Сыйныф белән эш
Сыйныф җитәкчесе буларак
Скачать:
Предварительный просмотр:
Рекомендации при составлении актов обследования условий жизни и воспитания несовершеннолетних и характеристик на учащихся
Акт обследования семьи
Комиссия в составе:
(ФИО, должность)
___________________________________________________________________________________________________
1.Состав семьи_____________чел. количество детей в семье______чел
Адрес: _________________________район______________ тел._____________________
Ф.И.О. отца | Дата рождения | Место работы, должность, образование | Состояние здоровья |
Ф.И.О. матери | Дата рождения | Место работы, должность, образование | Состояние здоровья |
№ | Ф.И.О. детей | Дата рождения | Место учебы (доп. занятия) | Состояние здоровья | |
1 | |||||
2 | |||||
3 | |||||
4 | |||||
5 | |||||
6 | |||||
7 |
3.Инициатор обращения: - личное обращение □ - учреждения образования □ - учреждения здравоохранения □ - КДН □ - органы внутренних дел □ - органы социальной защиты □ - орган опеки и попечительства □ 4. Категории семей: - пенсионеры по возрасту □ - родители – студенты□ - несовершеннолетние родители □ - оба родителя (один в неполной)- инвалиды□ - один из родителей – инвалид □ - семья с детьми-инвалидами (до18 лет) □ - многодетная семья (от 3-х до 5-ти детей) □ - многодетная семья ( от 6-ти и более дет.)□ - неполная семья (вдова, вдовец), родители разведены) □ - одинокая мать (отец) □ - приемная семья □ - опекунская семья (ребенок- сирота, родители лишены родительских прав) □ - беженцы, вынужденные переселенцы □ - другое ____________________________ | Семья, оказавшаяся в трудной жизненной ситуации: - семья с низким прожиточным уровнем□ - разводящаяся семья □ - конфликтная семья □ - проблемы со здоровьем родителей (детей) □ - травматическое событие в семье, депрес.□ - потеря жилья, имущества□ - прочее ____________________________ Семья, оказавшаяся в социально опасном положении: - родители уклоняются от воспитания детей □ - родители лишены родительских прав □ - родители злоупотребляют алкоголем, наркотиками □ - дети не посещают образовательные учреждения ( по неуважительной причине) □ - деликвентное ( наруш. закон) поведение ребенка □ - девиантное ( нарушающее социальные нормы) поведение ребенка □ - детская беспризорность, бродяжничество, попрошайничество □ - дети употребляют алкоголь, наркотические и психотропные вещества □ - семья, где имеется угроза жизни детей □ - наличие судимых членов семьи □ - аморальный образ жизни родителей □ -насилие в семье □ -семья без определенного места жительства □ - семья, не имеющая средств к существованию□ |
2. Совместно проживающие родственники:____________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________________________________________________
3.Жилищные условия:
3.1) Тип жилья (частный дом, квартира, коммунальная квартира, комната):____________________
3.2) размер жилой площади:_________ 3.3) Кол-во комнат: _________________________________
3.4.) Благоустроенность и оснащенность жилья мебелью, бытовой техникой и т.д.)____________________________________________________________
_________________________________________________________________
3.5) Санитарное состояние:_________________________________________
_________________________________________________________________
3.6) Условия для занятия детей: _____________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
4. Дополнительная информация___________________________________
________________________________________________________________
5.Наличие личного подсобного хозяйства, садово-огородных участков (площадь участка, разведение птицы, скота и т.д.)_____________________
________________________________________________________________
6. Доходы семьи (заработная плата; доходы от предпринимательской деятельности; стипендия; пенсия; пособия и компенсации и т.д. на каждого члена семьи за месяц в руб.)
____________________________________________________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________
7.Реализация социальных льгот (какими льготами пользуется данная семья и на какую сумму в месяц, например: жилищно-коммунальными льготами; льготами по оплате за содержание детей в детских дошкольных учреждениях; бесплатным школьным питанием; бесплатными лекарственными средствами; льготами по оплате за пользование телефоном и т.д.)_______________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
8.Виды оказанной дополнительной помощи за счет средств бюджета района, города в течение года по линии органов социальной защиты, образования, здравоохранения, труда и занятости и т.д., на какую сумму (руб)______________________________________________________________
__________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________________________________________
9.Заключение и предложения (является ли данная семья кризисной и нуждается ли она в социальном патронате, рекомендуемый вид патроната)________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________________________________________________
Подпись__________________________________________
Дата составления « _______» _______________________ 20___г.
Психолого-педагогическая карта учащегося с использованием экспертных оценок
(Индивидуально-психологические особенности представлены в карте в виде шкал)
Характеристика
на ученика 3 А класса
МОУ «Средней общеобразовательной школы № … »
Иванова Ивана Ивановича,
… года рождения,
проживающего по адресу: …
Учеба: учится неплохо, чуть выше среднего, учебой почти не интересуется, мало читает, определенных учебных интересов не имеет.
Поведение: часты нарушения дисциплины; конфликты с учителями возникают очень редко, а с одноклассниками - часто;
Отличается очень высокой двигательной активностью, неусидчивостью.
Общественная активность средней выраженности, равно как и организаторские способности и инициативность. Промежуточное положение ученик занимает между лидерами и ведомыми.
Общение в школе: по популярности в классе срединное положение, зато отсутствуют недруги. Чрезвычайно общителен, постоянно старается быть на людях, в гуще событий, ищет новые впечатления и знакомства.
Отзывчив. Отличается самостоятельностью суждений.
Личностные особенности: не тревожен, уверен в себе, самооценка высокая и не завышенная, честолюбив.
Общение в семье: живет в дружной семье, отношения с родителями доверительные, ему предоставляют большую самостоятельность, но стараются не ослабить контроль за поведением. В отношениях учителя с родителями конфликтов не возникает.
Пояснение к характеристике ученика: Объяснение описываемому в характеристике поведению ученика можно найти в том, что учитель, заполняющий карту, на шкале агрессивности сделал сразу две отметки, тем самым обозначив, что у этого в общем спокойного, уступчивого, доброжелательного мальчика часто бывают вспышки агрессивности, ведущие к возникновению конфликтов.
