Юл йору кагыйдэлэре
материал

"Сез юл йөрү кагыйдәләрен беләсезме?"әти-әниләр белән үткәрелгән бәйге.

 (Беренчекечкенәләртөркеме

 әти-әниләре белән үткәрелгән бәйге)

Бәйгенең максаты

          Әти-әниләрнең юлларда хөвефсез йөрү кагыйдәләрен ничек белүләрен ачыклау, исләренә төшерү. Юл билгеләре, транспорт төрләре турында белемнәрен камилләштерү. Уенда катнашучыларны юлларда очрый торган киерен кешәлләрне чишәргә күнектерү. Башваткычлар чишеп, конструктор беләнтөзеп, уйлау, фикерләү сәләтләрен үстерү. Юл йөрүкагыйдәләрен үтәүнең  мөһимлегенәти-әниләргә  аңлату. Әти-әниләрарасында  дуслык, татулык, бердәмлек хисләре тәрбияләү.

Методик алымнар: Сораулар, уеннар, киеренкехәлләрнечишү, слайдлар,  рәсемнәркарау, төзү, гомумиләштерү, башваткычларчишү,табышмакларөйрәнү.

Алдан эшләнгәнэш: “Әтиәниләргәюлйөрүкагыйдәләребуенчатәкъдимнәр” темасына информация элү;   сөйләшүләруздыру; “Юл йөрүкагыйдәсекуркынычсызлыгынпропагандалау” темасынагаиләгазеталарычыгаруконкурсынакатнашыргатәкъдимитү; Әти-әниләргәһәмбаларага “Светофор ясаргаһәмтөсләренөйрәнергәиндивидуальэшләртәкъдимитү;  юлйөрүкагыйдәләребуенчабалаларҗырларыныңаудиоязмаларынтуплау;   шигырьләр,табышмаклартуплау; “Юлларда сак булыйк!” темасынаслайдлартөзү ; залнытемагакагылышлырәсемнәр,плакатларбеләнбизәү; уеннарөченатрибутлар(юлтамгаларырәсемнәре,ватманнар,фломастерлар,уенчыклар)

әзерләү)

Җиһазлау: Катнашучылыр, хөкемдарларөченөстәлләр, урындыклар, махсус транспорт төрләре, тыючы, кисәтүче, боеручы, хезмәткүрсәтүгәишарәитүчеюлбилгеләрерәсеме,  слайдларкүрсәтү  өчен аппаратура һ.б.

 Бәйге барышы

         Бәйрәм үтәсе бүлмә алдында

«Юл йөрү кагыйдәләре куркынычсызлыгын пропагандалау» темасына әти-әниләр, балалар катнашында ясалган стен газеталарга күргәзмә оештырылган. Зал темага туры китереп бизәлә Залның түрендә ашяулыклар ябылган өстәлләр. Аларартындакомандаларсанынчамурындыклар.

А.б.:  Хәерле кич, кадерлеәти-әниләр, килгәнкунаклар! Бүгенсезнеңбеләнбикмөһимочрашугаҗыелдык.  Без бүгенсезнеңбелән, барыбызның да тормышыөченкирәкбулганмәсьәләләрнечишәрбез. Безгәгомершундыйбурычбеләнбирелгән, без аныһәрвакытсакларгатиеш. Гомер безгәҗиршарындаяшәүбәхетебирә. Ә кешеяшәүөченһәрвакытэнергияле, эшкәяраклы  җитез, тапкыр, сәламәтбулыргатиеш. Сау-сәламәткешегелюлда, гелхәрәкәттә. Димәк, хәрәкәттәбулгач, безнеңбүгенгеочрашуыбыз да юлйөрүкагыйдәләренәкагыла.

         Без барыбыз да юлхәрәкәтендәкатнашабыз.Әюлаңакагылышлыкагыйдәләрнетөгәлүтәүнеталәпитә. Бүгенгеочрашуыбыз юкка гынаәти-әниләр  беләнтүгел, чөнкигазизбалаларыбызныбалаларбакчасынакитергәндәюлйөрүкагыйдәләренәти-әниләрдәөйрәтә. Шулайбулгач, алар да балаларгомереөченҗавапбирә, алар да юлйөрүкагыйдәләрентөгәлүтәргәтиеш. 

