Консультация для воспитателей «Әткәм – әнкәмнең теле»
консультация

Татарстан Республикасы Түбән муниципаль районы

Башкарма комитетының

«Мәктәпкәчә мәгариф идарәсе муниципаль учреждениясе»

Тәрбиячеләр  очен консультация

«Әткәм – әнкәмнең теле»

                                                                 Мәктәпкәчә мәгариф муниципаль

                                                              бюджет учреждениясе «Гомуми                                                                  

                                                              үстерешле 37нче балалар бакчасы

                                                              татар теле тәрбиячесе

                                                                              Миндубаева Г.С.

                        РТ, Түбән Кама

Тел – кешеләрнең аралашу чарасы. Соңгы елларда тормышыбызда, мәдәниятебездә шактый зур үзгәрешләр булды.Халкыбызның туган теленә, милли мәдәниятенә, гореф – гадәтләренә игътибары артты. Татарстан Республиканың  Конституциясендә татар теленең дәүләт теле дип игълан ителүе укыту – тәрбия йортлары, мәктәпләр, балалар бакчалары алдына яңа бурычлар кунды.

Балалар бакчаларындататар теле өйрәтү элегә яңа эш. Дөрес Татарстан Республикасында мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган «Программаның соңгы елларда Чаллы педагогия институтының кызыклы әзләнүләре, эш тәҗрибәләре нәтижәсендә дөньяга килгән кайбер хезмәтләрне бу фәннең беренче адымнары дип атарга булла. Аларны тел өйрәтүче тәрбиячеләр үз эшләрендә киң кулланаар. Казан шәһәренең Совет районы балалар бакчалары тәрбиячеләренең эш тәҗрибәсеннән чыгп эшләнгән бу  ярдәмлектә, тәрбия эше рус теендә алып барыла торган балалар бакчаларында анна телен өйрәтү өчен методик кулланма рәвешендә тәкъдим ителә. Аның бурычары:

1. Авазларны ишетә белергә һәм  дөрес итеп әйтергә өйрәнү.

2.Сүз байлыгын үстерү һәм активлаштыру.

3. Грамматикны формалаштыру.

4. Җөмләләрне дөрес төзергә иң матур үрнәкләре белән таныштыру.

5.Балалар  әдәбиятының иң матур үрнәкләре белән таныштыру.

6.Зур бумаган шигырьне, җырны яттан өйрәнү.

7. Диалогик, монологик сөйләмнәрен  үстерү.

8.Халык авыз иҗаты белән таныштыру.

9.Ана теленә мәхәббәт тәрбияләү.

Методик куланма һәр группада атнага 3 дәрес  исәбеннән төзелде һәм барлык материал түбәндәге темаларгы берләштерелде: «Гаилә», «Танышу», «Уенчыклар», «Җиләк – җимеш, яшелчә», «Шәхси гигиена», «Балалар бакчасы», «Савыт –саба», «Ашамлыклар», «Йөрт хайваннары», «Кыргый хайваннары», «Саф һавада йөру», « Кошар», «Бәйрәмнәр», «Мәктәп».

Бу темаларның күбесе һәр группада диярлек кабатлана. Шуңа күрә бу гадидән катлаулыга бару – ярдәмлектә төп методик принципларның берсе.

Һәр дәрес  физкультминутлар белән ныгытыла. Дәресләрнең кызыклы, балаларны яыктырмый торган итеп үткәрелүендә физкультминуткаларның әһәмияте бик зур. Физкультминутлар арыган баланы я итәргә, аның күнелен күтәрә.

Балаларга анна телен өйрәтүдә төп бурычларның берсе – халкыбызның әдәби байлыгына, фольклор мирасына, аның гореф- гадәтләренә таяну. Үз телен яратучы, милләтән хөрмәтли торган кеше тәрбияләүне халык педагогикасы чараларыннан башка күз алдына китерүе дә кыен. Җор теле халкыбыз иҗат иткән табышмаклар, сынамышлар, такмаклар, моңлы бишек җырлары, әкиятләр – те өйрәтүдә иң бай чыганак. Кулланмада халык педагогикасы чараарына зур урын бирелә.

Ләкин бу кулланма балалар бакчаларында үзгәрешсез кулланырга ярый, дигән фикердән ерак торыла. Сабыйларга анна телен өйрәтүдә гаиләдә читтә калмаска тиеш, ә тәрбияче балаларның шәхси мөмкинлекләрен һәрчак истә татарга тиеш.