Учитель не выделяет особых трудностей в воспитании ученика, но и не считает его легко поддающимся педагогическим воздействиям.
Такое срединное положение по всем шкалам общественной активности скорее свидетельствует об общественной пассивности, но и об отсутствии негативного отношения к поручениям.
Учитель не считает, что он плохо влияет на одноклассников.
Анализ карты выделяет крайнюю выраженность двигательной активности и общительности. Видимо, именно из-за неусидчивости и постоянной тяги к смене впечатлений мальчик не добивается лучших, чем средние, успехов в учебе и не справляется с выполнением общественных поручений, которые требуют сосредоточенности. Воспитательную работу, в первую очередь, следует связать с формированием устойчивых интересов, навыков работы, с приучением к чтению.
Характеристика
на ученика 7 А класса
МОУ «Средней общеобразовательной школы № … »
Иванова Ивана Ивановича,
… года рождения,
проживающего по адресу: …
Учеба: по успеваемости занимает среднее положение, учится с большим интересом, очень начитан, увлечен историей. В поведении отмечаются довольно частые нарушения, бывают конфликты с учителями, реже с одноклассниками. Упрям, довольно агрессивен. Усидчив.
Общественная активность средней выраженности, не лидер, не организатор, не инициатор. Обычно выступает в роли ведомого, авторитет средний. От общественных поручений при этом не отлынивает.
Общение в школе: друзей в классе довольно много, но некоторые одноклассники его не любят. Общается со своей компанией, в общении с новыми людьми теряется, робеет. Скрытен. Ориентируется преимущественно на мнение окружающих.
Личностные особенности: тревожный, самооценка завышена, честолюбив.
Общение в семье: отношения с родителями не очень доверительные и открытые, взаимопонимание не полное, атмосфера в семье при этом дружелюбная. Мальчику предоставлена большая самостоятельность, контроль за его поведением не жесткий. Контакты родителей с учителем хорошие.
Пояснение к характеристике ученика: Учитель относит его скорее к трудновоспитуемым, не считает его опорой педагога, но и не считает, что он плохо влияет на учеников. У учителя большой симпатии не вызывает. В общем, карта показывает, что в педагогической работе с учеником больше всего внимания требуют нарушения поведения, связанные, по-видимому, с нарушениями взаимоотношений с учителями.
Предварительный просмотр:
Деятельностный подход в воспитании гражданина страны –
гражданина Земли
Современная жизнь требует от нас – педагогов нового подхода и в обучении , и в воспитании нового поколения. В свою программу воспитания учеников я включила деятельностный подход в воспитании. Деятельностный подход реализуется на основе преемственности целенаправленной воспитательной работы и народной педагогики, в деятельности изменяются, укрепляются отношения между учениками, меняется отношение к самому себе – растет самоуважение. При Деятельностном методе ученик не получает знания в готовом виде, а добывает их сам в процессе собственной познавательной деятельности. Моя цель: включение детей в деятельность.
Став классным руководителем 5 класса, воспитательный процесс я организовала таким образом, что главное место отводится активной и разносторонней, в максимальной степени самостоятельной познавательной деятельности моих учеников. Еще Сократ говорил о том, что научиться играть на флейте можно только, играя самому. Точно также деятельностные способности моих детей формировались лишь тогда, когда они непосредственно включились в самостоятельную познавательную деятельность.
В 5-6 классе приоритетным направлением воспитательной работы было эстетическое воспитание.
В гимназии объявили о наборе детей в театральный кружок. Многие из моих учеников изъявили желание посещать этот кружок. Но чтобы понять чем они там будут заниматься мы посетили театры. Начали мы с театра юного зрителя имени Габдуллы Кариева посмотрели спектакли «Алмачуар» и другие. Посетили кукольный театр в рамках Международного театрального фестиваля тюркских народов «Науруз». Много раз посетили Татарский государственный театр имени Галиаскара Камала и Татарский государственный театр драмы и комедии имени Карима Тинчурина и посмотрели спектакли «Сүнгән йолдызлар», “Әлдермештән Әлмәндәр”, “Назлы кияү”, “Йосыф – Зөләйха” и другие. Ученики путем просмотра спектаклей самостоятельно познавали свою дальнейшую деятельность. Посещение театров помогло им понять то, чем они будут заниматься в театральном кружке.
С большим желанием они посещали театральный кружок. Разучивали роли, учились как вести себя на сцене, как накладывать грим и узнавали другие нюансы театральной жизни. Дети участвовали в разных районных и городских конкурсах, занимали призовые места. Так например, в конкурсе театральных коллективов в номинации “Лучший театральный коллектив” “За лучшее исполнение роли” был награжден ученик моего класса.
Занятия в театральном кружке детям дало очень многое. Им сейчас гораздо легче выйти на сцену, они с большим удовольствием принимают участие и сами организуют общешкольные мероприятия. Участвуют в различных районных и городских конкурсах. Ученики моего класса занимаются в театральном кружке в Доме Дружбы народов.
В 7 классе приоритетным направлением в воспитании моих детей я взяла духовно – нравственное воспитание. В гимназии на педагогическом совете было предложено организовать встречу с деятелями культуры Татарстана. На классном часе мы обсудили это предложение и ученики сразу включились в самостоятельную деятельность. На следующий классный час каждый ученик сделал короткую презентацию о деятелях культуры с которым они хотели бы встретиться. Наиболее интересным для всех показалось предложение Гайсиной Камили. Она рассказала о молодом, начинающем поэте Рифате Салахе, стихи которого она прочитала в сборнике стихотворений, недавно приобретенной ее мамой. Ученики сами узнали о месте работы поэта и пригласили к нам в гимназию. Для встречи такого гостя дети тщательно подготовились: написали сценарий, выучили стихотворения поэта, придумали вопросы, оформили кабинет. Гость рассказал о себе, сыграл на музыкальных инструментах, провел мастер – класс, ответил на множество вопросов, интересующих детей. В конце встречи подарил детям свои сборники стихотворений с автографом. Рифат Салах опубликовал статью об этой встрече в республиканской газете «Шәһри Казан».
