Праздник Урожая
план-конспект занятия (подготовительная группа) по теме

“Сөмбелә” бәйрәме

Сценарий татарского национального праздника

подготовила воспитатель по обучению детей татарскому (русскому) языку МАДОУ №311 Московского района города Казани Мубаракшина Сания Василовна

Основная цель занятия – воспитание уважения и любви к татарскому языку и татарской культуре.

Цель: познакомить детей  с татарским народным праздником «Сөмбелә» (Праздник урожая) ;

Познакомить с традициями татарского народа;

Воспитывать любовь и уважение к татарскому языку и татарской культуре.

(Балаларны “Сөмбелә бәйрәме” белән  таныштыру. Бәйрәм рухи тудыру, телне өйрәнүгә кызыксыну уяту.)

Предварительная работа:

1. Знакомство с татарским фольклором, традициями, праздниками, прослушивание народных мелодий,
2. рассматривание иллюстраций народных костюмов,  
3. прослушивание  разучивание попевок и народных песен,
4.  знакомство с танцевальными движениями,
5.  игра в народные игры,
6. подбор костюмов и материала, оформление музыкального зала для проведения мероприятия.

Оборудование:    яркие татарские  народные костюмы (их элементы) для детей и взрослых, костюм  Сөмбелә,костюмы овощей : тыквы, капусты,

моркови, картошки,  корзины, угощения                                                                        

Ход праздника:

Воспитатель: Здравствуйте, гости и мои маленькие друзья. Мы сегодня собрались на праздник Сөмбелә , Праздник урожая. Праздник отмечают в день осеннего равноденствия, когда день и ночь уравниваются. В это время уже урожай убран, осенняя посевная закончена и люди устраивали этот праздник. Хозяйкой  праздника была русоволосая  девушка по имени Сөмбелә. Давайте и мы с вами отметим этот праздник.

Воспитатель: Исәнмесез, кадерле кунаклар, нәни дуслар. Без бүген Сөмбелә бәйрәменә җыелдык. Сөмбелә бәйрәме көн белән төн тигезләшкәндә бәйрәм ителгән. Бу вакытта инде уңыш җыю эшләре тәмамлана, көзге чәчү эшләре бетә. Бәйрәм килә. Бәйрәмнең хуҗабикәсе Сөмбелә исемле, алтын-сары толымлы кыз булган. Әйдәгез, балалар, без дә бүген бәйрәм итик.

1 Ребенок: Урман-кырларга

                 Килде матур көз.

                Җәй үтте диеп

                Үкенмибез без. 

2 Ребенок: Көз килде. Үләннәр

                Саргайды, шиңде.

                Сап-сары яфраклар

                Җиргә сибелде.

                Ә. Ерикәй.

3 Ребенок

Уңыш җыелды,

Аккошлар китте.

Матур көз ае -

Сентябрь җитте.

4 Ребенок: Так из года в год бывает

                 Только осень подойдет,

                  Добрый праздник урожая

                   В селах празднует народ.

5 Ребенок: Знает мы, что вдоволь будет

                   Калачей и хлеба нам.

                   Слава людям, слава людям,

                    Работящим их рукам!

Җыр “Яфраклар бәйрәме” Р.Еникеева муз. Л.Лерон сүзләре.

Воспитатель.

Дуслар, бәйрәмгә килгәнсез,

Гөлдәй матур киенгәнсез.

Ниләр китердегез көзгә

Сөйләп бирегезче безгә.

Воспитатель: На праздник пришли нарядные, красивые , что принесли осени расскажите.

Кабак.

Карагыз әле бер генә

Менә миңа кабакка,

Турап куйсагыз мин сыймыйм

Хәтта тугыз табакка.

Кәбестә.

Безнең бакча балалары

Яшелчәләр үстерә.

Бакчадагы туптан да зур

Мәсәлән, мин кәбестә.

Кишер.

