Белем биреү эшмәкәрлеге конспекты. " Серле ҡурай "
план-конспект занятия по развитию речи (подготовительная группа)

Һаумһығыҙ балалар! Башҡорт телендә матур, дөрөҫ итеп һөйләшер өсөн ауыҙ, телдәргә гимнастика эшләр кәрәк. Беҙ бөгөн дәресте артикуляцион гимнастиканан башлайбыҙ.

1. Энә.
2. Сәғәт тел.
3. Торба.
4. Телдәр менән футбол уйнайбыҙ.

Ә хәҙер ҡулдарҙы муйынға ҡуйып, тамаҡ төбө менән “Ҡ”, “Ҡ”, “Ҡ” тип әйтәйек

Ҡа-Ҡа-Ҡар

Ҡу-Ҡу-Ҡул

Ҡа-Ҡа-Ҡаш

Ошо һүрәттәргә ҡарап телөрәткесте ҡабатлап үтәйек

Ҡу-Ҡу-Ҡуян килде ҡунаҡҡа.

Ҡә-Ҡә-Ҡәдриә ҡәдәм алды.

Ҡу-Ҡу-Ҡурай үҫә ҡырда.

Ҡә-Ҡә-Ҡәҙерле ул һәр кемгә.

-Ә хәҙер матур итеп ултырайыҡ, ихтибар менән тыңлайыҡ әле, ниндәй музыка ҡоралы уйнай икән (музыка тыңлау)

-Танышһығыҙмы, балалр! Ниндәй ҡорал уйнай? (Ҡурай). Бергәләп әйтәйек әле, ҡурай (бер нисә тапҡыр ҡабатлау).

-Түңәрәккә баҫайыҡ. Ҡурай тураһында һөйләйем һеҙ ихтибар менән тыңлағыҙ!

-Ҡурай башҡорт халыҡының милли музыка ҡоралы.

-Ҡурайҙы ҡурай үләненән эшләйҙәр, ул урманда үҫә. Ҡурайҙың һабын ипләп кенә ҡырҡып алып, киптереп, алғы яҡтан дүрт тишек, артҡы яҡтан бер тишек тишәләр. Ҡурайҙа уйнағфн кеше, ҡурайсы тип атала. Ҡурай моңо бик моңло, ул миңә бик оҡшай.(Ҡурай түңәрәк буйлап йөрөй).

-Балар, ә һеҙ ҡурай тураһында тағыла яҡыныраҡ белеп уның менән уйнап алғы ғыҙ киләме? Улайһа дәртле көй аҫтында серле ҡураға ҡол тотайыҡ. (бейейҙәр бер түңәрәктә).

-Бына балалар серле ҡырайға килеп тә еттек. Уның нисә тажы бар икән? Һанайыҡ әле (7). Әйе, ете таж, ете ырыуҙы берләштерә. Серле ҡырайҙың һйр бер тажында һорауҙар, уындар, күнегеүҙәр йәшеренгән. Ошо һорауҙарға яуап бирһәк, беҙгә курай тағы ла нағыраҡ балҡып, нарланып китер.

-1-се таж. Балалар, килеүегеҙгә рәхмәт,мнемотаблица ярҙамында минең турала һөйләп ишеттерегеҙ!

-Был күнегеүҙе үтәр өсөн, экран янына киләйек әле. Ошо 1-се һүрәткә ҡарап нимә әйтергә була, кем әйтергә теләй, ҡулдарығыҙҙы күтәрегеҙ. (Мәликә)- (Рания)-(Амирхан)-(Сәлим)-(Ләйсән). Ултырығыҙ балалар.

-Афариндар,балалар! Беҙ ҡурай тураһында һөйләп уны ҡыуандарҙыҡ 1-се тажы уның балҡып, ялтырап китте.

-2-се тажды алайыҡ әле, унда нимә тип яҙылған икән? «Ҡурай һәм ҡурайсы һүҙен ижеккә бүлеп берлектә һәм күплектә әйтегеҙ»

-Ҡу-рай, Ҡу-рай-ҙар.

Ҡу-рай-сы, Ҡу-рай-сы-лар.

-3-тажды Ҡурайсы (өс һүҙ) һүҙе менән һөйләм төҙө «Тере һүҙҙәр» уйынын уйнап алығыҙ. (Аяз, Рания, Ләйсән). Ултырған килеш исем ҡушам (Мәликә, Амирхан, Хәйҙәр) ике тапҡыр уйнала.

Физ-ка; «Ҡурайсы уйыны!»  1- тапҡыр уйнала

Ҡурай беҙҙе һаҡыра

Түңәрәккә баҫырға

Һыҙҙырт ҡурайсы ҡурайҙа

Бейеүсе баҫыр уртаға.

-4-се таж “Ҡ” өнө булған картина-һүрәттәрҙе сумаҙанға айырып һал. (һүрәттәр таратып бирелә, һәр береһе сыға). Бик яҡшы, балалар, был күнегеүҙе лә үтәнегеҙ.

-5-се таж  “Минең өлөштәрем менән таныш”

-Был ҡурайҙың нимәһе? (сәскәһе, һабағы, япрағы, тамыры). Афариндар, ултырығыҙ.

-6-сы тажды ла алып уҡыйыҡ әле. “Ҡурайсыны кейендер”(ИКТ уйыны)

-Балалар, бер- бар артлы сығып. Балалар бер нисә тапҡыр ҡабатлайбыҙ!

-7-се таж. Рәхмәт һеҙгә балалар. Һеҙҙең менән бик күңелле булды. Ә хәҙер, йомғаҡлап, бер-нисә һорауға яуап ҡайтарығыҙ, мин һеҙгә алдан әҙерләнем!

- Ҡурай ҡайһы халыҡтың милли музыкаль ҡоралы?

-Ҡура ҡайҙа үҫә?

-Ҡурайҙа уйнаған кеше, кем ул?

-Ҡурайҙа нисә тишеге бар?

-Ҡурай сәскәһендә нисә таж?

-Афариндар! Һау булығыҙ балалар!