В следующем учебном году участие в подготовке открытия школьного музея «Дружбы народов» дал толчок дальнейшей работе в рамках музейной педагогики.
Собрав информацию о музеях города ребятами был разработан план их посещения.
Первым мы посетили Национальный музей РТ. Здесь дети увидели уникальные музейные экспонаты: это – золотые изделия Булгарского периода, предметы эпохи Казанского ханства, украшения, вышивка казанских татар, шамаили, предметы православного культа, древние книги и многое другое. Затем мы посетили музей Тысячелетия Казани, где ученикам были представлены экспонаты, принадлежащие истории города в период XVI по XIX века. А в музее МВД, ученики познакомились не только с историей МВД, но и узнали многое о героях войны и труда МВД РТ. Следующим этапом было посещение музея выдающихся деятелей: музея Каюма Насыйри, где ученики увидели личные вещи просветителя, узнали подробно о его жизни и деятельности.
Очередное коллективное творческое дело в музее Габдуллы Тукая было приурочено ко дню «Родного языка». Дети читали стихи на родном языке, играли на музыкальных инструментах, пели и плясали. Содержательные выступления заставили зрителей сопереживать и в то же время радоваться вместе с детьми. Среди зрителей были и знаменитые люди. После выступлений они с учениками провели теплую беседу.
Такие встречи способствуют развитию интереса к истории родного края, к его знаменитым деятелям, к изучению языка, любви к Родине. И конечно же, имеет большое воспитательное значение. Такие мероприятия дети сами планируют, разрабатывают, готовят, проводят.
Результат такой деятельности дает возможность не только для самореализации личности, но и оттачивает навыки работы в коллективе, в творческих микрогруппах, сплачивает детей, формирует гражданскую позицию, ответственность перед обществом, перед страной.
В.А.Сухомлинский отмечал, что гражданин рождается тогда, когда в человеке возникает желание в чем-то воплотить свои лучшие порывы, создать что-то для других.
Через каждое такое коллективное творческое дело идет формирование гражданина страны - гражданина Земли.
Предварительный просмотр:
Подписи к слайдам:
Милли мирас: тел халык педагогикасы халык авыз иҗаты (фольклор) гореф-гадәтләр (традицияләр) әдәбият мәдәният һәм сәнгать дин Әсәрнең язылу чоры һәм бу чордагы социаль политик вакыйгаларга шагыйр ь нең мөнәсәбәте турында укучыларга тарихи белешмә бирү Әсәрнең темасын ачыклау
Милли мирас: тел халык педагогикасы халык авыз иҗаты (фольклор) гореф-гадәтләр (традицияләр) әдәбият мәдәният һәм сәнгать дин Әсәрнең язылу чоры һәм бу чордагы социаль политик вакыйгаларга шагыйр ь нең мөнәсәбәте турында укучыларга тарихи белешмә бирү Әсәрнең темасын ачыклау
ТЕЛ Укыту-тәрбия процессында телнең роле нинди соң?
Тел – җәмгыятьнең, һәрбер аерым шәхеснең берни белән дә алыштырып булмый торган рухи байлыгы. Ул халыкның акыл хәзинәсен, гореф-гадәтен, иң яхшы традицияләрен, дөньяга карашын, мәдәниятен борынгы заманнардан түкми-чәчми безнең көннәргә алып килгән.
Ана телен яхшы белү укучыларның яңа белемнәрне үзләштерүдә, гомуми үсеш дәрәҗәләрен күтәрүдә, фикер йөртү сәләтләрен үстерүдә, киләчәктә җәмгыять тормышында актив катнашырга әзерләүдә һәм сайлап алган хезмәтләрендә уңышларга ирешүдә мөһим шарт булып тора.
Милли мирас: тел халык педагогикасы халык авыз иҗаты (фольклор) гореф-гадәтләр (традицияләр) әдәбият мәдәният һәм сәнгать дин Әсәрнең язылу чоры һәм бу чордагы социаль политик вакыйгаларга шагыйр ь нең мөнәсәбәте турында укучыларга тарихи белешмә бирү Әсәрнең темасын ачыклау
ХАЛЫК ПЕДАГОГИКАСЫ Халык педагогикасы нид ән гыйбарәт ? Аның нигезен нәрсә тәшкил итә?
Халык педагогикасының нигезенә бу халыкның үзенә генә хас булган милли психологик үзенчәлекләре, тәрбия алымнары, тормыш - көнкүрешне оештыру, үз - үзеңне тоту рәвеше, әхлак нормалары, милли сыйфатлары салынган.
Буыннан - буынга килгән һәм тәрбия процессында кулланылган ысуллар, нәтиҗәле алымнар, гомуми кабул ителгән һәм гадәткә кергән таләпләр, гыйлем – күнекмәләр, педагогик карашлар яшь буынга белем - тәрбия бирүдә аеруча зур роль уйный.
ГАИЛӘНЕҢ ТӘРБИЯДӘГЕ РОЛЕ
Милли мирас: тел халык педагогикасы халык авыз иҗаты (фольклор) гореф-гадәтләр (традицияләр) әдәбият мәдәният һәм сәнгать дин Әсәрнең язылу чоры һәм бу чордагы социаль политик вакыйгаларга шагыйр ь нең мөнәсәбәте турында укучыларга тарихи белешмә бирү Әсәрнең темасын ачыклау
ХАЛЫК АВЫЗ ИҖАТЫ - халыкның рухи хәзинәсе, ерак заманнарда яшәгән кешенең эчке дөньясын чагылдыра торган тормышчан чыганак. Халык авыз иҗаты әсәрләрендә җанлы сөйләм теленең үзенчәлекләре, халыкның фикер байлыгы, сүз тапкырлыгы, күп төрле сурәт-бизәк чаралары тупланган. Аларда халыкның уй-хыяллары, гаделлек өчен көрәше, якты киләчәккә омтылышы гәүдәләнә. Шунлыктан фольклор әсәрләре һәркемгә якын, һәркемне дулкынландыра, яхшылыкка, әдәпле һәм намуслы булырга өнди.