А.б.:Хөрмәтлеәти-әниләр “Сезюлйөрүкагыйдәләренбеләсезме? дипаталганочрашуыбызны   башлыйбыз.

         Ярышыбыздаике команда катнашыр. Ә хәзер, көчлеалкышларастында команда членнарынуртагачакырыйк.(командаларбилгели)

         Безнең жюри членнары: ________________

         Ярышыбызныңберенчеэтабы “Әйдәгез, танышыйк!” дипатала. Командаларбезнеүзләребеләнтаныштырыпкитәрләр. Моныңөчен 2 мин вакытбирелә. Исем,девизсайлыйсыз(темагакагылышлы)

1 нче команда:......

2 нче команда:.....

Ярышныңикенчеэтабы “Тыңла. Уйла. Җавапбир” дипатала.

         (Һәркомандагадүртәрсораубирелә. Команда членнарыкиңәшләшепҗавапбирәләр. Җавапбулмаганочракта башка команда членнарыҗавапбиреп, командага очко җыяалалар.).

         Сораулар:

1. Нәрсәулюл? (Транспорт  хәрәкәтитәторганурын)
2. Уткүзләрнигәкирәк? (Юллардагыхәрәкәтнекөйләүөчен)
3. Кемнәраларпассажирлар? (Транспорткаутырыпйөрүчеләр)
4. Җәяүлесукмагыкемнәрөчен? (Җәяүлеләрөчен)
5. Нәрсәулурам? (Юллар, парклар, өйләр, ишекаллары, кибетләрһ.б.)
6. Тыючыбилгеләрниндиформадабула? (Түгәрәкформасында)
7. Кисәтүчебилгеләрниндиформада? (Өчпочмакформасында)
8. Җәяүлеләрюлашачыгаторганҗирненигә “зебра” диләр? (Ул буй-буй сызыклы, зебра дигәнхайвангаохшаган)

3 нче этап

А.б.   Ярышыбызныдәвамитәбез. Бубәйгеаша без, сезнең транспорт төрләренничекбелүегезнеачыклапкитәрбез.

Уен: “Төркемнәргәбүл, нәрсәартыкикәнлегенәйт!”

(Транспорт төрләре,  ясалганрәсемнәрнебертөркемгәгомумиләштерепҗыярга.)

4 нче этап

А.б. Хәзеркомандаларюлйөрүкагыйдәләренәбагышланганбалаларҗырытыңларлар.Игътибарҗырныңисеменәйтергә!

(Хөкемдарларнәтиҗәясыйлар)

5 нче тур

(Чиратлаштырыпөчочраккүрсәтелә. Командаларбу киеренкехәлләрдәнчыгу юлларынаңлаталар)

1. Марат, Азат, Алсуолыюлкырыендагымәйданчыкта туп беләнуйныйлар. Ә Булат җәяүлеләрсукмагындасикергечтәсикерә. Марат тупнытибепкапкагакертергәуйлады. Ләкин туп капкагатүгел, ә олыюлгатабатәгәрәпкитте. БалаларБулатны да, юлданкилүчемашинаны да күрмичәюлга туп артыннанташландылар.

Сорау: Балаларуенмәйданчыгын  дөрессайлаганнармы?

2. МатурязгыкөндәИлдусбелән Айдар мәктәптәнчыктылар. Аларолыюлкырыендагы ЮХИДИ хезмәткәрендә, юлданкилүчемашинаны да күрмичәюлныңкаршыягындаторучыдусмалайларыянынайөгерделәр.

Сорау: Малайларюлашачыгукагыйдәләренүтәделәрме?

3. Алиябелән Артур җәяүлеләрюлашачыгуурыныннанюлашачыгып, яртыюлдатуктапкалдылар. Ә аларартыннанОркыяәбидәүзенеңоныкларыбеләнюлашачыгаргаҗыенды.

    Сорау: Җәяүлеләрдөресхәрәкәтләнәләрме?  

(Командаларныңҗаваплары, фикерләретыңланыла)

6 нчы тур

Уен: “Юл билгесенҗый”

А.б. Һәркомандага да берничә конверт бирелә.Кайсы команда тизрәкһәмдөресҗыепбетерәшулҗиңүчебула.

