«Дилги биле дагаажыгаш»
материал (младшая группа) на тему
Предварительный просмотр:
Муниципальное бюджетное дошкольное образовательное учреждение детский сад «Челээш» комбинированного вида с.Самагалтай
Тес-Хемского кожууна РТ
Чаа чыл байырлалынга сценарий
«Дилги биле дагаажыгаш»
Самагалтай, 2017ч.
Сорулгазы:уругларнын хей-аъдын бедидип, Чаа чыл байырлалын сонуургадып, ада-иелернин тура-соруун деткип, садик-биле харылзаазын быжыктырар.
Киржикчилери: Башкарыкчы, Дагаа, Дилги, Койгун, Соок-Ирей, Харжыгаш.
Байырлалдын чорудуу:
Зал ишти чараш кылдыр дериттинген. Елканы шимет каастаан. Ада-иелер, уруглар маскарад хептерин кедип, сандайларда олуруп турарлар.
Башкарыкчы: Шыяан ам! Бирле черге дилги болгаш дагаа чурттап чоруп тур эвеспе. (Проекторга бажын коступ турар).
Башкарыкчы: Олар аразында дыка эп-найыралдыг. Чангыс чемни ыяп-ла улежип чиир турган. Удаваанда кыштын соогу дужуп, хар-даа улай-улай чаап, сооп-ла келген. (Проекторда хар чаап эгелээр, аялга ону удеп турар).
Холу-биле кылган бичии бажын иштинде дилги биле дагаа сонгазындан коступ турар.
Дилги: Даштын соогун-соогун, донуп тур мен. Соокта хар адаандан чем-даа тыппас-тыр мен, дагаажык. Сен аргаже кирип ыяштап, менээ чиир кылдыр куске-кужугенден эккеп корем.
Дагаа: Мен арга киреринден коргар мен. Боружукке таваржы берзимзе канчаар мен?! Ии-ии коргар мен, ко-ко-ко!!
Дилги: Ындыг болза дагаажык, сээн биле чурттавас мен. Бо бажындан чоруй бар, мен чааскаан чурттаайн.
Башкарыкчы: Дилги-даа дагаажыкты бажынындан ундур ойладыпкаш, боду чааскаан амырап чурттап тур эвеспе. Хунден хунче соок улам дынзып (шуурган даажы) эгелээн. Дагаа-даа бажынынын даштында чадада олуруп алгаш, ыглаарынга-ла ой.Эртен-даа, кежээ-даа ыглап-ла турар.
Дагаа: Ку-ка-ре-ку!! Соогун-соогун, чурттаар бажыным-даа чок! (ыглап олурар).
Дагаа ыглап олурда, чанында койгун халып чыда коруп каар.
Койгун: Дагаажыгаш, чуге мында соокта ыглап олурарын ол? Чуун канчап барды?
Дагаа: Мени дилгижек бажындан ундур ойладыпты. Ынчангаш ыглап олур мен, ии-ии. Соокта кайнаар кирер кижи боор мен?! (ыглап чугаалаар).
Койгун: Дилгижек ундур сывырыпкан бе? Ии, коргунчуун! Мен дилгиден дыка коргар мен. Авай-авай, коргунчуун. Дагаажык ыглава. Чаа чылдын байырлалынче мээн биле баар сен бе? Соок-Ирейге ужуражыр бис. Соок-Ирей бистерге белектерлиг кел чыдар-дыр.
Койгун-даа дагааны эдертип алгаш чоруптар. (Проекторга соок-ирейнин арга иштинде видеозун коргузер).Чаа чылдын аялгазы оожум ойнап турар. Койгун биле дагаа шиви чанынга келгеш, дескиндир шурап, чарашсынып турарлар.
Койгун: Ой, дагаажыгаш Соок-Ирейни кырган-ачавысты бо анчыгаштар база манап турар-дыр, коруп кор даан!!
Дагаа: Силер база Соок-Ирейни манап тур силер бе, анчыгаштар?
Уруглар: Ийе!
Койгун: Соогун-соогун, Соок-Ирей келгижеге чедир танцылаптаалынарам.
Танцы «Койгунактар».
Койгун биле дагаа: Экизин, чылыдыр танцылап алдывыс, экизин!
Шупту амырап турда, Соок-Ирейнин аъттары проекторга коступ келир.
Дагаа: Ура! Соок-Ирей даштын чедип келген дир. Шупту Соок-Ирейни кыйгырыптаалынар.
Шупту: Соок-Ирей, Соок-Ирей!
Соок-Ирей уруу Харжыгаш- биле кады шулуктеп кирип келир. Шупту соок-ирейни долганырлар, сонуургап турар.
Соок-Ирей:
Харлыг кышта ырак дивейн,
Хаактарым кедип алгаш,
Харжыгажым уруум – биле,
Хапта белээм чуктеп алгаш,
Сонгу доштуг океандан
Соок Ирей аалдап келдим.