Милли мирас: тел халык педагогикасы халык авыз иҗаты (фольклор) гореф-гадәтләр (традицияләр) әдәбият мәдәният һәм сәнгать дин Әсәрнең язылу чоры һәм бу чордагы социаль политик вакыйгаларга шагыйр ь нең мөнәсәбәте турында укучыларга тарихи белешмә бирү Әсәрнең темасын ачыклау
ГОРЕФ-ГАДӘТЛӘР Халык авыз иҗаты әсәрләре белән беррәттән, татар халкының гореф-гадәтләре, йола бәйрәмнәре дә яшь буында әхлаклылык тәрбияләүгә булыша. Кече яшьтәге мәктәп балаларына әхлакый тәрбия бирүдә халкыбызның гореф-гадәтләрен, борынгыдан килгән традицияләрен куллануның роле зур булуы һәркемгә мәгълүм.
Милли мирас: тел халык педагогикасы халык авыз иҗаты (фольклор) гореф-гадәтләр (традицияләр) әдәбият мәдәният һәм сәнгать дин Әсәрнең язылу чоры һәм бу чордагы социаль политик вакыйгаларга шагыйр ь нең мөнәсәбәте турында укучыларга тарихи белешмә бирү Әсәрнең темасын ачыклау
ӘДӘБИЯТ Әдәби әсәрләр кешелек туплаган рухи байлыкны, әдәп-әхлак кагыйдәләрен, “нәрсә ул яхшы”, “нәрсә ул яман” төшенчәләрен укучыга үтемле итеп җиткерә. Әдәбиятны юкка гына “кешелек хәтере”, “тормыш дәреслеге” дип йөртмиләр. Укучы әдәбият аша дөньяны, кешене танып белә, тормыш тәҗрибәсен үзләштерә, яшәешкә, тереклеккә дәрт ала.
Милли мирас: тел халык педагогикасы халык авыз иҗаты (фольклор) гореф-гадәтләр (традицияләр) әдәбият мәдәният һәм сәнгать дин Әсәрнең язылу чоры һәм бу чордагы социаль политик вакыйгаларга шагыйр ь нең мөнәсәбәте турында укучыларга тарихи белешмә бирү Әсәрнең темасын ачыклау
МӘДӘНИЯТ ҺӘМ СӘНГАТЬ Мәдәният һәм сәнгать — дөньяны нечкәләп, матур итеп күрә белү сәләтенә өйрәтә торган тагын бер якты тәрәзә ул. Иҗат культурасы белән якынрак танышкан саен яшүсмердә кешенең әхлакый йөзенә, рухи байлыгына, интеллектына карата аеруча сизгерлек туа, кызыксынучанлыгы, эчке матурлыгы үсә.
Милли мирас: тел халык педагогикасы халык авыз иҗаты (фольклор) гореф-гадәтләр (традицияләр) әдәбият мәдәният һәм сәнгать дин Әсәрнең язылу чоры һәм бу чордагы социаль политик вакыйгаларга шагыйр ь нең мөнәсәбәте турында укучыларга тарихи белешмә бирү Әсәрнең темасын ачыклау
ДИН
ДИН тынычлык, халыклар арасында дуслык, үзара ярдәмләшү өчен көрәшә, кешеләрне бозыклык эшләүдән тыя. Дин берәүне дә начарлыкка өйрәтми. Анда гел яхшылыкка гына өндәгән күпсанлы чакыру, вәгазьләр бар.
ДИН Татар халкында әхлак кагыйдәләре ислам әхлагы кагыйдәләре белән тыгыз бәйләнгән. Ислам дине буенча, әдәп һәм тыйнаклык - кешеләрне ямьсез эшләрдән туктаткан бер калкан, сакчы. Кеше һәрвакыт әдәпле, саф әхлаклы булырга тиеш.
РИЗА ФӘХРЕДДИН: “ ... мәктәпнең вазифасы – фәкать гыйлем өйрәтү белән генә чикләнмичә, бәлки эченә җыелган балаларның күңелләренә Алланы сөю, гүзәл гадәтләр, тырышу, эшлеклелек, туганлык, гайрәт, инсафлылык, гүзәл холык, гаделлек, батырлык, җанлылык кебек яхшылык орлыкларын тәмам игътибар белән чәчү вә тәрбияләп үстерү булачактыр...”
ИГЪТИБАРЫГЫЗ ӨЧЕН ЗУР РӘХМӘТ!
Предварительный просмотр:
Укыту-тәрбия эшчәнлегендә милли мирасның әһәмияте
(түгәрәк өстәл)
Әңгәмәбезне “Укыту һәм тәрбия эшчәнлегендә милли мирасның әһәмияте” дигән темага алып барырбыз. Ни өчен нәкъ менә шушы мәсьәләгә тукталуымны бераз аңлатып китим, иң элек.
Һәркем җаны-тәне белән үз баласының яхшы булуын тели. Без укучы балаларыбызда әлеге ата-ана хыялына бөтенләй дә туры килмәгән кайбер чит сыйфатларны күреп ачынабыз, йөрәгебез әрни. Яшерен-батырын түгел, хәзерге балалар кайчак кеше хезмәте белән исәпләшмиләр, аны хөрмәтләмиләр, өлкәннәргә илтифатсызлык күрсәтәләр. Еш кына җәмәгать урыннарында, урамда кешеләргә һәм өйдә якыннарына карата үзләрен итагатьсез тоталар, игътибарсыз булалар, тупаслыкка кадәр барып җитәләр. Ә инде иң үзәккә үткәне – аларда, вакыт-вакыт, һәр кеше өчен мәҗбүри булган миһербанлык, игелеклелек, әйләнә-тирәгә игътибарлы, инсафлы караш җитми. Шушы тискәре сыйфатларны бетерер, һичьюгы киметер өчен, яшь буында милли үзаң формалаштыру һәм шуның аша үз туган телен, халкын сөюче әхлаклы шәхес тәрбияләүдә милли мирасның әһәмияте әйтеп бетергесез, минемчә.
