Мастер-класслар
Мастер-класслар укытучыларның һөнәри осталыкларын күтәрергә ярдәм итә. Аларны үткәрүнең катгый кысалары юк. Алар структуралары, темалары, максатлары буенча төрле булырга мөмкин. Остазның бурычы исә - катнашучыларны үзе белгәнне өйрәтү, аларны актив катнашучы итеп, шөгыль барышында яңалыкка төшендерү.
"Кроссенслар төзү технологиясе" дигән мастер-класс 2019 елда квалификация күтәрү курслары кысалырында үткәрелде.
"Тәнкыйди фикерләү үстерү технологиясенең бер алымы буларак "Тукталышлар ясап уку" мастер-классы "Ел укытучысы-2020" кысаларында оештырылды.
Скачать:
| Вложение | Размер |
|---|---|
 кроссенс төзү технологиясе | 1.26 МБ |
 тукталышлы уку | 52 КБ |
| тукталышлар ясап уку | 690.5 КБ |
Предварительный просмотр:
Подписи к слайдам:
Кроссенс – яңа буынның ассоцияләргә бәйле башваткычы. «Кроссенс» сүзе «мәгъ нәләр киселеше” дигәнне аңлата. Бу сүз инглиз телендә «сүзләр киселеше» дигәнне аңлаткан «кроссворд» сүзенә бәйле рәвештә барлыкка килгән.
«Наука и жизнь» журналы 2002 ел Сергей Федин Владимир Бусленко
« Кроссенс" - «мәгъ нәләр киселеше " Кроссворд-зиһенләү гимнастикасы
Әзерлек этабы Уеннар Уртак билгене тап. Өченче (дүртенче…) артык. Бер сүз белән әйт. Синонимнар, антонимнар, күпмәгън әле сүзләрне өйрәнү . Кроссвордлар төзү һәм чишү.
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Кроссенсларны уку ысуллары
антонимнар
сәламәтлек
Кроссенсны төзү алгоритмы: 1.Теманы, төп идеяне билгеләү. 2.Темага кагылышлы 8-9 элемент билгеләү. 3. Элементлар арасында бәйләнешне табу, эзлеклелекне билгеләү. 4. 3 һәм аннан артыграк бәйләнеле элеменларны аерып алу. 5. Мәгънәне үзәк элементта җыю 6. Һәр элементның аермалыкларын билгеләү. 7.Элементларны сурәтләүче рәсемнәр табу. 8.Туры образларны символлар белән алыштыру. 9.Образлар арасында ассоциатив бәйләнеш төзү . 10.Яңа баскычка күтәрелү.
Кроссенсны дәрестә куллану Теманы формалаштыру, максат кую; Проблеманы кую; Өйрәнелгән материалны ныгыту; Кабатлау-гомумиләштерү дәресендә күмәк эш оештыру; Иҗади өй эше бирү.
Кроссенс укучыларда Образлы һәм логик фикерләүне үстерүгә ярдәм итә; Теманы аңлау тирәнлеген күрсәтә; Мотива ц ия һәм инициативалыкларын үстерә; Эруди ция дәрәҗәсен күтәрә; Креативлыкны арттыра.
ИГЪ ТИБАРЫГЫЗ ӨЧЕН РӘХМӘТ !
Предварительный просмотр:
Тема: Тәнкыйди фикерләүне үстерү технологиясенең бер алымы буларак “Тукталышлар белән уку”
Максат : Тәнкыйди фикерләүне үстерү технологиясенә караган “Тукталышлар белән уку” алымы белән таныштыру
Бурычлар:
- Китап укуга кызыксыну тәрбияләү;
Мастер –класс барышы
- Мастер классны тәкъдим итү өчен фокус-группада катнашырга теләүчеләр, рәхим итегез.
Сезгә бирем: кластерны чишеп, мастер –класста нәрсә турында сүз барачагын билгеләргә кирәк.
1. Мотивацияләү этабы
-Фокус-төркемнәр эшләгән арада, коллегалар, тактанаигътибар белән карагыз, әлеге рәсемдә сез нәрсә күрәсез?( җаваплар тыңлана)
- Икенче слайдта стерорәсем. Нәрсә күрәсез?
- Кемдер беренче рәсемдә матрешкалар, кеглилар, эзләр , өчпочмак күрә, икенче рәсемдә мин йөрәк күрәм. Һәм ул 3D форматында. Ничек уйлыйсыз, ни өчен без бер үк рәсемдә төрле образлар күрәбез? Бу үзенчәлек нәрсә белән бәйле? (җаваплар тыңлана)
-Димәк, һәркемнең үз күңел күзе бар, шуңа күрә һәр кешенең әйләнә-тирәне, дөньяны танып-белүе дә үзенчәлекле, төрлечә.
