сценарии праздников
методическая разработка (старшая группа)

Чаа-чыл  байырлалынын  сценарийи  улуг  болук  уругларынга  «Экии, Чаа-чыл! Экии, Шиви!

Киржикчилери: Башкарыкчы, Хар-Кадай, Харжыгаш, Соок-Ирей.

    Чаа-чыл ырызынын аялгазынга уруглар залче кирип кээр.  Байырлалдын ажыдыышкыны   хороводту самнаар.

                                  Хоровод «Чаа-чыл-биле»

(хоровод соонда уруглар шивини долгандыр туруп алырлар.

Баш –чы: Амыр-менди чаштар база аалчылар!

Чаа-чылдын будуузунде

Чаштарывыс силерлерге

Чалар от дег

Изиг байыр чедирдивис!

Амыр-меди, аас-кежиин

Алгап-йорээп кузеп тур бис.

Оюн-тоглаа уезинде

Олурбайн, чалгааравайн

Танцылап, ойнап-хоглеп

Тааланчыг ырлажынар!

Шивижикти долгандыр

Четтинчинер, шымданар.

Че-ве, шиви, бирээ, ийи, уш

Оттарынны кыпсып кор!

Баш-чы: Уруглар, корунерем бистин шивижиивис кайы-хире каас кылдыр шиметтинген-дир. Ойнаарактарнын хойун корзунерзе.

(уруглар биле кады шивини долгандыр магадап коруп кылаштаар)

                          Ыры «Маленькой елочке»

Баш-чы: Ам шивижигеш-биле оюндан ойнаптаалынарам, уруглар.

Оюн «Шивинин отчугаштары»

Дынзыг-дынзыг тепсептерге

Дораан оду оже бээр.

Дынзыг-дынзыг холчугаштар

Часкааш:  1.2.3! Че-ве, шиви силгинивит!

1, 2, 3, Че-ве, шиви каттырывыт!

Челээш оннуг чырыын чырып келем! – чугаалаарга шиви чырывас.

Баш-чы: Шивижиктин оттары чуге ожуп калды, уруглар? Чуу болган  ол? Кым бистин ойнап-хоглээривисти кузевейн турар чоор.

(харжыгаш кирип кээр)

Харжыгаш: Сонгу чуктен далаш-биле

Уругларга аалдап келдим.

Баш-чы: Бисте кым аалдап келген-дир, уруглар?

Уруглар: Харжыгаш.

Харжыгаш: Амыр-менди, чаштар. Мени таныыр-дыр силер бе? Кым-дыр мен?

Баш-чы: Чаа-чылды байырлаар дээш,

Чаштар шупту чыглып келди.

Шивижиивис ожуп калды,Канчап барган билбейн тур бис.

Харжыгаш: Кырган-ачам менээ хуулгаазын аржыыл берип каан уруглар.

Чараш ногаан шивижик

Оттарынны кыпсып кор!

Чыглып келген чаштар

Магадап-ла корзуннер.

(Аржыылды чаярга, шивижиктин оттары хып кээр).

Баш-чы: Шивижикти долгандыр

Четтинчинер, уруглар

Чараш ырдан шупту

Ырлаалынар, уруглар.

                           Ыры «НОВОГОДНИЙ ХОРОВОД»

(Хат-шуурган аялгазы дынналыр. Хар-кадай кирип кээр.)

Хар-кадай: Мени танып кааптынар бе, уруглар? Силер сооктан коргар силер бе, уруглар?

Уруглар: Чок.

Хар-кадай: Холдарынар, дона болза канчаар силер, уруглар?

У: Часкаптар бис(часкаар)

Х-К: Буттарынар, дона берзе, канчаар силер?

У: тепсенир бис(тепсенир)

Х-К: Уруглар, силер самнаарынга ынак силер бе?

У: Ийе.

Баш-чы: Бистин оолдар  самнаарынга дыка ынак оолдар Хар-кадай. Сээн биле олар самнааарлар.

                               Оолдар самы «Класнный танец снеговиков»

Х-К: Оо, ындыг оолдар ийе, хар-кадайлар самын кончуг чараш куусеттилер. Мен ам манаа ур турар болзумза, эрип каар мен, ынчангаш мен ам чоруптайн. (Х-К. чоруптар)

Хар-гаш: Мен ам силерге тывызык  ыдайн , тывар силер аа, уруглар.

Кирбик салы ак,

Кеткен хеви кызыл

Уругларга оорушкуну

Ууп чадай соортуп келир.

