Светофор патшалыгында
план-конспект занятия по окружающему миру (старшая группа) по теме

          Юл йору кагыйдэлэрен  ойрэту буенча шогыль конспекты

        Тема :   Светофор патшалыгында»        

        Максат:  - Балаларнын светофор, юл билгелэре турында кузал

                            лауларын ныгыту;                            

                       - Юлда йору кагыйдэлэрен ойрэту, макетта ориентла

                         шу;

                     -  Сузлек запасын баету: регулировщик;

                     -  Хэтер, игътибар устеру, вак моториканы камиллэш

                        теру;

                    -   кайгыртучанлык , кешелэргэ карата игътибарлы-

                        лык  тэрбиялэу

        Жихазлау: макет, карта, зур хэм кечкенэ юл билгелэре, киселгэн                                                                  

                             светофор, жезл, фуражка, сызгырткыч, сюжетлы кар

                             тиналар.

        Барышы: Балаларга урам макеты курсэтелэ. Анда юл билгелэре юк, машиналар бэрелешкэн.

        Тэрбияче: Балалар, мин сезгэ бик монсу бер хэл сойлим. Бездэн бик ерак экият илендэ машиналар хэм юл билгелэре яшэгэн ди. Алар белэн бик гадел патша Светофор идарэ иткэн ди. Алар бик эйбэт, тыныч яшэгэннэр, чонки ботен юл кагыйдэлэрен дэ саклаганнар. Шулай матур гына яшэп ятканда аларга бэла килгэн ди. Убырлы себеркесенэ утырып очып килеп ботен юл билгелэрен урлаган, э светофорны сихерлэгэн ди. Менэ шунын аркасында машиналар бер-берсе белэн бэрелешеп беткэн ди.

        Аларга ярдэм итер очен безгэ авыр хэм ерак сэяхэткэ чыгырга кирэк 7 кат урман эченэ кереп Убырлыны безгэ юл билгелэрен кире кайтарырга кундерергэ кирэк.

        Сез эзерме сэяхэткэ чыгарга? Эйдэгез , юлга!

Уен «Транспорт торлэрен аер»

        Безгэ башта авыл урамыннан чыгарга, жир транспортына утырып барырга кирэк.

    -  Нэрсэгэ утырып барырбыз?

        Б: автобус, машина…х.б.( хэр транспортны хэрэкэт итэ торган жиренэ урнаштыралар)

        Т: менэ без тирэн сулы бер елгага життек. Икенче ярга чыгарга кирэк. Нэрсэгэ утырып чыгарбыз сон? Нинди транспорт кирэк булыр?

        Б: Су транспорты: коймэ ,…

        Т: Судан чыктык та, безнен каршыбызга биек таулар пэйдэ булды. Без тауларны хава транспортына утырып утэрбез. Нинди транспортка утырыйк.

        Б: самолет, вертолет,..

        Т: Таулардан сон бик калын урман башлана икэн. Безгэ урманны жэяу утэргэ туры килэчэк. Ул вакытта без жэяулелэр булырбыз.

        Менэ без Убырлы оенэ килеп життек.

  - Убырлы чык, без сина эш белэн килдек. Син нэрсэгэ юл билгелэрен урладын? Кире бир безгэ аларны.

        У: хэзер бирэ ди алар шундый матур, мин алар белэн уземнен оемне бизэдем. Бирмим.

        Т: светофор иленэ алар кирэгерэк.

        У: Э нэрсэ очен кирэк сон алар менэ балаларын эйтсен эле.

        Б: 1. Жэяулелэр чыгу урыны.

     2. Велосипедта йорергэ ярамый.

           3.    Кешелэргэ йорергэ ярамый

        Т: Менэ, Убырлы, алар нинди кирэкле. Алардан , светофордан башка булмый. Светофорны да кире кайтар инде безгэ.

        У: Уф, туйдым мин ул светофордан. Ул шундый каты янды, сунде. Мин аны кискэлэдем дэ мичкэ ягарга дип куйдым.Бик кирэк икэн узегез жыегыз.

        Уен  «Кисек светофор».

        У: Нэрсэгэ кирэк сон ул светофор? Бу утлары нэрсэне анлата?

        Т: Яшел.

        Б: Чыгарга ярый.

        Т: Сары.

        Б: эзерлэн.

        Т: кызыл.

        Б: тукта, ярамый, чыкма.

        Т: Нэрсэ очен кирэк инде ул?

        Б: Юлны аркылы чыгар очен, машиналар бэрелмичэ йорсен очен.

        Хэр. уен « Табигый светофор».

        Яшел тосле предмет- атлыйлар

        Сары тосле предмет- кул чабалар

        Кызыл тосле предмет- тик торалар.

        Т: менэ убырлы светофорга бик игътибар белэн карап торырга хэм юл кагыйдэлэрен сакларарга кирэк.

        У: нэрсэ сон ул бл кагыйдэлэре? Сойлэп курсэтегез эле!

        Уен « Кагыйдэне эйт!»

        Картиналарга карап кагыйдэ тозилэр.

        У: Э хэзер табышмакларга жавап табыгыз. (транспорт турында табышмаклар).

        Урамда басып тора

        Узе елмая колэ

        Кешелэр ана карый

        Машиналар да тынлый.   (регулировщик).

        Б: милиция абый.

        Т: Эйдэгез, регулировщик абый булып уйныйбыз. Бер бала регулировщик була. Эйдэгез ана эшкэ барырга эзерлэнергэ булышыйк.

        Уен «Регулировщикны киендер»

        фуражка, сызгырткыч, жезл.

        Хэр уен. «Уз гаражынны тап» (йок хэм жинел машиналар гаражы билгелэнэ. Сигналга шофер балалар машиналарын уз гаражына дорес алып кайтырга тиеш)

        У: Мин хэзер уземнен бик начар эшлэгэнемне анладым. Юл билгелэрен бирэм, сезгэ кайтырга булышам. Тотыныгыз себеркегэ.

(макет янына килэлэр).

        Т: эйдэгез, балалар тизрэк Светофор иленэ ярдэм итик. Юл билгелэрен урнаштырыйк.

        Т: Менэ Светофор иленэ тэртип урнашты. Анын кешелэре безгэ рэхмэт эйтэ.  Шундый эйбэт  булганыгыз очен, аларны кайгырткан очен  сезгэ зур рэхмэт.