Карманный словарик
учебно-методический материал по развитию речи на тему

МБДОУ «ЦЕНТР РАЗВИТИЯ РЕБЕНКА – ДЕТСКИЙ САД № 91»

г.Нижнекамск

БАЛАЛАР БАКЧАСЫ ТӘРБИЯЧЕЛӘРЕ ӨЧЕН

КЕСӘ СҮЗЛЕГЕ

КАРМАННЫЙ СЛОВАРИК

 ДЛЯ ВОСПИТАТЕЛЕЙ ДЕТСКОГО САДА

МЕТОДИЧЕСКОЕ ПОСОБИЕ

ПО РЕАЛИЗАЦИИ УЧЕБНО-МЕТОДИЧЕСКОГО КОМПЛЕКСА МО и Н РТ

 ДЛЯ ОБУЧЕНИЯ ДОШКОЛЬНИКОВ ТАТАРСКОМУ ЯЗЫКУ

            Автор - составитель:

           воспитатель по обучению детей  татарскому и русскому языкам Семенова Фания Назифовна.

           Технический редактор: воспитатель Шарыгина Марина Николаевна

ТАНЫШУ-ЗНАКОМСТВО

1. Мин  -Я
2. Исәнмесез–здравствуйте.
3. Сау булыгыз-досвидания .
4. Исәнме – здравствуй
5. Әйе, юк- да,нет.
6. Рәхмәт- спасибо.
7. Кил монда –иди сюда.
8. Утыр, утырам, утырыгыз, утыра- сядь, сижу, садитесь, сидит.
9. Хәлләр ничек?- как дела?
10. Хәерле көн, кич, иртә- Добрый день, вечер, утро.
11. Син кем? –Ты кто?
12. Бу кем?-Это кто?
13. Нишлисең? –Что делаешь?

ГАЙЛЭ-  СЕМЬЯ

1. Әти – папа.
2. Әни-мама.
3. Малай-мальчик.
4. Кыз-девочка.
5. Әби-бабушка.
6. Бабай-дедушка.
7. Әйбәт-хорошо,(-ая,-ий,-ое).
8. Яратам, мин сине яратам-люблю, я тебя люблю.
9. Бар- есть.
10. Яши-живет.
11. Өй –дом.
12. Матур –красивый.
13. Монда –здесь.

УЕНЧЫКЛАР, САННАР -  ИГРУШКИ, СЧЕТ

1. Туп-мяч                                        12. Саннар 1-10 - числа
2. Аю-медведь.                                13. Уйна,уйныйм,уйный-играй,играю,играет
3. Куян-заяц.                                14. Сикерэ,сикерэм-прыгает,прыгаю
4. Машина-                                        15. Йогерэ,йогерэм-бегает,бегаю
5. Курчак-кукла.                                16. Эйлэнэ-кружиться
6. Зур-большой  (-ая, -ое,).                17. Бии,биим-танцует,танцую
7. Кечкенә-маленький,(-ая,ое,ий).        18. Бу нэрсэ? – что это?
8. Чиста-чистый.
9. Пычрак- грязный
10. Эт- собака
11. Песи- кошка

ЯШЕЛЧӘЛӘР ҺӘМ ТӨС -  ОВОЩИ И ЦВЕТА

1. Кишер- морковь                         11. Ак - белый
2. Суган-  лук                                12. Кара - черный
3. Бәрэңге- картошка                          13.Тэмле - вкусный
4. Кыяр- огурец                                14. Зур - большой
5. Кәбестә- капуста                        15. Матур - красивый
6. Нинди?- какой (-ая, -ое)                16. Чиста - чистый
7. Кызыл- красный                        17.  Мэ - на
8. Яшел- зеленый                                18. Бир - дай
9. Зәңгәр- синий                                19. Рэхмэт - спасибо
10. Сары- желтый        

        АШАМЛЫКЛАР, САВЫТ- САБА -  ПРОДУКТЫ ПИТАНИЯ, ПОСУДА

1.        Ипи- хлеб                 11.Чынаяк - чашка  

2.        Сөт- молоко                                12. Бит - лицо

3.        Аша- кушай                                13. Кул -  рука

4.        Эч- пей                                        14. Су - вода        

5.        Чәй- чай                                        15. Ашый - кушает

6.        Алма – яблоко                                16. Эчэм - пью

7.        Ботка - каша                                17. Ю, юа – мой, моет

8.Аш- суп                                        18. Кирэк - надо

9.        Кашык- ложка                        19. Баллы – сладкий

10.Тәлинкә – тарелка

 КИЕМНӘР, КЫШ – ОДЕЖДА , ЗИМА

1. Күлмәк– платье

2.Чалбар- брюки

3.Сарафан– сарафан

4.Футболка- футболка

5.  Ки- надень

6.Сал- снимай

7.Чана шуа, шуам- катаеться на санках, катаюсь

                        ҖИҺАЗЛАР -  МЕБЕЛЬ

1. Өстәл- стол
2. Урындык- стул
3. Карават- кровать
4. Йокла, йоклый- спи,  спит

ХАЙВАННАР, ЙОРТ КОШЛАРЫ-ЖИВОТНЫЕ, ДОМАШНИЕ ПТИЦЫ

1. Аю- медведь
2. Куян- заяц                                                        
3. Тычкан- мышка
4. Бүре- волк
5. Керпе- еж
6. Төлке- лиса
7. Әтәч- петух
8. Тавык- курица

МӘКТӘП -  ШКОЛА

1. Жырлый, җырла, җырлыйбыз- поет, пой, поем
2. Укыйм, укый- читаю, читает
3. Ясыйм- рисую
4. Рәсем- рисунок
5. Дәфтәр- тетрадь
6. Мәктәп- школа
7. Китап- книга
8. Альбом, клей, линейка, ручка, карандаш, пенал

Словарный минимум УМК по проекту “Минем өем”

в средней группе

Пассивные слова

Утырыгыз – садитесь

Бу кем? - это кто?