Милли мирас дибез. Ә нәрсә соң ул милли мирас? Ниләр керә соң бу мираска? Әйдәгез әле, иң элек шуңа ачыклык кертик, хөрмәтле коллегалар. Сез нәрсәләрне атар идегез? (җаваплар)
- тел
- халык педагогикасы
- халык авыз иҗаты
- әдәбият
- гореф-гадәтләр, йолалар
- мәдәният һәм сәнгать
- дин.
Сез атаганнарны исәпкә алып, мин менә шундыйрак исемлек тәкъдим итәр идем. Әлбәттә, боларның һәркайсы турында бик озак һәм күп сөйләшеп булыр иде. Ә без һәрберсенә кыскача гына тукталып үтәргә тырышырбыз.
Тел. 1) Укыту-тәрбия процессында телнең роле нинди соң?
(фикерләре, җаваплары)
Сез хаклы, коллегалар. Бөек рус педагоглары да, татар мәгърифәчеләре дә мәктәптә укытуның нигезен ана телендә күрә. Алар, бик хаклы рәвештә, ана телен зур тәрбия чарасы итеп карый. Тел – җәмгыятьнең, һәрбер аерым шәхеснең берни белән дә алыштырып булмый торган рухи байлыгы. Ул халыкның акыл хәзинәсен, гореф-гадәтен, иң яхшы традицияләрен, дөньяга карашын, мәдәниятен борынгы заманнардан түкми-чәчми безнең көннәргә алып килгән. Үз туган теленә, тарихына хөрмәте булмаган кешенең башка телләргә дә, үз ата-анасына, үз Ватанына, үз халкының әхлак нормаларына, халыкның мәдәниятенә һәм сәнгатенә, тарихына да хөрмәте булмый. Менә ни өчен дә телне, туган телне – ана телен яхшы белергә, аның бөтен нечкәлекләрен өйрәнергә һәм өйрәтергә кирәк. Минем фикеремчә, ана телен яхшы белү укучыларның яңа белемнәрне үзләштерүдә, гомуми үсеш дәрәҗәләрен күтәрүдә, фикер йөртү сәләтләрен үстерүдә, киләчәктә җәмгыять тормышында актив катнашырга әзерләүдә һәм сайлап алган хезмәтләрендә уңышларга ирешүдә мөһим шарт булып тора.
Безнең телебез - бик моңлы тел. Туган телебезнең бөтен моңын, нечкәлекләрен тоеп, матур сөйләшә белү зарур. Кызганычка каршы, телнең тәмен-матурлыгын тоеп, җиренә җиткереп, күңелгә ятышлы итеп сөйли белүчеләр кими бара.
Бүгенге көндә татар теленең рәсми статусы үсә, телнең кулланылыш даирәләре арта дип сөйләсәк тә, татар теленең тормышта кирәге юк дип фикер йөртүчеләр дә аз түгел. Яшермим, үземнең танышларым арасында да, гәрчә үзләре татар милләтеннән булсалар да, “өйдән чыгу белән татар теле кирәкми” дип уйлаучылар бар. Өлкәннәр шулай дигәч, балалардан нәрсә таләп итмәк кирәк?
Бүгенге көндә бу глобаль проблема, минемчә. Сүз дә юк, җитәкчелек тарафыннан бу прблеманы хәл итүдә шактый эшләр алып барыла: яңа законнар кабул ителә тора, программалар төзелә, төрледән-төрле проектлар тормышка ашырыла. Шулай да уңай нәтиҗәсе генә артык күзгә бәрелеп тормый әлегә, кызганыч. Әмма без киләчәккә якты өмет белән карыйбыз һәм нидер көтеп кенә ятмыйбыз. Татар милләтенең эшлекле вәкилләре, яисә мөгаллимнәр буларак, үзебез дә бу өлкәдә актив эш алып барабыз. Шулай бит, хөрмәтле коллегалар? Менә шул хакта бераз тәҗрибә уртаклашып алу урынлы булыр иде, минемчә.
2) Хөрмәтле кунаклар, ә сезнең белем йортларында бу эш ничегрәк алып барыла? Берничәгез генә булса да бәян итмәс микән?
Халык педагогикасы 1)Халык педагогикасы нидән гыйбарәт?
Аның нигезен нәрсә тәшкил итә?
(фикерләре, җаваплары)
Бүген мәктәпләрдә укыту - тәрбия эшен камилләштерү максаты белән халык педагогикасы хәзинәләрен файдалану кирәклеге дә көн тәртибенә килеп басты. Халык педагогикасының нигезендә бу халыкның үзенә генә хас булган милли психологик үзенчәлекләре, тәрбия алымнары, тормыш - көнкүрешне оештыру, үз - үзеңне тоту рәвеше, әхлак нормалары, милли сыйфатлары салынган.
Буыннан - буынга килгән һәм тәрбия процессында кулланылган ысуллар, нәтиҗәле алымнар, гомуми кабул ителгән һәм гадәткә кергән таләпләр, гыйлем – күнекмәләр, педагогик карашлар яшь буынга белем - тәрбия бирүдә аеруча зур роль уйный.
Мәшһүр мәгърифәтчеләребез хезмәтләренә күз салсак, укыту-тәрбия эшчәнлегендә бүген дә көн кадагында булган мәсьәләләрне хәл итүдә кулай ысуллар, нәтиҗәле алымнар, гомуми кабул ителгән таләпләр, гыйлем – күнекмәләргә тап булырбыз. Ни гаҗәп, алар барысын да бер гасыр алдан күреп, белеп торганнар. Хәзинәгә тиң әлеге хезмәтләр хакында озын-озак сөйләшеп булыр иде.
Бары берсенә генә тукталып үтик әле. Педагогикада гаилә тәрбиясенә зур урын бирелә. Бәхәссез, бала тирә-якны танып белергә иң башлап гаиләдә өйрәнә. Гаилә аша урамга, олы дөньяга чыга.
- Мин әлегә үз гаиләле кеше түгел. Сезнең арада гаиләле кешеләрдер дип уйлыйм. Сезнең гаиләдә тәрбия эше ничек тормышка ашырыла? Сез ниләргә таянып эш итәсез? Аерым кагыйдә, таләпләр бармы? Һәм, гомумән, бу мәсьәләгә сезнең карашыгыз нинди?
