшләгәнме?

Шигырьләр.

“Көз җитте” М. Җәлил.

• Шигырь сезгә ошадымы?
• Кайсы ел фасылы турында сүз бара?
• Каян белдегез?

“Көз” Р. Вәлиева.

• Ни өчен бакча матурланган?
• Нинди алмалар үскән?
• Урманда көз көне ничек?

“Чыршы” Г.Тукай.

• Көз көне агачларның яфраклар ынишли?
• Нинди агачларның яфраклары саргайган?
• Үз төсе үзгәртми торган агачны атагыз.

“Кыш килде” Б. Рәхмәт.

• Кайсы ел фасылы турында сүз бара?
• Кыш көне ничек?
• Ни өчен аның гомере кыска?
• Нинди агачлар чикмән кигәннәр?
• Салкынны сизмәс өчен нишләргә кирәк?
• Кыш нәрсә дип әйтә?

“ Кыш килде”. Г. Латыйп.

• Ак кар кайда ява?
• Шагыйрь карны нәрсәләр белән тиңли?
• Балалар нинди уеннар уйныйлар?

“ Җепшек көндә”  Җ. Дәрзаман.

• Бүген көн нинди?
• Малайлар бу көнне ничек көткәннәр?
• Нинди уеннар уйнаганнар?
• Нәрсә ясарга булганнар?
• Вил нәрсә эзләп китә?
• Нәрсә артыннан йөгерә?
• Кар бабай нинди булган?

“Яз” Н. Арслан.

• Кайсы ел фасылы турында сүз бара?
• Яз ничек килә?

“Кошларга бүләк” З. Нури.

• “Ачылды ак калын юрган” сүзләре нәрсә аңлата?
•  Кошлр ни өчен кайталар?
• Кошлар яз китерә дигәнне ничек аңлыйсыз?
• Кошларга нинди бүләк ясаганнар?

“ Кара карга” Ә. Бикчәнтәева.

• Шигырьдә нинди кош турында сүз бара?
• Кара карга нәрсә дип әйтә?
• Кара карганың хатында нәрсә язылган?

“ Ала карга” Ф. Яруллин.

• Нинди кош турында сүз бара?
• Ала карга ни өчен ала?

“ Каргалар шәһәре” Г. Рәхим.

• Кошлар нинди вакытта очып килгәннәр?
• Тал башына нәрсә төзиләр?
• Озакламый нинди үзгәреш була?

“ Кайтыгыз, кошкайлар” Р. Миңнуллин.

• Ни өчен кошкайларны чакыралар?

“Карлыгач” Г. Тукай.

• Карлыгач кая оя ясый?
• Нәрсәдән оя ясый?
• Карлыгач балаларын ничек кайгырта?

“Кәккүк” Ә. Исхак.

• Елның кайсы фасылында кәккүк тавышы яңгырый?
• Башка кошлардан аның аермасы нәрсәдә?
• Ни өчен күке “кәккүк” дип җырлый?

“ Чыпчык” Р. Вәлиев.

• Нәрсә турында сүз бара?
• Алмагач нишли?
• Чыпчык нишли?
• Ни өчен баланың ачуы чыкты?
• Ничек итеп куркытмакчы була?
• Нәрсә ди чыпчык?
• Ни өчен бала ояла, тышка чыкмый?

“Тәмле җәй” Ш. Галиев.

• Ни өчен шигырь “Тәмле җәй” дип атала?

“Иң күңелле чак” Б. Рәхмәт.

• Шигырьдә сүз нәрсә турында бара?
• Җәйнең билгеләрен атагыз.

“Яңгыр, яу” Р. Вәлиева.

• Нәрсә турында сүз бара?
• Яңгырга ничек яварга куша?
• Ни өчен яңгыр кирәк?

“Кемнең кулы барды икән”  Х. Халиков.

• Шигырьдә сүз нәрсә турында бара?
• Гөл нишләгән?
• Гөл өстендәге чык бөртекләрен шагыйрь нәрсә белән тиңли?
• Ни өчен гөлнең күз яше чыккан?

“ Миләүшә чәчәге” С. Шакир.

• Миләүшә чәчәге нинди?

“ Гөл янында”  Ә. Кари.