- Актуальләштерү, мастер классның темасы һәм максаты белән таныштыру
-Ә әйләнә-тирә дөнья турында мәгълүматны без ничек беләбез?(...укып)
-Сезнеңчә, кроссенста нинди төшенчә яшерелгән? (фокус –төркем тыңлана)
-Белем дөньясы гаҗәпләнерлек кызыклы, ләкин күпчелек очракта төп мәгълүмат бездән яшерелгән, һәм аның мәгънәсе аңлау тирәнлегенә поскан. Шуңа күрә дә "Укыганда икенчене уйлау — саңгыраулык, Уйламый уку — аңгыралык” ди татар халык мәкале. Ә бөек рус шагыйре А.С. Пушкин исә “Уку – берни түгел, аңлап уку- нәрсәдер, аңлап һәм хисләр аша үткәрелгән уку – камиллек” (чтение – ничто, осмысленное чтение – кое-что, чтение осмысленное и прочувственное – совершенство) дигән.
Хәтер белән түгел, фикерләү көче белән табылган белем генә чын белем була ала. Л.Толстой
- Укылганның мәгънәсе аңлашылсын өчен ничек укырга кирәк (ашыкмыйча, уйлап, фикер йөртеп)
-Әйе, инде аңлагансыздыр, бүген сезгә тәкъдим итәргә теләгән мастер-классым аңлап уку белән бәйле һәм “Тукталышлар белән уку” - тәнкыйди фикерләүне үстерү технологиясенең бер алымы” дип атала.
3. Мәгълүмати-эшчәнлекле этап
-Белгәнебезчә, уку – ФДББС тарафыннан билгеләнгән белем бирү нәтиҗәләренең барысы өчен дә нигез булып тора. Ә текст исә –- метапредметлыкның нигезе һәм уку предметларының барысын да бәйләп торучы буын.
Димәк, укытучының төп вазифасы - укырга күнектерү (белгәнебезчә, хәзер балалар аз укыйлар), алай гына да түгел аңлап, хисләр аша уздырып укый белергә һәм укытучыдан башка да мөстәкыйль рәвештә укыганга төшенергә өйрәтү.
Татар теле һәм әдәбияты укытучысы укучысын танып белү процессына гына өйрәтеп калмый, беренче чиратта, бәйләнешле сөйләмне үстерә.Тәнкыйди фикерләүне үстерү технологиясе ул укучыны әңгәмә алып барырга, бәхәсләшергә, үзеңнең фикереңне яклый белү культурасына да өйрәтә.
- Тәнкыйди фикерләү технологиясе
Укучыларны тәрбияләү һәм аларга белем бирүдә тәнкыйди фикерләүне үстерү технологиясендә стратегик чаралар бихисап. Аларның шулай күп булуы дәресне кызыклы һәм бай эчтәлекле итә.
Нәрсә соң ул критик фикерләү?
Фикерләү төшенчәсе безгә билгеле. Фикерләү – ул баш миендә мәгълүматны эшкәртү процессы.
Академик Герман Селевко фикеренчә, критик фикерләү – интеллектуаль (гамәли) эшчәнлек төре: мәгълүматны кабул итү, төшенү, хәтердә калдыру, иҗади, интуитив фикерләү кебек психологик төшенчәләрне ала.
Критик фикерләү технологиясенә корылган дәрес өч этаптан тора: өйрәнелә торган темага кызыксыну уяту → төшенү(аңлау) → рефлексия.
1. Кызыксыну этабына бәяләмә бирик. Кызыксыну уяту һәр дәрестә була. Бу өйрәнелә торган тема яки проблема буенча укучының элекке белемнәрен актуальләштерү һәм гомумиләштерү һәм актив эшчәнлеккә (уку эшчәнлегенә) ныклы кызыксыну уяту өчен кирәк.
2. Төшенү (аңлау) этабында укучы өйрәнелә торган материал буенча яңа мәгълүмат ала, төшенчәләрне, фактларны аңлап, элегрәк алган белемнәрен яңалары белән бәйли, тулыландыра.
3. Рефлексия этабында укучы өйрәнгәннәрне бербөтен итеп күзаллый, аңлап гомумиләштерә, яңа мәгълүматны тулысынча үзләштерә, иҗади фикер йөртә һәм өйрәнелә торган материалга карата аның шәхси мөнәсәбәте формалаша.
Тәнкыйди фикерләү –
-кызыксыну
-эзләнү
-үз-үзеңә сорау кую (ни өчен?)
-җавап табу
-үз фикереңне булдыру
-башкалар фикеренә колак салу
-кабул ителгән карар
-тәнкыйть күзлегеннән карау.
Тәнкыйди фикерләгән кеше үзенә һәрвакыт мондый сораулар бирә:
-Мин нәрсә беләм?