(фикерләре, җаваплары)
Халык авыз иҗаты – халыкның рухи хәзинәсе, ерак заманнарда яшәгән кешенең эчке дөнясын чагылдыра торган тормышчан чыганак. Халык авыз иҗаты әсәрләрендә җанлы сөйләм теленең үзенчәлекләре, халыкның фикер байлыгы, сүз тапкырлыгы, күп төрле сурәт-бизәк чаралары тупланган. Аларда халыкның уй-хыяллары, гаделлек өчен көрәше, якты киләчәккә омтылышы гәүдәләнә. Шунлыктан фолклор әсәрләре һәркемгә якын, һәркемне дулкынландыра, яхшылыкка, әдәпле һәм намуслы булырга өнди.
Халык авыз иҗаты әсәрләре белән беррәттән, татар халкының гореф-гадәтләре, йола бәйрәмнәре дә яшь буында әхлаклылык тәрбияләүгә булыша. Халкыбызның рухи мирасын китаплардан, газета-журналлардан гына түгел, ә бәлки үзебезнең милли төбәк җирлегенә таянып өйрәнү тормышка якынрак килергә, әби-бабай, әти-әниләребезнең әхлакый тәртип-кагыйдәләрен барларга мөмкинчелек тудыра. Кече яшьтәге мәктәп балаларына әхлакый тәрбия бирүдә халкыбызның гореф-гадәтләрен, борынгыдан килгән традицияләрен куллануның роле зур булуы һәркемгә мәгълүм.
Кешене әхлакый яктан тәрбияләүдә әдәбият – чын мәгнәсендә остаз. Әдәби әсәрләр кешелек туплаган рухи байлыкны, әдәп-әхлак кагыйдәләрен, “нәрсә ул яхшы”, “нәрсә ул яман” төшенчәләрен укучыга үтемле итеп җиткерә. Әдәбиятны юкка гына “кешелек хәтере”, “тормыш дәреслеге” дип йөртмиләр. Укучы әдәбият аша дөняны, кешене танып белә, тормыш тәҗрибәсен үзләштерә, яшәешкә, тереклеккә дәрт ала.
Мәдәният һәм сәнгать — дөньяны нечкәләп, матур итеп күрә белү сәләтенә өйрәтә торган тагын бер якты тәрәзә ул. Мәдәният һәм сәнгать әсәрләре эмоциональ хәтерне баета, үстерә, гүзәллекне танып-белү үткенлеге дип атарга мөмкин булган сәләтне тәрбияли. Иҗат культурасы белән якынрак танышкан саен яшүсмердә кешенең әхлакый йөзенә, рухи байлыгына, интеллектына карата аеруча сизгерлек туа, кызыксынучанлыгы, эчке матурлыгы үсә.
Әңгәмәбез башында милли мирасны тәшкил иткән төшнчәләрнең исемлеген барлаган идек. Шулар арасына мин динне дә керткән идем. Мин аны махсус бераз аерыбрак куйдым, чөнки шушы чыгышыма әзерләнгәндә, мин үземнең коллегаларым арасында да бераз сорашу үткәргән идем. Һәм аларның кайберләре динне милли мираска кертүгә ризасызлык белдерделәр. Әйдәгез менә сезнең белән хәзер шул турыда фикер алышыйк әле, хөрмәтле коллегалар.
- Сез ничек уйлыйсыз, динне милли мирас дип әйтеп буламы, әллә юкмы? Сездә ниндирәк фикерләр бар? Үз карашыгызны атап кына калмыйча, аңлатып, дәлилләп бирсәгез, аеруча шәп булыр иде.
(фикерләре, җаваплары)
Фикер-җавапларыгыз өчен, зур рәхмәт. Сезгә инде мәглүм булганча, шәхсән мин үзем динне, берсүзсез, бу исемлеккә кертер идем. Ни өчен икәнен дә кыскача аңлатып үтәм.
Минемчә, яшь буынны иманлы, инсафлы итеп тәрбияләүдә диненең иҗтимагый әһәмияте искиткеч зур. Чөнки дин тынычлык, халыклар арасында дуслык, үзара ярдәмләшү өчен көрәшә, кешеләрне бозыклык эшләүдән тыя. Дин берәүне дә начарлыкка өйрәтми. Анда гел яхшылыкка гына өндәгән күпсанлы чакыру, вәгазьләр бар.
Татар халкында әхлак кагыйдәләре ислам әхлак кагыйдәләре белән тыгыз бәйләнгән. Ислам әхлагында иң алда торучы һәм иң мөһим саналучы сыйфатларның берсе – гаделлек. Гаделлек белән янәшә генә торган икенче бер сыйфат - тугрылык. Тугрылыкны Аллаһ мөселманнарга фарыз кылган. Мөселманга хас булган әхлак сыйфаты - сабырлык. Сабырлык ул түземле булуны, авырлыклар килгәндә үз - үзең белән идарә итә алуны, ямьсез сүзләр әйтү һәм начар гамәлләр кылудан үзеңне тыеп калуны аңлата.
Мөселман каты бәгырьле, каты күңелле түгел, киресенчә, мәрхәмәтле һәм яхшы күңелле булырга тиеш. Ислам динендә шәфкатьле булуга һәм ярдәм итүгә мәрхәмәт диелә.
Һәр мөселманда булуы кирәкле иң мөһим нәрсәләрнең берсе - әдәп һәм тыйнаклык. Әдәп - тәрбия, гүзәл холык, нәзакәтлелек ул. Тыйнаклык - ояла белү. Әдәпле кешеләр башкалар белән яхшы яшәр, олыларны хөрмәт итәрләр, кечеләргә шәфкать күрсәтер. Әдәпле кеше үзен түбән төшерерлек хәрәкәтләрдән тыяр. Ислам дине буенча, әдәп һәм тыйнаклык - кешеләрне ямьсез эшләрдән туктаткан бер калкан, сакчы. Кеше һәрвакыт әдәпле, саф әхлаклы булырга тиеш.