• Шигырь сезгә ошадымы?
• Вил кая барды?
• Ул анда нәрсә күрде?
• Вил нишләде?
• Гөл нәрсә диде?
• Гөл ни өчен малайны яратты?

“Кыңгырау чәчәкләр”. С. Шакир.

-     Нәрсә турында сүз бара?

• Алар бер-берсе белән нәрсә турында сөйләшәләр?
• Кыңгырау чәчәкләр нинди?

“Тузганак чәчәге”. С. Шакир.

• Шигырь нинди чәчәк турында?
• Тузганак үзен ничек итеп сурәтли?

“ Былбыл сайратам” Х. Халиков.

• Бала нәрсәләргә соклана?
• Ни өчен соклана?
• “Туган телелмдә былбыл сайратам” дигәнне ничек аңлыйсыз?

“Яхшы бел” Ш. Маннур.

• Нинди телләрне яхшы белергә кирәк?
• Безнең туган телебез нинди?
• Бу телдә кемнәр сөйләшкән?
• Тел кешене нишләтә?

“ Туган тел” Г. Тукай.

• Шигырьдә сүз нәрсә турында бара?
• Туган тел кешегә кирәкме?
• Туган телдә кемнәр сөйләшкән?
• Әнисе нишләгән?
• Әбисе нишләгән?

“Туган телем”  Э. Мөэминова.

• Дөньяда иң матур тел нинди тел?
• Иң матур ил?
• Ни өчен алар матур?

“ Безнең бабай”  М. Мазунов.

• Ни өчен оныгының исе китә?
• Ни сәбәпле бабасының һөнәрләре күп?
• Һөнәрсез кеше нинди була?
• Һөнәре күп булган кешене ничек дип әйтеп була?
• Бабай оныгына нинди теләк тели?

“Өч кыз”  Х. Халиков.

• Шигырьдә сүз кемнәр турында бара?
• Кызларның исемнәре ничек?
• Кызлар нинди һөнәргә ия?
• Алар нишлиләр?
• Тегүче булып эшләмәсәң дә тегә белү кирәкме?

“ Әткәм эшен яратам” Ф. Сафин.

• Шигырьдә сүз кем турында бара?
• Әни кем булып эшли?
• Малай зур үскәч кем булырга хыяллана?

“ Әти йорт төзи” Ә. Ерикәй.

• Бу баланың әтисе нинди һөнәргә ия?
• Ул ничек итеп кирпеч түши?
• Әтигә йорт салырга нәрсә булыша?
• Ә малай нишл?

“ Минем әни” Ә. Бикчәнтәева.

• Әни кем булып эшли?
• Ул ничек итеп тегә?
• Ул күлмәкләрне кемнәр кия?

“ Исле сабын”Ә. Кари.

• Бала иртә белән нишли?
• Ул нинди сабын белән юына?
• Сабын нишли?
• Балада нинди сораулар туа?
• Әнисе нәрсә дип җавап бирә?
• Күрше апаны ни өчен кешеләр ярата?

“ Әнием һөнәре”.Ф. Яруллин.

• Әни кем булып эшли?
• Ул нинди киемнәр тегә?
• Бала нәрсә турында хыяллана?

“ Шофер буласым килә” Э. Шәрифуллина.

• Зурлар малайдан нәрсә сорыйлар?
• Малайның нинди теләге бар?
• Ни өчен аның шофер буласы килә?

“Наҗирә апа” М. Садри.

• Апа кем булып эшли?
• Ул нәрсә сата?
• Апаны ни йчен мактыйлар?

“ Сөт” М. Садри.

• Нинди һөнәр иясе турында сүз бара?
• Аның исемекем?
• Һава апа эшендә нишли?

“Көтүче” Н. Исәнбәт.

• Шигырьдә сүз кем турында бара?
• Ул нишли?

“Гөлсем апа” Ә. Бикчәнтәева.

• Гөлсем апа кайда һәм кем булып эшли?
• Ул нинди киңәшләр бирә?

“ Әни куллары” Ә. Габиди.

• Әнинең кулы нинди?
• Әнинең иптәшләре аның кулы турында нәрсә дип әйтәләр?
• Бала аның кулларында ут күрәме?
• Ни өчен өлкәннәр “ут уйната кулында” дип әйтәләр?
• Әни кем булып эшли?