Койгун: Кырган-ачай, экизин. Бистер дыка амырап тур бис.
Харжыгаш: Шупту дыка-ла чараш кылдыр кеттинип алган-дыр силер, анчыгаштар! Дагаажыкты коорумге чуге мунгарап турар чоор?!
Дагаа: Дилгижек бажынывыстан мени ундур ойладыпкан, ынчангаштын мунгарап тур мен, кырган-ачай!
Соок-Ирей: Ындыг болза шупту дилгижекче кады бараалынар!
Шупту бажынга келир. Соок-Ирей даянгыыжы-биле бажыннын эжиин соктаар.Дилгижек унуп келгеш, Соок-Ирейни коруп кааш, амырай бээр.
Дилги: Соок-Ирей, кырган-ачай менээ чараш белек эккелдинер бе?
Соок-Ирей: Ийе, эккелдим. Ынчалза-даа сени чуге дагаажыкты ундур ойладыпкан сен, дилгижек?Кады чурттап олурган эжин кажан-даа ундур сывыртап болбас. Ам дагаажыкка буруун миннип, бажынынче киирип ал, кады найыралдыг чурттанар! Бир эвес дилгижек, дагааны ундурер болзунза сени даянгыыжым-биле донур илбилептер мен.(Соок-Ирей даянгыыжын коргузуп турар).
Дилгижек: Чаа, кырган-ачай! Чугле мени донгурбайн кор, дагаажыкты киирип алыйн.
Соок-Ирей: Ам шупту чараш шивижигешче бараалынар, ойнап хоглээлинер!
Ыры «У тебя».
Соок-Ирей: Эр-хейлерни! Ам шулуктен чугаалап корунерем.
Шулук «Зимушка-зима».
Песенка «Ай-да, елочка».
Соок-Ирей:Чараштарын, дыка-ла эки ырлап, шулуктээр уруглар-дыр силер! Чаа уруглар, мен ам оске садикте уругларже база баар мен. Ынчангаштын уруглар, эки-дир Чаа-чылды байырлаар силер. (Подароктар бээр)
Проекторга Соок-Ирей аъттарлыг шанакка олурупкаш чоруптар видеону коргузер. Койгун, дилги, дагаа байырлажылар!
Чаа чыл байырлалынын справказы
2 бичии болукке «Дилги биле дагаажыгаш» деп Чаа чылдын коргузуунче уругларны хаара туткан бис. Чаа чыл байырлалынын чорудуу уругларнын хар-назынынга дууштур тургустунган.
Байырлалдын кол сорулгазы: уругларнын хей-аъдын бедидип, Чаа чыл байырлалын сонуургадып, ада-иелернин тура-соруун деткип, садик-биле харылзаазын быжыктырары. Чаа чылдын байырлалынче уругларны, ада-иелерни, аалчыларны чалаан чараш чарлал астынган. Залдын ишти чараш кылдыр дериттинген, шивижигеш шиметтинген. Видеоматериалдарны ажыглап, уругларнын кичээнгейи база хаара туттунган.
Уруглар шупту маскаларлыг байырлалда келгеннер. Ада-иелер уругларын хепкерип, идекпейжи болганнар. Байырлалдын кол маадырлары дилги биле дагаа уругларга солун кылдыр ойнап, танцы-самче чалааннар. Соок-Ирей биле уруглар кады ырлажырга шупту дыка сонуургааннар. Ада-иелер сонуургап шупту коруп, каттыржып уругларын чаптап сонуургааннар. Байырлалдын тончузунде ада-иелер четтиргенин илередип, байыр чедиргеннер. Ынчангаштын салып алган сорулгавысты чедип алган бис.
Болук башкылары .
По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Чаа чыл байырлалынын сценарийи "Дилги биле дагаа"
Чаа чыл байырлалынга ийиги бичии болукке сценарийнин чорудуу....

Орус улустун тоолунга даянып ундезилээн «Харжыгаш биле дилги» деп бичии болуктун уругларынга чаа чыл байырлалынын сценарийи.
Конспект новогоднего утренника в младшей группе на основе русской народной сказки "Снегурушка и лиса"...

Чаа чыл байырлалынга сценарий «Дилги биле Койгун»
Сорулгазы: уругларнын хей-аъдын бедидип, Чаа чыл байырлалын сонуургадып, ада-иелернин тура-соруун деткип, садик-биле харылзаазын быжыктырар.Киржикчилери: Башкарыкчы, Ыт, Дилги, Койгун, Соок-Ирей, Харж...

Шагаа-2019 Темазы: Шагаа-биле.Шагаа-биле Чаагай ууле будер болзун!
Шагаа-2019 Темазы: Шагаа-биле.Шагаа-биле...