Мастер-класс "Гендерное воспитание"
методическая разработка на тему

БЕСЛАНЫХЪÆУЫ МУНИЦИПАЛОН

ХЪАЗНАЙЫ СКЪОЛАЙЫАГЪОММÆ АХУЫРАДЫ СЫВÆЛЛÆТТЫ

14-ÆМ РÆВДАУÆНДОН

Мастер-класс «Гендерон ахæст нæ фыдæлтæм»

20.02.2018 азы

Бацæттæ кодтой ирон æвзаджы хъомылгæнджытæ:

Дзиуаты Жаннæ, Хабæты Индирæ.

Насан: равдисын педагогон фæлтæрдзинад гендерон ахæст скъолайыагъоммæ цы сабитæ сты уыдоны хъомылады, ахуырадон уадоны цы уавæртæ ис,уыдоны фæрцы.

1.Базонгæ кæнын ахуыргæнджыты хицендзинæдты тынгæдимæ скъолайыагъоммæйы кары лæппуты æмæ чызджыты æхсæн.

2.равдисын ахуыргæнджытæн практикон æрмæг , кæцы баххуыс  кæндзæн гендерон хъомыладæн скъолайыагъоммæйы сабитимæ куыстæйæ.

3.Баххæст кæнын теорикон информации гендерон хъомылады фарстаты.

4.Рауæрæхдæр кæнын ахуыргæнджыты зонындзинæдтæ сабиты гендерон хъомылады хицендзинæдты.

5.Рагон хъæзтыты фæрцы равдисын хицæндзинæдты лæппутæ æмæ чызджыты хсæн.

Алы бон æгас нæм цæуыт,нæ буыц уазджытæ!

Абон та уазæгуаты стут махмæ, Бæсланыхъæуы!

Цы взагыл дзурæм?

Мæ кæд иронау дзурæм, уæд чи стæм?

Уæд нæ райгуырæн бæстæ та цы хуыйны?

Ирыстонæн ис 3 символикæйы. Цавæр ысты? (Гимн, Герб, Тырыса)

Цы у гимн?

К æм фæхъуысти ис гимн?

Нæ ирыстоны гербыл цы нывгонд ис? (фыранк, хæхтæ).

Нæ тырысаий та цал хуызы ис? Цавæртæ сты? Цы нысан кæнынц? Кæм фенæн ис Ирыстоны тырыса?

Рагæй æрæгмæ нæ Ирыстон уыд зындгонд адæм, кæцытæ йын йæ кад бæрзонд кодтой.

Ǽрлæууын ма кæнут уæ зæрдыл, цавæр зындгонд адæм зонæм: К.Хетагуров, В.Абаев, В. Гергиев, И.Плиев, Б. Ватаев, С. Андиев, Ю. Кучиев А. газданова, В. Дударова, З. Бритаева, С. Адырхаева и т. д.

Иу ныхасæй афтид нылгоймæгтæ нæ бæрзонд кæнынц Ирыстоны кад, фæлæ сылгоймæгтæ дæр фæстæйы нæ зайынц. Фæстаг рæстæг нæ Ирыстоны тырыса кадимæ сæрыстыр æй бæрзæнтты хæссынц нæ спортсментæ. Алы бæсты равдисынц сæ арæхстдзинад, тых æмæ зонд.

Нæ фыдæлт æй нæм баззад тых, æфсарм æмæ хъабатырдзинад.

Нæ фыдæлтæ цардысты хæхбæсты, сæ цард æнцон нæ уыдис, бирæ фыд æбон кодтой. Мах хуызон фæрæзтæ æмæ фадæттæ нæ уыд. Махæн цы мигæнæнтæ æмæ хъазæнтæ ис уæд нæ уыди.

Фæлæ сæм уыд: æгъдау, æфсарм, хъару, тых, лæгдзинад, уыдысты куыстуырзон, кæрдзын дæттон, уазæгуар. Сæ сывæллæтты хъомыл кодтой уарзты. Лæппуты æмæ чызджыты алы хуызон. Сæ авдæны зарæг дæр уыд алы хуызон, сæ куывттæ дæр. Лæппуй æн кодтой кæхц, цæуунæг –заз, чызытæн та авдæнбæтт æн.

Ирон адæммæ лæппу каджын уыд. Хъомылад стыр бынат ахста нæ фыдæлтæм. Сывеллонмæ къух исын нæ хъуыд, цæст æнгасæй æмбæрстой. Худинаг уыд хæдзар æй хъæрныхас райхъуысын.

Сæ сабитæн иу дзырттой «мæ цæст», «мæ хур», «мæ къона».

Ирон адæмм æ ахæм æмбисонд баззад: «Бæлас талайæ тасы».

Сæ сабиты гыццылæй æфтыдтой куыстыл, хистæрты фæзмыдтой.

Чызджытæ куы рахъомыл ысты, уæд сæ ахуыр кодтой хи дарын, раст дзуырын,фæндырæй цæгъдын, кафын, æгънæджытæ кæнын.

Лæппуты ахуыр кодтой хос кæрдын, ласын, суг сæттын, фосмæ зилын. Ахуыр сæ кодтой бæхыл бадын.

Лæппуты кафт «Бæхал».

Лæппутæн æмæ чызджытæн сæ хъастытæ уыдысты алы хуызон.

Чызджытæ хъазыдысты: тыджытæй, хæцилын куклатæй, чындзытæй. Лæппутæн фылдæр хъазтытæ уыд «Фат æмæ æмæ æрдынæй», «Чепена», хъултæй, дуртæй.

 Чызджытæн не мбæлыд лæппуйы кастæй казын.

Чызджытæ фылдæр уарстой кафын.

Мах дæр акафæм «Чызджыты кафт».

Дид. хъаст «»Цы у?» (узнай по фрагменту)

Нанайы  æрбыцыд.

Хъаст «Чи тахтæр базгъалдзæн нахтор?»

«Чи зоны пирын æмæ æлвисын» (назвать атрибуты)

«Тыджытæ»

Нана куыроймæ ацыди.

Лæппуты ма ухуыр кодтой кау бийын дæр. Мах дæр бафæлварæм.

Чызджытæ та иу фæрдгуытæ кодтой. Скæнæм ма мах дæр.

Раджы заман систæ нæ амадтой, фæлæ быдтой каутæ. Акæсон нæ кауы сæрты.

Мæнæ та нæ сыхæгты чындз йæ цылынимæ сырт сырт кæны.

«Уайсадæг чындз»- сценкæ.

Ацы гыццыл равдысты зыны ирон адæмы æгъдау æмæ æфсарм. Кæстæр-хистæр нæлгоймаг æмæ сылгоймагæн кад уыд.

Нæ фыдæлтæй нæм ахæм æмбисонд баззад «Зонд хистæрай кæстæрмæ у». Æмæ мах хъуамæ нæ адæмы æгъдау ма фесафæм.

Цæмæй нæ фæлтæртæ хæссой  фидæнмæ нæ фыдæлты кад æмæ намыс.