“Минем әти” Ә. Габиди

• Әти кем булып эшли?
• Әтисен нәрсәләр белән тиңли?
• Әти ясаган кәрзиннәр нинди?
• Тагын нәрсәләр ясый?

“Батыр абый”. Ә. Габиди.

• Абыйның исеме ничек?
• Ни өчен аны батыр диләр?
• Ул кем булып эшли?
• Ни өчен аңа рәхмәт әйтәләр?

“Шуны да белмәскә” Б. Рәхмәт.

• Безгә кем килде?
• Ул нәрсәләр алып килде?
• Кая куйды?
• Алар белән нишләде?
• Бабай нәрсә ясады?

“ Ярдәм итик” Р. Корбан.

• Каюм кич белән кая бара?
• Дәү әтисе кем?
• Ул малайга нәрсә турында сөйли?
• Бабасын тыңлагач, Каюм нәрсә уйлаган?

“Юмартлык”  Ш. Галиев.

• Шәвәли кая бара?
• Ул анда нишли?
• Ни өчене суга шикәр сала?

“ Айгөлнең туган көне” Н. Каштан.

• Айгөл ни өчен көлеп йөри?
• Аңа ничә яшь тулган?
• Үрмәкүч нинди бүләк әзерләгән?
• Саескан нәрсә әзерләгән?
• Бал кортлары?
• Алмагач?
• Чәчәкләр?
• Күбәләкләр?
• Ә черки турында нәрсә әйтерсез?

“ Әдәпле бала” Ф. Яруллин.

• Илнур әдәпле баламы?
• Ни өчен?

“Бүрегем зурайган” Х. Халиков.

• Малай әтисенә нәрсә ди?
• Ни өчен бүрек зурайган?

“Бозны кем алган”.Ш. Галиев.

• Нәни кыз нәрсә белән уйнаган?
• Ул нәрсә дип әйтә?

“Танышу”. Ә. Бәшәр.

• Шигырь нәрсә турында бара?
• Әдипкә нинди телдә әйткәннәр?
• Әдип нишләде?
• Акбай нәрсә диде?

“ Ап-ак иткән”. Ф. Яруллин.

• Гөлгенә нәрсә ярата?
• Чисталыкка ирешү өчен ул нишли?
• Ни өчен әнисе “аһ” итте?

“ Алай усал булгач”. Р. Корбан.

• Малай әнисенә ничек булыша?
• Ул ата казга нзрсә ди?

“ Качкан оеклар” Ш. Галиев.

• Бала нәрсә эзли?
• Оекларын кемнән сорый?
• Апасы нәрсә дип җавап бирә?
• Оекларын каян табып ала?

“Һай , тешем” Ш. Галиев.

• Баланың теше ничек сызлый?
• Аның конфет ашыйсы киләме?
• Теш авыртуы беткәч нәрсә ди?

“ Алма” түгел, “алам”  С. Сөләйманова.

• Әни өстәлгә нәрсәләр куя?
• Рөстәмгә нәрсә ди?
• Рөстәм ничек дип җавап бирә?

“ Зоопаркта” Р. Корбан.

• Ни өчен малай аптырашта кала?
• Агачлар ни өчен туннарын салмыйлар?

“ Битем туза” Ф. Бәширова.

• Иртә белән Равилгә дәү әни нәрсә ди?
• Малай нәрсә дип җавап бирә?

“Машина ала белмисез” Н. Измайлова.

• Малайга ни өчен машина алмыйлар?
• Аның машиналары нинди?
• Хәзер аңа ничә яшь?
• Ул нинди машина сорый?

“Оныткан”. Х. Халиков.

• Ашар алдыннан бала нәрсләрен юган?
• Кайсы җирен юмыйча калдырган?

“ Әллә кайсын тыңлыйсы”. К. Булатова.

• Әби нишли?
• Бабай нишли?
• Марс нишли?
• Бабай малайга нәрсә ди?
• Ә әби нәрсә ди?

“ Кем ялгышкан” Ф. Яруллин.

• Саескан кайда сайрады?
• Әби нәрсә диде?
• Кунаклар кемгә килде?

“Шаян”. Ш. Галиев.

