спортивный праздник
методическая разработка (старшая группа)

СКАЗОЧНАЯ   ЭСТАФЕТА

Херек чуулдери: ойнаар градусниктер,  майонез хавындан хумунчугаштар,  шил аастары пластмасс, кызыл бортчугештер, улуг сапогтар, мячиктер, кегли, шариктер, обручтар, ортумак хумунчугаштар, ширбииштер, 1,5 литр  аастыг  бутылкалар, аржыылчыгаштар, бижиктиг  карточкалар.

Командалар 12  спортчу    киржикчилерлиг.  Башкарыкчы   тоол  чугалаар  тоолчу   болур.

Баш-чыы:  Тоол оранынче бистерни  оруувус эккелген.

                     Тоолдарнын   дидим-кашпагай  маадырларын

                     Идепкейжи  спортчу ойнакчылар –

                     Тоолдун  маадырлары  бооп  хуула берээлинер богун!

- Авалар  оюнга идепкейжи болуру биле оларны деткип ырындан ырлап берээлинерем, уруглар.

                                                      Ыры «Мамин праздник» улуг болук

1 моорей «Айболит эмчи»

Чымчак сеткилдиг эмчи Айболит, аарып турар  аннарны эмнээрде бир дугаарында  оларга  градусник  салыр турган. Ынчангаш ол тоолдун  маадыры эки сеткилдиг эмчи ышкаш  бистер бот-боттарынга градусниктер салыр бис. Моорейни эгелээр мурнунда команда  колоннага чыскаалып алыр, Команда эгелээрге  бирги ойнакчы артында турар эжинге колдунун алдынга градусник салыр, улаштыр оске ойнакчыларга база. Кымнын командазы дургенил, соолгу ойнакчы  дыка дурген градуснигин оору кодурер.

2 моорей «Кызыл бортчугеш»

Ойнакчы кызыл бортту кеткеш, хумунну туткаш,  аастар (бутылканын крышкалары) чыдар сандайга чедир манаар.Сандай кырында крышкаларнын бирээзин алгаш, хумунчугажынче суп алгаш, дедир  командазынче маннаар. Маннап чорааш кызыл бортчугеш ырлап чоруур «ля-ля-ля». Командазынга келгеш, крышказын ужулгаш,  моорейни  дараазында эжинге дамыдар.

3 моорей « Сапогтуг диис»

Бо моорейге улуг размерлиг сапог херек. Ол сапогту стартын шыйыынга салып каар. Бирги ойнакчы команда езугаар дурген сапогту кедипкеш,   оруунга  кеглилер салып каан боор, ол кеглилер мурнунга доктаапкаш,  чараш могейигни   могейер. Диис бо тоолда  дыка чараш аажы-чанныг болгай, ынчангаш дииспейнин ол аажы-чанын база коргузер бис. Финишке дээр маннааш, дедир маннап келгеш, дараазында ойнакчыга  сапогун дамчыдар. Ынчаар шупту командада ойнакчылар  маннар. Тиилекчилер   дииспейнин  «мяу-мяу» деп алгызын  оттунуп амыраарлар.

4 моорей «Борбак далган»

Шупту дыка эки билир бис, бо  тоолда  борбак  далган  дыка угааныг Койгунну, адыгны, бооруну  ырлап тургаш эрте бээр, соолунде кажар дилгинин аскынче кире бээр. Ам бо оюнда  3 дириг амытаннарны кеглилер солуур, а эн-не соолун – хумунчугаш  солуптар. Ойнакчы бурузу буду-биле «борбак далганны»   кеглилер  аразы-биле  чылдырып  чоруур. Хумуннун чанынга келгеш, буттары-биле «Борбак далганны»  хумунчугашче киир октаар. Холу  биле октавас,  т.е. «борбак далганны»  дилгинин аскынче киир кааптар.  Кажан «борбак далган»  хумунчугашче кире бээрге, ынчан ону алырда  холу биле алгаш, дурген комаандазынче маннаар, оске ойнакчы база ол-ла хевээр  маннаар.

Башкарыкчы:  Кашпагай аваларга уругларнын хогжумнуг байыры   ыры «Авам» ортумак болук

5 моорей  « Аян-чорукчу Мюнхаузеннин  огу»

Сактыр-дыр силер бе,   аян-чорукчу  Мюнхаузен   бир катап   угер боо  огун  мунупкаш, ужуп чораанын. Бис силерге база ол транспортту мунуп ооренип алырын  сумелээр-дир бис.  Угер боо огу ам бистерге болза шарик боор,  ойнакчылар ол окту, буттарынын аразынга кызып алгаш, холу биле тудуп алыр, тукка дээр маннааш , дедир база маннап кээр.. Ол  окту  улаштыр оске ойнакчыга дамчыдар. Кайы команда дурген бо транспортту шингеедип, «ок мунупкаш ужупттарыл» ол команда тиилекчи болур.

6 моорей «Аза кадай»

 Ойнакчы ширбиишти мунупкаш  удур турар сандайга четкеш, дедир кээр. Ширбиижин оске ойнакчыга дамчыдар.

7 моорей  «Бажынчыгаш»

Моорейнин эгезинде  сактып корээлинер: кымнар бажынчыгашта чурттап турарын: кускежик. Пагажык, койгунак, дилгижек угбай,  ыылаар ымыраа. Алды дугаарында  адыг келгеш бажынчыгашты уреп кааптар. Бистер бо тоолду моорейге ойнап кууседип корээлинер. Бажынчыгаш   обруч  болур. Моорейни  очередь езугаар эгелээр бис. Ойнакчылар  команда езугаар финишке чедир маннап кээр,  ында обруч черде чыдар – «бажынчыгаш». Маннап келгеш, обручту  бодундан оттурупкеш, дедир каап кааш, улаштыр дурген дедир маннап чоруур. Улаштыр оске ойнакчы маннаар.

