"Ойнавышаан сайзыраар бис!"
план-конспект занятия по физкультуре (старшая группа) на тему

МБДОУ детский сад "Хунчугеш"с Шуй  муниципального района

"Бай-Тайгинский кожуун Республики Тыва."

                                                                                      Тургускан башкы : Салчак Ч.Б.

                                Тема: "Ойнавышаан сайзыраар бис."

Хевири: Чанчылчываан хевирге кичээл.

     Сорулгазы: 1.Кылаштаарынга, маннаарынга, унгээринге холдарны, буттарны шимчээшкиннернин аайы-биле деннээри.Бердинген даалгаларны шын кууседип билиринге уругларны чанчыктырып ооредири.

2. Уругларнын эрес, кашпагай, аваангыр, шимченгир  чоруун шимченгир оюннарнын, мергежилгелернин дузазы-биле сайзырадыр.

3. Чараш дурт-сынныг озеринге, эштери-биле эп-айыралдыг болурунга уругларны бичии чажындан кижизидер.

  Кичээлге херек чуулдер:  тооруктар, шиви чочагайлары, чиик хеп, терек картында кылган, ажыр шураар шаптараазыннар.

   Ажыглаан аргалары: тайылбыр, коргузуг, оюннар, мергежилгелер, массаж, хогжум.

  Дерилгези: тооруктар, чочагайлар, шаптараазыннар, херексел.

                                           Кичээлдин  чорудуу.

I. Башкы: Экии, уруглар!

Уруглар: Экии!

Башкы: Бис аргаже ойнап чоруур бис. Ам-даа соок, чылдыр кеттинип алыылынар. Буттарывыска чуну кедер бис?

Уруглар: Буттарывыска идиктерни кедер бис.

Башкы: Мээн-биле кады идиктеривисти кедип аалынар ( 2 холун бир будунун бажынга салгаш, ийи кыдыындан ору суйбап оскедир.)

Башкы:-Бажывыска чуну кедер бис?

Уруглар:-Бажывыска борттеривис кедер бис (холдарын тейинин кырынга салып алгаш,тейинден куду чаактарын суйбап бадырар.)

Башкы:-Холдарывыска чуну кедер бис?

Уруглар:-Холдарывыска хол  хаптарын кедер бис?(Бир холунун адыжы-биле оске холунун даштын суйбаар.)

Башкы:-Ам шупту кеттинип алдынар бе? Ойнап чорупутарынга белен бис бе?

Уруглар: Ийе, белен бис.

Башкы:-Шупту туруп келир. Менче корундур эглип келир.

А.) Бут бажынга кылаш.

Б.) Буттарын бедик кодуруп кылаштаары.

В.)Бурунгаар шураары.

Г.)Чиик, дааш чокка маннаары .

Башкы:Аргада чедип келдивис, соок хат хадып турар-дыр. Карактарынарны шийип алгаш,мени кичеээнегейлиг даннанар. Холдарынар-биле чаактарынар дуглап алынар, думчуунар-биле киир тынгаш, чинге, куштуг ундур тынар.(3-4к.)

Башкы:-Долгандыр хайгаарап корунерем уруглар, чоок кавыда чулер карактарга илдигер-дир?(черде тооруктарны уруглар эскерип кааптар.)

Уруглар:Тооруктар, чочагайлар чыдыр.

Башкы: Кижи бурузу тооруктан чангыс, чочагайдан чангыс кылдыр холдарынга туткулап алынар. Чыып алдынар бе?

Уруглар: Ийе. Чыып алдывыс.

Башкы:Чараштыр чартык тогерик кылдыр туруптунар.Тоорук чуге озерил? Чочагай чуге озерил?

Кол сайзырадыр мергежилгелер.

1."Тооруктар, чочагайлар бурунгаар"

К.т: туруп алыр, буттарын эгиннер- биле деннээр, холдарын куду бадырып алыр.

                    1 - холдарын бурунгаар сунар.

                    2 - часкаар

                    3 - холдарын бурунгаар сунар.

                    4 - кол турушче эглип келир.

2."Тоорук эгил"

К.т:  туруп алыр ,буттарын экти-биле деннээр, холдарын ийи кыдыынче бадырып алыр.

                    1-он талазынче эглир, часкаар

                    2 - кол турушче эглир кээр.

                    3 -солагай талазынче эглип коор, часкаар.

                    4 -кол турушче эглип кээр.

3"Дескен тоорук"

К.т. -туруп алыр, буттарын экти-биле деннээр. холдары быктында

                     1-бурунгаар эглир, тоорукту, чочагайны черже салыр.

                     2- кол туруш

                     3-бурунгаар эглир, тоорукту холунга алыр.

                     4-кол туруш

4. "Дискектерин кодур"

К.т.-туруп алыр, буттарын кожа салып алыр, холдары быктында.

               1-он талакы дискээн кодурер, дискек адаанга часкаар.

               2-кол туруш

               3-солагай талакы дискээн кодурер, дискек адаанга часкаар.

               4-кол туруш

5."Олурары" (4-5) катап

К.т.-туруп алыр, буттарын экти-биле деннээр, холдары дорт.

              1.олурар, часкаар

              2.кол туруш

6."Шураар"

                Бодун долгандыр часкавышаан шураар.

7."Чочагайлар, тооруктарнын чаагай чыдын чытта"

               1- чочагайларны, тооруктарны думчук чоогунга туткаш, оон чаагай чуксуг, чыдын киир тынгаш, аас-биле ундур тынар.

Башкы:Аргада ында-мында ыяштар ушкулаан, харны хортуктеп каапкан. Эртимнмес шаптараазыннарнын хойу-ле аттыг, бергедээшкиннерже бурунгаар! Белен силер бе?

Уруглар:-Ийе!

Башкы: Ынчаарга чугле оваарымчалыг болур. Баарывыста шаптараазыннар эгелээн.

II. Кол шимчээшкиннер:

1.Ыяштын адаандан одери.

2.Ыяштарны ажыр шураары.

Башкы:Дуун арга кирип чорааш, ушкан теректер картындан силерге мындыг херексел чазап алдым.(Башкы коргузер).Бо херекселге аттан тыпсып аар бис бе? Уруглар ат тыпсып турар.

3.Чарыш оюн: "Кым кашпагайыл?"(спортчу херекселге чочагайны салгаш, ийи колонага чарып алгаш, чарыштырар.)

Оюн:"Кым хой тоорук , чочагай чыыптар эвес?"

III.Ойнап кааптывыс, ам хар кырынга чыдып алгаш, он холун ишитинин кырынга салып алыр, карактарын шийип алыр. Харнын чымчаан, хун караа арынче чылыын чорудуп турар, биске тааланчыын.

                            Карактарынар дыштанзын!

                            Холдарынар дыштанзын!

                            Буттарынар дыштанзын!

                            Мага- бот дыштанзын!

Мага-боттун шынганнарын сула салыр. Чылыг бугу мага-ботта тарап турар. Моюн шынганнары чылып тур, холдарнын шынганнары салаалар бажынга дээр чылып келди, чылыгны буттарнын шынганнары билип каапты, дыштанырга экизин! Карактар ажыттынар , уруглар туруп келир.

Башкы: Уруглар, ам дедир садигивисче чоруптаалынар. Аргаже агаарлаашкын моон-биле доозулган