• Әнисе Ясинә эш кушкач нәрсә ди?
• Аңа нәрсә ди?
• Ә Ясинә нәрсә дип җавап бирә?

“Ай, кызым”. Ш. Галиев.

• Кыз нишләгән?
• Әнисе нәрсә дигән?

“Тапкан тәмле нәрсәне”. Ф. Яруллин.

• Бәби нишли?
• Ул бәбигә нәрсә биреп карый?
• Бәбигә бу әйберләр кирәкме?
• Аңа нәрсә кирәк?

“Кәнфиткә алыштырган” Р. Миңнуллин.

• Әлфит нәрсә ярата?
• Кәнфитләр нинди уртак фикергә киләләр?
• Алар нинди хәйлә уйлап табалар?
• Тешләре ни өчен авыртмый башлый?

“Светофор”. Р.  Бәшир.

• Малай нинди ут янганда юл аша чыга?
• Светофор нишләде?
• Ул малайны ничек дип ачулана?
• Малайның колагы нинди төскә керә?
• Машиналар ни өчен туктады?

“Ял иттердем әбине” Р. Вәлиева.

• Әби кая китте?
• Оныгы нинди эшләр башкарды?

“Йокы” Р. Харис.

• Йокы кайда керде?
• Ничек итеп йокыны алдады?

“Шомырт тотты якадан”. Р. Бәшәр.

• Малай ни өчен шомыртны өзәргә була?
• Шомырт аңа нәрсә дип әйтте?
• Ә җирдә нәрсә үсә?
• Мәче нәрсә дип әйтә?

“Карак песи”. Х. Халиков.

• Песи кая бара?
• Ни өчен ул амбарга керми?
• Хуҗасы аны нишләткән?

“Бутаган”. Р. Миңнуллин.

• Алмаз кая бара? Нишли?
• Акбай нигә Алмазга өрә?

“Сизгер бакалар”. И. Җамалетдинова.

• Бала нт өчен күл янына бара?
• Әбисе нәрсә ди?

“Күзлексез куян”. М. Газизов.

• Куян кайсы вакытта килә?
• Ул нигә килә?
• Ни өчен куян күзлек кими?
• Ул үз-үзенә нәрсә дип сөйләнә?
• Ә бу вакытта каравылчы нишли?

“ Өй чебеше”. Х. Халиков.

• Идрис ни өчен урамга чыкмый?
• Аңа ни өчен өй чебеше дип әйтәләр?

“ Файда икән”. Ш. Галиев.

• Илдуска нәрсә булды?
• Умартачы ни өчен көлеп торды?

“Теш” С. Сөләйманова.

• Тиздән кая барасы?
• Доктор апа нәрсәләрне тикшерде?
• Ул нинди ике җитешсезлек күрде?
• Дәваланырга кемнәр китте?
• Аларның тешләрен нишләттеләр?
• Әнисе нәрсә дип юата?
• Әнвәр нәрсә дип җавап бирә?

“Дәү әнидә кунакта” Җ. Тәрҗеманов.

• Җәй көне малай кайда булган?
• Нәрсәгә өйрәнгән?
• Ни өчен татарча өйрәнгән?

“ Татарча белмәүче кәҗәләр”. Ф. Зыятдинова.

• Алия нәрсә ярата?
• Аңа әкиятне кемнәр сөйли?
• Әнисе аңа нинди әкият сөйли?
• Алия әнисенә нинди сорау бирә?

Рус казлары: га-га-га. Ш. Галиев.

• Рус казлары татар казларыннан ничек аерыла?
• Үрдәкләр ничек аерылалар?
• Әтәчләр?
• Этләр?
• Песи турында нәрсә әйтерсез?

“Әби белән бабушка”. Б. Рәхмәт.

• Тышта кемнәр утыра?
• Алар нишлиләр?
• Бабушка әбине кайчан кунакка чакыра?
• Әби кайчан чакыра?
• Алар бер-берсен аңлыйлармы?

Зурлар төркеме өчен

Матур әдәбият белән таныштуру дәресләре өчен сораулар

27 нче балалар бакчасы

Галиева З.М.. Каюмова А.Р.

Кем көчле?

(татар халык әкияте)

Борын заманда кем яшәгән? (бер кеше)

- Исеме ничек булган?