Нәкъ менә шундый шәхесне тәрбияләү бурычы йөкләнгән дә бит инде безгә, хөрмәтле коллегалар. Әйе, безнең. хәзерге укытучыларның, тоткан урыны үзгәрде, без – мәгълүмат чыганагы гына түгел, ә укучыларның фикерләү сәләтен үстерүче, уку, танып-белү эшчәнлеген актив оештыручы. Безнең бурыч – тулы үсеш алган шәхес тәрбияләү, аның белем бирү процессы белән дөрес идарә итү, рухи һәм физик үсешкә ирешүенә булышу. Әмма бер нәрсә үзгәрешсез калыр. Мәшһүр галимебез Р. Фәхреддин сүзләре белән әйтсәк “... мәктәпнең вазифасы – фәкать гыйлем өйрәтү белән генә чикләнмичә, бәлки эченә җыелган балаларның күңелләренә Алланы сөю, гүзәл гадәтләр, тырышу, эшлеклелек, туганлык, гайрәт, инсафлылык, гүзәл холык, гаделлек, батырлык, җанлылык кебек яхшылык орлыкларын тәмам игътибар белән чәчү вә тәрбияләп үстерү булачактыр...”
Шушы түгәрәк өстәлебезнең эшен йомгаклап, укыту-тәрбия эшчәнлегендә милли мирасның әһәмияте әйтеп бетергесез, дигән нәтиҗә чыгара алабыз, минемчә. Шулай бит, хөрмәтле коллегалар? Зур рәхмәт һәр барчагызга! Игтибарыгыз, актив булуыгыз, уй-фикерләрегез, тәҗрибә уртаклашуыгыз өчен рәхмәт сезгә!
Предварительный просмотр:
Предварительный просмотр:
Тема:
«Организация воспитательного процесса
в многонациональном
детском коллективе пятиклассников»
Выполнила: учитель татарского языка
и литературы гимназии №13
Ново-Савиновского района
Шагараева Алина Ильсуровна
Наш город Казань является одной из самых многонациональных территорий России: представители свыше 115 национальностей проживают на территории нашего города. За последние годы в нашем обществе произошли значительные изменения в экономике и политике, повлекшие за собой ряд негативных явлений, одним из которых является некоторое разрушение традиционно хороших отношений между народами, населяющими наше общество, ухудшение межнациональных отношений. Но ребенок еще не разбирается в политических или социально экономических противоречиях и спорах. Для него важно любить свою семью, свой родной город, дружить со сверстниками, а сверстники это дети разных национальностей. К сожалению, еще нередки факты, когда взрослые на собраниях произносят красивые слова о дружбе, а дома в присутствии детей оскорбительно отзываются о людях других национальностей. Так и зарождаются в ребятах неискренность, двуличие, тормозящие развитие межнационального общения.
Нашу гимназию смело можно назвать интернациональной. У нас обучаются: татары, русские, азербайджанцы, грузины, чуваши, башкиры, украинцы, армяне, узбеки.
Имея 5 летний стаж педагогической деятельности за спиной, по воле судьбы, в сентябре 2012 года я пришла в эту гимназию и меня назначили классным руководителем 5Б класса. Мы все прекрасно знаем, уважаемые коллеги, что переход из начального в среднее звено традиционно считается одной из наиболее педагогически сложных школьных проблем, а период адаптации в 5-м классе – одним из труднейших периодов школьного обучения. Поскольку в 5-м классе происходит резкое изменение условий обучения. И мне, как классному руководителю было необходимо учитывать эти особенности.
В моём классе обучаются дети 4 национальностей: татары, русские, азербайджанцы, украинцы. Эти многонациональные особенности моего класса, мне, как классному руководителю, продиктовали построить воспитательный процесс таким образом, чтобы как-то подружить этих ребят, а для этого надо знать традиции и обычаи этих народов.
Первым делом мы решили провести свое небольшое исследование и узнать, есть ли в нашем классе интернациональные семьи и как уживаются между собой в одной семье люди разных национальностей, ведь каждая национальность имеет свои обычаи, традиции, свой язык, национальный быт. Целью нашего исследования стало изучение взаимоотношений в интернациональных семьях нашего класса. Потому что, с семьи начинается жизнь человека, здесь происходит формирование его как гражданина. Можно с полной уверенностью сказать, что семья была и всегда будет важнейшим инструментом воспитания и развития личности ребенка.
В результате проведенного анкетирования мы узнали, что из 14 семей нашего класса 6 являются многонациональными. По рассказам родителей, люди разных национальностей прекрасно уживаются друг с другом. Итак, проделав свою работу, мы можем сделать вывод, что когда люди разных национальностей образуют семью, трудности, с которыми они могут столкнуться - языковые и культурные различия. Однако терпение и доброта помогают им преодолеть эти трудности. Несмотря на разные религиозные взгляды, бытовые предпочтения, национальные ценности, другой язык люди разных национальностей могут прекрасно ужиться в одной семье, если здесь будут царить любовь, уважение и взаимопонимание. А русский язык объединяет их, хотя во всех семьях уважают и изучают родной язык отца и матери.
Одним из направлений в своей воспитательной работе с многонациональным коллективом я выбрала проведение литературных классных часов, на которых, мы вместе с ребятами изучали сказки различных народов мира. Так как сказка – народная мудрость. Предназначение которой – учить детей отличать хорошее от плохого, добро от зла. И надо сказать, со своей задачей сказка справляется блестяще. Кроме того, сказка помогает детям развивать фантазию. Сказка учит, как важно каждому человеку иметь друзей, учит слушаться родителей.
Такие классные часы проходили по-разному. Определённые сказки мы читали из сборников народных сказок той или другой национальности. Переводили их совместно с ребятами, сравнивали и сделали вывод, что сюжеты сказок у разных народов похожи, потому что похожи представления всех народов о добре и зле, истине и неправде, о справедливости и обмане. Сказки народов , живущих рядом иногда совсем похожи, ведь люди общаются друг с другом. Иногда ученики сами являлись организаторами этих классных часов. Они заранее готовили сказки по рассказам своих родителей, дедушек или бабушек и делились ими на классном часе. А потом ребята рисовали картинки по этим сказкам.
