Бал  байрамы  - 2016.

Маҡсаты: бал  тураһында  аңлатма  биреу,

Балдың  төрҙәре  менән  таныштырыу,

Расширять  знания  детей  о  целебных  свойствах  меда,

Балалар6а   бал  ҡорттарына  ҡарата   тәрбиәләү.

Байрамдың  барышы.

Байрамса  биҙәлгән  залға  балалар  инә, ултырғыстарға  ултыралар.

А.б. – Балалар, тыңлағыҙ, әле, ниндәйҙер  тауыш  ишетелә? Кем  беҙгә  килгән  икән(фонограмма) Балаларҙың  яуаптары. 

Работящая хозяйка
Полетает над лужайкой,
Похлопочет над цветком –
Он поделится медком.

Слайд .

А.б.- ысынлап  та, был  бал  ҡорто.Ә бал  ҡорттары  нимә  өсөн  беҙгә  кәрәк.Улар  нимә  бирәләр. Бал  ҡорттары  балды  кеше  өсөн  тугел, ә  үҙҙәренә  ҡышҡа  запас  итеп  йыя. Һәм  ҡыш  буйы  балды  ашап  сыға. Бал  ҡорттары  ҡышын  айыу  кеуек  йоҡламай. Кешеләр  бал  ҡорттарының  балын  ниндәйҙер  генә   өлөшөн  ала.  

Шиғыр

Гөлдәр  ҙә  иртүк  уяна,

Сәскәләрен  балҡыта

Сәскәнән – сәскәгә  ҡуна

Алтынғанат  бал  ҡорто

Иртәнсәктән  кискә  хәтлем

Гөжләмәй  улар  юҡҡа.

Бал  ҡорттары  тырышып

Йыялар  нектар  , һеркә

Летом пчелкам целый день
Собирать нектар не лень.
Отнесут его потом.
В улей – свой чудесный дом.

-Алып барыусы. Кешеләр  бал  ҡорттарына   өй  ҙә  төҙөйҙәр. Нисек  атала  ла  ул?

Умарта.

Слайд .

-Һәр  бер  умартала  бал  ҡорттарының  өлкән  татыу  ғаиләһе  йәшәй.

-Ә бал  ҡорттарының  ғаиләһендә ниндәй  ҡорттар  булла?

Слайд .

-Инә  ҡорт, меңгә  яҡын  ата  ҡорт, бер  нисә  мең  эшсе  ҡорт.Уларҙың  һәр  береһенең  үҙ  эше  була. Берәүҙәре  нектар  йыя, икенселәре  өй  һаҡлайҙар, өсөнсөләре, өй  та6арта, елләтә  .

Йыр  “ Бал ҡорттары”

-Ә  бал  ҡорттарын  кем  ҡарай?(умартасы)

Слайд .

-Алып  барыусы. Умартасыға  бал  алыр  өсөн  ниндәй  йыһаздар  кәрәк ? Һүрәткә  ҡарағыҙ  әле?

Слайды  

- А.Б.  Олатайым  кәрәҙ   ҡырҡты  ла

Өҫтәлгә   бал  ултыртты

Беҙҙең  яҡтың  йүкә  балын,

Бер  ҡабып  ҡара»-  тине.

- А.б. Балалар, ә    бал  нимә  ярҙамында  алына ?(балаларҙың  яуаптары)

Слайд. (сәскәләр, үҫемлектәр тураһында)

     Дөрөҫ , бал   үҫемлектәр  ярҙамында  алына  торған  иң  татлы  ризыҡ.

Слайд  

Балды  былай  ғына  ла  ашайар, т0рл0  пряник, торт, леденец  та  эшлэйҙәр. Ә  һеҙ  беләһегеҙме  бал – ул  тәмле  генә  ризыҡ  түгел, ә  файҙалы, шифалы  ла  аҙыҡ. Бал  менән  төрлө  ауырыуҙарҙы  дауалайҙар. Йүткергән  саҡта  ла  һөт  ҡайнатып  бал  ашаталар, кеше  йоҡлай  алмағанда  ла, бал  ашаһа, тыныс йоҡлап  китә  икән. 

- А.б. -  Балалар,   балдың  бер  нисә  төрө  була.

Сәскә  балы  һәм  йүкә балы

Слайд.

Исемдәре  үк   әйтеп  тора.,шулаймы? Тик  уларҙың  айырмаһы  шунда, йүкә  балы- файҙалы, ә   сәскә  балы  тәмле  була. Тағы  балдың  3 – сө  төрөн  кешеләр  үҙҙәре  етештерә, ул  ҡарабойҙай  балы.