- Кая чыгып киткән?

- Кая кереп килгән?

- Боздан нәрсә дип сораган?

- Боз нәрсә дип җавап кайтарган?

- Кояштан ни дип сораган?

- Кояш ни дип җавап биргән?

- Яңгырдан нәрсә дип сораган?

- Яңгыр ни дип җавап биргән?

- Җилдән ни дип сораган?

- Җил нәрсә дип җавап кайтарган?

- Үләннән ни дип сораган?

- Үлән нәрсә дип җавап кайтарган?

- Сыердан ни дип сораган?

- Сыер нәрсә бип җавап биргән?

- Нарый пычактан нәрсә дип сораган?

- Пычак нәрсә дип җавап биргән?

- Уттан ни дип сораган?

- Ут, нәрсә дип җавап кайтарган?

- Судан нәрсә дип сораган?

- Су ни дип җавап биргән?

- Кешедән дә көчле кеше юк икәненә ышанган да Нарый, өенә кайтып киткән.

Шүрәле.

(татар халык әкияте).

• Урманда кем утын кисә икән?
• Аның янына кем килеп чыккан?
• Ул кешедән нәрсә дип сораган?
• Кеше нәрсә дип җавап кайтарган?
• Шүрәле аннан бармакларын селкетеп нәрсә дигән?
• Кеше, башта нинди йомышны үтәргә кушкан Шүрәлегә?
• Шүрәле бармагын кайсы бүрәнә ярыгына тыга?
• Шүрәле белән шуннан соң нәрсә була?
• Шүрәле нәрсә дип кычкыра башлый?
• Бераздан аның янына кемнәр җыела?
• Шүрәлеләр теге шүрәлене нәрсә дип тиргиләр?

Карт белән төлке.

(татар халык әкияте)

• Борын заманда авылда кемнәр яшәгән?
• Карт карчыкка нәрсә дигән?
• Шуннан соң карт кайда киткән?
• Карт балыкларны кайда төягән?
• Кайтканда юлда ятучы кемне күргән?
• Карт шуннан нишләгән?
• Карт нәрсә дип уйлап куйган?
• Шуннан төлкене нишләткән?
• Бу төлке нинди булган?
• Төлке балыкларны нәрсә эшләткән?
• Балыкчы йортына кайтып җиткәч нишләгән?
• Бабай ашыгып өйдән кемне алып чыккан?
• Карчыкка бабай нәрсә дигән?
• Карчык чыгып караса ни күргән?

Куркак юлдаш

(татар халык әкияте)

• Элекке заманда кемнәр яшәгән?
• Ике иптәш кайда киткәннәр?
• Аларга нәрсә аркылы үтәргә туры килгән?
• Аларның каршысына кинәт нәрсә килеп чыккан?
• Аюны нәрсә болар нишләгәннәр?
• Аю нәрсә эшләгән?
• Аю киткәннән соң агач башыннан төшкән иптәше, икенчесеннән нәрсә дип сораган?
• Теге иптәше нәрсә дип җавап биргән?

Ике кыз

(татар халык әкияте)