А.б. Хәзербераз ял итепалыйк. “Светофор” уенынуйнарбыз. Кызыл(туктапторалар),сары(урындаатлапторалар), Яшел(хәрәкәтитәләр)

Уен: “Светофор”

А.б. Булдырдыгыз, рәхмәтсезгә. Ә хәзерхөкемдарларнытыңлапкитик.

(Хөкемдарларнәтиҗәясыйлар)

7 нчебирем.

“Су транспортларыната”

А.б.  Ә хәзеркомандаларчиратлап су транспортларынатыйлар.Кайсы команда туктап кала шулҗиңелгәнбула.

(Бәйгедәкатнашучыларҗавапбирәләр)

8 нче тур

Чираттагыуеныбыз “Транспорт төзе”дипатала. Командаларшушыконструктолардантранспортлартөзепярышалар.Кайсы команда күбрәктөзи?

9 нч тур

“Игътиба! экранга кара һәмҗавапбир”.

1. Бутранспортныңкасысын машинист йөртә?(поездны)
2. Кайсытранспортны капитан йөртә?(параходны)
3. Кайсытранспортныочучыйөртә?(самолетны)
4. Кайсытөртранспортны шафер йөртә?(машинаны)
5. Кайсытөр транспорт иңберенчебарлыккакилгән(җигүлеат)
6. Йөктөягәнҗигүлеатны кем йөртә?(олаучы)
7. Кайсы транспорт иңарзанлы?(җигүлеат)
8. Кайсы транспорт биктизхәрәкәтитә?(самолет)

10 нчы тур.

“Кызыклыавтомульти”

1. ӘкияттәгеЕмельяисемлемалайнәрсәгәутырыпйөри?(мичкә)
2. Леопольдныңикетәгәрмәчлеяраткан транспорты?(вилосипед)
3. ТүбәдәяшәүчеКарлсонматорыннәрсәбеләнмайлаган?(варенье)
4. ПочтальенПечкинга дядя Федорныңәти-әниләрениндибүләкбиргәннәр?(вилосипед).
5. Хоттапычбабайнәрсәбеләночкан?(ковер самолет)
6. “Золушка” әкиятендәгекабакны фея нәрсәгәәйләндерә(каретага)
7. “Снежная королева” әкиятендәге Кай нәрсәгәутырыпйөри?(чанага)
8. Убырлыкарчыкның транспорты?(чиләк)

 11 нче тур

“Тарихисораулар” конкурсы.

А) БеренчетапкырсистемалаштырылганюлйөрүхәрәкәтекагыйдәләреРоссиядәкайчанһәм кем тарафыннанкертелгән?(1693 елда Петр 1 тарафынна)

Б) Беренче светофор кайдакулланылдган? Аныңниндитөсләребула?(1868 елдаЛондонда. Светофор яшел,кызылтөстәбула)

    В) Эчкеянулыдвигательлеберенчеавтомабилькайсыилдәуйлаптабыла?

(1886 елдаГерманиядә)

Г) Россиянеңберенчеавтомабилекайсышәһәрдәтөзелә(1922 елдаМәскәүдә)

А.б. Сүзнехөкемдарларгабирәбез. Аларбарлыкүткәрлгәнбәйгеләргәнәтиҗәясарлар. (Хөкемдарларчыгышы.Бүләкләү.)

А.б. Хөрмәтлеәти-әниләр,килгәнкунаклар! Менә без бүгенсезнеңбеләнтормышыбызөченбиккирәклемәсьәләләрнечиштек. Без бүгеналганбелемнәребезнетормыштакулланып, юлйөрүкагыйдәләрентөгәлүтәсәкиде. Һәркемгәхәерлеюллартелим.

         Очраштыкбезбүген, баш ваттык,

         Аралаштык, көлдек, сөйләштек.

         Өймәшәкатләренчиткәкуеп,

         Иминйөрүөченкөрәштек.

         Бердәмлек, дуслык, татулык –

         Безнеңөченкирәкһәммәсе.

         Күкләраязбулсын,

         Илләртынычбулсын,

         Әнәшулартормышмәгънәсе.

Саубулыгыз!