Ябай математик төшөнсәләрҙе формалаштырыу конспекты
план-конспект занятия по математике (средняя группа)

                                               Уртансылар төркөмөндә танып белеү

(ябай математик төшөнсәләрҙе формалаштырыу)

буйынса дәресе конспекты

Тема: “Маша  менән сәйәхәт”

Маҡсаттар: 1, 2, 3, 4, 5 һандары тураһындағы белемдәрҙе нығытыу; күләм һәм рәт һандары буйынса йыл буйына алған белемдәрҙе ҡуллана белеүҙәрен тикшереү; барлығы нисә? Нисәнсе? Һорауҙарына дөрөҫ яуап биреүҙәренә ирешеү; геометрик фигураларҙың айырмаларын күрә һәм әйтә белеүҙәрен тикшереү; “уңда”, “һулда”, “өҫтә”, “ аҫта”, “оҙон”, “ҡыҫҡаҡ”, “бейек”, “тәпәш” төшөнсәләрен нығытыу; цилинд, шар, куб тураһында алған белемдәрҙе тикшереү; ваҡ ҡул моторикаһын, етеҙлекте, логик фекерләү һәләтен үҫтереү; бер-береһенә ҡарата иғтибарлыҡ, ярҙамсыллыҡ, ябай математиканы үҙләштереүгә ҡарата ҡыҙыҡһыныу тәрбиәләү.

Йыһазландырыу: Маша һәм Айыу уйынсыҡтары, мольберт, фланелеграф, поезд төшөрөлгән плакат, таяҡсыҡтар, таратмалы материалдар: балалар һанынса фигуралар менән пеналдар, һанау өсөн карточкалар, һандар-табличкалар, “Маша һәм АКйыу” йәнһүрәтенән музыка, поезд тауышы.

Дәрес барышы:

1. Ойоштороу өлөшө.

Төркөмгә инеү. Һаулыҡ һорашыу. Ҡапыл  “Маша һәм Айыу” йәнһүрәтенән көй яңғырай.

• Балалар, был ниндәй көй?  Беҙгә кем килгән? (Маша килгән. Уйынсыҡ сығарыу).
• Балалар, Маша аҙашҡан, илаған. Ул  дуҫы Айыуҙы эҙләй. Ярҙам итәбеҙме Машағаҙ? (Эйе)
• Нимә менән барабыҙ? (поезд тауышы) Әйҙәгеҙ поезд менән барайыҡ!
• Ҡарағыҙ әле , поезд тишкәләнеп бөткән. Уны ямарға кәрәк.

Төрлө ямаулыҡтар – фигуралар алып, һәр бала фигураны дөрөҫ ҡуя, атамаһын әйтә.

• Афарин, поездды рәтләнек! Хәҙер сәйәхәткә китәбеҙ! әҙерһегеҙме? Вагондарға ултырышығыҙ!

Сылбыр булып теҙелеп поезд тауышына китеү.

• Уң ҡулдарҙы күтәрәбеҙ, поездды туҡтатыр кәрәк! ПУУУф!

2. Төп өлөш.

Беренсе туҡталыш:  “Урман туҡталышы”

• Балалар. Рәт буйынса был нисәнсе туҡталыш? (Беренсе) Дөрөҫ! (вагон һүрәтенә 1 һанын йәбештереү – бер бала)

Өҫтәлдәр артына ултырыу. Һандар-табличкалар менән эш.

• Балалар, Маша үҙенең дуҫы – Айыуҙы фотоға төшөрөп алған. Был һүрәтте һеҙгә лә күрһәтәм тей. Әйҙәгеҙ һандар-табличкалар менән эшләп алайыҡ. Мин һорау бирәм – һеҙ табличка менән яуап бирәһегеҙ!
• Һүрәттә нисә айыу?
• Нисә шыршы?
• Нисә ҡояш?
• Нисә бәшмәк?
• Нисә сәскә?
• Нисә болот?
• Уң яҡта нисә шыршы?
• Афарин. Маша һеҙҙең менән шаярам тей. Тағы ла бер фото күрһәтә.

Икенсе һүрәтте ҡуйыу. Сағыштырыу.