Слайд .

Башҡорт  балының  тәмен

Кем  ашамай, шул  белмәй

Бер  ниндәй  тәм- томға  ла

Алыштырмам  балды  мин

Физкультминутка «Трудолюбивая пчелка»

 Пчелка трудится весь день (Руками рисовать перед собой круг)

И работать ей не лень. (Покачивание указательными пальцами в знак отрицания.)

От цветка летит к цветку, (Ритмичные взмахи руками.)

Клеит на брюшко пыльцу. (Круговые движения ладонью по животу.)

Хоботком нектар сосет, (Вытянуть руку вперед, затем вниз, наклониться.)

За день много соберет. («Раскрыть» перед собой все пальцы.)

Унесет нектар тот в улей (Изображают полет.)

И назад вернется пулей. (Резко выбросит руку с вытянутым указательным пальцем вперед.)

В сотах утрамбует мед, (Топанье ногами.)

Скоро ведь зима придет. (Поеживание.)

Будет пчелкам чем питаться. (Имитация движения ложкой.)

Надо летом им стараться. (Имитация накладывания меда в соты.)

- А. б. Балалар, ә  һеҙ  беләһегеҙме,  ошо  тиклем  генә  һауыттағы  балды  йыйыр  өсөн (100 грамм) бал  ҡорттарына  оҙон  юл  үтер  кәрәк.Бына  тыңлағыҙ  әле  был  хаҡта.

 Сначала несколько пчел-разведчиц вылетают из гнезда на поиски сладкого нектара и пыльцы. Обнаружив подходящий источник пищи, они возвращаются в гнездо, чтобы рассказать другим о своей находке. Эти сведения они  передают особым танцем. Если пчела-разведчица описывает маленькие круги, это означает, что цветы находятся не далее чем в 25 метрах от гнезда. Это большая удача. Однако если она выписывает восьмерки, то это значит, что за нектаром лететь придется несколько дальше, возможно, даже на 100 метров от гнезда. 
 Когда рабочая пчела долетает до цветка, она заползает внутрь его чашечки и высасывает нектар своим длинным хоботком. Нектар попадает в специальный желудок под названием зоб. Когда зоб наполняется, пчела летит обратно в гнездо. 
 Обрабатывают нектар пчелы, занимающиеся работой в гнезде. Сначала они проветривают его, чтобы выпарить воду. Затем, когда нектар становится густым и липким, переносят его в специально подготовленные соты. Несколько дней спустя пчеловод вынимает из улья рамки с сотами и выбирает мед специальной машиной. Конечно, ему приходится надевать на голову специальную  шляпу с сеткой или сетчатую маску и одеваться в защитный костюм, чтобы предохранить себя от пчелиных укусов. Пчелы не очень-то любят, когда кто-нибудь, пусть даже пчеловод, забирает у них мед.
  Кроме меда, пчелы производят воск, который идет на изготовление  свечей. Еще они выделяют вещество под названием прополис — особого рода смолу, которой пчелы укрепляют свои соты. Прополис обладает целебными для  человека  свойствами.

      Ә  хәҙер  , әйҙәгеҙ  әле  беҙ  бәләкәй  генә бал  ҡорттарына  әуерелеп,  сәскәнән  сәскәгә  ҡунып  йөрөйөк . («Вальс  цветов» Чайковский)

- А.б. Бына  шулай  балалар, бал  ҡорттары  шул  тиклем  эшсән, уңған. Ер  йөҙөндә  бер  ниндәй  бөжәк  тә, бал  ҡорттарының  умарта  эсендә  башҡарған  эштәрен  ҡабатлай  алмай. Шуға  ошо  егәрле  бөжәк - йортҡа  һәйкәл  ҡуйылған.

Слайд.

Алып барыусы.Әйҙәгеҙ әле,  беҙ  һеҙҙең  менән  бал  ҡорттарының  эшен  башҡарып  ҡарайыҡ.

                             Уйын  «Кәрәҙгә  бал  йый» тип  атала».

   А.б. Балалар, бал  ҡорттары  беҙгә  тик  файҙа  ғына  килтерә  , шулаймы? Шуға  бал  ҡорттарына  ҡарата  һаҡ  булыр  кәрәк.Ошоноң  менән  байрамыбыҙ  тамам.

Ә  хәҙер коллектив эш. (Бал  ҡортоноң  һүрәтен  эшләу)