Тема: «Ут дуста, дошман да!»
план-конспект занятия по обж (старшая группа) на тему

                                 Тема: «Ут дуста, дошман да!»

        (зурлар төркеме әти-әниләр җыелышында ачык шөгыль)

Максат:

- балаларны тәҗрибәләр ярдәмендә тиз янып китүче предметлар белән таныштыру;

- Янгынны нәрсәләр ярдәмендә сүндерегә булуын аңлату;

-балаларның утның файдасы һәм зыяны турындагы белемнәрен тикшерү һәм тулыландыру;

-янгын куркынычсызлыгы кагыйдәләрен ныгыту;

-ут сүндерүче һөнәренә мәхәббәт һәм хөрмәт белән карау.

Кулланма материаллар: проектор, ноутбук, презентация, экран; тәҗрибәләр өчен кирәк – яраклар; мультфильм «Пожар».

Сүзлек: пинцет, ут сүндергеч (огнетушитель)

                                                 Эшчәнлек барышы:

Тәрбияче: Бүген без,балалар,сезнең белән янгын һәм аның куркынычсызлык кагыйдәләре турында сөйләшәбез.Әйдәгез табышмак тыңлап китик әле:

Он - друг ребят,

Но когда с ним шалят,

Он становится врагом

И сжигает все кругом.(огонь)

-Әйтегез әле,балалар,ут нәрсә ярдәмендә барлыкка килә?

Балалар:Шырпы,зажигалка,газ плитәсе ярдәмендә барлыкка килә.

Т.: Ут ул,балалар,зур һәм кечкенә,куркыныч һәм файдалы була ала.Ут безгә ни өчен кирәк соң ул?

Б.:Җылыныр өчен, ашарга пешерер өчен, чүп яндырыр өчен кирәк.

Т.:Ә хәзер без сезнең белән төрле материаллардан ясалган предметларның никадәр тиз янганлыкларын тикшереп карарбыз.Безнең тәҗрибәләребез бик куркыныч булу сәбәпле,без үзебезнең янга иң элек утсүндергеч һәм чиләк белән су китереп куыйк.

1 тәҗрибә.Тәрбияче шәмнең ялкынына кәгазь кисәген китерә-кәгазь бик тиз янып бетә. Аннан сон ялкынга мамык кисэген китерэ- ул тиз генэ дортлэп каба,тукыма кисэге-янып тора.Агач кисэге  кэгазь хэм мамык белэн чагыштырма,экренерэк

янып китуенэ карамастан шулай ук ботенлэй янып бетэ.Тэрбияче утка тиен акчаны китерэ-ул янмый,лэкин бик нык кайнарлана(аны стакандагы суга салгач ул тавыш чыгара)

  Нэтижэ: тэжрибэ курсэткэнчэ,тизрэк мамык,кэгазь,тукыма янып китэ.Агач экрен янып китуенэ карамастан,шулай ук ботенлэй янып бетэ.Тимер предметлар янмыйлар,лэкин кайнарланга курэ бик нык куркынычсызлык янарга момкин (пешерэ).Боларны истэ тотыгыз хэм беркайчан да,бернинди дэ предметларны утка якын китермэгез!

Тэрбияче: Сез хэзер мамык,кэгазь,агач хэм  тукыманын янганын белэсез инде.Эйтегез эле,балалар,э янгын (пожар) нэрсэдэн барлыкка килэ сон ул?Ана нэрсэлэр сэбэпче буларга момкин?

   Бу сорауларга жавапны эйдэгез рэсемннэрдэн табыйк:

1.Рэсем ясай, китап уку, кэгазь яндыру;

2.Жырлау,эвэлэу,зажигалка белэн уйнау;

3.Скакалка сикеру,коры яфраклар хэм улэн яндыру,йозу;

Тэрбияче: Эйтегез эле,янгын нинди бэла-каза китерэ сон ул?