Яшелчәләр арасында

Иң тәмлесә мин – кишер.

Җәй буена ашап туйгач,

Калганын тозлап куяр.

Бәрәңге.

Ә бәрәңге, бәрәңге,

Бәрәңгене күр әле!

Сап-сары бәрәңге белән

Тирән базыбыз тулды.

“Уңыш җыябыз” җыры башкарыла.
(Т. Волгина сүзләре, А. Филиппенко музыкасы, Г. Гәрәева тәрҗемәсе.)

Воспитатель: Рәхмәт, балалар. Сез бик нык тырыш. Шуңа күп  булган 
быелгы уңыш. Спасибо, дети. Богатый урожай овощей собрали.

Под народнуй музыку входит Сөмбелә

Сөмбелә. Исәнмесез, нәни дусларым! Исәнмесез, кадерле кунаклар! Минем исемем Сөмбелә.Здравствуйте, мои друзья!Здравствуйте ,гости! Меня зовут Сөмбелә.

Воспитатель:Исәнме, Сөмбелә. Здавствуй , Сөмбелә. Мы тебя очень ждали , к празднику готовились.

Сөмбелә: Рәхмәт, балалар. Спасибо ,дети.

Воспитатель: Зифа буйлы, җитен чәчле,

                         Зәңгәр күзле шушы кызның

                         Исемнәре ничек икән,

                         Әйтегезче, кем белә?

Дети: Сөмбелә!

Сөмбелә: Көз килде

                   Уңыш җыелды,

                   Табын сый белән тулды.

                    Рәхим ит, дус,

                    Биергә һәм җырларга.

Дети исполнняют песню “Көз” (И.Нишко музыкасы, М. Әндәрҗанова сүзләре), парная пляска (татарская народная мелодия обработка Ф.Фәйзова)

Воспитатель: Сөмбелә,дети про осень знают много стихов, посиди и послушай.

Дети рассказывают стихи об осени ( 3-4 ребенка)

Воспитатель: Спасибо осени за все её щедроты,

                         Спасибо хлеборобам за работу –

                         Трудились на полях они на славу!

                          Еще богаче стал любимый край.

Скажите , какое главное богатство осени?

Дети: Икмәк, хлеб.

Сөмбелә. Дөрес, балалар. Иң тәмле, иң кирәкле ризык ул – икмәк.Правильно, дети. Самый  дорогой подарок  осени – хлеб. Не зря в народе говорится  «Ипи, төз – якты йөз»

Дети читают стихотворение Р.Миннулина « Икмәк булса»

1Ребенок: Ипи басуда үсә,

                   Аннан амбарга күчә.

                   Аннары мичтә пешә,

                    Кызарып мичтән төшә.

2 Ребенок: Шуннан килә өстәлгә

                    Безгә куәт өстәргә.

                    Ипи булса табында

                   Булдырам мин барында.

3 Ребенок: Һәркемгә ипи кирәк

                    Һәркөнне ипи кирәк.

                        Шуңа күрә игенчене

                        Хөрмәт итәргә кирәк.

Воспитатель:Матур бер җыр тыңлыйсың

             Киләме, Сөмбелә?

“Икмәк кадере” җыры башкарыла.

(Ф. Рәхимкулова сүзләре, К. Әһлиуллин  музыкасы.)

Сөмбелә: Очень красивая песня, хорошо спели, спасибо.

 Балалар, сез мине бик сөендердегез. Матур итеп җырлыйсыз, бик күп уеннар беләсез. Менә бу бодай күмәчен сезгә тапшырам. Мин китәм, ә сез акыллы, хезмәт сөючән булып үсегез. Сау булыгыз.

Дети. Сау булыгыз, Сөмбелә.

Дети исполняют песню «Сөмбелә» (М.Шәмсетдинова музыкасы,

 Г. Зәйнашева сүзләре).

Воспитатель: Бәйрәмебез тәмам. Сау булыгыз.