Задания

                       6 класс

“Бүлынхидэй харилсаан”

Нюур 22, даабари 5.

I.       Хөөрөө уншаад, доро үгтэһэн асуудалнуудта харюусагты.

1)    Хөөрөө нэрлэгты. (Эбтэй бүлэ. Манай бүлэ. ...)

2)    Танай һанахада, хөөрэгшэ басаган гү, али хүбүүн гү?

3)    Тэрэ хэды наһатайб?

4)    Хөөрэгшын бүлэдэ хэды хүн бэ? Нэрлэгты.

5)    Тэрэнэй абань хэн гэжэ нэрэтэйб? Абань юу хэдэг бэ?

6)    Хөөрэгшэ хэды дүүнэртэйб? Нэрлэгты.

7)    Танай һанахада, энэ гэр бүлэ ехэ гү?

II.                 1) Таблица хэрэглэн, хэн хэды наһатайб гэжэ элирүүлэгты.

III.              2)  Таблица хэрэглэн, мэдүүлэлнүүдые зохёожо бэшэгты.

             Хэрэглэхэ тоонууд: 3,  34,  36,  7.

2) Мэдүүлэлнүүдые зохёогты.

А) Намһаа дүү долоон жэл   дүү басагамни.

Б) Гушан зургаан намһаа аха жэл абамни.

В) Гушан дүрбэн эжымни эгэшэ намһаа жэл.

III.              Үгтэһэн схемэ хөөрөөндэ таарана гү?

       Үбгэн аба                           Хүгшэн эжы

(Базар Дугарович,                 Долсон Пурбуевна,

 75-тай, уран зохёолшо)      тогоошон, 72-той)

                                         Аба                                                       Эжы

                          (Бадма Базарович,                               (Сэндэма Цыреновна,

                           48-тай)                                                    наймаашан, 46-тай)                                 

   Би                          Дүү хүбүүн                                       Дүү басаган

                               (Дондог,                                              Цыпилма,

                               3-дахи классай һурагша)               (хүүгэдэй

                                                                                            сэсэрлигтэ  ябадаг).                       

IV.              Энэ бүлэ тухай схемээр хөөрэгты.

V.                Хөөрөөн дээрэ үндэһэлэн, хүбүүд Дондогой нэрэһээ, басагад Цыпилмагай нэрэһээ бүлэ тухай хөөрэгты. (Хэнэйшье нэрэһээ хөөрэхэдэ болохо. Өөһэдөө шэлэгты).

VI.              Хөөрөөнэй удха ямар оньһон үгөөр дамжуулхаар бэ?

Эсэгэ тэнгэри мэтэ,

Эхэ дэлхэй мэтэ.

                  Алтан дэлхэй дээрэ

                  Аба эжыһээ һайхан юумэн үгы.

                                             Эбтэй байбал – золтой.

VII.           Өөрынгөө гэр бүлэ тухай схемэ зураха. Багахан хөөрөө бэлдэгты.

РАЗДЕЛ 1. Аудирование

1)  Прослушай текст 2 раза и отметь предложения, которые соответствуют тексту + и предложения, которые не соответствуют тексту –

а) Солонго юһэдэ һургуулидаа ошодоггүй.

б) Солонго гурбада тамардаг.

в) Солонго табада номоо үзэдэг.

г) Солонго долоотой.

      д) Солонго һурагша.

2)  Ответь на вопрос.

Солонго сүлѳѳ сагтаа юу хэдэг бэ? _____________________________________________________________________________

                                                                         РАЗДЕЛ 2. Чтение

                                                   Зүүдэн.

              Долоотой Дулма үглөөгүүр һэримсээрээ хэлэбэ:

        - Өө, эжы, би угаа һонин зүүдэ харааб.

        - Юун тухай? – гэжэ эжынь һонирхобо.

        - Би модоной оройгоор ниидээб.

        - Самолёдоор гү, али вертолёдоор гү?

        - Үгы, би Баяртай хамта галуунууд мэтэ ниидэжэ ошоод, модон соо нэрһэ түүгээб.

     Тэндэ наадажа һууһан Баяр һонирхобо:

- Теэд саашаа юун болооб?

- Ши намһаа юу асуугаабши? Өөрөө тэндэ намтай байлсаа ха юмши! – гэжэ Дулма һэнгэргүй харюусаба.

                                                                                   Д. Ошоров.

1. Выбери правильный ответ.

1) Дулма хэндэ зүүдэеэ хөөрэнэб?   

А) Абадаа                                              

Б) Эжыдээ                                             

В) Баярта                                               

2) Дулма хэды наһатайб?                 

А) гурба                                              

Б) долоо                                                 

В) юһэ   

3) Дулма Баяр хоёр юу түүгээб? 

А) голубику

Б) бруснику

В) землянику

2. Чему посвящен этот текст?

А) Баярай зүүдэн.

Б) Зүүдэеэ хѳѳрэлгэ

В) Самоледоор ниидэлгэ

3. Выпиши из текста предложение на бурятском языке.  Ты же со мной там был. _________________________________________________________________

РАЗДЕЛ 3. Лексика и грамматика

1. Какое из слов в каждой строчке лишнее? Подчеркните его. 

1. хитад, ород, хэлэн, солонгос, англи, буряад

2. табаг, шанага, биирэ, һэрээ, тогоон.

3. һонгино, хартаабха, аяга, һүн, үндэгэн,

4. наймалжан, дүрбэлжэн, нэгэлжэн, юһэлжэн, зургаалжан

5. һандали, һуудал, бүмбэгэ, абдар, пеэшэн.

2. Поздравь друга (подругу) с днем рождения, пожелай всего хорошего. Допиши окончания, вставь пропущенные буквы.

Түрэһэн үдэрөөршни амаршална__!

Амар амгалан____,

Һайн һайхан____

Хүсэнэ___!

3. Напиши, что есть у Золушки, используя окончания –тай, -той, -тэй.

У Золушки есть зеркало. ____________________________________________

У Золушки есть корзина. ____________________________________________

У Золушки есть сундук.  _____________________________________________

4. Запиши примеры на бурятском языке.

49 – 17 = 32. __________________________________________________________________

 16 + 58 = 74. __________________________________________________________________

5. Помоги Незнайке составить вопросы?

А)  Дуратай, ямар, хэшээл, бэ, шинии?

Б) Гүт, гарагай, та, амардаг, нэгэндэ?

6.  Реши задачу. Запиши ответ прописью.

Манай бүлэ ехэ, 7 хүн. Би абатайб, эжытэйб. Минии аба эжы хэды үхибүүдтэйб? ____________________

РАЗДЕЛ 4.  Письмо

Прочитай письмо Золушки. Напиши Золушке,  чем ты занимаешься дома.

Хүндэтэ нүхэр!

         Аяар холын хүдөө нютагhаа амар мэндэеэ мэдүүлнэб. Хүдѳѳдэмнай үдэр бүри хэдэг ажал олон даа.  Эгэшэнэртээ туhалдагби. Гутал хубсаhыень арилганаб, таhалга соонь сэбэрлэнэб, номуудыень эмхилнэб. Сүлѳѳ сагтаа шарбин шараха дуратайб.

        Ши аба эжыдээ туһалдаг гүш? Гэртээ ямар ажал хэнэбши? Ши сүлѳѳ сагтаа гэртээ юу хэхэ дуратайбши?

Баяртай!

                                                                                             Бэшэг хүлеэн үлэгшэ Золушка.