Кошлар китә
методическая разработка (средняя группа)

Актаныш районы муниципаль бюджет мәктәпкәчә белем бирү учреждениесе

«Актаныш гомүми үсеш бирүче 7 нче балалар бакчасы».

Кошлар китә

                        Уртанчылар  төркемендә кошларны озату бәйрәме.

                                                     Тәрбияче: Ф.И.Садртдинова

Актаныш

Бәйрәм барышы

Диләрә: Карале, Данияр, ни өчен кошлар бердә сайрамый башлады соң?

Данияр: Чынлап та, бер кош та  күренми дә.

Диләрә: Әйдә, су буйларын, урман-болыннарны карап кайтыйк.

Данияр: Нәрсә булган бу. Су буенда да аккошлар, каз-үрдәкләр күренми.

Диләрә: Бәлки алар бездән качкандыр.

Тәрбияче: Балалар, сезгә нәрсә булды, бик моңсу?

Бергә: Без кошларны эзлибез.

Тәрбияче: Тыңлагыз, кошлар тавышы ишетелә түгелме соң?

(кошлар очып керәләр).

Тәрбияче: Кошлар, кая очасыз?

Кошлар: Җылы якка очып китәбез.

Тәрбияче: Ник сез бик ашыгасыз?

Кошлар: Салкыннар башланганчы очып китәргә кирәк.

Тәрбияче: Кошлар, дуслар!  Әйдәгез, әз генә булса да тукталып, безнең белән ял итеп алыгыз. Без сезне балалар белән бергәләп озатырбыз.

Күмәк җыр: “Көзге моң”(М.Андерьянова көе һәм сүзләре)

Тәрбияче:

Күрәмсез дусларым,көз килде тышта

Озак тормас, килер ак тунлы кыш та.

Китә башлады инде бездән кошлар

Алар бездән ерак җирләрдә кышлар.

1 бала: (Камил)                                                                                                                                  Үтеп китте                                                                                                                            Матур җәйләр                                                                                                                       Көзләр килеп җиттеләр.                                                                                                              Ак каенның яфраклары                                                                                            Саргаешып киптеләр.

2 бала: (З.Амелия)                                                                                                                   Агачлар-каен, усаклар                                                                                                           Сары күлмәкләр кигән.                                                                                                         Җиләкле җәйне озаттык,                                                                                                               Безгә алтын көз килгән.

3 бала: (Илсаф)                                                                                                                                Көз көннәре килеп җитте                                                                                                 Хушлашабыз җәй белән                                                                                                              Бөтен җиргә яфраклардан                                                                                                                Алтын келәм җәелгән.                                                                                                                                        

4 бала (Ригель)                                                                                                                            Җилдә назланып оча                                                                                                            Алтын,сары яфраклар.                                                                                                       Сокланмый мөмкин тугел,                                                                                                         Бигрәк матур шул чаклар.

5  бала (Ризван)                                                                                                                      Бөтен җирдә яфраклар                                                                                                      Алтынланып яналар                                                                                                                        Тирә якка хуш исләрен                                                                                                        Тараталар алмалар.

Җыр: “Яфрак бәйрәме”

6 бала: (Талия)                                                                                                                               Көз килде,                                                                                                                                 Үләннәр саргайды, шиңде.                                                                                                  Сап-сары яфраклар                                                                                                                      Җиргә сибелде.

7 бала: (Зөһрә)                                                                                                                          Кошлар инде җырламый,                                                                                                  Чикерткәләр чыңламый,                                                                                                              Чебен-черки безләми,                                                                                                             Күбәләкләр очмыйлар,                                                                                                     Чәчәкләрне кочмыйлар.

8 бала: (Камилә)                                                                                                                                Кояш та сурән генә                                                                                                            Күзәтә көзге ямьне.                                                                                                                  Тезелеп кошлар китә,                                                                                                                           Ә шулай да көз ямьле.

9  бала: (Раяз)                                                                                                                             Йөк ташымый кырмыска                                                                                                                                           Көннәр китте кырыска                                                                                                           Йоклады бик күп җанвар                                                                                                                Кырлар буш, тулы амбар.

Тәрбияче: Әйе, көз вакыты, көзнең иң кырыс көннәре. Агачлар үзләренең яфракларын койдылар, бөҗәкләр яшеренделәр, урман-кырлар буш калды, яңгырлар еш ява.

“Көз” җыры (М.Андерьянова көе һәм сүзләре)

10  бала: (Әмир)                                                                                                                             Курмичә дә калдык җәйне,                                                                                                                                 Үтеп киткән кай ара?                                                                                                                     Баш өстеннән җылы якка                                                                                                            Торналар очып бара.