- Мин яңа нәрсә белдемме?
-Минем белемем ничек үзгәрде?
- Мин белемем белән нәрсә эшләрмен?
Бу сорауларга җавап биреп, кеше үз фикер процессын бәяли, тагын да нәтиҗәлерәк итеп фикерләргә өйрәнә.
Шуннан чыгып, ТФТнең төп критерийлары булып түбәндәгеләр тора:
- укучы белән укытучы арасында киртә, “барьер” юк. Алар әңгәмәдә, укыту эшчәнлегендә икесе дә тигез хокуклы.
- Укытучы мәгълүмат чыганагы түгел, ә юнәлеш, юл күрсәтүче буларак карала. Ул укыту эшчәнлеген кызыклы һәм мавыктыргыч итеп оештыра.
Традицион дәрес күзлегеннән тәнкыйди фикерләүнең өч этабына күз салсак, алар укытучы өчен бернинди дә яңалык ачмыйлар кебек.Алар һәрвакыт бар иде. Ләкин башкача атала иде.
Кызыксыну этабын без булган белемнәрен актуальләштерү яисә проблема тудыру дип атый идек Ә төшенү дәреснең ул яңа материалын өйрәнү этабы.Ә рефлексия ул традицион дәрестә яңа материалны ныгыту һәм тикшерү.
Тукталышлар ясап уку нинди алымга ошаган?
-Аермасы нәрсәдә?
-Нинди төр дәресләрдә кулланып була?
Рефлексия
- “Тукталышлар ясап уку” алымы турында
а) яхшы белә идем һәм үз эшчәнлегемдә еш кулланам;
б) ишеткәнем бар иде, ләкин эшчәнлегемдә кулланганым булмады;
в) беренче ишетәм.
2. “Тукталышлар ясап уку” алымы
А) миңа ошады;
Б) бу алымны кулланып карарга телим;
В) миңа ошамады
Предварительный просмотр:
Подписи к слайдам:
«И ң яхшы татар теле һәм әдәбияты укытучысы “ Мастер-класс Тәнкыйди фикерләүне үстерү технологиясе. Тукталышлар ясап уку. Гасимова Светлана Иргиз кызы, “ П.С.Хан ж ин исемендәге Тәтеш 1нче мәктәбе” МБГББУнең татар теле һәм әдәбияты укытучысы 2020 ел
Кояш җирне яктырта, уку – мине. Мәкал ь «Тукталышлар ясап уку» алымының максатлары: 1) баланы китап белән кызыксындыру; 2) ашыкмыйча, уйлап уку күнекмәсен үстерү; 3) югарырак дәрәҗәдәге фикерләү - тәнкыйди фикерләү формалаштыру.
Хәтердә калдыру белән түгел, фикерләү көче белән табылган белем генә чын белем була ала. Л.Н.Толстой Академик Герман Селевко тәнкыйди фикерләүне интеллектуаль (гам ә ли) эшчәнлек төре дип саный . Бу эшчәнлек үз эченә мәг ъ лүматны кабул итү, төшенү, хәтердә калдыру, иҗади, интуитив фикерләү кебек психлогик төшенчәләрне ала.
Тәнкыйди фикерләү технологиясенә корылган дәрес 3 этаптан тора. “ Тукталышлар ясап уку” алымы дәреснең барлык этапларында да чагылыш таба. Өйрәнелә торган материалга кызыксыну уяту Төшенү (аңлау) Рефлексия
Кызыксындыру стадиясе Текстның исеме буенча фикер алышына. Төрле мотивлаштыручы чаралалар, проблемалы ситуа ц ия тудыру яки тәнкыйди фикерләүне үстерү технологиясенең башка алымнары кулланыла. Мәсәлән, “Фаразлаулар агачы”, “Идеяләр кәрҗине” һ.б.
Реализацияләү стадиясе: текстны тукталышлар ясап уку (аңлау) Текст алдан ук логик яктан тәмамланган мәг ънәле кисәкләргә (2-4) бүленә. Кисәкләр өстендә эшләү берничә этаптан тора: уку – сорауларга җавап бирү – фаразлау . Бу чылбыр текст өлешләре саен кабатлана. Беренче булып “ Кайсы фаразлар туры килде?”, ахырдан “Алда ниләр булыр” сораулары бирелә. Сораулар төрле дәрәҗәдәге катлаулылыкта булырга тиеш.
Рефлексия стадиясе Текст кабат бер бөтен буларак күз алдына китерелә. Тәкыйди фикерләүне үстерү технологиясенең башка алымнарын кулланып анализлана. Мәсәлән, “Блум шакмагы” алымы, яг ъ ни, гади, ачыклаулы, бәя бирүче, иҗади, гамәли, аңлатмалы сораулар бирелә.