• Борын заманда кемнәр яшәгән?
• Әби белән бабайның кемнәре булган?
• Олы кызлары нинди булган?
• Ни өчен олы кызны яратмаганнар?
• Кече кыз нинди булган?
• Ни өчен аңа сокланып туя алмаганнар?
• Үги ана кече кызны нишләтергә кушкан?
• Ул картына нәрсә дигән?
• Карт ат җигеп кызны кая алып киткән?
• Барып җиткәч үги кызга нәрсә дигән?
• Кыз җырлый-җырлый кая киткән?
• Ул нинди җыр җырлаган?
• Кыз җиләк җыеп бетергәч әтисен тапмагач, нишләгән?
• Ул арып ашарга утыргач аның янына кем килеп чыккан?
• Куян аңа нәрсә дигән?
• Куян аңа рәхмәт уңаеннан нәрсә биргән?
• Төлке кызга нәрсә дигән?
• Кыз аңа нәрсә биргән?
• Шуннан төлке рәхмәт уңаеннан кызга нәрсә биргән?
• Бүре нәрсә сораган кыздан?
• Кыз бүрегә нәрсә биргән?
• Бүре рәхмәт уңаеннан нәрсә биргән?
• Аю кыздан нәрсә сораган?
• Аю рәхмәт уңаеннан кызга нәрсә биргән?
• Аю киткәч кыз икмәген генә ашыйм дигәндә кыз янына нәрсә килеп чыккан?
• Көтүче нәрсә дигән?
• Көтүче рәхмәт уңаеннан кызга нинди яхшылык эшләгән?
• Көтүче киткәч, кыз икмәген ашыйм дигәндә кызның кулбашына нәрсә килеп кунган?
• Кыз учынан нәрсә ашаткан?
• Сандугач нәрсә дигән кызга?
• Нинди теләгең бар дип сорагач кыз нәрсә дигән?
• Кош очып кайтып өй каршыларына кунып ни дип сайраган?
• Атасы моны ишетеп нишләгән?
• Кызның байлыкларын төяп нишләгәннәр?
• Моны күреп үги әни нәрсә эшләгән?
• Ялкау кызны шуннан кая алып киткән бабай?
• Каен төбендә утырып кыз нишләгән?
• Ашаганда моның янына кем килеп чыккан?
• Ялкау кыз куянга ни дип җавап кайтарган?
•  Куян  кызга нинди яманлык эшли?
• Төлке кыздан нәрсә сораган?
• Ялкау кыз ни дип җавап биргән?
• Төлке ачу итеп кызга нинди этлек эшләп киткән?
• Бүре кызны ачудан нишләткән?
• Бу вакытта картка карчыгы ни дип эйткән?
• Карт атын җигеп кая киткән?
• Баргач карт җирдә нәрсә күргән?
• Карт арбасына нәрсә салып кайтып киткән?
• Карчык хурлыгыннан нишләгән?
• Үги кыз ничек гомер итә икән?

Кызлар – аккошлар

(рус халык әкияте)

• Борын заманда кемнәр яшәгән?
• Аларның кемнәре булган?
• Карт белән карчык кая барырга җыенганнар?
• Әнисе кызга нәрсә дигән?
• Кызга нәрсә алып кайтырга вәгъдә иткәннәр?
• Кыз әниләре киткәч нишләгән?
• Әнесен кайда утыртып калдырган?
• Уен белән мавыгып кемне оныткан?
• Шулчак нәрсә була?
• Малайны кемнәр алып китә?
• Кыз өйгә кайткач нишли?
• Кыз малайны кемнәр алып киткән дип уйлый?
• Аңа иң беренче нәрсә очрый?
• Мич аңа нәрсә ди?
• Аннан кыз нәрсәне очрата?
• Алмагач аңа нәрсә ди?
• Шуннан аңа нәрсә очрый?
• Кесәл елгасы аңа нәрсә ди?
• Убырлы өендә малай нишләп утыра? Һәм кайда?
• Энесе белән кайда таба юнәләләр?
• Убырлы моны сизәме?
• Кайтканда аларга нәрсә очрый?
• Кесәл елгасыннан нинди ярдәм сорыйлар?
• Кесәл елгасы аларга нинди шарт куя?
• Аларның артыннан кемнәр куа килә?
• Шуннан алар нәрсә янына ярдәм сорап киләләр?
• Алмагач аларга нәрсә ди?
• Аннан алар нәрсә янына туктыйлар?
• Мич аларны кайда яшерә?
• Алар өйләренә ничек кайтып керәләр?
• Әниләре кыз белән малайга базардан нәрсә алып кайталар?

Батыр әтәч

(татар халык әкияте)