11 бала: (Данир)                                                                                                                            Кошлар безнең якын дуслар,                                                                                             Тимик без кошкайларга                                                                                                             Һәрчак очып йөрсен алар                                                                                                     Яшәсеннәр һәркайда.

Җыр :”Балалар ярдәм итә”

 (Эт өргән тавыш ишетелә) 

Тәрбияче:-Ой, карагыз әле, кем килгән безгә?.

                  -Акбай килгән!

Акбай: - Кемнәр монда чиркылдаша?

             -Кемнәр миңа йокларга бирми?

Т.: - Ә – ә, менә кем безнең кошларны куркыта икән, кошлар безнең дуслар бит.

А.: - Миңа берүземә күңелсез бит, шуңа мин кошларны куып шаярам.

Т.: - Син аларны куркытма, алар бит безгә бик күп файда китерәләр.

А.: - Нинди файда китерсеннәр ди алар? Менә мин, өй саклыйм – бу файдалы эш. Ә кошлар – алар шундый кечкенә, алардан нинди файда булсын ди?

Т.: - Юк, син ялгышасың, кошлар зыянлы агач кортларын, бөҗәкләрне, суалчаннарны  җыеп юк итәләр.

А,: - Ә ничек җыялар алар аны?

Т.: - Ә менә карап тор син.

Уен:  “Суалчанны җый” ( “Кошлар” музыка астында суалчаннар җыялар)

А.: - Булдырдыгыз, кошчыклар, бөтен кортларны да җыеп бетердегез.

Т.: - Я, Акбай, моннан соң, кошларны рәнҗетмисеңме инде?

А.: - Юк, юк, рәхмәт кенә әйтәм.

Т.: - Ә хәзер сүзне кошларга бирик.

12 бала: (Айназ) Торна:

                 Барча кошлар очып киткәч

                 Мин генә кала алмыйм

                 Торыйк- торыйк саубуллашам

                 Инде китәргә уйлыйм

13 бала: ( Алмаз) Карга: 

                 Беренчеләрдән булып

                 Җылы яктан кайтамын

                 Кышны монда кышлый алмыйм

                Африкага очамын

14 бала: (С.Амелия) Үрдәкләр:

                Су буенда бәбкәләрем

                Пипылдашып үстеләр

                Көз җиткәчтен үзем белән

                Җылы якка очтылар

15 бала: (Азамат) Сандугач:

                Җәй буенда таллыкларда

                Чүт- чүт итеп сайрадым

                Хәзер инде җылы якта

                 Башка оя сайладым

16 бала: (Ленар) Тургай: 

                 Басуларны кырларны

                 Күп бөҗәктән тазарттым

                 Инде мин дә сезнең арттан

                 Җылы якка очамын

17 бала: (Гөлназ)  Сыерчык:

                Ак буяулы бер оя бар

                Бакчада зур агачта

                Очып килдем шул ояга

                Шунда тордым

                Шунда бала үстердем

                Матур итеп  сайрый идем

                Басып оя өстенә.

18 бала: (Гөляз)Кыр казы:

Җепкә тезелеп,                                                                                                                                              Кыйгак-кыйгак                                                                                                                                    Барыр җирләр әле безнең                                                                                                                    Ерак-ерак.

19бала:  (Ясмин) Сандугач:

Бакчаларны,басуларны                                                                                                      Җырга, моңга күмдек без                                                                                                              Зарарлы бөҗәкләр чүпләп                                                                                                              Бик зур эшләр эшләдек.                                                                                                                       Ә хәзергә хушыгыз                                                                                                                           Ерак безнең юлыбыз.

20  бала: Аккош ( Газизә)

Очасы юлым ерак                                                                                                         Ныклы канатлар кирәк                                                                                                               Сезнең кебек якын дуслар                                                                                                                 Безгә һәрчак бик кирәк

Тәрбияче: Рәхмәт сезгә, кошкайлар.Хәерле юл сезгә!

Җырлы – уен: “Хушыгыз,кошкайлар!”

Кошлар: Әйдәгез киттек!

             Әйдәгез киттек!

       Безгә китәр көн җитте, көн җитте.

                                                    Көзге салкын җил исте

Очыйк тезелеп

Калмыйк өзелеп,өзелеп.

Балалар:Очты торналар!

Аккошлар,казлар.

Кыска булсын юллары

Без калдык карап

Җилпи-җилпи кулларны

Кулларны.

Тәрбияче: -Кошлар табигатьнең күрке, яме. Нәфис гәүдәле,ялтыравыклы матур каурыйлы кошлар – безнең иң якын дусларыбыз. Аларга озын юлларын исән-имин үтеп кабат безгә кайтуларын көтеп калабыз. Ә бездә кышлаучы кошларга салкын кышларны исән-имин үткәрүләрен телибез.Аларга җимлекләр ясап җимнәр салырбыз.