Текст буенча иң соңгы эш эссе язу, иҗади эш башкару, синквейн төзү, баш герой мсеменнән хат язу, текстны башкача тәмамлау, текстны төсләр табли ц асы рәвешендә белдерү мәкал ь ләр туплау һ.б.
Игъ тибарыгыз өчен рәхмәт!
Прием «Чтение с остановками» направлен на формирование личностных УУД: -оценивание усваиваемого содержания, исходя из социальных и личностных ценностей, обеспечивающее личностный моральный выбор, т.е.нравственно-этическая ориентация; коммуникативных УУД: -умение слушать и вступать в диалог. -умение выражать свои мысли в соответствии с условиями коммуникации; -владение монологической и диалогической формами речи; регулятивных УУД: -целеполагание, -прогнозирование. -коррекция, саморегуляция
Этапы работы с фрагментами текста ( отражают базовую модель технологи РКМЧП ) Стадия вызова способствует тому, что читатель настраивается на процесс чтения, ставит перед собой конкретные цели, заинтересовывается именно предложенным произведением. Стадия реализации смысла предполагает непосредственное знакомство с художественным произведением. На стадии рефлексии происходят осмысление прочитанного и оценка изображённой автором ситуации, поступков героев.
Подготовка к восприятию текста . На стадии вызова обсуждается только заглавие произведения и, возможно, эпиграф к уроку, который максимально приближен к теме текста. Обсуждение может идти по-разному. Варианты: -Рассказ учителя о собственном восприятии текста, знакомстве с ним, о чувствах, которые вызвал этот рассказ/повесть/роман. -Прием "Дерево предсказаний", с помощью которого ученики фиксируют свои предположения. -Прием "Корзина идей" — также позволяет собрать все предположения, касающиеся содержания произведения.
Чтение текста с остановками . Учитель заранее разбивает текст на смысловые отрывки. Важно, чтобы каждый отрывок был логически законченным, при этом давал простор для воображения: "А что же будет дальше?". Чтение начинается на стадии осмысления и проходит в несколько этапов: чтение — вопросы по тексту — предположения. Эта цепочка повторяется столько раз, сколько отрывков в тексте. Важно! Вопросы должны быть разными по уровню сложности и затрагивать все аспекты восприятия. Лучше всего использовать приемы "Толстые и тонкие вопросы" или "Ромашка Блума " . Вопрос "Что из ваших предположений сбылось?" задается первым, а вопрос "Что будет дальше?" — последним.
Работа с полным текстом . На стадии рефлексии текст опять представляет собой единое целое. Теперь следует вернуться к приемам, использованным на стадии вызова и проанализировать предположения учащихся.
Финальная работа по тексту проводится в виде эссе, творческой работы, синквейна , дискуссий, подбора пословиц. Можно разделить класс на группы и для каждой подобрать свое задание: одни пишут письмо от имени главного героя, другие — представляют текст в виде цветовой таблицы, третьим можно предложить переписать концовку рассказа и т.д.
Рекомендации Текст для анализа не должен быть объемным. Это может быть рассказ, небольшая повесть, очерк. Если изучается роман, то прием "чтение с остановками" поможет проанализировать главы, в которых описаны ключевые события, кульминационные моменты. Не следует делать много "остановок". Для одного урока достаточно разбить текст на 2-4 смысловые части. Выбор текста зависит от того, для какой аудитории и с какой целью мы проводим занятие.
Комментированное чтение - важен мониторинг понимания содержания, тех деталей, которые представлены в тексте, расстановка необходимых смысловых акцентов. Чтение с остановками - заинтересовать ребёнка произведением, активизировать оценочные способности школьника, помочь в формировании личного отношения и собственной позиции.
«Цель обучения — научить обходиться без учителя» Элберт Грин Хаббард. Использование приёма «чтение с остановками» помогает развить в детях самостоятельность, ответственность, умение адаптироваться к сложившейся ситуации, монологическую и диалогическую речь, умение работать со словарями и другой справочной литературой. Самое главное — самостоятельно добывать знания, самореализоваться и социализироваться в современном мире.
Анна Гавальда (09.12.1970) звезда новой французской словесности, училась в Сорбонне, работала кассиршей, официанткой, занималась журналистикой. В 1992 году победила в национальном конкурсе на лучшее любовное письмо. Её книги отмечены целым созвездием литературных премий, пользуются огромной популярностью во Франции, а теперь и у нас, в России. Настоящий успех ей принесла в 2004 году книга «Просто вместе», затмившая во Франции даже «Код да Винчи». Писательница живёт на юге-востоке Парижа, воспитывает двоих детей и пишет по три часа в день. Две ее книги экранизированы .