Балалар: Ойлэр янып бетэ,урманнар яна,кешелэр тэн жэрэхэте ала.

Тэрбияче: Карагыз эле, балалар, минем кулда кызыл шар.Мин аны юкка гына алмадым.Борынгы заманда пожар булган очракта чан какканнар яки хэвага кызыл шар кутэргэннэр.

-Эйтегез эле,э хэзер пожар (янгын) булган чакта нэрсэ эшлэргэ кирэк?(01 шалтыратырга,тогэл итеп адрес,исем-фамилияне эйтергэ кирэк)

-Безгэ ярдэмгэ узлэренен махсус машиналарында кемнэр килэ(ут сундеручелэр-пожарныйлар)

-Э хэзер без сезнен белэн 2 тэжрибэбез аша янгынны нэрсэлэр белэн сундереп булуын ачыкларбыз.

2 тэжрибэ:Тэрбияче 4 фафор савытта (сухое горючее)яндырып жибэрэ.Беренчесен булган су белэн сундерэ,икенчесен-баллы су белэн,оченчесен-ком белэн каплый,дуртенчесен тыгыз тукыма (чупрэк) белэн яба.Барлык савытларда ут сунэ.Балаларнын игътибарын булмэ голлэренэ юнэлтэ хэм балаларга ком бушаган очракта гол савытындагы балчыкны кулланып булуын анлата.

Нэтижэ: тэжрибэ курсэткэнчэ утны сундерергэ торле су гына тугел,шулай ук ком (балчык) хэм тыгыз тукыма кулланып булла.

Тэрбияче: Балалар,сезнен учак янганын кургэнегез бармы?Ул ничек яна?(ялкынланып,шарт-шорт итэ,тотен чыга).Тотен нинди ул?(ачы,кузне ачыттыра,тын алып булмый).Алдагы тэжрибэбез аша без сезнен белэн тотеннен кеше очен ни кадэр куркыныч булуын ачыкларбыз.

3 тэжрибэ:Тэрбияченен кулында чиста,ялтырап тора торган банка(тикшереп карау).Ул анда кэгазь сала хэм ут тортэ,ул ялкыннанып яна,тотен чыга.Банкасы капкач белэн каплагач ялкын сурелэ,э тотен банка эченэ тула,капкачны ачкач-тотен булмэгэ тарала,кэгазь янадан яна башлый (су сибеп  утны сундеру).

Нэтижэ:Янгын вакытында ут кына тугел,шулай ук тотене дэ бик куркыныч булуын анлау.

Тэрбияче: Янгын вакытында тотен безнен упкэлэргэ кереп,тын алуны тоткарлый.Бу вакытта кеше анын югалтып егыла да,ут эченнэн чыга алмый.

- Бу аяныч хэл булмасын очен янгын вакытында утэлергэ тиешле кагыйдэлэр бар.

                                  Мультфильм : «Пожар»

Тэрбияче:Шогылебезнен ахырында,сезнен рэсемнэрегез ярдэмендэ,без янгын килеп чыкмасын очен белергэ тиеш булган янгын куркынычсызлы кагыйдэлэрен искэ тошереп китэрбез.(балалар рэсемнэре).

• Шырпы хэм зажигалка белэн уйнарга ярамый!
• Ут разеткасына торле эйберлэр тыгарга ярамый!
• Газ плитэсе янына якын килергэ ярамый!
• Утюг хэм башка электр приборларын кабызырга ярамый!
• Пожар чыкса 01 шалырат!

Балалар:

Янгын чыгу-куркыныч хэл,

Шуна да без бик сак булыйк.

Бакчадагы апаларнын сузлэрен хэрчак тынлыйк

Шырпы белэн уйнамыйк без

Утка якын бармыйк без.

Этилэрне-энилэрне хэсрэткэ салмыйк без

Олкэннэр борчылмасыннар

Кайгы-хэсрэт килмэсен

«Кызыл этэч» беркайчан да безнен янга килмэсен.