8 моорей «Дилги Алиса база диис Базилио»

Бо тоолдун маадырларын  оске тоолдарнын маадырларындан ылгалы чуул? Олар мегеленип билирлер. Дилги аскак  бооп мегеленип турар, а диис  бир караа согур кылдыр мегеленип турар. Ойнакчылар  бо   мегечи кайгалдарны оттунуп коргузерлер.  Стартка команда ийи пара кылдыр уступ алыр. Бирээзи – дилги Алиса, а  оскези – диис Базилио. Дилги Алисаны оттунер ойнакчы бир будун  холу биле тудуп ааар, чангыс будунга турар, аскак дилгини «оттунер». Диис Базилиону оттунер  ойнакчы бир караан шарып аар. «Дилги» хостуг холун «диистин» эктинге каап аар, Ынчаар ол парочка моорейни  эртер, дедир келгеш моорейни оске парага дамчыдар.

Баш-чы: Хундулуг, авалар дыштанып алыры биле силерге улуг болуктун уругларынын самы                            Сам«Капелька»

9 моорей « Шариктиг   Незнайка»

Шупту билир –ле болгай бис, Н. Носовтун тоолунун маадыры Незнайка   Чечектер хоорайынче эштери биле  агаар уруп каан шарикке олурупкаш ужуп чорааннар. Агаар уруп  каан шар канчаар тургустунганын билир силер. Шар иштинде  агаар соорга  шар ожуп эгелээр. А бистин эстафетада корзинанын орнунга бодуун хумунчугаштарны ажыглаар бис. Оон иштинге балластардан сууп аар бис – ол дээрге: мячиктер, кегли, кубик и т.д. Херекселдернин саны  командада ойнакчылар санынга дугжуп турар болур. Агаар уруп каан шариктин орнунга анаа бодуун шарик болур. На старт! Хумунчугаштыг шариктиг ойнакчы фиништин линиязынга  манаар, ында обруч салып каан.  Ойнакчы обручка чедир маннап четкеш чангыс херекселди обруч иштинге салып кааш дедир дурген маннап чоруур. Ынчаар ол  корзинанын иштин  чиигедип турары ол. Командазынга маннап келгеш  хумунун база шары носке ойнакчыга дамчыдар. Ол ойнакчы база  ол-ла орукту эртер. Ынчаалдыр  точузунде шупту херекселдер хумунчугаштан обруч иштинде салдынган турар, соолгу ойнакчы ол херекселдерни  маннап  баргаш  чыып  алгаш, дедир командазынга маннап чедип кээр.

10 моорей «Аладдиннин  лампазы»

Ойнакчы удур турар сандайга маннап чедер, ол сандай кырында  1.5 литр бутылка салып каан. Маннап четкеш, бутылканын аскын ээрип кааптар, ону ээргеш аскын сандай кырынга салып каар.( ынчалдыр ол джинны лампадан ундурупкени ол). Дедир маннап кээр командазынга, улаштыр дараазында ойнакчы  маннап четкеш,  бутылканын аскын  дедир ээрип кааптар.

11 моорей «Алдын дулгуур»

Ойнакчы  удур турар сандайга чедир маннаар, холунда алдын дулгуур тудуп алгаш, дедир маннааш дулгуурун дараазында ойнакчыга дамчыдар.

12 моорей « Уш  семиспейлер»

Башкарыкчы ойнакчыларга уш семиспейлерге бир-ле онзагай чемни белеткеп  бээрин  сумелээр. Чижелээрге, винегрет. Команда бурузунун мурнунда хумунчугаш салып каан, оон иштинде  карточкалар бар, ол карточкаларда  винегретти кылырда  чемнернин аттарын бижип каан(свекла, морковь,  картофель, лук, капуста, масло растительное, соль, огурцы соленые). База оон-даа  оске. Ойнакчы бурузу чангыс карточка тудупкаш, удур турар сандайга маннап четкеш салып каар, дараазында ойнакчы база шак-ла ындыг. Оюннун соонда башкарыкчы  команда чууден винегрет кылганын номчуп бээр.

Баш-чы:  Булут аразындан  Хун чырыы чылыг,  чон аразындан Ие караа чылыг. Авларга монге алдар, чедир чедир могейиг.

                                                  Ыры «Мама»

13 моорей  «Ларецте ийелээн»

Команданын ойнакчылары пара кылдыр уступ алырлар, чоок турар буттарын шарып аар. Оюн эгелээн деп медээни дыннааш, ол пара  удур турар сандайга чедир маннар, база  дедирлээр. Шарыышкынын аржыылын дараазында парага дамчыдар.

14 моорей «Ырлажыылы»

Башкарыкчы командаларнын ойнакчыларын кандыг-даа тоолдун ырызын сактып келгеш кууседирин сумелээр. Хой ырыны сактып келгеш  ырлаан команда тиилээр.

Баш-чы: Дыка спортчу шупту чуулге дески деп болур  авалар бистин аравыста   бар-дыр. Байырлалынар биле , хундулуг Иелер! Ынчангаш силерге «Белек» уруглар садынын кижизидикчи башкыларнын мурнундан  Байыр.  Сам «Гори, гори ясно».

                                     Туннел сос.