Jилбилу суу
план-конспект занятия (старшая группа)
Предварительный просмотр:
Jилбилÿ суу.
Амадуузы: Болчомдорды суунын башка-башка бÿдÿмиле таныштырары.
Задачалары: - суула эксперимент ажыра болчомдордын билгирин темиктирери;
- айак-казанла иштенерин быжулар;
- суула чебер тазаланарын таскадар.
Кош материал: сÿт, суу, сок урулган стакандар; тоштын одыктары; огош калбактар; салфеткалар; суунын табыжынын записьи.
Öдор аайы:
- Jакшылар ба, болчомдор! Бис бугун не керегинде куучындажарын, слер табышкакты табып каруузынан билип ийерер.
Тудуп болбос кара jорго.
(суу)
- Чын, бÿгÿн бис суу керегинде куучындажарыс. Суу ол не ?
Балдардын каруулары.
- Сууны бис кайдан аладыс?
Балдардын каруулары (агып jаткан суу, jанмыр, кар, тенис, кöл, талай, мöнкÿ, кран, о.ö.)
- Суула бис нени эдедис?
Балдардын каруулары.
- Бистин бийик чанкыр Алтайыста кандый суулар агат?
Балдардын каруулары (чакпынду аган суулар, ажан ла кара суулар).
- Талдама балдар! Слерге база табышкак таптырып ийейин, лаптап угуп, каруузын jандырар.
Табыр-тубыр табышту,
Тайга ажып jеде конды.
(jанмыр)
Учканда – унчыкпайт,
Jанканда – унчыкпайт,
Олор тушта кожондойт.
(кар)
Тарлан ббука таш бусты,
Jерлен бука jер бусты.
(аган суу)
Суу кечире кÿскÿ jарыды
(тош)
Балдардын каруулары.
- Табышкактарды табып, кандый шÿлтеге келерис? Jердин ÿстинде суу башка-башка бÿдÿмдÿ болот. Онын учун бис суула кичинек ченемел öткÿрерис.
1. Баштапкы ченемел: «Суу - сур»
Столдын ÿстинде эки стакан: бир стаканда суу, экинчизинде сÿт. Стакандарга кичинек калбактар салар.
Сурак: - Кажы стаканнан калбактын бажа кöрÿнет? Сÿттÿ стаканнан ба? Эмезе суулу ба? Ненин учун?
Балдардын каруулары.
Тÿп-шÿÿлте: Суу – сур (öткÿре кöрÿнер), сÿт – кöрÿнбес.
2. Экинчи ченемел: «Суу – суйук».
Бир стаканга суулу, экинчин стакан куру. Суулу стаканда сууны, куру стакнга урур, балдарга кöрÿнер эдип.
- Сууны урза урулат па? Ненин учун?
Балдардын каруулары.
Тÿп-шÿÿлте: Суу суйук.
3. Ÿчÿнчи ченемел: «Сууда jыт jок».
Балдар столды эбиреде туруп, стакандарда урулган сууларды jытап кöрöр. Эчиде сткаканда урулган апельсиннин jулугын jытар.
- Сууда jыт бар ба?
Балдардын каруулары.
- Jулукта jыт бар ба? Неле jытанат?
Балдардын каруулары.
Тÿп-шÿÿлте: Сууда jыт jок.
- Ченемел иш öткÿрерге арыган болбойор. Амырап алактар.
Амыраар öй: «Айучак»
- Амырап алдыбыс, эмди ченемел ижисти онон ары улалтайыктар.
4. Тöртинчи ченемел: «Суу –соок, jылу, изÿ».
Балдардын алдында столдо ÿч стакан. Бирÿзинде соок суу, экинчизинде – jылу, ÿчÿнчизинде – изÿ. Балдар озо баштап чебер сабарларын соок сууга сугуп кöрöр.
- Суу кандый?
Баладардын каруулары: - Соок.
Онон ары сабарларын jылу суулу стаканга сугар.
- Экинчи стаканда суу кандый?
Баладардын каруулары: - Jылу.
Калаганчы изÿ суулу стаканга калабак салар (сабар сугарга jарабас). Калбакты чыгарып чебер балдарга тутуртып кöрöр.
- Калбак кандый эмтир?
Баладардын каруулары: - Изÿ.
Тÿп-шÿÿлте: Изÿ суу не-немени jылыдар, изидер аргалу.
5. Бежинчи ченемел: «Тош – кату суу».
Столго тош салынган табак тургузып койор. Балдар jууктап тудуп кöрöр.
- Бу не? Тош кандый? Кату ба? Jымжак па? Соок по? Jылу ба?
Балдардын каруузы.
- Слер сананзар тош ненен бÿткен? Тош ненен бÿткенин эмди ле билип аларыс.
Балдар табактта тоштын ок одыктарынан алып алаканына салар. Тош алаканда кайылза, балдарга jартар.
- Тош- ол кату тонгон суу. Тошты кайылтып алаза суу болор. Кайылган сууны ичерге де, тузаланарга да jарар.
Тÿп-шÿÿлте: Тош – ол тонып калаган суу.
6. Алтынычы ченемел: «Суу »
Столго бир стаканга суу тургузып, ого бир jаан калбак сахар салала, булгар. Сахар сууда кайылар?
- Канай сананып турар, сахар кайда jылыйган?
Балдардын каруузы.
- Чын, сахар кайылып калаган. Суу база нени кайылтар аргалу?
Балдардын каруузы (сахар, тус, тош, кар)
Тÿп-шÿÿлте: Суу – кайылгак не-немени кайылтар аргалу.
Турултазы.
- Бÿгÿн занятиеде не керегинде куучындаштыбыс?
- Суу кандый болор аргалу?
- суунын признактарын тоолоп берер?
- Суула ченемел иш эдерге jилбилÿ болды ба?
Ончогорго иштенген учун jаан быйан. Бистин занятие божоды.