В своей воспитательной работе я использую различные формы классных часов. Кроме сказок, мы также знакомимся с традициями и обычаями разных народов, с блюдами национальной кухни. Отрадно, что это очень заинтересовывает ребят. И каждый хочет угостить своих одноклассников каким-нибудь своим национальным блюдом. В основном это национальные сладости, такие как пахлава, кош теле, пирожки со сладкими начинками. И что важно, это происходит без моего определённого участия. Они просто сами приносят и на перемене угощают друг - друга и меня. В этом я вижу, пусть незначительный , но положительный результат своей воспитательный работы.
Также в моей воспитательной работе с многонациональным коллективом в 5 классе часто мне на помощь приходила подвижная народная игра. Потому, что игра естественный спутник жизни ребёнка, источник радостных эмоций, обладающий великой воспитательной силой. Народные подвижные игры являются традиционным средством педагогики. Испокон веков в них ярко отражался образ жизни людей, их быт. Мы проводили специальные классные часы для разучивания народных игр, или же ребята , с помощью своих родителей, разучивали игры своего народа, а затем учили друг- друга. Ну а потом ребята играли в них в свободное время или на занятиях вместо физкультминутки. Наиболее любимыми и часто проводимыми играми я могу назвать такие как: «Без соли соль», «Вытащи платок!», «Хромая уточка», «Ловишки (Тотыш уены)» и др.
Думаю, все согласятся с тем, что важную роль в приобщении к культурам, решении проблем взаимопонимания и взаимообогащения играет язык. Ведь лишь владение языком иной культуры открывает возможность для ее всестороннего и достоверного понимания. Моя работа в этом направлена, прежде всего, на развитие познавательной деятельности учащихся. Ребята учат вводные слова, предложения на русском, татарском, украинском, английском, азербайджанском языках. Они завели специальные тетрадки-словарики, куда всё это и записывают. Они учат пословицы и ищут их эквиваленты на других языках. Ведь пословицы и поговорки отражают народную мудрость и носят воспитательную направленность.
А одним из главных направлений в моей воспитательной работе с многонациональным коллективом является формирование у учащихся чувства ответственности за общее дело. Это помогает лучше сплотить коллектив, формировать у учащихся не только личную ответственность за общее дело, но и переживать за товарища, помогать ему. Мы активно принимаем участие во всех школьных мероприятиях и конкурсах, в спортивных соревнованиях. Все вместе посещаем музеи, концерты, литературные вечера, что тоже помогает объединить ребят, выявить их общие интересы.
И не удивительно, что именно ученики моего класса приняли активное участие в открытии нашего школьного музея дружбы народов. Ученики с большим интересом и гордостью представили свою национальную культуру.
Также совместно с родителями мы посетили Дом Дружбы Народов, где нам провели экскурсию об особенностях разных диаспор и мы посмотрели концерт иранских музыкантов. Чуть позже, в Доме Дружбы Народов проводился кастинг юных талантов, где мои ученики тоже приняли активное участие и были приглашены на участие в мюзикле «История снежинки», где участвуют дети разных национальностей. Потом ребята ходили туда на репетиции. А сейчас каждый четверг в Доме Дружбы Народов учащиеся разных школ собираются на просмотр этого мюзикла, сюжет которого, в первую очередь, направлен на воспитание толерантности у учащихся.
А в этом учебном году мы принимаем активное участие в работе нашего школьного музея дружбы народов. Музей – это гордость и достопримечательность нашей гимназии. На мой взгляд, музей оказывает значительное влияние на воспитание подрастающего поколения, развитие полноценной личности, формирования национально-патриотического мировоззрения. Некоторые наши классные часы проходят непосредственно в школьном музее дружбы народов.
Учащиеся моего класса ежемесячно пополняют фонд музея интересными материалами, касающимися определенной национальности. В этом году на базе школьного музея дружбы народов в гимназии проходят месячники культуры разных народов. Мои ученики принимают активное участие в этих мероприятиях. Для месячника татарской культуры мы выпустили стенгазету посвященную выдающимся деятелям татарской культуры и плакат про татарские национальные костюмы. Также ученики выучили стихи татарских поэтов и заняли призовые места в конкурсе чтецов. Для месячника русской культуры мы подготовили выступления о русских народных праздниках. А следующий месяц объявлен месячником башкирского народа и ребята уже начали продумывать план мероприятий.
Очень приятно наблюдать, как в этих видах деятельности углубляется симпатия детей к людям других национальностей, крепнет дружба между ними. И это очень актуально сегодня, когда огоньки национальной розни вспыхивают по всей стране. Я, как классный руководитель, собираюсь и дальше вести активную работу в данном направлении. В ближайшем будущем мы, с родителями, учитывая предложения и самих ребят, конечно, планируем совместное проведение национальных праздников. Поскольку народные праздники позволяют решать многие задачи эстетического и нравственного воспитания. На мой взгляд участие в народных праздниках духовно обогащает ребенка, воспитывает гордость за свой народ, поддерживает интерес к его истории и культуре. Вот на эту масленицу родители предложили провести чаепитие с блинами. А перед летними каникулами на улице мы планируем провести свой «малый» Сабантуй с татарскими народными играми, а родители обещают поддержать призами. Отрадно, что через детей и родители вовлекаются в эту деятельность. И вся работа по национальному воспитанию проводится в тесном сотрудничестве с родителями детей. Ведь только совместное воздействие семьи и школы, позволит воспитать у ребенка чувство гражданственности и патриотизма, толерантного отношения к другим нациям и народам.
Я очень надеюсь, что эта многоплановая работа принесёт положительные плоды, и в среде учащихся и родителей моего класса никогда не будут вставать проблемы межнациональной розни.
Предварительный просмотр:
Подписи к слайдам:
Россиядә – 194 милләт ; Татарстанда – 117 милләт ; Казанда – 115 милләт вәкиле яши
Гимназия – дуслык иле, һәр укучы - аның гөле
Әдәби сыйныф сәгат ьл әре
2012 нче елдан гимназиябездә Халыклар Дуслыгы музее эшли
Татарстан Республикасының Халыклар Дуслыгы Йорты белән хезмәттәшлек