Кем юк? - кого нет?

Син кем? - ты кто?

Кем анда? - кто там?

Басыгыз – встаньте

Ал – бери

Ничә? - сколько?

Нинди? - какой?

РАБОТА С ДЕТЬМИ ПО ЗАКРЕПЛЕНИЮ ПАССИВНОГО И АКТИВНОГО СЛОВАРЯ, РАЗВИТИЮ ДИАЛОГИЧЕСКОЙ РЕЧИ

СРЕДНЯЯ ГРУППА

ЛЕКСИК МИНИМУМ (4-5 яшь – 67 сүз)

                 Словарный минимум УМК по проекту “Уйный-уйный үсәбез”

в старшей группе

                                    Пассивные слова

Бу нәрсә? - это что?

         Хәерле көн - добрый день

  Нәрсә бар? - что есть?

РАБОТА С ДЕТЬМИ ПО ЗАКРЕПЛЕНИЮ ПАССИВНОГО И АКТИВНОГО СЛОВАРЯ, РАЗВИТИЮ ДИАЛОГИЧЕСКОЙ РЕЧИ

СТАРШАЯ ГРУППА

ЛЕКСИК МИНИМУМ (5-6 яшь 45- сүз)

                                                                       Пассивные слова

Нәрсә яратасың? - что любишь?

РАБОТА С ДЕТЬМИ ПО ЗАКРЕПЛЕНИЮ ПАССИВНОГО И АКТИВНОГО СЛОВАРЯ, РАЗВИТИЮ ДИАЛОГИЧЕСКОЙ РЕЧИ

Подготовительная к школе группа

ЛЕКСИК МИНИМУМ (6-7 яшь 60-сүз)

Актив сүзләр:(58 сүз)

Син кем, хәерле көн, тычкан, бу кем? бу нәрсә? нишли?, йоклый, утыра, ашый, эчә, нишлисең?, ашыйм, эчәм, уйный, уйныйм, утырам, барам, кая барасың?, син нишлисең?,сикер, сикерәм,

сикерә, йөгерә, төлке, йөгер, йөгерәм, чәк-чәк, өчпочмак, яшь, бүре, керпе, тавык, әтәч, үрдәк, чана,

шуа, шуам, бие, бии, биим, ак, кара, җырла, җырлыйм, зур рәхмәт, китап укый, рәсем ясыйм,

укыйм, дәфтәр.

Пассив сүзләр:  (2 сүз)

Нәрсә яратасың?

Диалоги к проекту «Без инде хәзер зурлар, мәктәпкә илтә юллар» для детей  6 -7 лет.

“Нишли? –Что делает?”

к проекту «Без инде хәзер зурлар – мәктәпкә илтә юллар» (диалог между воспитателем и детьми, между детьми).

Оля: Коля, куян нишли?

Коля: Куян йоклый. Аня, песи нишли?

Аня: Песи сөт эчә. Петя, аю нишли?

Петя: Аю чана шуа.

Тәрбияче: Әни нишли?

Бала: Әни кул юа (йоклый).

Тәрбияче: Куян нишли?

Оля: Куян сикерә. Тычкан нишли?

Саша: Тычкан сыр ашый.

(Ашый, эчә, утыра, басып тора, сикерә, уйный, йөгерә, юа, йоклый, кия,  сала, чана шуа, җырлый, бии, китап укый, рәсем ясый).

“Син нишлисең? –Что ты делаешь?”

к проекту «Без инде хәзер зурлар – мәктәпкә илтә юллар» (диалог между воспитателем и детьми, между детьми.

Коля: Оля, син нишлисең?

Оля: Сөт (чәй) эчәм. Коля, син нишлисең?

Коля: Алма (ипи) ашыйм.

Саша, син нишлисең?

Саша: Утырам.

( Ашыйм, эчәм, утырам, басып торам, сикерәм, уйныйм, йөгерәм, юам, киям, салам, йоклыйм, чана шуам, җырлыйм, биим, китап укыйм, рәсем ясыйм).

“Нишли? –Что делает?”

к проекту «Без инде хәзер зурлар – мәктәпкә илтә юллар» (диалог между воспитателем и детьми, между детьми).

- Аша! Эч! Утыр!  Бас! Сикер!  Уйна!  Йөгер! Ю! Йокла! Ки! Сал! Чана шу! Җырла! Бие! Китап укы! Рәсем яса!

Речевой образец:

- Саша, утыр! (Саша утыра).

Саша нишли?

- Саша утыра.

“Телефоннан сөйләшәбез” –“Разговариваем по телефону”.

Саша: Алло.

Оля: Алло. Син кем?

Саша: Мин Саша.

Оля: Исәнме, Саша.

Саша: Хәерле көн, Оля. Хәлләр ничек?

Оля: Әйбәт. Рәхмәт. Саша, хәлләр ничек?

Саша: Әйбәт. Рәхмәт. Оля,

Син нишлисең?

Оля: Мин алма ашыйм.

Саша: Нинди алма?

Оля: Тәмле алма. Ә син нишлисең?

Саша:Мин уйныйм.

Оля:Нәрсә белән?

Саша: Туп белән.

Оля: Туп нинди?

Саша: Туп матур, чиста, зур, кызыл. Оля, әни нишли?

Оля: Әни йоклый. Сау бул, Саша.

Саша: Сау бул, Оля.