Кым-дыр ол, уруглар? (Соок-Ирей)

Ба-чы: Чаа-чылды бистин биле

Ойнап-хоглеп уткуур кылдыр

Кырган-ачай, Соок-Ирейни

Шупту денге чалаалынар!

(Соок-Ирейни  уруглар  кыйгырар)

Соок-Ирей: Экии! Экии аалчылар база чаштар.

Силер биле чаа-чылды хоглеп аар дээш,

Эзим, арга, тайга-сыннар кезип чорааш

Сибирь, Саян дагларын мен ажыр бастым

Каастап дерээн шивинернин  чаражын аа.

Каткы-хоглуг ажы-толдун магалыын,

Силер биле чаа-чылды хоглээр дээштин

Сонгу чуктен чедип келдим, уруглар.

                                       Ыры «Здравствуй дедушка Мороз» - Айнаш

                                        Хоровод-ыры «Дед Мороз»

С-И: Уруглар, силер сооктан коргар силер бе? (чок)

Оюндан ойнаптаалынарам че, уруглар.

                                             Оюн»Донуруптайн»

Хар-гаш: Сибирь, Саян дагларын ажыр баскаш,

Шылаан боор сен, кырган-ачай.

Шивижиктин чанынга

Олурупкаш, дыштанып кор.

С.-И.: Танцы-самны тептинер

Тааланчыг ырладынар

Кым кончуг чараш кылдыр

Шулуктен  менээ чугаалап бээр.

                                 Уругларнын шулуктери

Хар-гаш: Кырган-ачай, уругларын сенээ ыры ырлар бээри ол-дур.

                                     Ыры «Ырлап, берээл Соок-Ирей»

С.-И.:  Уругларымнын чаражын

Баш-чы: Соок-Ирей биле оюндан ойнаптар бис бе, уруглар.

                                      Оюн «Ундурбес бис»

С.-И.: Шылай бердим уругларым. Изиин ам эриир деп бардым.

Хар-гаш: Харжыгаштар сериин кылдыр

Танцылап, самнанарам.

                                        Сам»Белые бабочки»

Баш-чы: Уруглар, Соок-Ирей бистин биле ойнады бе?

У.: Ойнаан

Баш-чы: Шивижикти долгандыр самнады бе?

У.: Самнаан

Баш-чы: Бистин биле ырлады бе?

У.: Ырлаан.

Баш-чы: Ам биске чуну бээрин уткан-дыр, уруглар?

У.: белектерин.

С.-И.: Ийе-ийе

Белектерим эккелдим чоп.

Хавым кайнаар кире берди,

Шивижиктин адаанда чоп

Ында база чогул.

Баш-чы: Кырган-ачай Соок-ирей

Чаштарывыс силерден

Белектерин алырын

Четтикпейн манап тур.

- Соок-Ирейге  чаа-чылдын  ниити самын самнап берээлинерем, уруглар.

                             Флешмоб» елки, шарики, хлопушки»

Хар-гаш: Ой, мен бо шивиде конфета коруп кааптым, кырган-ачай.

С.-И.: Уруум Хар-гаш, ол конфетага дегбе хуулгаазын конфетам –дыр. Бээр эккел., уруум.  Бо конфетага  илбилиг  хуулгаазынныг даянгыыжым биле дээптеримге уругларымга белээм тыптып кээр.(Хуулгаазынныг аялга дынналыр, шиви чанынга конфетазынга даянгыыжы биле дээптерге шиви адаандан  белектерлиг шоодай коступ кээр. Шоодайны ак хар ышкаш пос биле шып каан турар.)

С.-И.: Бо шээй, бо шээй, уруглар

Кырган-ачанар белектерин оорушкулуг

Омак-хоглуг  алынар че!

(Белектерни улээр)

Баш-чы: Чаа-чылдын чаагай белээн

Уругларга  улеп берди

Кырган-ачай Соок-Ирейге

Улуу биле четтирдивис.

С.-И.: Оолдарым, уругларым

Ам-даа эки озунер-ле.

Унуп келген чаа-чылда

Ууленер будер болзун.

Бистер чоруур аппардывыс

Байырлыг че, ажы-толум.

Хар-гаш: Байырлыг че, уруглар.

Баш-чы: Аалчыларын узун оруу

Арыг, ажык эки болзун.

База катап ужурашкыже

Байырлыг че, менди-чаагай!

Байырлал тонер.