• Беренсе һәм икенсе һүрәт араһында ниндәй айырмалар бар? (ҡул күтәреп яуап бирәләр)

• Маша һанай белмәй, өҫтәлдәге һандарҙы рәт буйынса теҙеп һалып күрһәтегеҙ әле. (һандарҙы дөрөҫ итеп теҙеү 12345)

• Маша баҫҡыстан һикреп уйнарға ярата. Уға үҙебеҙҙең математик баҫҡысыбыҙҙы теҙеп күрһәтәйек әле.

Математик баҫҡыста һандарҙы һәм тап килгән һүрәттәрҙе урынлаштырыу. Бер-ике бала таҡтала эшләй.

• Афариндар. Ҡарап әйтегеҙ әле: 5 күберәкме әллә 4 күберәкме?
• 4 аҙраҡмы әллә 2 аҙраҡмы?
• Афариндар! Әйҙәгеҙ ял итеп алайыҡ!

Физминутка.

Бер, ике – беҙ баҫабыҙ.

Өс, дүрт – беҙ атлайбыҙ.

Биш, алты – нығыраҡ аҫ,

Ете, һигеҙ – ултыр төҙ!

• Маша һеҙгә тағы ла бер нисә һорау әҙерләгән.

Ябай мәсьәләләр сисеү.

• Һүрәттәр-карточкалар һәм планшеттар менән эшләйбеҙ. Карточкаларҙы һлдан уңға урынлаштырабыҙ. Кем таҡтала эшләй? (бер баланы таҡтаға сығарыу)
• Тыңлайбыҙ һәм ҡуя барабыҙ: Машаның 3 уйынсыҡ ҡуяны бар.  Айыуҙың 4 машинаһы бар. Кемдең уйынсыҡтары күберәк? Бер тигеҙ булһын өсөн нимә эшләргә кәрәк? (бер ҡуян өҫтәргә)
• Һанап күрһәтәбеҙ.   Афарин!

• Поездға ултырып арытабан киттек! (дежурҙар кәрзиндәрҙе йыйып ала) Поезд тауышына сылбыр булып теҙелеп китәләр.
• Һул ҡулдарҙы күтәрәбеҙ, поездды туҡтатабыҙ! ПУУУФФФ

Икенсе туҡталыш: “Фигуралар туҡталышы”

• Балалар, был нисәнсе туҡталыш? (икенсе, карточканы ҡуйыу)
• Бында Айыу булып киткән, яратҡан таяҡсыҡтарын ҡалдырған. Уларҙан фигуралар эшләргә кәрәк.

Таяҡсыҡтарҙан геометрик фигуралар эшләү: өсмөйөш, тура дүртмөйөш, дүртмөйөш, овал, түңәрәк)

• Афарин, урындарға ултырҙыҡ. Маша төрлө һүрәттәр күрһәтәм тей.

Ике һүрәтте сағыштырыу: (таҡтаға элеү)

-бейек – тәпәш, уңда – һулда, оҙон – ҡыҫҡаҡ, ҙур – бәләкәс, көн – төн төшөнсәләренә

           - Машаның яратҡан уйынсығы – туп. Шундай уйын тәҡдим итә: мин туп ырғытып һан әйтәм – һеҙ арытабанғы һанды атайһығыҙ.

Уйын “Тупты тот – арытабанғы һанды әйт”

• Арытабан поезд менән киттек!

Өсөнсө туҡталыш: “Айыу өйө”

• Был нисәнсе туҡталыш? (3 һанын ҡуйыу)
• Ҡарағыҙ әле, бында бит кемнеңдер өйө! Нимәләрҙән төҙөлгән? (фигураларҙан)
• Ниндәй фигуралар бар? (цилиндр, шар, куб)
• Афарин, бына Айыу үҙе лә килеп сыҡты. Маша менән Айыу һеҙгә рәхмәт әйтәләр. Әйҙәгеҙ, һаубуллашып поездға ултырып төркөмөбөҙгә ҡайтайыҡ инде.

Ҡайтыу.

3. Йомғаҡлау өлөшө:

• Беҙ бөгөн ҡайҙа барҙыҡ?
• Кемгә ярҙам иттек?
• Унда нимәләр эшләнек?
• Һеҙгә нимә оҡшаны?
• Афарин! Маша менән Айыу һеҙгә күстәнәстәр ҙә әҙерләгәндәр (таратыу)