Мероприятие, посвященное Международному женскому дню в старшей группе на лезгинском языке
методическая разработка (старшая группа)

Мероприятие, посвященное Международному женскому дню в старшей группе на лезгинском языке

Виридуьньядин дишегьлийрин йикъаз

талукьарнавай ачух мярекат

Мярекатдин девиз: «Дидеяр чи уьмуьрдин чирагъар я!»

Мярекатдин мурад-метлеб:

-8-мартдин сувар къаршиламишун,

-аялрин чирвилер деринарун;

-рахунин чIал гегьеншарун;

-Дидейриз талукьарнавай ширрин  бинедаллаз аялриз ватанпересвилин ва инсанпересвилин тербия гун;

-хайи Ватан, диде, ч1ал кIанарунин гьиссер кутун.

Тарсунин тадаракар: жуьреба-жуьре парталар, цуьквер, шарар, аялри гьазурнавай тадаракар, ноутбук, колонкаяр.

Мярекатдин финиф

(Мярекат тухузвай зал жуьреба-жуьре шараралди ва цуьквералди гуьрчегарнава. Аялар атана сегьнедал руш-гада акъваззава. Дидейриз салам гузва, гьарда вичиз къулай чка кьуна, ацукьзава.)

Тербичи: Мад кьуьд алатна. Мад атана гатфари чи вар гатана. Ингье 8- мартни  атана агакьна. Къенин югъ вири дуьньяда дишегьлирин югъ яз къейдзава. Чи бахчадин аялри ва коллективди чи играми ва багьа дишегьлириз рик1ин сидкьидай къенин сувар мубаракзава.

Гьуьрметлу дишегьлияр, квехъ виридахъ чандин сагъвал хьурай, рик1ера авай мурадрихъ Аллагьди агакьарай, дуьньяда авай четинвилерикай куь рик1ериз залан тахьуй, четин йикъарилай регьятвилер пара хьурай. Куь чинрал гьамиша гатфарин югъ хьтин мили хъвер хьурай.

            Къе, гьуьрметлу дидеяр, аялри чпин рик1е к1ват1 хьанвай хуш ва ялавлу келимаяр лугьуда, чпин алакьунар къалурда, чпин гъилерал авунвай таракар пишкешда.

София: Гьисаб жедач тупlаралди зегьмет ви,
Диде, чна гьич квадардач гьуьрмет ви.
Гьар са кардиз къвезва еке къимет ви,
Азиз диде, вун я чlехи девлет чи.

Нисред: Аллагьди ваз гурай диде виш йисар,
Шад яз фирай диде вири ви йикъар.
Гьич садрани жез тахьурай ви рикl дар,
Ви вилерай фидайбур хьуй шад накъвар.

Юнус: Диде, ви тарс хуьзва даим рикlе за,
Аферин ваз, туна зун дуьз рекье на.
Азиз диде - ви гьар гаф заз вине я,
Дуьньядилай багьади заз диде я.

Халкьдин манидал ицигнавай кьуьл

Т. Самира: И дуьньяда виридалай

Ширинди заз вун я, диде

Валай масан касс дуьньяда

Жедайди туш чахъ, чан диде.

Зейнаб: Гуьрчегдини и дуьньядал

Жедайди туш валай, диде

Мили хъверни алаз сивел

Ширин рахаз жедай диде.

Ахмед: Гзаф ч1угваз на зегьметар

Чун паталди масан диде

Багьа я вун чаз гьа кьадар,

Шекердилай ширин диде.

Нисред: Багъишзава шиир за ваз,

Къизилгуьлдин зи цуьк диде

Гьикьван пара вун к1ан я чаз

Чи дердинин дарман диде.

София: Масан диде, хъсан диде, чан диде!

Авач валай чаз багьа инсан диде.

Ви к1анивал,ви чим, ви хъвер, тавазвал

Эвездачхьи гьич са жуьре майвади.

А.Сулейман: Сифтедайни зи вилериз акурди

Вун я диде,ширин диде, чан диде.

Четин  ч1авуз зи къайгъуяр ч1угурди

Хьайид вун я зи гьарайдин ванн диде.

Сумая: Гъиле гьатай ширинлухар заз гудай

Гьак1 ят1ани, диде, за ваз наз гудай

Аялвилин четинвиляй акъуддай

Зи мегьрибан, азиз диде, чан диде.

Г.Хадижа: Агь ч1угвадай са къуз на зун такурла

Рик1 шедай ви, зун пашман яз акурла

Гъейри сада са къайи гаф лугьурла

Эцигдай на зун паталди чан диде.

Абдул: Ви зегьметар фидач, диде, рик1елай

Къуш ракъурдач садрани ви кьилелай

Ви бурж вахчуз алакьич кьве гъилелай

На гьаялвал тагайт1а заз, чан диде.

Саид: Дидедин  мез дарман я,

Сагъсуз  ч1авуз  баладиз.