• Борын заманда кем яшәгән?
• Бабайның кемнәре булган?
• Бабай кызны кайда җибәрә?
• Кыз кәҗәне кайда алып бара?
• Бабай кәҗәдән ни дип сораган?
• Кәҗә нәрсә дип җавап биргән?
• Икенче көнне кәҗәне кем болынга алып киткән?
• Кәҗә болында нишләгән?
• Кич булганны көтмичә бабай кәҗәне калдырып кайда киткән?
• Кич белән кәҗә нишләгән?
• Бабай кәҗәдән нәрсә дип сораган?
• Кәҗә аңа нәрсә дип җавап биргән?
• Картның ачуы килеп кәҗә турында нәрсә дип уйлаган?
• Икенче көнне бабай         кәҗәне нишләтә?
• Бабай пычак алырга кереп киткәч кәҗә нишли?
• Кәҗә кайда китә?
• Кайда барып керә кәҗә?
• Бу кем йорты була?
• Өйгә кем кайты керә?
• Куян кәҗәне күреп нишли?
• Кайда чаба куян?
• Урамда куянга кем очрый?
• Бүре батырланып нәрсә ди?
• Бүре курка-курка нишли?
• Бүре кәҗәне күргәч нишли?
• Бүре кайда китә?
• Куян нишли?
• Куян урманда тагын кемне очрата?
• Аюга куян нәрсә ди?
• Аю аңа нәрсә дип җавап бирә?
• Аю кәҗәне күргәч нишли?
• Аю кайда йөгерә? Куян нишли?
• Куян урманда тагын кемне очрата?
• Төлке кәҗәне күргәч нишли?
• Куян йорт –җирен калдырып кайда бара?
• Куян кая килеп чыга?
• Бу йортның койма башында нәрсә утыра?
• Әтәчне күрүгә, куян нишли?
• Әтәчне күрүгә куян нишли?
• Әтәч куяннан ни дип сорый?
• Куян нәрсә дип җавап бирә?
• Әтәч шуннан куянга нәрсә ди?
• Шуннан алар кайда китәләр?
• Әтәч өйгә кереп кәҗәне кай төшенә барып куна?
• Кәҗә нәрсә эшли?шулай итеп әтәч куянга ничек ярдәм итә?

Резеда Вәлиева “Ак песи”

• Зәңгәр йортта кемнәр яшәгән?
• Песиләр нинди булган?
• Кайсы песи көчекне кызганган?
• Сез кайсы песине үзегезнеке булуын теләр идегез? Кайсы сезгә ошады?
• Ни өчен?
• Песиләр урынында булсагыз сез нишләр идегез?
• Дуслык нәрсә ул? Сез аны ничек аңлыйсыз?

А.Алиш “Утлы йомырка”

- Әсәрдә кем турында сүз бара?

 - Ул нишләгән? Нинди ярамый торган эш эшләгән?

 - Әби аны ничек куркыткан?

- Малай ни өчен үз гаебен таныган?

- Әйберләрне сорамыйча алырга ярыймы?

- Малай нинди зур батырлык эшләгән? (Үз гаебен таныган).

- Бу малай яңадан шулай сорамыйча кеше әйберен алыр дип уйлыйсызмы? Ни өчен?

- Сезнең бу малай кебекләрне күргәнегез юкмы?

И.Туктар “Ялкау өчен ботка суынган”

- Ялкау башкалар белән эшкә барганмы?

- Эшкә барырга ул нинди көрәк алган?

- Ә ашарга нинди кашык алган?

- Балалар ни өчен ботканы үзләре генә ашап бетергәннәр?

• “Кем эшләми – шул ашамый” мәкален сез ничек аңлыйсыз?

К.Ушинский “Дүрт теләк”

• Митя кыш турында нинди сүзләр әйтә?
• Яз турында нәрсә ди?
• Җәй турында нинди фикердә?
• Көзне ул ничек сүрәтли?
• Ул кайсы ел фасылын ныграк ярата? Ни өчен?
• Ә сез нинди ел фасылын яратасыз? Ни өчен?
• Һәр ел фасылын сезгә ошаган якларын әйтегез?

М.Хәсәнов “Көн җылынды”

- Хәйдәрнең әниләре нишли? Ә Хәйдәр?

- Ни өчен Хәйдәр туңа башлый?

- Әтисе аңа нинди эш куша?

- Хәзер Хәйдәр туңамы? Ни өчен ул җылынды?

- Ни өчен ул “көн җылынды” ди? Чынлыкта көн җылынганмы яки Хәйдәр үзе җылынганмы?

• Хезмәт сөючәнлек турында нинди мәкальләр беләсез?

Р.Мингалим “Канатларың булса”

- Кыз нәрсә турында хыяллана?

- Әнисе аңа нәрсә ди?

- Ни өчен кыз канатлар булсын дип теләми хәзер? Ни өчен куллары булганга сөенә?

- Ә сез нәрсә теләр идегез: куллармы, канатлармы?