Ам играми, масан я,

Гьар са рушаз, гададиз.

Дагъустандин халкьдин кьуьл

А.Хадижа: Диде я заз багьа инсан

Адан темен я заз дарман,

А ви къужах я зи макан,

Чан играми, ширин диде.

Сабина: Михьи гьава чи рик1ериз

Бул бегьерар чи ник1ериз

Цуьк акъудай чи рекьериз

Дидед сувар мубарак хьуй.

Магомед: Жез гьамиша сивел хъуьруьн

Куьн абур я лезги хуьруьн

Гьар са нямет хьуй квез ширин

Дидед сувар мубарак хьуй.

Рекият: Фида вахтар, вядеяр,

Чакай жеда дидеяр,

Тикрарда ви хтулри

Ви милаим хъвер, диде.

Надир: Гьар са к1вале ава шадвал

Къарагъ к1вачел лугьуз тостар

Ч1ехибур хьуй рик1ин къастар

Дидед сувар мубарак хьуй!

Сегьне

Са малаикдиз дидедин к1анивилиз виридалайни еке къуват авайдакай чир хьана. Адаз а к1анивилин сир ачухариз к1ан хьана. Гзаф вахтунда ам къекъвена инсарин арада, амма са шейинин гъавурдани гьатнач.

-Сад тир Аллагь, заз дидедин к1анивилин сир жагъанач. Дидейри чеб гьар жуьре тухузва: садбуру чпин аялриз теменар гузва, муькуьбуру-буйругъар, тербия, к1валахар ийиз тазва, четин к1валахар ийиз вердишарзава.

-Вун дуьз чкадиз килигнавач, -ван атана цаварай. -Вун а дидейри чеб гьик1 тухузват1а килигмир, абурун рик1ин гьиссериз килиг.

Дидейрин рик1ериз килигайла, малаик гъавурда гьатна. Дугъриданни, диде гьихьтин келимайрал вилин веледдихъ рахайт1ани, адан рик1е авайди анжах к1анивал я, вичин аял патал, адан гележег, уьмуьр, сагъламвал патал дидеди вичин чанни гуда.

Мани «Дидедин веси»

Диде, вуна заз туна веси,

Минамлу хва хьухь лагьана,

Бубади яд хъвай къапунай,

Чан хва нани хъухъ лагьана.

Кьабулнай за дидед веси

Зун я зи гафун иеси

Аллагьдин рекьел туш зун аси

Мич1и цифен чирагъ, диде.

Югъ хьанайт1а ви рик1 т1арай,

Ягъалмиш яз гана гьарай

Ат1ана зи йифен ахвар

Фикир йидай кьван зи рик1, диде.

Диде диде масан диде

Ви зегьметрихъ жеч сад, диде                     2 сеферда

Вахкуз тахьай ви буржарай

Къурбанда за ваз чан, диде.

Джабраил: Герек жезмач маса дарман,

Дидедин гаф азан я чаз

Диде-иман, дарман, кьуръан.

Мез дилавар мазан я чаз.

Айишат: Чахъ дидейрин сувар ава!

Чахъ бубайрин йикъар ава!

Бул ава чахъ суварар,

Недай хъуьтуьл афарар!

Юнус: И дуьньяда валай хъсан кас авач,

Чан зун хайи, ширин тир инсан, диде.

Валай багьа, валай масан касс авач,

Вун я зи дин, вун я зи иман, диде!

Джемиля: Диде–сад я, сад я Аллагь.

Диде – багьа кас я валлагь.

Лугьузва заз даим рик1и,

Дидедикай манияр лагь!

Самира: Сад  Аллагьди гайи бахтар,

Уьмуьр я чаз гайи вахтар.

Гьар са велед емишдин тар,

Вун гьа таран багъ я, диде.

Исмаил: Мез кьилин вирт, камал дерин,

Авач валай касни ширин.

Чи сивик квай шад тир хъуьруьн,

Шагьни Шалбуз дагъ я, диде.

Рушарин  кьуьл «Чан дидедин» манидалди

Къугъун ( къугъун дидеяр галаз кьиле фида)

Тербичи: «Диде» -къизилдин гьарфаралди кхьена к1анзавай гаф я. Гьикьван михьивал, дерин муьгьуьббат к1ват1 хьанва и гафуна!

Дагъустандин халкьдин шаир Расул Гамзатова вичин «Дидеяр хуьх»  поэмада ик1 кхьизва:

«И гафуни хер ийида, сагъарни

Ам уьмуьрдин чирагъ, асул-бине я.

Юзамир гьич са ч1арни,

За лугьузва:

А багьа гаф «Диде» я!».

Баркалла, зи балайриз!!! Къе абуру ашкъидалди иер кьуьлер авуна, эсерлудаказ шиирар к1елна, уст1арвилелди сегьнеда къугъвана. Куь кьилел, аялар, гьамиша чими ва экуь рагъ хьурай, михьи цав хьурай, куь дидейрин чан сагърай!!!